‘Nani Zaba Mabanza ya Yehowa?’

“‘Nani zaba mabanza ya Mfumu Nzambi? Nani lenda pesa yandi bandongisila?’ Kansi beto, beto ke na mabanza ya Kristo.”​—1 KOR. 2:16.

1, 2. (a) Inki dyambu ya mpasi bantu mingi kekutanaka na yo? (b) Inki beto fwete yibuka na yina metala bangindu na beto mpi bangindu ya Yehowa?

KETI nge memonaka dezia mpasi na kubakisa bangindu ya muntu yankaka? Ziku nge mekatuka kubala ntama mingi ve, mpi nge kemona nde nge kekuka ve na kubakisa mbote-mbote mutindu nkwelani na nge keyindulaka. Ya kyeleka, babakala ti bankento keyindulaka mpi nkutu ketubaka na mitindu ya kuswaswana. Na binkulu yankaka, babakala mpi bankento ketubaka bandinga ya bwala ya mekatuka na ndinga mosi! Dyaka, baluswaswanu ya kinkulu mpi ndinga lenda sala nde bangindu mpi bikalulu ya bantu kuswaswana. Kansi, kana nge yantika kuzaba bankaka mbote, nge takuma ti mabaku mingi ya kuyantika kubakisa bangindu na bo.

² Yo yina, beto fwete yituka ve kana bangindu na beto kele ya kuswaswana mpenza ti bangindu ya Yehowa. Na nzila ya profete na yandi Yezaya, Yehowa kuzabisaka bantu ya Izraele nde: “Bangindu na mono kele bangindu na beno ve, banzila na mono kele banzila na beno ve.” Na nima, sambu na kutendula dyambu yai, Yehowa kuyikaka nde: “Mutindu zulu kele ntama ti ntoto, mutindu yo yina mpi banzila na mono ti bangindu na mono me luta ya beno.”​—Yez. 55:8, 9.

3. Inki kele mitindu zole ya beto lenda sala ngolo na kukuma na “kinduku ya ngolo ti Yehowa”?

³ Kansi, keti yo ketendula nde beto fwete meka nkutu ve na kubakisa bangindu ya Yehowa? Ve. Ata beto lenda bakisa ve mbote-mbote bangindu yonso ya Yehowa, Biblia kesyamisa beto na kusala “kinduku ya ngolo ti Yehowa.” (Tanga Nkunga 25:14, NW; Bingana 3:32.) Mutindu mosi ya beto lenda pusana penepene ya Yehowa kele kudibanza mpi kutula dikebi na bisalu na yandi ya bo mesonikaka na Biblia, Ndinga na yandi. (Nk. 28:5) Mutindu yankaka kele kuzaba “mabanza ya Kristo,” yina kele kifwani ya Nzambi yina “beto lenda mona” ve. (1 Kor. 2:16; Kol. 1:15) Kana beto kebaka ntangu ya kulonguka masolo ya Biblia mpi ya kuyindulula yo, beto lenda yantika na kubakisa bikalulu ya Yehowa mpi bangindu na yandi.

Keba na Kikalulu ya Mbi

4, 5. (a) Inki kikalulu ya mbi beto fwete buya? Tendula. (b) Bantu ya Izraele kukumaka ti nki bangindu ya mbi?

⁴ Ntangu beto keyindulula bisalu ya Yehowa, beto fwete buya kikalulu ya kusambisa Nzambi na kusadilaka minsiku ya bantu. Bo ketubila kikalulu yai na bangogo ya Yehowa ya kele na Nkunga 50:21: “Nge ke yindula nde mono [takuma, NW] bonso nge.” Yo kele mutindu muntu mosi ya mayele yina kelongukaka Biblia kutubaka bamvula 175 meluta: “Bantu kevandaka ti kikalulu ya kusambisa Nzambi na kutadilaka bansiku na bo mosi mpi na kuyindulaka nde Nzambi fwete twadisama na bansiku yina bantu fwete landa.”

⁵ Beto fwete keba sambu beto bika ve nde minsiku mpi bampusa na beto mosi kuyala mutindu na beto ya kutadila Yehowa. Sambu na nki yo kele mfunu? Ya kyeleka, ntangu beto kelonguka Masonuku, mabanza na beto ya nkufi mpi ya kukonda kukuka lenda mona nde mambu yankaka ya Yehowa mesalaka kele ve mbote. Bantu ya Izraele ya ntama kumaka kuyindula mutindu yina mpi bo bakaka bangindu ya mbi na yina metala bangwisana na bo ti Yehowa. Tala mambu yai ya Yehowa kuzabisaka bo: “Beno ke tuba nde: ‘Mambu ya Mfumu Nzambi ke sala kele mbote ve.’ Beno bantu ya Israele,  beno wa mono. Beno ke yindula nde mambu ya mono ke sala kele mbote ve? Beno bantu ke sala mbote ve.”​—Ezek. 18:25.

6. Inki dilongi Yobi kulongukaka, mpi nki mutindu beto lenda baka mambote na eksperiansi na yandi?

⁶ Dyambu ya mfunu sambu na kutina mutambu ya kusambisa Yehowa na kusadilaka bansiku na beto mosi kele kundima nde mabanza na beto kele ti bandilu mpi bantangu yankaka yo kevandaka ya kubeba mpenza. Yo lombaka nde Yobi kulonguka dyambu yai. Ntangu yandi vandaka kumona mpasi, Yobi kunwanaka ti kukonda kivuvu mpi yandi kumaka kuditudila dikebi mingi na kiteso mosi buna. Yandi vilaka bantembe ya kuluta mfunu. Kansi Yehowa kusadisaka yandi na zola yonso na kubakisa mambu mbote-mbote. Na kuyulaka Yobi bangyufula kuluta 70, yina Yobi kukukaka ve na kupesa ata mvutu mosi, Yehowa kumonisaka nde nzayilu ya Yobi kuvandaka ti bandilu. Yobi kusalaka mambu na kudikulumusa yonso, mpi yandi sobaka bangindu na yandi.​—Tanga Yobi 42:1-6.

Kukuma ti “Mabanza ya Kristo”

7. Sambu na nki kutadila bisalu ya Yezu kesadisa beto na kubakisa bangindu ya Yehowa?

⁷ Yezu kulandaka mbandu ya Tata na yandi na mutindu ya kukuka na mambu yonso ya yandi tubaka mpi kusalaka. (Yoa. 14:9) Yo yina, kutadila bisalu ya Yezu kesadisa beto na kubakisa bangindu ya Yehowa. (Roma 15:5; Filp. 2:5) Bika beto tadila masolo zole ya Baevanzile.

8, 9. Mutindu Yoane 6:1-5 kemonisa yo, inki dyambu kupusaka Yezu na kuyula Filipi ngyufula mosi, mpi sambu na nki Yezu kusalaka mpidina?

⁸ Yindula dyambu yai ya kusalamaka kaka na ntwala ya Paki ya mvu 32 T.B. Ntangu fyoti na ntwala, bantumwa ya Yezu kukatukaka na kampanye ya nene ya kisalu ya kusamuna na teritware ya Galilea. Sambu bisalu yina yonso kulembisaka bo, Yezu kunataka bo na kisika mosi ya kingenga na nordi-esti ya lweka ya Nzadi-Mungwa ya Galilea. Kansi, mafunda ya bantu kulandaka bo kuna. Ntangu Yezu kubelulaka bantu mingi yai mpi kulongaka bo mambu mingi, dyambu mosi ya mpasi kubasikaka na nima. Inki mutindu bantu yai yonso lendaka kuzwa kima ya kudya na kisika ya kingenga ya mutindu yai? Sambu Yezu kubakisaka mpusa yai, yandi yulaka Filipi, yina vandaka muntu ya teritware yina, nde: “Wapi beto lenda sumba mampa sambu na kupesa bantu yai yonso, bo dia?”​—Yoa. 6:1-5.

⁹ Sambu na nki Yezu kuyulaka Filipi ngyufula yai? Keti Yezu vandaka kudiyangisa na dyambu ya yandi zolaka kusala? Ve. Inki kuvandaka mpenza bangindu na yandi? Ntumwa Yoane, yina kuvandaka mpi pana, ketendula nde: “Yesu tubaka mutindu yina kaka sambu na kumeka Filipo, sambu yandi zabaka ntama mambu ya yandi ke zola kusala.” (Yoa. 6:6) Awa Yezu kumekaka kuyela ya kimpeve ya balongoki na yandi. Na kuyulaka ngyufula yai, yandi simbaka dikebi na bo mpi kupesaka bo dibaku ya kumonisa lukwikilu na bo na mambu yina yandi lendaka kusala. Kansi bo sadilaka ve dibaku yai ya kumonisa lukwikilu mpi bo monisaka nde bangindu na bo kuvandaka mpenza ti bandilu. (Tanga Yoane 6:7-9.) Na nima Yezu kumonisaka nde yandi lendaka kusala kima mosi yina bo yindulaka nkutu ve. Yandi disaka na mutindu mosi ya kuyituka mafunda yina ya bantu ya vandaka na nzala.​—Yoa. 6:10-13.

10-12. (a) Ziku sambu na nki Yezu kupesaka ve mbala mosi nkento ya Greki kima yina yandi lombaka? Tendula. (b) Inki beto tatadila ntangu yai?

¹⁰ Disolo yai lenda sadisa beto na kubakisa mabanza ya Yezu na dibaku yankaka. Ntangu fyoti na nima ya kudisa kimvuka yai ya nene ya bantu, Yezu mpi bantumwa na yandi kulutaka bandilu ya Izraele mpi kusalaka nzyetelo na nordi tii penepene ya Tire mpi Sidoni. Ntangu bo vandaka kuna, bo kutanaka ti nkento mosi ya Greki yina kubondilaka Yezu na kubelula mwana na yandi ya nkento. Na luyantiku, Yezu kusalaka bonso nde yandi kewa ve. Kansi ntangu nkento yango kulandaka na kudindamana, Yezu kuzabisaka yandi nde: “Bika ntete bana bo dia, bo fuluka, sambu ke mbote ve na kubaka mampa ya bana sambu na kulosila yo [bana ya, NW] bambwa.”​—Mar. 7:24-27.

¹¹ Sambu na nki na luyantiku Yezu kubuyaka na kusadisa nkento yai? Keti Yezu vandaka kumeka yandi, mutindu yandi mekaka Filipi, sambu na kutala mambu yina yandi tasala, ebuna  kupesa yandi dibaku ya kumonisa lukwikilu na yandi? Mungungu ya ndinga na yandi, ata bo memonisa yo ve na mambu yina kele ya kusonika, kulembisaka ve nkento yina. Mutindu yandi sadilaka bangogo ‘bana ya bambwa’ kusalaka nde kufwanisa yina kumonana ve mbi mingi. Yo yina, mbala yankaka Yezu vandaka kusala bonso kibuti yina kele ti lukanu ya kupesa mwana kima ya yandi melomba kansi yandi kemonisa ve pwelele mbala mosi lukanu yango sambu na kumeka kuzaba kana mwana kele mpenza na mfunu ya kima yango. Yo vanda mpidina to ve, na nima ya kumonisa lukwikilu na yandi, na luzolo yonso, Yezu kupesaka nkento yina kima ya yandi lombaka.​—Tanga Marko 7:28-30.

¹² Masolo zole yai ya Baevanzile kesadisa beto na kubakisa mbote “mabanza ya Kristo.” Bika beto tala ntangu yai mutindu masolo yai lenda sadisa beto na kubakisa mbote-mbote bangindu ya Yehowa yandi mosi.

Mutindu Yehowa Kusalaka Mambu ti Moize

13. Inki mutindu kubakisa bangindu ya Yezu kesadisa beto?

¹³ Kubakisa bangindu ya Yezu kesadisa beto na kubakisa baverse ya Masonuku yina lenda vanda mpasi na kubakisa. Mu mbandu, beto tadila bangogo yina Yehowa kuzabisaka Moize na nima ya ntangu yina bantu ya Izraele kusalaka mwana-ngombe ya wolo sambu na kusambila yo. Nzambi kutubaka nde: “Mono zaba bantu yai, bo kele ntu-ngolo. Ntangu yai, bika mono mono fwa bo na makasi na mono. Ebuna nge ti bana na nge, mono ta kumisa beno dikanda mosi ya nene ya bantu.”​—Kub. 32:9, 10.

14. Inki Moize kusalaka ntangu yandi waka bangogo ya Yehowa?

¹⁴ Disolo kelanda na kutuba nde: “Moize bondilaka Mfumu Nzambi, Nzambi na yandi, nde: ‘Mfumu, sambu na nki nge fweti wila bantu na nge makasi, bantu na nge ya nge katulaka na kimpika na nsi ya Ezipte na ngolo na nge mpenza? Bika, kana ve bantu ya Ezipte ta tuba nde: “Yo yina Nzambi basisaka bo na nsi na beto sambu yandi kanaka kufwa bo yonso kimakulu kuna na ndambu ya bangumba!’” Kuwa makasi ve, pardo; balula ngindu na nge, kufwa bantu na nge ve. Yindula bantu na nge Abrahami, Izaki ti Yakobi; yindula mpi mutindu nge zengaka na zina na nge mosi nde: ‘Mono ta pesa beno dikanda ya bantu mingi; bana na beno ta vanda mingi-mingi bonso bambwentete na zulu. Ntoto yai ya mono tubaka, mono ta pesa yo yonso na bana na beno; yo ta vandaka ya bo tii kuna.’ Yo yina Mfumu Nzambi balulaka ngindu na yandi, yandi fwaka ve bantu na yandi mutindu yandi tubaka.”​—Kub. 32:11-14. *

15, 16. (a) Mambu yina Yehowa kutubaka kupesaka Moize nki dibaku? (b) Na nki mutindu Yehowa “balulaka ngindu na yandi”?

¹⁵ Keti yo lombaka mpenza nde Moize kusungika bangindu ya Yehowa? Ata fyoti ve! Ata Yehowa kumonisaka mambu yina yandi kanaka na kusala, yo vandaka ve desizio na yandi ya nsuka. Ya kyeleka, awa Yehowa vandaka kumeka  Moize, kaka mutindu Yezu kumekaka Filipi mpi nkento ya Greki bamvula mingi na nima. Nzambi kupesaka Moize dibaku ya kumonisa dibanza na yandi. * Yehowa kutulaka Moize bonso muwakanisi na kati ya bana ya Izraele mpi yandi mosi, mpi Yehowa kuzitisaka kupona ya yandi ponaka Moize na mukumba yina. Keti Moize zolaka kubika nde kiseku kuvanda ti bupusi na desizio na yandi? Keti Moize zolaka kusadila dibaku yina sambu na kusyamisa Yehowa na kuvila bantu ya Izraele mpi kusala dikanda ya ngolo na nzila ya bana na yandi mosi?

¹⁶ Mvutu ya Moize kumonisaka lukwikilu na yandi mpi ntima ya yandi vandaka kutula na lunungu ya Yehowa. Mambu ya yandi salaka kumonisaka ve mpusa ya bwimi kansi yo monisaka nde yandi vandaka kudibanza sambu na zina ya Yehowa. Yandi zolaka ve nde bo seka zina yango. Na mutindu yina Moize kumonisaka nde yandi bakisaka ‘mabanza ya Yehowa’ na dyambu yai. (1 Kor. 2:16) Mambu kusukaka nki mutindu? Sambu Yehowa kuvandaka ve mpenza ti lukanu ya kusala mambu yango, disolo ya kupemama ketuba nde yandi “balulaka ngindu na yandi.” Na Kiebreo, bangogo yai lenda tendula kaka nde Yehowa kupesaka ve ndola yina yandi kanaka na kupesa dikanda ya mvimba.

Mutindu Yehowa Kusalaka Mambu ti Abrahami

17. Inki mutindu Yehowa kumonisaka ntima-nda ya nene na bangyufula ya Abrahami?

¹⁷ Mbandu yankaka ya kemonisa mutindu Yehowa kepesaka bansadi na yandi dibaku ya kumonisa lukwikilu mpi ntima ya bo ketudilaka yandi ketadila mambu ya Abrahami kulombaka na yina metala Sodomi. Na disolo yina, Yehowa kumonisaka ntima-nda ya nene na kupesaka Abrahami nzila ya kuyula bangyufula nana ya kulandana. Na ntangu mosi buna, Abrahami kulombaka dyambu yai na kikesa yonso: “Ve, nge ta fwa ve bantu ya mbote nzila mosi na bantu ya mbi. Ve, nge ta sala yo ve! Kana nge sala yo, mpidina ti bantu ya mbote ti bantu ya mbi nge me pesa bo ndola mutindu mosi. Mpila kele ve. Nge Nzambi muntu ke sambisaka bantu yonso ya nsi-ntoto, nge ta sala mambu na nzila ya mbote.”​—Kuy. 18:22-33.

18. Inki beto kelonguka na mutindu Yehowa kusadilaka Abrahami mambu?

¹⁸ Na disolo yai, inki beto kelonguka na yina metala bangindu ya Yehowa? Keti Yehowa kuvandaka na mfunu nde Abrahami kuyindula ti yandi sambu na kubaka desizio ya mbote? Ve. Ya kyeleka, banda na luyantiku Yehowa lendaka kaka kutuba bikuma ya desizio na yandi. Kansi na nzila ya bangyufula yai, Yehowa kupesaka Abrahami ntangu ya kundima desizio yina mpi ya kubakisa bangindu na yandi. Yo pesaka mpi Abrahami nzila ya kubakisa mudindu ya mawa mpi lunungu ya Yehowa. Ee, Yehowa kusadilaka Abrahami mambu bonso nduku.​—Yez. 41:8; Yak. 2:23.

Malongi Sambu na Beto

19. Inki mutindu beto lenda landa mbandu ya Yobi?

¹⁹ Inki beto melonguka na yina metala ‘mabanza ya Yehowa’? Beto fwete bika nde Ndinga ya Nzambi kuwumba nzayilu na beto ya mabanza ya Yehowa. Beto fwete yindula ve ata fyoti nde Yehowa kele ti bandilu yina bantu kevandaka na yo mpi kusambisa yandi na kutadilaka minsiku mpi bangindu na beto. Yobi kutubaka nde: “Nzambi kele muntu ve bonso mono, mpila kele ve mono na kutubisa yandi, mpila kele mpi ve mono na kwenda kusamba ti yandi na tribinale.”  (Yobi 9:32) Bonso Yobi, ntangu beto keyantika na kubakisa mabanza ya Yehowa, yo kepusaka beto na kutuba nde: “Mambu yai yonso ke songa kaka nki mutindu ngolo na yandi kele, beto ke wa kaka nsangu mpamba. Ebuna nani ta kuka kuzaba mpenza-mpenza bisalu na yandi?”​—Yobi 26:14.

20. Inki beto fwete sala kana beto kutana ti verse mosi ya Masonuku yina kele mpasi sambu beto kubakisa?

²⁰ Ntangu beto ketanga Masonuku, inki beto fwete sala kana beto kutana ti verse mosi ya kele mpasi na kubakisa, mingimingi na yina metala bangindu ya Yehowa? Kana na nima ya kusala bansosa na dyambu yango, beto kele ve kaka ti mvutu ya pwelele, beto lenda mona yo bonso dyambu ya kemeka ntima ya beto ketulaka na Yehowa. Kuvila ve nde, bantangu yankaka mambu yankaka kepesaka beto dibaku ya kumonisa lukwikilu na beto na bikalulu ya Yehowa. Bika beto ndima na kudikulumusa yonso nde beto kebakisaka ve mambu yonso ya yandi kesalaka. (Lo. 11:5) Yo yina, yo tapusa beto na kundima bangogo yai ya ntumwa Polo kusonikaka: “Nzambi ke na kimvwama mingi mpenza! Mayele na yandi ti mambu yina ya yandi zaba yo ke kwendaka ntama mpenza! Nani lenda tendula mambu yina ya yandi ke zengaka? Nani lenda landa banzila na yandi? Mutindu Mukanda ya Nzambi ke tuba: ‘Nani zaba mabanza ya Mfumu Nzambi? Nani me lenda pesa yandi bandongisila? Nani me pesaka ntete Mfumu Nzambi kima yina ya yandi Nzambi fweti futa?’ Sambu Nzambi muntu salaka bima yonso; yo ke katukaka na yandi, yo ke zingaka mpi sambu na yandi. Lukumu kuvanda na Nzambi mvula na mvula. Amen!”​—Roma 11:33-36.

[Banoti na Nsi ya Lutiti]

Keti Nge Keyibuka?

• Inki tasadisa beto na kubuya kikalulu ya kusambisa Yehowa na kutadilaka minsiku na beto mosi?

• Inki mutindu kubakisa bisalu ya Yezu lenda sadisa beto na kukuma na “kinduku ya ngolo ti Yehowa”?

• Inki malongi nge melonguka na masolo ya Yehowa ti Moize mpi ti Abrahami?

[Bangyufula ya Kulonguka]

[Bifwanisu ya kele na lutiti 13]

Inki beto kelonguka na yina metela mabanza ya Yehowa na mutindu yandi salaka mambu ti Moize mpi Abrahami?