Kwenda na mambu ke na kati

Kwenda na tansi ya malongi

Bangyufula ya Batangi

Bangyufula ya Batangi

Bangyufula ya Batangi

Keti kivuvu ya lufutumuku kele sambu na mwana yina mefwa na divumu ya mama na yandi?

Sambu na bantu yina mefwilaka ntete ve mwana mutindu yai, yo lenda vanda mpasi na kubakisa mawi ya bantu yina mefwilaka mwana na mutindu yai. Bibuti yankaka kevandaka na mawa ya ngolo kana bo mefwila mwana mutindu yai. Mama mosi kufwilaka bana tanu na ntwala nde bana yankaka butuka. Na nima, yandi zwaka dibaku ya kubuta mpi ya kusansa bana zole ya babakala ya kuvandaka na mavimpi ya mbote. Ata mpidina, yandi vandaka kuyindula lufwa ya konso mwana yina kufwaka. Tii na nsuka ya luzingu na yandi, yandi vandaka kuzaba mvula yina bana na yandi yina kubutukaka ya kufwa mpi bayina mavumu kubasikaka zolaka kuvanda na yo kana bo fwaka ve. Keti Bakristu ya mutindu yai kele ti kikuma ya kutula kivuvu nde lufutumuku tavutula dyaka na luzingu bana na bo yina mefwaka na mutindu yai?

Mvutu ya pete na ngyufula yai kele nde, beto mezaba ve. Biblia ketubilaka ve pwelele dyambu ya ketadila lufutumuku ya bana yina kebutukaka ya kufwa mpi yina mavumu kebasikaka. Kansi, Ndinga ya Nzambi kele ti minsiku yina ketadila dyambu yai mpi yina lenda pesa mwa ndambu ya kikesa.

Bika beto tadila bangyufula zole ya kewakana ti dyambu yai. Ya ntete, na ngindu ya Yehowa, nki ntangu luzingu ya muntu keyantikaka​—ntangu mama kebakaka divumu to ntangu mwana kebutukaka? Ya zole, nki mutindu Yehowa ketadilaka mwana yina mebutuka ntete ve​—bonso muntu to kaka bonso kimvuka ya baselile yina kele na divumu ya mama? Minsiku ya Biblia kepesa bamvutu ya pwelele na bangyufula yai yonso zole.

Nsiku ya Moize kumonisaka pwelele nde luzingu keyantikaka ve na ntangu muntu kebutukaka, kansi ntangu mingi na ntwala. Inki mutindu? Nsiku vandaka kumonisa nde bo lendaka kufwa muntu yina mefwa mwana yina kele na kati ya divumu. Tala nsiku yai: “Kana nge fwa muntu, nge mpi bo ta fwa nge.” a (Kub. 21:22, 23) Yo yina, mwana yina kele na kati ya divumu kele na luzingu mpi yandi kele muntu. Kubakisa kyeleka yai ya kemanaka ve ngala mesadisaka bamilio ya Bakristu na kubuya kikalulu ya kubasisa divumu na luzolo, bo kemonaka yo bonso disumu ya nene na meso ya Nzambi.

Ya kyeleka, mwana yina kele na kati ya divumu kele na luzingu, kansi nki mfunu Yehowa kepesaka na luzingu yina? Nsiku ya beto metubila awa na zulu vandaka kulomba nde bo fwa muntu yina kuvandaka na kisina ya lufwa ya mwana yina kele na kati ya divumu. Yo yina, yo kele pwelele nde luzingu ya mwana yina kele na divumu kele na mfunu mingi na meso ya Nzambi. Dyaka, baverse mingi ya Masonuku kemonisa nde Yehowa ketalaka mwana yina kele na kati ya divumu bonso muntu ya mvimba. Mu mbandu, na ngolo ya mpeve santu, Ntotila Davidi kutubaka sambu na Yehowa nde: “Nge muntu yidikaka mono na divumu ya mama na mono. . . . Nge monaka mono ntangu mono me butuka ntete ve. Bilumbu ya nge tudilaka mono na kuzinga, . . . yo vandaka ya kusonika na mukanda na nge.”​—Nk. 139:13-16; Yobi 31:14, 15.

Yehowa kemonaka mpi nde mwana yina kele na kati ya divumu kele ti bikalulu ya kuswaswana mpi yandi lenda vanda ti mambu yina yandi lenda sala na bilumbu kekwisa. Ntangu Rebeka, nkento ya Izaki, vandaka ti divumu ya bana zole ya mapasa, Yehowa kubikulaka sambu na bana ya babakala zole yina vandaka kunwana na kati ya divumu, sambu na kumonisa nde yandi monaka na ntwala bikalulu na bo yina zolaka kuvanda ti bupusi sambu na bantu mingi na bilumbu kekwisa.​—Kuy. 25:22, 23; Roma 9:10-13.

Mbandu ya Yoane Mbotiki kele mpi mbote mingi. Disolo ya Evanzile ketuba nde: “Ntangu Elisabeti bakaka mbote ya Maria, mwana nikanaka na divumu ya Elizabeti. Elizabeti fulukaka na mpeve ya Nzambi.” (Luka 1:41) Ntangu yandi vandaka kutendula dyambu yai, munganga Luka kusadilaka ngogo ya Kigreki yina bo lenda sadila sambu na kutubila mwana yina kele na kati ya divumu to yina mekatuka kubutuka. Yandi sadilaka ngogo ya mutindu mosi ntangu yandi tubilaka mwana-Yezu, yina lalaka na kima yina bambisi kedilaka madya.​—Luka 2:12, 16; 18:15.

Na nima ya kutadila mambu yai yonso, keti Biblia kesalaka luswaswanu ya ngolo na kati ya mwana yina kele na kati ya divumu ti yina mekatuka kubutuka? Yo kemonana nde yo kele mpidina ve. Mpi yo kewakana ti mambu yina bantu ya siansi ya ntangu yai mesengumunaka. Mu mbandu, bantu yina kesalaka bansosa melongukaka nde mwana yina kele na kati ya divumu ya mama lenda wa mambu yina kesalama na nganda mpi kunikana. Yo yina, yo keyitukisa ve na kumona nde mama yina kele na divumu keyedisaka bangwisana ya ngolo ti mwana yina kele na kuyela na kati na yandi.

Nsukansuka, ntangu mwana kezola kubutuka, ntangu ya kubutuka na yandi kezabanaka ve. Tadila mbandu yai: Mama mosi mebuta mwana matsyombe, kansi mwana yina mefwa na nima ya mwa bilumbu. Mama yankaka melungisa bangonda yina mwana fwete butuka, kansi mwana yina mefwa mwa ntangu fyoti na ntwala nde yandi butuka. Keti mama yina ya ntete kele ti kivuvu nde mwana na yandi tafutumuka kaka sambu yandi butukaka matsyombe, kansi mama yina ya zole kele ve ti kivuvu ya mutindu yai?

Na bunkufi, Biblia kelongaka pwelele nde luzingu keyantikaka ntangu mama kebakaka divumu mpi nde Yehowa kemonaka mwana yina kele na kati ya divumu bonso muntu ya mvimba ya kele ti mfunu. Na nsadisa ya bakyeleka yai ya Masonuku, bantu yankaka lenda yindula nde yo mefwana ve na kundima nde kivuvu ya lufutumuku kele sambu na mwana yina mefwa na divumu na ntwala ya kubutuka. Ya kyeleka, bo lenda yindula nde ngindu ya mutindu yai kelembisaka pozisio na beto ya Masonuku na yina metala kubasisa divumu, pozisio yina mesimbamaka mingi na bakyeleka yai ya mfunu.

Na bilumbu yina meluta, zulunalu yai kuyulaka mwa bangyufula ya mfunu yina kubasisaka badute na yina metala lufutumuku ya bana yina kefwaka na ntwala ya kubutuka. Mu mbandu, keti Nzambi takotisa dyaki ya mpa na divumu ya mama na Paladisu? Kansi, na nima ya kulonguka mpi ya kuyindulula na kisambu, Nto-Kimvuka kusukisaka nde bangindu ya mutindu yai kele mpenza ve mfunu na yina metala lufutumuku. Yezu kutubaka nde: “[Nzambi] lunga sala mambu yonso.” (Mar. 10:27) Mambu yina kusalamaka na Yezu kemonisa bukyeleka ya bangogo yai; Nzambi kukatulaka luzingu na yandi na zulu mpi kutulaka yo na divumu ya mwana-nkento yina vandaka mwense​—dyambu mosi ya lenda salama ve ata fyoti na ngindu ya bantu.

Keti mambu yina yonso kemonisa nde Biblia kelongaka nde bana yina kefwaka na ntwala ya kubutuka tafutumuka? Beto kezola kuvutukila dyaka nde Biblia kepesa ve mvutu ya pwelele na ngyufula yai, yo yina kikuma kele ve ya kutula ntembe na dyambu yai. Dyambu yai lenda basisa bangyufula mingi yankaka. Kansi, na kutuba ya kyeleka, yo kele mbote na kubuya kupesa mvutu na mambu yina beto mezaba ve mbote. Kima ya beto mezaba yo yai: Dyambu yai kele na maboko ya Yehowa Nzambi, Nzambi yina kele ya kufuluka ti ntima ya mbote mpi mawa. (Nk. 86:15) Kukonda ntembe, mpusa na yandi ya masonga kele ya kukatula lufwa na nzila ya lufutumuku. (Yobi 14:14, 15) Beto lenda tula ntima nde yandi kesalaka ntangu yonso mambu yina kele ya mbote. Yandi tabelula bamputa yonso yina luzingu melwadisaka beto na ngidika ya bima yai ya mbi ntangu yandi tatwadisa ti zola yonso Mwana na yandi na “kufwa bisalu yina ya Satana ke salaka.”​—1 Yoa. 3:8.

[Noti na nsi ya lutiti]

a Bantangu yankaka bo kebalulaka verse yai na mutindu yina kemonisaka nde bo fwete fwa muntu kaka kana mama mefwa. Kansi, masonama ya Kiebreo ya kisina kemonisa nde nsiku vandaka kutubila lufwa yo vanda ya mama to ya mwana na yandi yina kele na kati ya divumu.

[Kifwanisu ya kele na lutiti 23]

Yehowa tabelula bampasi yonso ya beto kekutanaka na yo