Jairo asyaiwe e na ũwau mũthemba wa cerebral palsy wĩtawa spastic quadriplegia. * Na nũndũ wa ũu, ndethĩawa atonya kũsiĩĩa mamutha make. Kĩlĩko kyake kĩitonya kũkwatĩanĩa na malangũ, na ũu ũtumaa maaũ make na moko mathĩlĩa. Mavinda amwe nĩwũũmĩaa nũndũ wa kwĩkya moko na maaũ make na mĩtũkĩ. O na andũ ala me vakuvĩ nake no maũmĩe meethĩwa mate metho. Ũndũ wa kũmakya nĩ kana moko na maaũ make moveeawa kĩvĩlanĩ kyake kya kũsukumwa nĩ kana ndakaũmĩe na ayĩũmĩsya ala me vakuvĩ.

Jairo eanĩte na thĩna mwingĩ mũno. E na ũkũũ wa myei ĩtatũ, ambĩĩie kũng’athũka ũkethĩa o na ndesa kwĩyĩw’a. Ĩla ũu weekĩka, inyia witũ amũkwataa amũlũmĩtye na aimũsembya sivitalĩ ayona ta mũkw’ũ.

Nũndũ wa mwĩĩ wake kwĩkusĩanĩsya mavĩndĩ make nĩmambĩĩie kwĩkumba. E na myaka 16, nĩwakitũkie ĩvĩndĩ ya kĩnyunyu na ũu watuma athĩnzwa ĩtako, nthũnũ, na kĩnyunyu. O na yu no nĩlilikanaa ũndũ Jairo waalaw’a kĩla ũtukũ ĩla wathĩnziwe.

Ũwau wa Jairo ũtumaa ethĩwa ate ũndũ wĩyĩka. Atetheeaw’a kĩla ũndũnĩ ta kũya, kwĩkĩa ngũa, na kũlĩsa kĩtandanĩ. Mavinda maingĩ atetheeaw’a nĩ asyai maitũ kwĩka maũndũ asu. O na kau kĩla ĩvinda no nginya Jairo atetheew’e nũndũ ndetonya, asyai maitũ mamũlilikanasya kana ndasũvĩawa nĩ andũ me oka ĩndĩ o na Ngai nũmũsũvĩaa.

Asyai maitũ nĩ Ngũsĩ sya Yeova, na methĩĩtwe maisomea Jairo maũndũ ala me Mbivilianĩ kuma e kana kanini. Mavinda onthe nĩmeethĩawa mesĩ kana mũndũ ethĩawa na ũtanu ĩla wĩ na ũnyanya mũseo vamwe na Ngai. Jairo eethĩawa na mwĩĩ mwonzu na moko na maaũ make nĩmeetukaa vakuvĩ kĩla ĩvinda. O na vailyĩ ũu, aĩ atonya kwĩthĩwa na wĩkwatyo mũseo na mũlũmu wa ĩvinda yũkĩte. Ĩndĩ asyai maitũ nĩmasaanĩaw’a kana Jairo akesa kũkwata ũmanyi wa Mbivilia.

Mũthenya ũmwe Jairo e kana kanini Tata amwĩie atĩĩ: “Jairo, nĩngũkwĩsũva ũneene nakwa.” Ongeleeile kũmwĩa: “Neena nakwa ethĩwa kwaw’o ki nũmbendete!” Ĩla Tata waendeee na kũmwĩsũva amũneeny’e, Jairo nĩwakelemilye methoi. O na kau nĩwatataa kũweta ũndũ weew’aa, aumasya wasya  ũte kwĩw’ĩka nesa na ũtekũeleeka. Tata eewie avĩtya mũno nũndũ wa kũtuma Jairo aĩa. Ĩndĩ ũndũ ũsu woonanisye kana Jairo nĩwamanyie kĩla Tata wamũkũlilye. Thĩna ũla waĩ vo nĩ kana ndaĩ atonya kũneena.

Ĩtina wa ĩvinda ĩnini, asyai maitũ nĩmamanyie kana mavinda amwe Jairo nĩwavĩndũaa metho make na mĩtũkĩ, aitata kũmony’a kĩla ũkwenda kana ũndũ ũkwĩw’a. Ndwaĩ ũndũ wa kwendeesya kwa Jairo kũmanya kana ti mavinda onthe andũ maeleawa ũndũ ũkwasya kana kĩla ũkwenda. Ĩndĩ ĩla asyai maitũ meemanyĩisye kũelewa kĩla metho make mekwonany’a na maimũnenga kĩla ũkwenda, ũthyũ wa Jairo nĩwoonanasya kana nĩwatana. Ĩsu yaĩ nzĩa yake ya kwonany’a kana nĩwatũnga mũvea.

Mũndũ mũka ũmwe ũsomeete nzĩa sya kũneena na andũ ala matesĩ kũneena nesa atwĩie kana no tũkĩlasye moko elĩ ĩla tũũmũkũlya ĩkũlyo yĩkwenda ũsũngĩo wa kwonany’a kana nĩwalea, kana nĩweetĩkĩla ũndũ. Kũkĩlya kw’oko kwa aũme kwoonanasya kana nĩweetĩkĩla ũndũ, nakw’o kw’oko kwa aka kwoonanasya kana nĩwalea ũndũ mũna. Kwoou oonanasya kĩla ũkwenda kwa kũketeea mũno kw’oko kũla ũkwenda.

Ngũsĩ sya Yeova nĩsyĩthĩawa na maũmbano manene katatũ kwa mwaka, ala methĩawa na maũvoo maumĩte Mbivilianĩ kwondũ wa andũ onthe. Kĩla ĩvinda ũvoo kwondũ wa ala mekũvatiswa ũyumw’a, Jairo nĩwatanaa mũno. Mũthenya ũmwe, ĩla Jairo waĩ na myaka 16, Tata amũkũlilye atĩĩ: “Jairo, we nũkwenda kũvatiswa?” Atekwananga ĩvinda aketeeie kw’oko kwa aũme kwa Tata, na ũu woonany’a kana e na wendi wa kũvatiswa. Na ĩndĩ Tata amũkũlya atĩĩ: “Nũmũvoyete Ngai na ũkamwatha kana ũkamũthũkũmaa kũvika tene na tene?” Ĩngĩ Jairo nĩwasyaisye kw’oko kwa aũme kwa Tata. Ũu woonanisye nesa vyũ kana Jairo nĩweeyumĩtye kũmũthũkũma Yeova.

Ĩtina wa kũneenea Mbivilia mavinda maingĩ, Jairo nĩwoonekie aielewa ĩũlũ wa vata wa kũvatiswa. Kwoou, mwakanĩ wa 2004, Jairo nĩwasũngĩie ĩkũlyo yĩ vata ũtaĩ aakũlw’a. Akũlilw’e atĩĩ: “We nĩwĩyumĩtye kũmũthũkũma Ngai na kwĩka kwenda kwake?” Asũngĩie ĩkũlyo yĩu kwa kũsisya ĩũlũ. Ũsu nĩw’o mũvango ũla weekĩtwe wa kwonany’a kana nĩweetĩkĩla. Kwoou nĩwavatisiwe e na myaka 17, na atw’ĩka Ngũsĩ ya Yeova.

Mwakanĩ wa 2011, nzĩa nzaũ ya kũneena nĩyaumĩlile, nayo nĩ kũtũmĩa kombiũta ĩthũkũmaa kwosana na ũndũ mũndũ ũkũveny’a. Nĩ kenda Jairo avingũe syĩndũ ila syĩ kombiũtanĩ ĩsu, avenasya, na ĩ kombiũta ĩisoma ũndũ metho make mekũveny’a. Ĩla waketeea kana wavenesya kombiũta ĩsu wĩthĩaa  no ũndũ ũmwe na kũtũmĩa mouse. Kombiũta ĩla Jairo ũtũmĩaa ĩseũvĩtw’e yĩ na tũvisa tũnini tũmũtetheeasya kũneena na andũ. Ĩla wavenesya kavisa kamwe kombiũtanĩ ĩsu, vaumaa wasya ũkwonany’a kĩla ũkwendaa kũweta.

O ũndũ Jairo waendeee kũelewa ũw’o wa Mbivilia, now’o wendi wake wa kũtetheesya andũ kĩ-veva waendeee kwongeleka. Ĩla tũendeee na ũthaithi witũ wa mũsyĩ, mavinda maingĩ Jairo ekasya metho kombiũtanĩ yake na ainzisya. Ĩsu nĩyo nzĩa ĩla ũtũmĩaa kũndilikany’a kana naĩlĩte kũandĩka maũndũ ala ũkasũngĩa nthĩnĩ wa kĩlungu kya makũlyo na mosũngĩo maũmbanonĩ ma Kĩklĩsto.

Ĩla twĩ maũmbanonĩ, Jairo atũmĩaa metho make kũmantha kavisa kala ũkwenda. Na ĩndĩ akona aikavenesya, na vayumĩla wasya ũkwĩw’ĩka nĩ kĩla mũndũ. Nĩwĩthĩawa na ũtanu kĩla ĩvinda weekĩa kĩkundi vinya kwa kũsũngĩa. Mũnyanyae wa Jairo wĩtawa Alex aĩtye atĩĩ: “Nĩw’aa mũyo mũno ĩla neew’a Jairo asũngĩa twĩ maũmbanonĩ.”

O na ĩngĩ, Jairo nũtũmĩaa metho make kũelesya ala angĩ mũĩkĩĩo wake. Nzĩa ĩmwe ĩla ũtũmĩaa nĩ kũvenesya kavisa kamwe nthĩnĩ wa kombiũta yake, na kayonany’a mũũnda mũseo wĩ na nyamũ, na andũ ma mbaĩ syonthe mekalanĩtye na mũuo. Ĩtina wa kũvenesya kavisa kau kombiũtanĩ yake, vaumĩlaa wasya waĩtye atĩĩ: “Wĩkwatyo ũla wĩ Mbivilianĩ nĩ kana nthĩ yonthe ĩkeethĩwa yĩ nzeo na yĩ nzaũ, kũte mowau na kĩkw’ũ, Ũvuan’yo 21:4.” Ũla ũkũtavaw’a ũvoo endeew’a, Jairo aveneasya kavisa kangĩ na vayumĩla wasya ũũkũlya atĩĩ: “We no wende ngũmanyĩsye Mbivilia?” Ũndũ wa kwendeesya nĩ kana ĩthe wa inyia witũ nĩweetĩkĩlile kũmanyĩw’a Mbivilia nĩ Jairo. Nĩ ũndũ wa kũtanĩthya kwona Jairo aimanyĩsya ũmae Mbivilia atetheew’e nĩ mwana-a-asa ũngĩ! Ũmae witũ avatisĩiwe ũmbanonĩ mũnene wa mĩthenya ĩtatũ, mũsyĩnĩ wa Madrid, Mwei wa 8, 2014.

Kĩthito kya Jairo kya kũmũthũkũma Ngai nĩkyonekaa nĩ alimũ ma sukulu ĩla ũsomeaa. Ũmwe wa alimũ make ũsomeete nzĩa sya kũneena na andũ ala matesĩ kũneena nesa wĩtawa Rosario, aisye atĩĩ: “Ngesa kũsũanĩa kwĩthĩwa nĩ wa ndĩni, nĩtw’ĩka wa Ngũsĩ sya Yeova. Nĩnonete ũndũ mũĩkĩĩo wa Jairo ũmũtetheesye kwĩthĩwa na wĩkwatyo mũseo, o na kau nĩwĩthĩawa na mathĩna maingĩ ma mwĩĩ.”

Jairo nĩwĩthĩawa na ũtanu ĩla namũsomea watho ũũ wa Mbivilia: “Nĩvo mũndũ ũthuaa wĩtũlĩla ta ndaatai nũme, na ũĩmĩ wa ũla ũtaneenaa wĩina.” (Isaia 35:6) O na kau mavinda amwe Jairo nũtũlĩkaa ngoo, mavinda ala maingĩ ethĩawa e mũtanu. Ekalaa e mũtanu nũndũ wa kwĩthĩwa na ũnyanya mũseo vamwe na Ngai, na Aklĩsto ala angĩ. Mũĩkĩĩo na ũtanu ũla wĩthĩawa naw’o niĩkĩĩthasya kana kũmũthũkũma Yeova nĩkũtumaa mũndũ atanĩa thayũ, o na ethĩwa e na mathĩna maingĩ.