Karai Kasang a amying gaw Yehowa rai nna, “Shi Byin Wa Shangun Ai” ngu ai lachyum re. Yehowa gaw chyahtum chyalai n-gun rawng nna, yawng mayawng hpe hpan da ai. Galaw na matu dawdan da ai lam yawng hpe galaw lu ai atsam shi hta nga ai.

Hebre ga hta, Karai Kasang a amying hpe laika si mali hte ka da ai. English hta gaw, YHWH (sh) JHVH re. Hebre ga hte ka da ai Ga Shaka Dingsa hta Karai Kasang a amying hpe 7,000 daram mu lu ai. Mungkan ting hta nga ai masha ni gaw, shanhte a amyu ga hku hkan nna Yehowa a amying hpe ka ladat amyu myu hte ka nna, tinang a amyu ga hku hkan nna amyu myu shaga ma ai.

▸ Daw 1, pang 15

Chyum Laika a Madu gaw Karai Kasang re. Dai hpe ka na matu masha ni hpe shangun ai. Ga shadawn, sut du langai gaw shi myit mang ai lam ni hpe ka na matu, amu madu hpe ka shangun ai hte bung ai. Karai Kasang gaw shi a myit mang ai lam hpe ka na matu, Chyum Laika ka ai ni hpe chyoi pra ai wenyi hte lam matsun ya ai. Karai Kasang a chyoi pra ai wenyi gaw, lam amyu myu hte matsun madun ai. Dai hta kalang lang shingran jaw ai (sh) yup mang jaw ai hku nna lam matsun ya let ka shangun ai.

▸ Daw 2, pang 5

Chyum Laika hta lawm ai tara ni gaw galoi mung agrin nga ai tara ni re. Ga shadawn, “n kaja ai kanawn manang ni, mai kaja ai arawn alai hpe jahten ma ai” ngu ai npawt tara gaw, manang ni a majaw anhte hta kaja ai (sh) n kaja ai akyu ni byin chye ai lam, anhte hpe sharin ya ai. (1 Korinhtu 15:33) Bai “masha gaw gat hkai ai hte maren, dan la na ra  ai” nga ai npawt tara gaw, anhte galaw ai hte maren anhte bai akyu hkam sha na ngu ai hpe sharin ya ai.—Galati 6:7.

▸ Daw 2, pang 12

Karai Kasang kaw nna shiga re. Dai hta Karai Kasang a myit ra ai hpe shaleng dan ai lam, arawn alai hte seng ai lam, lam matsun (sh) tara jeyang ai lam ni lawm ai. Htawm hpang hta byin wa na lam langai ngai hpe tsun ai shiga mung re. Chyum Laika myihtoi ga law law gaw hpring tsup ngut sai.

▸ Daw 2, pang 13

Meshia hte seng ai Chyum Laika myihtoi ga law law gaw, Yesu hta sha hpring tsup wa ai.  “Meshia Hte Seng Ai Myihtoi Ga Ni” ngu ai ga baw npu hta yu u.

▸ Daw 2, pang 17, lawu matsing

Yehowa gaw shi hpe tsawra ai masha ni a matu, mungkan hparadisu hpe hpan da ya ai. Shi a yaw shada lam gaw n galai shai ai. Kade n na yang, Karai Kasang gaw n hkru ai ni hpe yeng seng kau nna, shi a masha ni hpe htani htana asak jaw sana re.

▸ Daw 3, pang 1

Satan gaw Karai Kasang hpe shawng nnan ning hkap wa ai lamu kasa re. Satan ngu ai gaw “Ning hkap ai wa” ngu ai lachyum re. Yehowa hpe ning hkap wa ai majaw shi hpe Satan ngu shaga ai. Nat ngu nna mung shaga ai. Lachyum gaw “Sari Jahpoi ai wa” re. Shi gaw Karai Kasang hte seng  ai hpe masu ai, masha ni hpe hkalem ai majaw dai amying lu wa ai re.

▸ Daw 3, pang 4

Yehowa gaw mungkan hpe garai n hpan shi yang, shaning law law kaw nna lamu kasa ni hpe hpan da ai. Shanhte hpe sumsing lamu hta nga na matu hpan da ai. Shanhte gaw marai hkying mi lang hkying mi jan nga ai. (Daniela 7:10) Shanhte hta amying hte atsam amyu myu nga tim, sadi dung ai lamu kasa ni gaw shinggyim masha ni shanhte hpe nawku ai hpe n hkap la ai. Shanhte hta ahkang aya amyu myu nga nna, bungli amyu myu galaw na matu lit ap hkrum ai. Dai lit ni hta, Yehowa a tingnyang shawng hta magam gun ai, shiga sa ai, mungkan hta nga ai Yehowa a mayam ni hpe lam matsun jaw ai, makawp maga ai, tara jeyang ai lam tsun ai hte hkaw tsun bungli hpe madi shadaw ai lam ni lawm ai. (Shakawn 34:7; Shingran 14:6; 22:8, 9) Htawm hpang hta, shanhte gaw Hara Magedon majan hta Yesu hte rau gasat na ni re.—Shingran 16:14, 16; 19:14, 15.

▸ Daw 3, pang 5; Daw 10, pang 1

Yehowa ra sharawng ai hte n htan shai nna galaw ai, myit ai lam yawng gaw yubak re. Yubak gaw Karai Kasang hte anhte a hku hkau ai lam hpe hten za shangun ai majaw, mara hpe ding sang n galaw na matu tara ni hpe jaw da ai. Yehowa hpan da ai ni yawng gaw shawng ningnan hta hkum tsup ai. Raitim, Adam yan Ewa gaw Yehowa a ga n madat nna yubak galaw wa ai majaw, n hkum tsup mat ai. Shanhte asak kung wa nna si ra ai. Anhte mung Adam kaw nna yubak lu wa ai majaw asak kung wa nna si ra ai.

▸ Daw 3, pang 7; Daw 5, pang 3

Ndai gaw Satan a mungkan hte n hkru ai lam yawng hpe jahten na Karai Kasang a majan re.

▸ Daw 3, pang 13; Daw 8, pang 18

Karai Kasang a Mungdan gaw asuya langai rai nna, Yehowa gaw sumsing lamu hta gawde da sai. Yesu Hkristu gaw, dai mungdan hta Hkawhkam hku nna uphkang nga sai. Htawm hpang hta Yehowa gaw dai mungdan hku nna, n hkru ai lam yawng hpe yeng seng kau ya na re. Karai Kasang a Mungdan gaw mungkan ting hpe uphkang na re.

▸ Daw 3, pang 14

Karai Kasang gaw Yesu hpe kaga yawng hta na shawng hpan ai. Masha yawng a malai si hkam ya na matu, Yehowa gaw Yesu hpe mungkan ga de shangun dat ai. Yesu sat hkrum ai hpang, Yehowa gaw shi hpe bai jahkrung ya ai. Ya, Yesu gaw Karai Kasang a Mungdan hta Hkawhkam hku nna sumsing lamu hta uphkang nga sai.

▸ Daw 4, pang 2

Chyum Laika hta, Meshia paw pru na aten hpe tau hkrau myihtoi htoi da ai. Dai gaw nhtoi bat 69 htum ai aten hpe tsun ai. Nhtoi bat 69 gaw, B.C. 455 ning hta hpang nna A.D. 29 hta htum ai.

A.D. 29 hta htum ai hpe anhte gara hku chye lu na kun? Nhtoi bat 69 gaw, B.C. 455 hta hpang ai. Yerusalem de Nehemia du wa nna mare bai gawgap hpang ai aten re. (Daniela 9:25; Nehemia 2:1, 5-8) “Bat mi” hta 7 ya lawm ai hpe anhte chye ai. Ndai myihtoi ga hta lawm ai bat gaw, sanit ya lawm ai bat hpe tsun ai n re ai sha, sanit ning lawm  ai bat hpe tsun ai re. Dai gaw, “lani mi hpe laning mi shatai” la ai myihtoi ga hte maren re. (Bu Hkawm 14:34; Ezekela 4:6) Lachyum gaw, bat mi hta sanit ning rai nna, bat 69 nga yang shaning 483 hpe lu ai (69 x 7= 483). B.C. 455 kaw nna shaning 483 hpe hti na nga yang A.D. 29 de du ai. Dai shaning hta teng sha Yesu hkalup hkam nna Meshia byin wa ai.—Luka 3:1, 2, 21, 22.

Ndai myihtoi ga hta sha, kaga sanit ning a lam hpe mung tau hkrau tsun da ai. Ndai sanit ning laman, A.D. 33 ning  hta Meshia sat hkrum na hte Karai Kasang Mungdan a kabu gara shiga hpe A.D. 36 kaw nna Yuda masha ni hpe sha n-ga, mungkan ting hta hkaw tsun hpang wa na hpe tau hkrau tsun da ai.—Daniela 9:24-27.

▸ Daw 4, pang 7

Yehowa Karai Kasang gaw Hpan Madu rai nna, shi gaw Yesu hpe kaga yawng hta shawng hpan da ai lam Chyum Laika hta tsun da ai. (Kolose 1:15, 16) Yesu gaw Chyahtum Chyalai n-gun rawng ai Karai Kasang n re. Karai Kasang hte maren re ai lam shi galoi mung n tsun wa ai. De a malai, “Wa gaw ngai hta grau kaba nga ai” nga nna sha Yesu tsun ai. (Yawhan 14:28; 1 Korinhtu 15:28) Nawku htung nkau mi gaw Kawa, Kasha, chyoi pra ai wenyi ngu ai Masum Raitim Langai Karai hpe sharin ya ma ai. “Masum raitim langai” ngu ai ga si hpe Chyum Laika hta n mu lu ai. Dai gaw shut ai sharin achyin lam re.

Chyoi pra ai wenyi gaw Karai Kasang a n mu lu ai n-gun atsam re. Shi myit ra ai lam hpe galaw ai shaloi dai n-gun atsam hpe lang ai. Ga shadawn, shawng nnan na Hkristan ni gaw “Chyoi pra ai Wenyi hpring” wa ai. Yehowa gaw “Nye a Wenyi, ashan yawng a ntsa e ngai ru jaw” na nga nna mung tsun da ai. (Kasa 2:1-4, 17) Dai majaw chyoi pra ai wenyi gaw marai langai n re ai.

▸ Daw 4, pang 12; Daw 15, pang 17

Jet ai Hkristan ni gaw Karai Kasang hpe nawku ai shaloi wudang n lang ai. Hpa majaw kun?

1. Shut shai ai nawku htung ni hta wudang lang ai gaw grai na sai. Moi prat hta shingra masa hte myu shaprat hpara nawku ai lam hta lang ma ai. Yesu si ai hpang, shaning 300 na ai aten du hkra, Hkristan ni a nawku ai lam  hta wudang n lang shi ai. Aten ni na wa ai hpang Roma Hkawhkam Constantine gaw, wudang hpe Hkristan ni a masat dingsat shatai kau ai. Hkristan nawku htung hpe masha ni grau chye wa hkra, wudang masat dingsat hpe lang wa ai. Raitim, wudang gaw Yesu Hkristu hte n seng ai. “Hkristan prat garai n hpang shi ai aten hte Hkristan n re ai ni a htung lai ni hta wudang hpe mu lu ai” nga nna, New Catholic Encyclopedia hta ka da ai.

2.  Yesu gaw hpun pyen lahkawng hte galaw da ai wudang ntsa hta si ai n re. “Wudang” hpe Greek ga hku, “ding ai hpun,” “hpun pyen,” “hpun” nga nna tsun ai. Ga Shaka Ningnan re ai, Greek Chyum Laika hta hpun pyen lahkawng hte n galaw da ai lam Companion Bible hta sanglang da ai. Yesu gaw hpun shadaw ntsa hta si wa ai re.

3. Yehowa gaw, anhte a nawku ai lam hta sumla (sh) masat dingsat hpe n lang shangun mayu ai.—Pru Mat 20:4, 5; 1 Korinhtu 10:14.

▸ Daw 5, pang 12

Yesu gaw, shi a Myit Dum Poi galaw na matu sape ni hpe htet da ai. Shanhte gaw dai poi hpe Israela ni a Shalai Wa Ai Poi nhtoi re ai Nisan 14 ya hta sha shaning shagu galaw ma ai. Muk hte tsabyi gaw, Yesu a sai hte ashan a malai rai nna, Myit Dum Poi sa lung ai ni hpe langai hpang langai shalai ya ai. Yesu hte rau sumsing lamu hta uphkang na ni gaw, muk hte tsabyi hpe sha ma ai. Mungkan hta htani htana nga na matu myit mada ai ni gaw, Myit Dum Poi hpe hkungga ai myit hte lung ma ai. Raitim, muk hte tsabyi hpe gaw n lu n sha ma ai.

▸ Daw 5, pang 21

Jinghpaw Chyum Laika hta lawm ai “wenyi” ngu ai ga si gaw lachyum amyu myu nga ai. Ga shadawn, hpaji byeng-ya, wenyi hkum ni (lamu kasa ni), masha a asak hte  Karai Kasang a chyoi pra ai Wenyi zawn re ai masha myi hte n mu lu ai ni hpe tsun ai. (Tara Jahprang 34:9; 1 Hkawhkam 22:22; Yoba 10:1; Luka 11:13) Raitim, masha si ai hpang asak naw hkrung ai wenyi nga ai ngu Chyum Laika hta n tsun da ai.—Hpaji Ningli 3:20.

Masha si ai hpang wenyi gaw n si ai sha, sumsing lamu de shing nrai ngarai de du mat ai nga nna masha law law kam ma ai.

Masha hta myi hte n mu lu ai n si chye ai lama ma nga ai ngu Chyum Laika hta n tsun da ai. De a malai, masha gaw si mat yang hpa mung n nga mat sai hpe tsun da ai. “Hkrung nga ai ni gaw, tinang si na hpe chye nga ma ai: si mat ai ni chyawm gaw hpa n chye ma ai hte, hpa shabrai mung, n hkam Ia lu ma nu ai: kadai mung shanhte hpe n dum ma ai. Shanhte a sumtsaw sumra, n dawng n yawt ai hte manawn masham gaw, moi kaw nna hkoi mat sai; jan a npu e galaw ai amu mahkra hta, shanhte ya kaw nna hpa n lawm lu ma ai. Nang galaw ang ai amu, hpa rai ti mung, tsam mari galaw u; kaning rai nme law, nang yu wa na ra ai katsan ga hta e, amu bungli, maw mawn ai, chye chyang ai hte hpaji hparat hpa mung n nga ai.” (Hpaji Ningli 9:5, 6, 10) Masha langai si mat yang “shi ga de bai nhtang mat wa ai rai nna, dai shani jang, shi maw ai hku yawng hten mat wa ai” nga nna mung Chyum Laika hta tsun da ai. Dai majaw, shi gara kaw mung n nga mat sai. (Ningpawt 3:19; Shakawn 146:4)

Masha si ai hpang myi hte n mu lu ai lama ma gaw, matut nna asak hkrung ai lam n nga ai hpe Chyum Laika kaw nna asan sha chye lu ai. Si mat ai ni gaw gara kaw mung n nga taw ai majaw, hkrung nga ai ni hpe n lu karum ya ai zawn shoihpa mung n lu jaw ai.

▸ Daw 6, pang 5; Daw 15, pang 17

Madung Greek Chyum Laika hta “Gehenna” ngu ka da ai ga si hpe Jinghpaw Chyum Laika hta “ngarai” ngu ga gale da ai. Gehenna gaw, Yerusalem makau hta nga nna maza  ni hpe wan nat jahten kau ai shara a amying hpe tsun ai. Yesu aten hta dai shara kaw dusat ni, shinggyim masha ni hpe jahkrung zingri ai (sh) nat ai lam n mu lu ai. Dai majaw Gehenna gaw, si mat ai masha ni hpe htani htana wan nat nna zingri ai n mu lu ai shara hpe tsun ai n re. Gehenna de jahkrat hkrum ai ngu Yesu tsun ai gaw, tsep kawp jahten kau ai hpe tsun mayu ai re.—Mahte 5:22; 10:28.

▸ Daw 7, pang 20

Yesu gaw shi a sape ni hpe gara hku akyu hpyi na lam, sharin ya ai akyu hpyi ga re. Ga shadawn, Yesu gaw anhte hpe ndai hku akyu hpyi na matu sharin ya ai:

• “Na a amying nsang chyoi pra nga lit ga”

  Yehowa a amying chyoi pra na matu anhte akyu hpyi ai. Dai gaw sumsing lamu hte mungkan hta nga ai ni yawng, Yehowa Karai Kasang a amying hpe hkungga nna shakawn shagrau wa na matu re.

• “Na a Mungdan du wa ru ga”

  Karai Kasang a asuya gaw, n hkru ai Satan a mungkan hpe jahten kau na matu, mungkan ntsa uphkang na matu hte mungkan hpe hparadisu shabyin ya na matu anhte akyu hpyi ai re.

• “Ga ntsa e mung dik lit ga law”

  Mungkan hparadisu hta madat mara nna, hkum tsup ai masha ni htani htana nga lu na ngu ai, Karai Kasang a yaw shada lam mungkan hta hpring tsup wa na hpe anhte akyu pyi ai. Dai hku byin wa na matu masha hpe hpan ai aten kaw nna, Yehowa myit mada ai.

▸ Daw 8, pang 2

Yehowa gaw shinggyim masha ni hpe yubak hte si ai kaw nna hkye la na matu, gawng malai jahpu jaw ya ai. Gawng malai jahpu gaw, Adam sum mat ai hkum tsup ai asak hpe bai mari na matu, Yehowa hte shinggyim masha ni a lapran  hten za mat ai hku hkau lam hpe bai matut mahkai ya na matu jaw ra ai manu jahpu re. Yubak masha yawng a malai si hkam na matu, Karai Kasang gaw Yesu hpe mungkan ga de shangun dat ai. Yesu si hkam ai majaw, masha yawng htani htana asak lu na matu hte hkum tsup wa na matu ahkaw ahkang lu wa ai.

▸ Daw 8, pang 21; Daw 9, pang 13

Karai Kasang gaw shi a Mungdan hpe 1914 ning hta gawgap na lam, Daniela daw kaba 4 hta lawm ai myihtoi ga kaw nna anhte chye lu ai.

Myihtoi ga: Yehowa gaw Hkawhkam Nebuhkadneza hpe hpun kaba langai kran hkrum ai lam yup mang jaw wa ai. Yup mang hta dai hpun hpe “aten sanit” laman bai n tu na matu, dai hpun du hpe hpri hte magri sumri ni hte gyit da ai hpe mu ai. Aten sanit ngut ai hpang dai hpun bai tu wa na re.—Daniela 4:1, 10-16.

Dai myihtoi ga anhte a matu lachyum nga: Hpun gaw Karai Kasang a uphkang ai lam hpe tsun ai. Yehowa gaw Yerusalem hta Israela ni hpe uphkang na matu, hkawhkam ni hpe shaning law law san da ai. (1 Hkawhkam Labau 29:23) Raitim, dai hkawhkam ni sadi n dung ai majaw, shanhte a uphkang lam htum mat ai. Yerusalem gaw B.C. 607 hta jahten hkrum ai. Dai aten kaw nna “aten sanit” hpang wa ai. (2 Hkawhkam 25:1, 8-10; Ezekela 21:30-32) “Maigan amyu ni a nhtoi dik wa ai du hkra, Yerusalem gaw maigan amyu ni e kabye dip da ai hkrum na ra ai” nga nna Yesu tsun ai gaw, “aten sanit” a lam hpe tsun ai re. (Luka 21:24) Dai majaw, Yesu mungkan hta nga ai shaloi ndai “aten sanit” gaw n htum shi ai. Yehowa gaw “aten sanit” htum ai shaloi, Hkawhkam langai hpe aya tang na nga nna ga sadi jaw da ai. Ndai Hkawhkam nnan Yesu uphkang ai npu hta, mungkan ting hta nga ai Karai Kasang a masha ni gaw, htani htana shaman chyeju lu na re.—Luka 1:30-33.

“Aten sanit” a na ai aten: “Aten sanit” gaw 2,520 ning na  ai. Shaning 2,520 hpe B.C. 607 ning kaw nna hti dat na nga yang, 1914 ning de du ai. Dai shaning hta Yehowa gaw, Meshia re ai Yesu hpe sumsing lamu hta, Karai Kasang Mungdan a Hkawhkam aya tang da sai.

2,520 ngu ai hti hkum hpe anhte gara hku lu na kun? Chyum Laika hta masum ning chyen (31 /2) gaw shaning 1,260 hte bung ai ngu tsun da ai. (Shingran 12:6, 14) Dai majaw “aten sanit” gaw dai 1,260 hpe lahkawng lang pawng yang 2,520 lu ai (1,260+1,260= 2,520). Dai nhtoi 2,520 gaw, shaning 2,520 hte bung ai. Hpa majaw nga yang, “lani mi hpe laning mi shatai” la ai myihtoi ga a majaw re.”—Bu Hkawm 14:34; Ezekela 4:6.

▸ Daw 8, pang 23

“Lamu kasa agyi” ngu ai lachyum gaw, “lamu kasa ni a ningbaw” re. Lamu kasa agyi gaw langai sha nga ai nga nna Chyum Laika hta tsun da ai. Shi a amying gaw Mihkaela re.—Daniela 12:1; Yuda 9.

Mihkaela gaw Karai Kasang a sadi dung ai lamu kasa dap a Ningbaw re. Shingran 12:7 hta “Mihkaela hte shi a ali ama ni gaw dai baren numraw hte gasat nga ma ai; dai baren numraw hte shi a ali ama ni mung gasat nga ma ai” nga nna tsun da ai. Shingran laika hta Karai Kasang a lamu kasa dap Ningbaw gaw, Yesu re ai lam tsun da ai. Dai majaw, Mihkaela gaw Yesu a kaga amying langai re.—Shingran 19:14-16.

▸ Daw 9, pang 4

Satan a mungkan hpe Karai Kasang a Mungdan jahten kau maw ai aten hta, mungkan hta mabyin kaba ni byin wa na aten hpe hpang jahtum na nhtoi ngu tsun ai. Dai nhtoi hpe sha, “Mungkan ga a htum wa na kumla” hte “Masha Kasha a bai du” wa na aten nga nna mung tsun ai. Dai majaw,  ndai lahta na Chyum Laika myihtoi ga ni gaw, aten langai hpe sha tsun mayu ai re. (Mahte 24:3, 27, 37) “Hpang jahtum na nhtoi” gaw Karai Kasang a Mungdan sumsing lamu hta gawgap ai aten 1914 ning hta hpang nna, Satan a mungkan jahten hkrum na Hara Magedon majan byin ai aten hta htum mat na re.—2 Timohti 3:1; 2 Petru 3:3.

▸ Daw 9, pang 5

Karai Kasang gaw, si mat ai marai langai hpe asak bai jahkrung ya ai hpe hkrung rawt ai lam ngu tsun ai. Chyum Laika hta marai jahku a hkrung rawt ai lam hpe tsun da ai. Dai masha ni hpe Elia, Elishe, Yesu, Petru hte Pawlu ni gaw jahkrung ya wa ai. Dai mauhpa amu ni gaw Karai Kasang a atsam hte sha lu galaw ai re. Yehowa gaw “ding man ai ni hte n ding n man ai ni” hpe mungkan ntsa hta bai hkrung rawt ya na nga nna ga sadi jaw da ai. (Kasa 24:15) Chyum Laika hta sumsing lamu de hkrung rawt na lam hpe mung tsun da ai. Sumsing lamu de hkrung rawt na matu Karai Kasang lata ai ni gaw, Yesu hte rau sumsing lamu hta nga na matu namman chya hkrum ai ni re.—Yawhan 5:28, 29; 11:25; Hpilipi 3:10; Shingran 20:5, 6.

▸ Daw 9, pang 13

Nat kam sham ai lam gaw, nat ni hte ding tawk (sh) nat sara ni zawn re ai langai ngai hku nna, matut mahkai ai lam hpe tsun mayu ai re. Dai lam ni hpe nat kam sham ai wa gaw galaw ai. Hpa majaw nga yang masha ni si mat ai hpang, atsam kaba ai wenyi ni byin mat ai nga nna shut ai hku sharin ya ai hpe shanhte kam ai majaw re. Nat ni gaw Karai Kasang a ga n madat hkra, masha ni hpe hkalem na matu shakut nga ma ai. Gumhpan hpaji, shaba wawt, mandan hpaji, hpyi hpaji, shingra tara hta jan lai ai lam ni gaw nat kam sham ai lam ni kaw nna nkau mi re. Laika buk ni, magazin ni, pungding maka ni, video ni, sumla ni hte  mahkawn ni law malawng gaw shoihpa n nga ai zawn raitim, nat hte seng ai mandan hpaji hte shingra tara hpe tawt lai ai lam ni lawm ai. Si mat ai ni a matu hkungga nawng ai, makoi mayang poi, ladu hkrum akyu hpyi poi ni zawn re ai makoi mayang htung law law gaw, nat hte matut manoi ai lam ni lawm ai. Nat ni a atsam lu na matu nanghpam lusha ai ni mung nga ai.—Galati 5:20; Shingran 21:8.

▸ Daw 10, pang 10; Daw. 16, pang 4

Yehowa gaw Chyahtum Chyalai n-gun rawng ai Karai Kasang rai nna, ninggawn tawa hpe hpan tawn da ai. (Shingran 15:3) Dai majaw, shi gaw yawng mayawng a Madu rai nna, hpan da ai ni a ntsa uphkang na matu, awmdawm ahkang (sh) ahkaw ahkang nga ai. (Shakawn 24:1; Esaia 40:21-23; Shingran 4:11) Shi hpan da ai yawng mayawng a ntsa tara jahkrat da ai. Yehowa hta kaga ni hpe uphkang shangun lu ai ahkaw ahkang mung nga ai. Karai Kasang hpe tsawra nna ga madat ai gaw, shi a awmdawm ahkang hpe anhte madi shadaw ai hte bung ai.—1 Hkawhkam Labau 29:11.

▸ Daw 11, pang 10

Ma shabrai ai ngu ai gaw, garai n shangai shi ai ma hpe dingsang sat kau ai hpe tsun ai re. Masha hkum hkrang gawng kya ai lam a majaw (sh) n myit mada ai sha byin ai lam a majaw n re. Na um na sin byin ai aten kaw nna, ma gaw kanu a adaw achyen langai sha n-ga asak langai rai sai.

▸ Daw 13, pang 5

Ndai gaw marai langai kaw nna, sai (sh) sai hta lawm ai madung sai amyu mali kaw nna langai hpe zing da nna,  tinang hkum (sh) kaga langai hpang de bai htawt bang ya ai tsi ladat re. Sai hta lawm ai madung sai amyu mali gaw, sai hkyeng, sai hpraw, sai san ntsin (plasma) hte pliklet (platelet) ni re.

▸ Daw 13, pang 13

Chyum Laika hta na “sharin shaga” ngu ai lachyum gaw, dam jaw na hpe sha tsun ai n re. Dai hta lam matsun ai, hpaji jaw ai hte sharai ya ai lam ni mung lawm ai. Yehowa a sharin shaga ai lam ni gaw, galoi mung mai kaja nga ai. (Ga Shagawp 4:1, 2) Yehowa gaw kanu kawa ni a matu, kaja ai kasi ningli jaw da ai. Shi a sharin shaga ai lam gaw grai akyu nga ai majaw, sharin shaga hkrum ai wa pyi sharin shaga ai lam hpe tsawra wa na re. (Ga Shagawp 12:1) Yehowa gaw shi a masha ni hpe tsawra nna, shaman shakyang ya ai. Shi gaw lam matsun ni mung jaw ai. Dai gaw shut shai ai lam ni hpe sharai na matu hte shi ra sharawng ai lam hku asak hkrung na matu karum ya ai. Ma ni hpe kanu kawa ni sharin shaga ai shaloi, hpa majaw madat mara ra ai hpe chye na hkra, tsun dan ai lam ni lawm ai. Dai hta n-ga, Yehowa hpe tsawra na matu, Chyum Laika hta lawm ai Karai Kasang a ga ni hpe tsawra nna, chye na hkap la hkra sharin ya ai lam ni mung lawm ai.

▸ Daw 14, pang 13

Atsam kaba ai n hkru ai ni rai nna shanhte hpe n mu lu ai. Nat ni gaw n hkru ai lamu kasa ni re. Shanhte gaw Karai Kasang a ga n madat nna, shanhte hkum shanhte Karai Kasang a hpyen ni byin hkra galaw ai kaw nna, n hkru ai nat ni byin wa ai. (Ningpawt 6:2; Yuda 6) Yehowa hpe Satan ninghkap ai hta shanhte mung lawm wa ai.—Tara Jahprang 32:17; Luka 8:30; Kasa 16:16; Yaku 2:19.

▸ Daw 16, pang 4