ARĨA manyitaga mbaru ngwatanĩro ya ndini ciothe, moigaga atĩ ndini no irehe ũiguano. Eboo Patel, ũrĩa waathondekire gwatanĩro ya Interfaith Youth Core oigire ũũ: “Gũtirĩ ndini ĩtarutanaga ũhoro wĩgiĩ kũiguanĩra tha . . . , ũhoro wĩgiĩ ũtaana . . . , na ĩtarũmbũyagia ũhoro wa maũndũ marĩa mathũkagia thĩ.”

Ũhoro wa ma nĩ atĩ, andũ a ndini ya Butha, Gatoreki, Protestanti, Ahĩndĩ, Aithĩramu na ndini ingĩ nyingĩ ciananyitanĩra hamwe, nĩguo iniine ũkĩa, irũĩrĩre ihooto cia ũmũndũ, ciarĩrĩrie ũhoro wa bomu iria itegagwo thĩ, na maũndũ marĩa mathũkagia thĩ. Ndini nyingĩ itiganĩte, cianacemania hamwe nĩguo ciarĩrĩrie ũrĩa ingĩteithania na irehe ũiguano. Nĩ inyitanagĩra gũkũngũĩra irĩ hamwe na njĩra ya kũina, kũhoya, gwakia mĩcumaa na maũndũ mangĩ ta macio.

Hihi gũcokanĩrĩra kũu kwa ndini, nĩ kũniinĩte ngucanio iria ikoragwo nacio? Hihi Ngai nĩ ahũthagĩra ngwatanĩro cia kĩndini kũrehe ũiguano?

Ngwatanĩro ĩmwe nene mũno ya ndini, ĩkoragwo na arũmĩrĩri a ndini itiganĩte makĩria ma 200 kuuma mabũrũri 76. Muoroto wayo, ũkoragwo ũrĩ “kũrehe ndini ciothe hamwe, inyitanagĩre maũndũ-inĩ mothe, o mũthenya.” Ĩndĩ, muoroto ũcio, ndũkinyanagĩra. Kwa mũhiano, mũnene ũmwe wayo oigire atĩ, nĩ getha atongoria a ndini icio metĩkĩre gwĩkĩra ngirimiti kĩrore, maabacĩrĩire ciugo mũno makĩandĩka ngirimiti ĩyo, nĩguo matikae kũrakaria ikundi nyingĩ cia ndini iria manyitanagĩra nacio. Nĩkĩ hihi? Nĩ tondũ kwarĩ na ngarari cia kana hihi Ngai nĩ agĩrĩire kũingĩrio ũndũ-inĩ ũcio. Thutha mũtheri maatuire atĩ, arĩa othe marĩ ngwatanĩro-inĩ ĩyo, matiagĩrĩirũo kũgwetaga ũhoro wĩgiĩ Ngai.

Angĩkorũo Ngai ndaraingĩrio ho-rĩ, wĩtĩkio wao ũkĩrĩ na mũthingi ũrĩkũ? Makĩria ma ũguo-rĩ, hakĩrĩ ngũrani ĩrĩkũ, gatagatĩ-inĩ ka ngwatanĩro ta ĩyo, na ciama iria iheanaga ũteithio? Nĩkĩo ngwatanĩro ĩyo, handũ ha kwĩĩtania na ndini, ĩĩtaga “kĩama gĩa gũteithania.”

Mũrũmĩrĩri ũmwe wa ngwatanĩro ya ndini ciothe wĩtagwo Dalai Lama, oigire ũũ: “Ndini ciothe ihunjagia ndũmĩrĩri o ĩmwe: kwendanaga, kũiguanagĩra tha na kwohanagĩra. Ngumo icio, nĩcio ciagĩrĩire gũtũtongoragia o mũthenya, mũtũũrĩre-inĩ witũ.”

Ma nĩ atĩ, ngumo ta wendo, kũiguanagĩra tha na kwohanagĩra, nĩ cia bata mũno. Hĩndĩ ĩmwe Jesu akĩrutana, oigire ũũ: “Tondũ ũcio-rĩ, maũndũ mothe marĩa mũngĩenda andũ mamwĩkage inyuĩ, mekagei  o mo o nao: nĩ ũndũ ũguo nĩguo gatũũrũ ka ũhoro wa watho o na wa anabii.” (Mathayo 7:12) Hihi wĩtĩkio ũrĩa wa ma, no kwaga gwĩka arĩa angĩ ũũru?

Mũtũmwo Paulo akĩaria ũhoro wa andũ arĩa metuaga nĩ maatungatagĩra Ngai, oigire ũũ: “Amu niĩ nĩ niĩ mũira wao atĩ me na kĩyo ũhoro-inĩ wa Ngai, no rĩrĩ, kĩyo kĩu me nakĩo gĩkaaga ũmenyi.” Hihi thĩna wao warĩ ũrĩkũ? Paulo ongereire akiuga ũũ: “Amu-rĩ, tondũ wa ũrĩa maagĩte kũmenya ũhoro wa ũthingu ũrĩa wa Ngai, na makageragia kwĩhandĩra ũthingu wao ene, matiigana gwathĩkĩra ũhoro wa ũthingu ũcio wa Ngai.” (Aroma 10:2, 3) Tondũ wa kwaga ũmenyo wa ũrĩa Ngai eendaga mekage, kĩyo na wĩtĩkio wao ciarĩ cia tũhũ.—Mathayo 7:21-23.

Jesu oigire ũũ: “Gũkena-rĩ, nĩ ateithũrani.” (Mathayo 5:9) Jesu eekaga kũringana na ũrĩa aahunjagia, eendete maũndũ ma thayũ na agakinyĩria andũ a ndini na ndũrĩrĩ ciothe ndũmĩrĩri ya thayũ. (Mathayo 26:52) Arĩa maamũrũmagĩrĩra, moohithanagio nĩ wendo mũrũmu. (Akolosai 3:14) Hihi muoroto wa Jesu warĩ o kũrehe ũrũmwe na thayũ gatagatĩ-inĩ ka andũ a ndũrĩrĩ itiganĩte? Hihi aagwatanagĩra na andũ a ndini ingĩ nĩguo mathathaiye hamwe?

Atongoria a ndini ya Afarisai na Asadukai nĩ mookagĩrĩra Jesu mũno, nginya makenda kũmũũraga. No Jesu eekire atĩa? Eerire arutwo ake ũũ: “Matigei: nĩo atongoria atumumu; na mũtumumu angĩtongoria mũtumumu ũngĩ, maagũa irima o erĩ.” (Mathayo 15:14) Jesu ndaigana kũnyitanĩra na ndini iria ciarĩ kuo hĩndĩ ĩyo.

Kahinda kanini thutha ũcio nĩ kwambĩrĩirio kĩũngano gĩa Gĩkristiano itũũra-inĩ rĩa Korintho bũrũri-inĩ wa Ngiriki, itũũra rĩoĩkaine mũno gũkorũo rĩrĩ na ndini cia mĩthemba yothe. Akristiano acio mangĩaikaranirie atĩa na andũ a ndini iria ingĩ? Mũtũmwo Paulo aamandĩkĩire ũũ: “Tigagai kwĩohania na arĩa matetĩkĩtie na njĩra itaagĩrĩire.” Aamerire ũguo nĩkĩ? Oririe ũũ: “Kristo na Beliari maakĩhota kũiguana atĩa? O na kana mũndũ wĩtĩkĩtie angĩkĩmathithania atĩa na ũrĩa ũtetĩkĩtie?” Aacokire akĩmataara ũũ: “Tondũ wa ũguo-rĩ, Umai thĩinĩ wao, mũikare mwĩamũrĩte kũrĩ o, ũguo nĩguo Mwathani oiga, Na mũtikanahutie kĩndũ kĩĩ thahu; Na niĩ nĩngũmwĩtĩkĩra.”—2 Akorintho 6:14, 15, 17.

Ũhoro wa ma nĩ atĩ, Bibilia ndĩnyitaga mbaru ngwatanĩro o yothe ya kĩndini. Wahota kwĩyũria ũũ: ‘Ũiguano wa ma ũngĩoneka atĩa?’

Mabũrũri 15, nĩ maanyitanĩire na magĩĩka ũndũ wa magegania mũno, maathondekire ceceni ya ũthuthuria, na makĩmĩiga kũrĩa igũrũ rĩera-inĩ. Hihi nĩ ũkuona ta ũndũ ũcio ũngĩahotekire angĩkorũo matiarĩ na ũiguano?

Ũndũ ũmwe na ũcio, ngwatanĩro ya ndini ciothe ĩngĩaga ũrũmwe, ũngĩkorũo ũrĩ wĩra wa tũhũ. O na gũtuĩka ndini iria inyitanagĩra no cioneke irĩ na ũiguano na igatĩana, nĩ ikararanagĩria maũndũ maingĩ megiĩ wĩtĩkio. Nĩ ũndũ ũcio, gũtirĩ hĩndĩ maiguithanagia maũndũ-inĩ megiĩ mĩtugo na morutani.

Bibilia nĩyo ĩkoragwo na maũndũ marĩa Ngai angĩenda tũrũmagĩrĩre. Kwoguo, twagĩrĩirũo gwĩkaga o ũrĩa Bibilia ĩtwĩraga twĩke. Andũ arĩa maikaraga kũringana na ũrĩa Bibilia ĩrutanaga, matithutũkanagia arĩa angĩ, na nĩ mareganĩte na ndini iria igayũkanagia andũ, ningĩ nĩ merutĩte gũikaranagia hamwe marĩ na thayũ na ũiguano. Ngai nĩ aarathĩte ũũ: “Nĩ gũkorũo hĩndĩ ĩo nĩguo ngatheria tũnua twa andũ a ndũrĩrĩ ndĩmahe mwarĩrie ũngĩ mwega ũtarĩ wa ndũire, nĩ getha othe makayagĩre rĩĩtwa rĩa Jehova, nĩguo mamũtungatagĩre na kĩrĩko o ro kĩmwe.” Ũrũmwe ũcio wonekete na njĩra ya kwaragia “mwarĩrie ũngĩ mwega,” na nĩguo ũthathaiya ũrĩa Ngai etĩkĩrĩte.—Zefania 3:9; Isaia 2:2-4.

Aira a Jehova nĩ marakũnyita ũgeni mĩcemanio-inĩ yao, nĩguo wĩyonere thayũ na ũrũmwe ũrĩa ũkoragwo gatagatĩ-inĩ kao.—Thaburi 133:1.