Ũtanamba kwĩka ũndũ o na wĩva, no kwĩthĩwa wĩkũlasya-ĩ, ‘W’o ũndũ ũũ ũtonya kũndethya ata?’ Vo ve ũthũku kwĩkũlya ĩkũlyo ta yĩu ĩũlũ wa mboya? Aiee, nũndũ nĩtwendaa kũmanya ethĩwa mboya nĩtonya kũtũtethya. O na mũndũũme mũĩkĩĩku Yovu akũlilye ũũ: ‘Kethĩwa nĩneetanie, nĩwĩthĩwa anzũngĩie?’—Yovu 9:16.

Ilungunĩ mbĩtu, nĩtwonie maũndũ ala matũĩkĩĩthisye kana tũyaĩle kwona mboya ta o ũndũ wĩkawa nĩ ndĩni, kana ta ndawa ya kũtetheesya kĩlĩko kĩusye. Vate nzika Ngai wa w’o nĩwĩthukĩĩasya mboya. Kwoou, ethĩwa tũkavoyaa maũndũ ala maĩlĩte na kwa nzĩa ĩla yaĩlĩte, akatwĩthukĩĩasya. O na nũtũthuthĩtye tũmũthengeee. (Yakovo 4:8) Kwoou, tũkatethekaa ata kwa kũvoyaa kĩla ĩvinda? Ekai twone moathimo amwe ala tũkwataa twavoya.

We nĩwĩmakĩaa mũno ĩla wakwatwa nĩ mathĩna? Mbivilia ĩtwĩkĩaa vinya ‘tũvoyae tũtekũeka’ mavindanĩ ta asu, na tũimũtavya Ngai ‘mavata maitũ.’ (1 Athesalonika 5:17; Avilivi 4:6) O na ĩngĩ Mbivilia nĩtũĩkĩĩthĩtye kana ĩla twamũvoya Ngai, ‘mũuo Wake, ũla ũvĩtũkĩte ũmanyi w’onthe, ũkasũvĩaa ngoo sitũ na mosũanĩo maitũ.’ (Avilivi 4:7) Kwoou, no tũkwate mũuo wa kĩlĩko wĩana ũndũ mũna twamwonoesya Ĩthe witũ wa ĩtunĩ mavata maitũ onthe. Na vate nzika ũu nĩw’o ũtwĩkĩaa vinya twĩke. Ĩandĩko ya Savuli 55:22 yaĩtye: “Mwaũĩe Yeova mũio waku, nake akakũtw’ĩĩka.”

Andũ aingĩ mũno ĩũlũ wa nthĩ nĩmakwatĩte mũuo ta ũsu. Kwa ngelekany’o Hee Ran, kuma South Korea, aĩtye: “O na kau nĩ na mathĩna maingĩ, ĩla navoya nĩw’aa nathũmũw’a mũio ũla nĩĩ  naw’o na ndikwata vinya wa kũmĩĩsya.” Nake Cecilia, kuma Philippines, aĩtye atĩĩ: “Nĩnĩthĩnĩkĩaa eĩtu makwa mũno na inyia wakwa ũla ũwaĩte ũkethĩa ndamanya ninyie ũũ. Ĩndĩ mboya nĩndetheesye ndikemakĩe mũno. Nĩnĩsĩ kana Yeova akandetheeasya kũmĩanĩsya na mathĩna makwa.”

No wĩthĩwe na ũndũ ũũkũthĩny’a kĩlĩko, ta mũisyo kana ũndũ ũtonya kũtuma wasya thayũ waku? Kũvoya “Ngai wa ũkiakisyo w’onthe” no kũũtetheesye wĩthĩwe na mũuo wa kĩlĩko. Mbivilia ĩtwĩĩte kana Ngai ‘nũtũkiakiasya mathĩnanĩ maitũ onthe.’ (2 Akolintho 1:3, 4) Kwa ngelekany’o, ĩvinda yĩmwe ĩla Yesũ wathĩnĩkĩte mũno kĩlĩkonĩ ‘atulilye ndu na avoya.’ Kweethĩiwe ata ĩtina wa ũu?  Mbivilia yaĩtye: “Aumĩlĩlwa nĩ mũlaĩka kuma ĩtunĩ, amwĩkĩa vinya.” (Luka 22:41, 43) Nake mũndũũme ũngĩ mũĩkĩĩku weetawa Neemia nĩwavĩngawa nĩ andũ athũku ĩla watethasya wĩa wa Ngai. Avoyie atĩĩ: “Ĩndĩ yu, ame Ngai, mbĩkĩa moko makwa vinya.” Maũndũ ala meekĩkie ĩtina wa vau meonany’a kana Ngai nĩwamũtetheeisye aeka kũkĩa na aendeea nesa wĩanĩ wake. (Neemia 6:9-16) Reginald, kuma Ghana, nũeleetye ũndũ wĩw’aa avoya, aĩtye atĩĩ: “Ĩla navoya, na mũno mũno ĩvinda yĩla nakwatwa nĩ mathĩna maito, nĩnĩw’aa neanĩwa nũndũ wa kũmũelesya Ngai mathĩna makwa nũndũ e na ũtonyi wa kũndetheesya na nũndĩkĩĩthasya kana vai vata wa kwĩmakĩa.” Kwa w’o, Ngai e na ũtonyi wa kũtũkiakisya ĩla twavoya.

Motwi amwe twĩkaa no methĩwe na ũsyao mũseo kana mũthũku kwitũ na kwa andũ maitũ kwa ĩvinda ĩasa mũno. Tũtonya kwĩka motwi maseo ata? Mbivilia ĩtwĩĩte atĩĩ: “Ethĩwa ũmwe wenyu nũtielye ũĩ, [mũno mũno ĩla twakwatwa nĩ matatwa] namũvoye Ngai, ũla ũnengae andũ onthe na ũlau na ndeũkan’ya; nake akanengwa.” (Yakovo 1:5) Ĩla twavoya ũĩ, Ngai no atũmĩe veva mũtheu ũtũtongoesye twĩkae ũtwi ũla waĩle. Vate nzika, no tũvoye veva mũtheu nũndũ Yesũ atũĩkĩĩthĩtye atĩĩ: ‘Ĩthe wenyu ũla wa ĩtunĩ akamanenga veva mũtheu ala mamwĩtasya.’—Luka 11:13.

O na Yesũ nĩwoonie vata wa kũmũvoya Ĩthe wake ũtethyo ĩla weekaa motwi ma vata. Mbivilia yonanĩtye kana ĩla Yesũ wendaa kũnyuva aũme 12 matw’ĩke atũmwa make, ‘ekalile ũtukũ w’onthe akĩvoya Ngai.’—Luka 6:12.

O ta Yesũ, andũ aingĩ ũmũnthĩ nĩmekĩawa vinya ĩla moona ũndũ Ngai ũmatethasya mamũvoya ũtethyo wa kwĩka motwi maseo. Regina, kuma Philippines, nũwetete mathĩna ala mamũkwatĩte, ta kwasya wĩa, kũea syana e weka na kwĩanĩsya mavata make ĩtina wa mũũme kũkw’a. Nĩ kyaũ kĩmũtetheesye kwĩka motwi maseo? Aĩtye atĩĩ, “Nĩnĩmũvoyaa Yeova andetheesye.” Kwabena, kuma Ghana, nũwetete kĩla kyatumie avoya Ngai ũtethyo. Aĩtye ũũ: “Nĩnaaisye wĩa wa mwako ũla wanengae mbesa mbingĩ.” Aielesya ĩũlũ wa ĩvinda yĩla wamanthaa wĩa aĩtye atĩĩ, “Nĩnamũvoyaa Yeova kĩla ĩvinda nĩ kana andongoesye kwĩka ũtwi mũseo.” Aendeee kwasya atĩĩ: “Nĩnĩtũngaa mũvea mũno nũndũ Yeova nĩwandetheeisye nanyuva wĩa ũndetheeasya kwĩanĩsya mavata makwa na ũtanziĩĩaa kwĩka maũndũ ma kĩ-veva.” O naku wamũvoya Ngai ĩũlũ wa maũndũ ala matonya kũtuma ngwatanĩo yaku nake yanangĩka akaũtetheesya.

Twaneenea moathimo manini ala mboya ĩtũeteae. (Nĩ kana ũkwate ngelekany’o mbingangĩ, sisya ĩsandũkũ “ Moathimo Ala Tũkwataa Ĩla Twavoya.”) Ĩndĩ nĩ kana ũkwate moathimo asu, waĩle kwamba kũmũmanya Ngai na kwenda kwake. Wenda kwĩka ũu, twĩũkũlya ũneene na Ngũsĩ sya Yeova nĩ kana iũtetheesye kwĩmanyĩsya Mbivilia. * Yĩu nĩyo yĩtonya kwĩthĩwa yĩ ĩtambya yaku ya mbee ya kũmũthengeea “ũla wĩw’aa mboya.”—Savuli 65:2.