3-ساباق
كيەلى جازبالارعا سەنۋگە بولا ما؟
كيەلى جازبالاردا كوپتەگەن ۋادەلەر بار، ٸشى اقىل-كەڭەسكە دە باي. ونىڭ نەنى ۇيرەتەتىنىن بىلگىڭىز كەلگەنىمەن، وعان بىردەن سەنە قويۋ قيىن شىعار. شىنىندا دا، مۇنداي وتە كونە كىتاپتىڭ ۋادەلەرى مەن اقىل-كەڭەستەرىنە سەنۋگە بولا ما؟ كيەلى كىتاپتىڭ قازىرگى ومىردە پايداسى بار ەكەنى راس پا؟ ونىڭ بولاشاق تۋرالى ايتقاندارىنا شىنىمەن سەنە الاسىز با؟ ميلليونداعان ادام بۇعان كوز جەتكىزدى. ٴسىزدى دە كوز جەتكىزۋگە شاقىرامىز.
1. كيەلى كىتاپ اڭىز با، الدە اقيقات پا؟
كيەلى كىتاپتىڭ وزىندە ايتىلعانداي، وندا «شىندىق سوزدەرى تۋرا ەتىپ جازىلعان» (ۋاعىزداۋشى 12:10). ونىڭ ىشىندە ومىردە بولعان وقيعالار مەن ادامدار جايلى باياندالادى (لۇقا 1:3؛ 3:1، 2 وقىڭىز). كيەلى جازبالارداعى ەلەۋلى وقيعالار مەن داتالاردىڭ، ادامدار مەن جەرلەردىڭ ٴدال ايتىلعانىن كوپتەگەن تاريحشىلار مەن ارحەولوگتار راستاعان.
2. نەگە كونە بولسا دا، كيەلى كىتاپتىڭ قۇنى جوعالماعان دەي الامىز؟
كيەلى جازبالاردا كوپ جايتتار الدەقايدا ەرتە ايتىلىپ كەتكەن. مىسالى، وندا عىلىمي تاقىرىپتار ٴسوز ەتىلەدى. كيەلى كىتاپ جازىلعان زاماندا بۇل تاقىرىپتاردىڭ كوبىسى ادام سەنگىسىز بولىپ كورىنگەن. دەگەنمەن قازىرگى ۋاقىتتا عىلىم كيەلى كىتاپتا ايتىلعانداردىڭ دۇرىستىعىن راستايدى. ٴيا، ونداعى سوزدەر «ٵرقاشان، ٴتىپتى ماڭگى سەنىم ارتۋعا تۇرارلىق» (ٴزابۇر 111:8).
3. نەگە كيەلى كىتاپتىڭ بولاشاق تۋرالى ايتقاندارىنا سەنۋگە بولادى؟
كيەلى كىتاپتا «ٵلى بولماعان جايتتاردى... الدىن الا» ايتاتىن پايعامبارلىقتار a بار (يشايا 46:10). تاريحتاعى كوپتەگەن وقيعالاردى كيەلى كىتاپ ۇزاق ۋاقىت بۇرىن دالمە-ٴدال ايتىپ كەتكەن. ٴبىزدىڭ كۇنىمىزدەگى جاعدايلار دا وندا بۇگە-شىگەسىنە دەيىن سيپاتتالعان. وسى ساباقتا ٴبىز كيەلى كىتاپ پايعامبارلىقتارىنىڭ كەيبىرىنە توقتالامىز. ولاردىڭ ايتقانى ٴدال كەلگەنى ادامدى قايران قالدىرادى!
تەرەڭىرەك ٷڭىلىڭىز
كيەلى كىتاپ پەن عىلىمنىڭ قالاي ۇيلەسەتىنىن كورەيىك. سونداي-اق كيەلى كىتاپتاعى تاڭعالدىرارلىق بىرنەشە پايعامبارلىقتى قاراستىرايىق.
4. عىلىم مەن كيەلى كىتاپ ۇيلەسەدى
ەجەلدە ادامداردىڭ باسىم كوپشىلىگى جەر شارى ٴبىر نارسەنىڭ ۇستىندە تۇر دەپ سەنگەن. بەينەروليكتى كورىڭىزدەر.
وسىدان 3500 جىلداي بۇرىن ٵيۇپ كىتابىندا نە دەلىنگەنىن كورىڭىز. ٵيۇپ 26:7 وقىپ، مىنا سۇراقتى تالقىلاڭىزدار:
-
«جەردى ەشتەڭەسىز ٸلىپ قويدى» دەپ جازىلعانى نەگە تاڭعالدىرادى؟
1800 جىلدارعا دەيىن ادامزات جەر بەتىندەگى سۋ اينالىمى جايلى تولىق بىلمەگەن. الايدا كيەلى كىتاپتا مىڭداعان جىل بۇرىن نە ايتىلعانىن كورىڭىز. ٵيۇپ 36:27، 28 وقىپ، مىنا سۇراقتاردى تالقىلاڭىزدار:
-
سۋ اينالىمىنىڭ وسىلاي قاراپايىم تۇسىندىرىلگەنى ٴسىزدى نەسىمەن قايران قالدىردى؟
-
وسى جازبا ورىندارى ٴسىزدىڭ كيەلى كىتاپقا دەگەن سەنىمىڭىزدى ارتتىردى ما؟
5. تاريحتاعى ەلەۋلى وقيعالار الدىن الا ايتىلعان
يشايا 44:27—45:2 وقىپ، مىنا سۇراقتى تالقىلاڭىزدار:
-
بابىل (ۆاۆيلون) قالاسىنىڭ قۇلاۋىنان 200 جىل بۇرىن كيەلى كىتاپتا قانداي مالىمەت ەگجەي-تەگجەيلى جازىلعان ەدى؟
پەرسيا پاتشاسى كير مەن ونىڭ اسكەرى ب.ز.ب. b 539-جىلى بابىل قالاسىن جاۋلاپ العانىن تاريح راستايدى. ولار قالاعا قورعانىش بولىپ تۇرعان وزەننىڭ ارناسىن باسقا جاققا بۇرىپ جىبەرگەن. سوسىن اشىق قالعان قالا قاقپاسىنان كىرىپ، ونى شايقاسسىز-اق باسىپ العان. سودان 2500 دەن اسا جىل ٶتتى. بۇگىندە بابىل قالاسى ٷيىندى بولىپ جاتىر. بۇل جايلى كيەلى كىتاپتا نە ايتىلعانىنا نازار اۋدارىڭىز.
يشايا 13:19، 20 وقىپ، مىنا سۇراقتى تالقىلاڭىزدار:
-
وسى پايعامبارلىق قالاي ورىندالدى؟
قازىرگى يراك جەرىندەگى بابىل ٷيىندىسى
6. بۇگىنگى جاعدايلار ايتىلىپ كەتكەن
كيەلى جازبالاردا ٴبىزدىڭ زامانىمىز «سوڭعى كۇندەر» دەپ اتالعان (تىموتەگە 2-حات 3:1). وسى كەزەڭ تۋرالى نە ايتىلعانىن كورىڭىز:
ماتاي 24:6، 7 وقىپ، مىنا سۇراقتى تالقىلاڭىزدار:
-
كيەلى كىتاپتا سوڭعى كۇندەرى قانداي جاعدايلار بولاتىنى ايتىلعان؟
تىموتەگە 2-حات 3:1—5 وقىپ، كەلەسى سۇراقتاردى تالقىلاڭىزدار:
-
قۇداي سوزىندە سوڭعى كۇندەرى كوپ ادامدار قانداي مىنەز-قۇلىق تانىتاتىنى ايتىلعان؟
-
ٴسىز سولاردىڭ قايسىلارىن كورىپ ٴجۇرسىز؟
كەيبىرەۋلەردىڭ ايتاتىنى: «كيەلى كىتاپقا سەنۋگە بولمايدى، ول وزگەرتىلگەن».
-
كيەلى كىتاپقا سەنۋگە بولاتىنىنا اسىرەسە نە كوزىڭىزدى جەتكىزدى؟
تۇيىندەمە
تاريح تا، عىلىم دا، پايعامبارلىقتار دا كيەلى كىتاپقا سەنۋگە بولاتىنىن راستايدى.
قايتالاۋ
-
كيەلى كىتاپ اقيقات پا، الدە اڭىز با؟
-
كيەلى كىتاپتىڭ عىلىممەن ۇيلەسەتىنىنە قانداي مىسالدار بار؟
-
كيەلى كىتاپ بولاشاقتى ايتا الادى دەپ ويلايسىز با؟ نەگە؟
قوسىمشا ىزدەنىڭىز
كيەلى كىتاپتا عىلىمي تۇرعىدان قاتە مالىمەتتەر بار ما؟
«عىلىم كيەلى كىتاپپەن ۇيلەسە مە؟» (org.jw تور بەكەتىندەگى ماقالا)
«سوڭعى كۇندەر» جايلى قانداي دەرەكتەر بار؟
گرەكيا دۇنيەجۇزىلىك دەرجاۆاسى تۋرالى كيەلى كىتاپ پايعامبارلىقتارى قالاي جۇزەگە اسقانىن ٴبىلىڭىز.
پايعامبارلىقتار ٴبىر ەر كىسىنىڭ كيەلى كىتاپقا دەگەن كوزقاراسىن قالاي وزگەرتكەنىن وقىپ ٴبىلىڭىز.
«مەن قۇداي جوق دەپ ٶستىم» («كۇزەت مۇناراسى» (حانزۇشا)، 5-ٴنومىر، 2017)
قىزىقتى بولار مالىمەتتەر
ٴجيى قويىلاتىن سۇراقتار
كيەلى كىتاپتى زەرتتەۋ ساباعى دەگەن نە؟
كيەلى كىتاپتى اقىسىز زەرتتەۋ ساباعىنا قاتىستى سۇراقتارىڭىزعا جاۋاپ الىڭىز.
