Kudia ndefi ke tendula kundima nde nge ta sala kibeni kima mosi to kusila na kusala kima mosi. Mbala mingi bantu ke tangaka zina ya Nzambi sambu na kumonisa nde bo ta sala kima yango. Bo lenda tuba yo na munoko to kusonika yo na mukanda.

Bantu ya nkaka lenda yindula nde yo kele mbi na kudia ndefi sambu Yezu tubaka nde: “Beno zenga ve kieleka ata fioti . . . Bika nde ngogo na beno ‘Ee’ kutendula kaka ee, ‘Ve’ na beno, ve, sambu mambu yina beno ke yika na zulu na yo ke katuka na muntu ya mbi.” (Mat. 5:33-37) Ya kieleka, Yezu zabaka nde Nsiku ya Moize vandaka kulomba bantu ya Izraele na kudia ndefi na mambu ya nkaka mpi nde bansadi ya Nzambi yina sadilaka yandi na mutindu ya mbote diaka mpi ndefi. (Kuy. 14:22, 23; Kub. 22:10, 11) Yandi zabaka diaka nde Yehowa mpi diaka ndefi na mambu ya nkaka. (Baeb. 6:13-17) Yo yina Yezu zolaka kutuba ve nde beto fwete dia ve ndefi ata fioti. Kansi yandi vandaka kukebisa bantu na kudia ve ndefi na mambu ya kukonda mfunu to na mutindu ya mbi. Beto fwete sala ntangu yonso mambu yina beto me sila na kusala sambu Yehowa ke zolaka nde beto sala mutindu yina.

Ebuna nki nge fwete sala kana bo me lomba nge na kudia ndefi? Tala ntete kana nge ta kuka kulungisa mambu yina nge ke zola kusila. Kana nge ke mona nde nge ta lungisa yo ve, yo ta vanda mbote kibeni nde nge dia ve ndefi. Ndinga ya Nzambi ke tuba nde: “Yo me luta mbote na kusala ve lusilu, na kisika ya kusala lusilu mpi kulungisa yo ve.” (Lon. 5:5) Tadila minsiku ya Biblia ya ke wakana ti mambu ya me tala kudia ndefi. Na nima, baka lukanu yina ke wakana ti kansansa na nge yina me longamaka. Beto tadila mwa minsiku yango.

Bandefi ya nkaka ke fwaka ve bansiku ya Yehowa. Mu mbandu, Bambangi ya Yehowa ke salaka balusilu ntangu bo ke kwelaka. Balusilu yina kele mutindu ya nkaka ya kudia ndefi. Na ntwala ya Nzambi mpi ya bantu, bakala ti nkento ke silanaka na kuzolana mpi na kuzitisana mpi na kusala yo ‘na ntangu yonso ya bo ta zinga.’ (Ntangu bo ke kwelana, bankwelani ya nkaka lenda tuba ve bangogo yina kaka mutindu yo kele. Ata mpidina, bo ke salaka lusilu na ntwala ya Nzambi.) Na nima, bo ke kumaka bankwelani mpi bo fwete landa kubikala bankwelani luzingu na bo ya mvimba. (Kuy. 2:24; 1 Bak. 7:39) Lusilu yina bo ke salaka kilumbu ya makwela kele mbote mpi yo ke wakanaka ti luzolo ya Nzambi.

Bandefi ya nkaka ke wakanaka ve ti luzolo ya Yehowa. Mukristu ya kieleka ke diaka ve ndefi mu mbandu, ya kusadila minduki sambu na kunwanina insi to sambu na kubuya kusambila Nzambi. Kana yandi sala mutindu yina, yandi ta fwa bansiku ya Nzambi. Bakristu fwete vanda “ve bantu ya nsi-ntoto” yo yina beto fwete kudikotisa ve na mambu na yo mpi beto fwete nwana ve bitumba.—Yoa. 15:19; Yez. 2:4; Yak. 1:27.

Bandefi ya nkaka ke tadilaka kansansa ya muntu. Bantangu ya nkaka beto fwete yindula mbote-mbote ndongisila yina Yezu pesaka ya ‘kupesa bima ya Kaisali  na Kaisali kansi bima ya Nzambi na Nzambi.’—Luka 20:25.

Mu mbandu, yindula nde Mukristu mosi ke fulusa formilere sambu na kukuma muntu ya insi mosi to sambu na kubaka pasepore; mpi yo ke lomba nde yandi dia ndefi ya kukangama kaka na insi yina mpi ya kutuba kieleka. Kana na insi yina kudia ndefi yango ke tendula nde yandi fwete sila na kusala kima mosi yina ke fwa nsiku ya Nzambi, kansansa na yandi ya me longamaka na Biblia ta pesa yandi ve nswa ya kudia ndefi yango. Kansi bamfumu ya luyalu lenda pesa yandi nswa ya kuyidika mambu yina yandi ke tuba sambu kansansa na yandi kupesa yandi nswa ya kudia ndefi yango.

Kudia ndefi yina bo me yidika bangogo na yo, lenda wakana ti munsiku yina kele na Baroma 13:1 ya ke tuba nde: “Bika konso muntu kulemfuka na bamfumu ya nene.” Yo yina, Mukristu yina lenda mona nde yo kele ve mbi na kusila na kusala kima yina Nzambi me pesaka dezia Bakristu nswa ya kusala.

Diaka, yo kele mfunu na kulemfukila kansansa na nge ya me longamaka na Biblia kana bo me lomba nge na kusadila kima mosi to na kusala kidimbu mosi ntangu nge ke dia ndefi. Na ntangu ya ntama, bantu ya Roma mpi ya provense ya Sikite vandaka kudia ndefi na bambele na bo ya bitumba mpi yo vandaka kutendula nde bo vandaka kusadila kidimbu ya nzambi ya bitumba sambu na kumonisa nde bo lenda tudila muntu yina ntima. Bagreki vandaka kunangula diboko na zulu ntangu bo vandaka kudia ndefi. Yo vandaka kumonisa nde bo vandaka kuzaba nde ngolo mosi vandaka na zulu yina vandaka kumona mambu yina bo vandaka kutuba mpi yina bo vandaka kusala mpi ngolo yango vandaka kusambisa bantu sambu na mambu yina bo vandaka kutuba.

Ya kieleka, nsadi ya Yehowa ta pesa ve drapo beze to kufukamina yo to kusala mutindu mosi sambu na kima mosi ya insi ya ke wakana ti lusambu ya luvunu sambu na kudia ndefi. Ebuna nki nge fwete sala kana bo lomba nge na tribinale na kutula diboko na nge na Biblia mpi na kudia ndefi nde nge ta tuba mambu ya masonga? Kana mpidina, nge lenda baka lukanu ya kusala yo sambu Biblia ke tubila bansadi ya Nzambi yina sadilaka yandi na mutindu ya mbote, bayina salaka kidimbu mosi sambu na kudia ndefi. (Kuy. 24:2, 3, 9; 47:29-31) Yo kele mfunu na kuvila ve nde kana nge ke dia ndefi ya mutindu yina, yo ke tendula nde nge ke sila na ntwala ya Nzambi nde nge ta tuba kieleka. Nge fwete yilama na kupesa bamvutu ya kieleka na konso ngiufula yina bo lenda yula nge.

Kinduku na beto ti Yehowa kele mfunu mingi kibeni. Yo yina beto fwete samba mpi kuyindula mbote-mbote na yina me tala ndefi yina bo ke lomba beto na kudia mpi beto fwete sosa kuzaba nde ndefi yango ta fwa ve minsiku ya Biblia mpi yo ta wakana ti kansansa na beto. Kana nge me baka lukanu ya kudia ndefi, nge fwete lungisa mambu yina nge me tuba na ndefi yango.—1 Pie. 2:12.