Onda dalelwa moSzékesfehérvár, muHungary, oshilando osho sha shiivika nawa mondjokonona moule womido 1000. Shinyikifa oluhodi, ohandi dimbuluka natango oilanduliko ii oyo ya etifwa koita itivali younyuni.

Eshi nda li okaana onda tekulwa kumeekulu natatekulu nohandi va dimbuluka nawa, unene tuu meekulu Elisabeth. Okwa kwafela nge ndi kale ndi na eitavelo la kola muKalunga. Eshi nda li ndi na omido 3, konguloshi keshe otwa kala hatu endulula naye eilikano olo hali ifanwa Eindilo lOmwene. Ndele nande ongaho, onda ka shiiva ashike eityo leilikano olo eshi nda ka wanifa omido 20 nasha.

Meekulu natatekulu ova kala tava file nge oshisho eshi nda li okaana molwaashi ovadali vange okwa li hava longo omalutaima opo va ongele oshimaliwa va dule okulanda eumbo li li xwepo. Oukwaneumbo wetu owa li hau mono omhito yokulya pamwe momalomakaya avali momwedi. Onda li handi hafele efimbo olo hatu kala pamwe.

Mo 1958, ovadali vange ova li va hanga elalakano lavo, ova li va dula okulanda eumbo omo hatu dulu okukala atushe vatatu. Xuuninwa, onda li da dula okukala novadali vange, nonda li nda tunhukwa. Konima yeemwedi hamano, tate okwa li a xulifa kokankela, naasho osha li sha nyikifa nge oluhodi neenghono.

Onda li nda wililwa po neenghono. Ohandi dimbuluka nawa eshi nda li handi ilikana handi ti: “Kalunga, ohandi ku indile, xupifa tate. Onde mu pumbwa. Omolwashike ito nyamukula omailikano ange?” Onda kala nda halelela okushiiva kutya tate oku li peni. Onda li handi lipula kutya: “Mbela tate okwa ya meulu? Ile mbela okwa xula po fiyo alushe?” Onda li handi kala ndi udite nai molwaashi ounona vakwetu ove na ooxe natango.

Oule womido dihapu, onda kala handi i kombila yaye konyala keshe efiku. Onda kala handi tu eengolo pombila yaye nokwiilikana handi ti: “Alikana Kalunga, onda hala okushiiva kutya tate oku li peni.” Onda kala yo handi ilikana opo a kwafele nge ndi ude ko elalakano longhalamwenyo.

Eshi nda li ndi na omido 13, onda li nda tokola ndi lihonge Oshindowishi. Molwaashi Ovandowishi ove na oileshomwa ihapu  noya fimana, onda li handi diladila kutya ohandi ka mona omanyamukulo omapulo ange moileshomwa yavo. Mo 1967, onda li nde ke lihonga kodoolopa yedina Jena i li koushilo waNdowishi. Onda kala handi lesha nohokwe omambo oo a shangwa kovafilosofi vomuNdowishi, unene tuu oo e na sha nokukala po kwovanhu. Nonande onda kala handi hange mo omadiladilo amwe mahokwifa, inandi mona mo nande enyamukulo la mbilipaleka nge filufilu. Onda kala handi ilikana pandjikilile opo ndi mone omanyamukulo.

Mo 1970, onda li nda alukila koHungary, oko nda li nda shakena naRose oo a ka ninga omukulukadi wange. Pefimbo opo, Hungary osha li koshi yepangelo lOukomonisi. Diva ashike konima eshi twa hombola otwa li twa ya onhapo koAustria. Elalakano letu ola li okutembukila koSydney, muAustralia, oko kwa li ku na tatekulu.

Onda li nda mona oilonga diva muAustria. Efiku limwe, omunailonga pamwe naame okwa li a lombwela nge kutya ohandi dulu okumona omanyamukulo omapulo ange aeshe mOmbibeli. Okwa li a pange omambo a yoolokafana a kanghamena kOmbibeli. Onda li nde a lesha diva nonda li nda halelela okulihonga shihapu. Onda li nda shangela kEendombwedi daJehova odo da nyanyangida omambo oo, nonda li nda pula oileshomwa ihapu.

Efiku olo twa wanifa omudo mohombo yetu, otwa li twa talelwa po kOndombwedi imwe ya dja koAustria. Oya li ya etela nge oileshomwa oyo nda li nda pula notwa li twa hovela ekonakonombibeli. Molwaashi onda li nda halelela okulihonga, otwa li hatu konakona luvali moshivike, nekonakono keshe ola li hali kwata eevili nhee.

Ondali da hafela osho Eendombwedi da honga nge okudja mOmbibeli. Eshi da ulikila nge edina laKalunga, Jehova, mOmbibeli yange yOshihungaria, kanda li handi shi itavele. Nonande onda kala handi i kongeleka oule womido 27, inandi uda edina laKalunga tali tumbulwa nande lumwe. Onda li nda kumwa komanyamukulo Ombibeli a yela notaa ti sha. Pashihopaenenwa, onde li honga kutya oonakufya inava shiiva sha, ove li ngaashi omunhu a kofa eemhofi doshitula. (Omuudifi 9:5, 10; Johannes 11:11-15) Onde lihonga yo kombinga yomaudaneko Ombibeli e na sha nounyuni mupe omo ‘efyo itali kala po vali.’ (Ehololo 21:3, 4) Onda teelela oku ka mona vali tate, molwaashi mounyuni mupe ‘otamu ka kala enyumuko.’ — Oilonga 24:15.

Rose okwa li a waimina nge nomutima aushe mekonakonombibeli. Otwa li twa ninga exumokomesho meendelelo, notwa li twa mana ko oshishangomwa moule weemwedi mbali. Otwa li hatu kala pokwoongala keshe kwEendombwedi daJehova oko haku ningilwa mOlupale lOuhamba. Ohole, okuyakula vamwe nosho yo oukumwe oo u li mokati kado oya li ye tu kumwifa neenghono. — Johannes 13:34, 35.

Mo 1976, ame naRose otwa li twa pewa oufemba wokuya koAustralia. Otwa li twa shakena diva nEendombwedi daJehova domoshitukulwa omo, noda li de tu yakula nawa. Mo 1978, otwa li twa ninga Eendombwedi.

Paife onda mona omanyamukulo omapulo oo nda kala handi lipula efimbo lile. Eshi nda ehena popepi naJehova Kalunga, onda mona yo Tate a denga mbada. (Jakob 4:8) Eteelelo lange loku ka mona tate mounyuni mupe otali ti sha neenghono kwaame. — Johannes 5:28, 29.

Mo 1989, ame naRose otwa li twa tokola tu shune koHungary opo tu ka lombwele ookaume ketu, ovapambele nosho yo vamwe kombinga yeitavelo letu. Otwa kala tu na oufembanghenda wokuhonga ovanhu vahapu Ombibeli. Ovanhu ve dule 70 lwaapo ova li ve tu waimina mokulongela Jehova, mwa kwatelwa meme.

Onda kala handi ilikana oule womido 17 opo ndi mone omanyamukulo omapulo ange. Paife opa pita omido 39 ndele natango ohandi ilikana, ashike paife ohandi dulu okutya “Tangi Tate wange womeulu omunahole, eshi wa nyamukula omailikano ange okounona.”