Ĩvuku yĩtawa Encyclopædia Britannica yĩeleetye kana Isita nĩyo “sikũkũ ĩla nene ya kũlilikana Kũthayũũka kwa Yesũ Klĩsto, ĩla ĩkanisa ya Kĩklĩsto yĩlilikanaa.” Ĩndĩ ĩkũlyo nĩ, Isita nĩ sikũkũ ya Kĩklĩsto?

Nĩ kana ũmanye ũw’o wa ũndũ nesa, nĩ ũndũ wa vata kwĩka ũkunĩkĩli mũseo ĩũlũ wa ũndũ ũsu. O ta ũu, nĩ kana tũmanye kana Isita nĩ sikũkũ ya Kĩklĩsto, nĩ ũndũ mũseo kũmanya maũndũ ala makonetye sikũkũ ĩsu.

Ũndũ wa mbee, Yesũ eeie aatĩĩi make malilikanae kĩkw’ũ kyake ĩndĩ ti kũthayũũka kwake. Mũtũmwa Vaulo eetie kũlilikana kĩkw’ũ kya Yesũ “Kyaũya kya Wĩoo kya Mwĩaĩi.”—1 Akolintho 11:20, NWT; Luka 22:19, 20.

Ũndũ ũngĩ nĩ kana kwosana na ĩvuku Britannica, maũndũ maingĩ ala mekawa ĩvinda ya sikũkũ ya Isita “mayĩthĩawa makonetye” ũthayũũkyo wa Yesũ, “ĩndĩ methĩawa maumĩte syĩthĩonĩ sya tene.” Kwa ngelekany’o, mbũkũ na matumbĩ nitũmĩawa mũno nthĩ mbingĩ ĩvindanĩ ya sikũkũ ya Isita.

Mũsomi ũmwe wa mavuku ma tene wĩtawa Philippe Walter, aeleetye ũndũ syĩthĩo ta isu syesie kũtw’ĩka kĩlungu kya sikũkũ ya Isita. Aandĩkie kana “ĩvindanĩ yĩla andũ ma ndĩni ite sya Kĩklĩsto mavĩndũawa methĩwe Aklĩsto,” waĩ ũndũ wĩ laisi mũno kũlikany’a kũthayũũka kwa Yesũ na sikũkũ yoo ya kũtanĩa “kũthela kwa mbevo, na kwambĩĩa kwa ĩvinda ya ũvyũvu.” Walter aendeee na kwasya kana yĩu yaĩ ĩtambya ĩnene ya kũlikya “sikũkũ sya Kĩklĩsto” ndĩninĩ sya andũ ala mataĩ Aklĩsto, na ũu ũituma wĩthĩwa wĩ ũndũ wĩ laisi kwa andũ aingĩ kũvĩndũka matw’ĩke Aklĩsto.

Ũndũ ũsu wa “kũvĩndũa andũ methĩwe Aklĩsto” ndwaaĩkĩka ĩvindanĩ yĩla atũmwa maĩ thayũ, nũndũ maĩ ‘asiĩĩi’ ma momanyĩsyo ma ũvũngũ ma andũ ala mataĩ Aklĩsto. (2 Athesalonika 2:7) Mũtũmwa Vaulo nĩwawetete kana ĩtina wa “kũthi” andũ ‘makookĩla, makĩneena ndeto sya ngũlũ, maimakusya amanyĩw’a mamaatĩĩe mo.’ (Meko ma Atũmwa 20:29, 30) Vakuvĩ myaka 100 ĩtina wa kũsyawa kwa Klĩsto, mũtũmwa Yoana aandĩkie kana andũ amwe maĩ manambĩĩa kwasya Aklĩsto. (1 Yoana 2:18, 26) Ũu watumie Aklĩsto mambĩĩa kũatĩĩa syĩthĩo sya andũ ala mataĩ Aklĩsto.

Andũ amwe no mesilye kana kwĩtĩkĩlya syĩthĩo imwe ila syĩkawa sikũkũnĩ ya Isita kũyaĩ kũthũku, nũndũ nĩkwatumie “andũ ala mataĩ Aklĩsto” maelewa ũthayũũkyo wa Yesũ nesa. Ĩndĩ o na ũu wĩ o vo, Vaulo ndaĩ etĩkĩla ũndũ ũsu. O na kau Vaulo nĩwaendaa kũndũ kwingĩ kwaĩ ungu wa Ũsumbĩ wa Lomi, na kweethĩawa syĩthĩo mbingĩ sya andũ mate Aklĩsto, ndaaĩtĩkĩla o na vanini kũtũmĩa syĩthĩo isu nĩ kana atetheesye andũ mamũelewe Yesũ nesa. Vaulo aumisye ũkany’o ũũ kwa Aklĩsto: “Mũtikovanĩw’e ĩsoki yĩmwe na ala mate etĩkĩli: nũndũ ũlũngalu na ũthũku wĩ mũamba mwaũ? kana kyeni kĩ na mũamba mwaũ na kĩvindu? Kwondũ wa ũu Umai katĩ woo, na mwĩthĩwe mwĩvathanĩte nao, eneena ũu Mwĩaĩi, Na mũikakiite kĩndũ kĩvuku.”—2 Akolintho 6:14, 17.

Tweemanyĩsya kyaũ kwa kũneenea maũndũ asu kwa ũkuvĩ? Tweemanyĩsya kana Isita ti sikũkũ ya Kĩklĩsto.