NUNAMI neriorsuutigisami hebræerit ukiuat assal­latserinermik naajar­tor­tus­sanillu siaruar­terinermik aal­lar­tit­tar­poq, taman­nalu nalitsinni septembarip oktobarillu nalaani pisar­poq.

Qaam­mat malil­lugu qaam­matisiutit aqqaneq-marlun­nik (29-nik 30-nil­luun­niit ullulin­nik) qaam­matil­lit ukiup ataatsip ingerlanerani seqineq malil­lugu qaam­matisiutinit sivikin­nerulaaler­tar­put. Taak­kuli marluk periutsit assigiin­ngitsut atorlugit nalim­mas­sar­neqar­tar­put. Ullut ilaneqar­nerisigut imaluun­niit akut­toqatigiim­mik, immaqa ukiup nutaap aal­lar­tin­ngin­nerani, qaam­mam­mik ataatsimik ilasinik­kut nalim­mas­saasoqarsin­naavoq. Taamaalil­luni qaam­matisiutit naajar­tor­tus­sanik ikkus­suif­fis­samut katersuif­fis­samullu naaper­tuutiler­tar­put.

Moorsisilli nalaani Guutip innut­tani peq­quai upperisarsior­neq malil­lugu ukioq nutaaq abibimi, imaluun­niit nisanimi, tassa uper­naak­kut, aal­lar­tit­tas­sasoq. (Mos 2. 12:2; 13:4) Qaam­mammi tamatumani nal­lius­sivimmi ilaatigut suaasias­sanik katersuisoqar­tar­poq. – Mos 2. 23:15, 16.

Ilisimatooq Emil Schürer, atuak­kiamini The History of the Jewish People in the Age of Jesus Christ-imi (175 Kr.in.si.–​135 Kr.in.king.) allap­poq ilas­susiisoqar­nis­saanut malit­tarisas­saq ajor­nan­ngitsuararsuusoq. “Qaam­mammi nisanimi qaam­mat imis­sik­kaangat (nisanip 14-ianni) ulloq qaangiif­fik, imaluun­niit poorski, nal­lius­sineqar­tas­saaq. Taman­nalu uper­naleq­qaarfiup kingorna tamatigut pisar­poq. … Taamaat­tumik ukiup naanerani ulloq qaangiif­fik uper­naleq­qaarfiup siorna pis­sasoq paasineqaraangat nisani sioq­qul­lugu qaam­mam­mik ataatsimik [qaam­matit 13-is­saan­nik] ilasisoqar­tar­poq.”

Jehovap Nalunaajaasuisa periuseq taanna atorlugu Naalak­kap unnuk­korsior­titsinera, uper­naak­kut hebræerillu qaam­matisiutaat malil­lugu nisanip 14-ianni pisar­toq, qaqugu pis­sanersoq aalajanger­tar­paat. Ulloq taanna pil­lugu ilagiit nunani tamalaaniit­tut pif­fis­saal­luar­tumi ilisimatin­neqar­tar­put. *

Hebræerilli qanoq ilil­lutik naluneq ajor­paat qaam­mat naasoq qaam­mallu nutaaq aal­lar­tit­toq? Ullumi qaam­matisiutit naqitat imaluun­niit ator­toris­saarummi elektroniskiusumi app-eq takuin­nar­tar­par­put. Biibililli nalaani taama ajor­nan­ngitsigin­ngilaq.

Ulersuup nalaani qaam­matit 30-nik ulloqar­tar­put. (Mos 1. 7:11, 24; 8:3, 4) Kingusin­nerusuk­kulli hebræerit qaam­matisiutaanni qaam­mat 30-nik ulloqar­tariaqar­neq ajor­poq. Qaam­man­nif­fik takuneqarsin­naaleriaraangat hebræerit qaam­matisiutaanni qaam­mat aal­lar­tit­tar­poq. Qaam­matip siuliata aal­lar­tin­neranit ullut 29-t 30-l­luun­niit kingorna tamanna pisar­poq.

Ilaanni Daavip Jonatanillu qaam­mat nutaaq ima eqqaavaat: ‘Aqagu qaam­man­nit­tus­saavoq.’ (Sam 1. 20:5, 18) Tassa 1000-kkunni Kr.in.si. qaam­matit siumut naatsorsor­neqar­tarunar­put. Israalik­kulli qaqugu qaam­matip nutaap aal­lar­tin­nis­saa qanoq naluneq ajor­paat? Mishnahmi, juutit oqaatsitigut inatsisaat ileq­qutoqaallu pil­lugit katersuk­kani, paasis­sutis­saqar­poq. Juutit Babylon­nimi tigusaaq­qanermit uter­neran­niit juutit eqqar­tuus­siviisa qul­lersaat akuusar­toq. Qaam­matini arfineq-marlunni nal­lius­sisoqarfiusuni eqqar­tuus­sisut qaam­matit ulluisa 30-anni naapit­tar­put. Angutit taak­kua qaam­matip tul­liata qaqugu aal­lar­tin­nis­saa aalajanger­tar­tus­saavaat. Suna tun­ngavigalugu?

Jerusalem­mip eqqaani qatsis­suni angutit unnuak­kut qaam­man­nif­fiup nuineranik nak­kutil­liisus­san­ngor­tin­neqar­tar­put. Ingerlaan­narlu juutit eqqar­tuus­siviisa qul­lersaan­nut nalunaar­tar­put. Qaam­man­nif­fik nak­kutil­liisunit arlalin­nit takuneqarsimaleraangat eqqar­tuus­sisut qaam­matip nutaap aal­lar­tin­nera nalunaarutigisar­paat. Taavami nuisimanera pujor­neraluun­niit pis­sutigalugu nak­kutil­liisut  qaam­man­nif­fik takusin­naan­ngip­pas­suk? Taava qaam­mat 30-nik ulloqas­sasoq nalunaarutigineqar­tar­poq, tamatumalu kingorna qaam­mat nutaaq aal­lar­tit­tar­poq.

Mishnahmi nas­suiar­neqar­poq juutit eqqar­tuus­siviisa qul­lersaata aalajanger­nera Jerusalem­mip eqqaani Qaq­qami Oliivenequtilimmi ikumatitsinik­kut nalunaarutigineqar­tar­toq. Israalip sin­nerani qatsis­suni ikumatitsinik­kut nutaarsias­saq tamanna siam­mar­ter­neqar­tar­poq. Kingusin­nerusuk­kut oqariar­tor­titat aal­lar­tin­neqar­taler­put. Juutit Jerusalem­mimiit­tut allaniit­tullu taamaalil­lutik qaam­matip nutaap aal­lar­tin­neranik paasitin­neqar­tar­put. Tamarmillu ukiup ingerlanerani nal­lius­siviit ataatsik­kut nal­lius­sisisin­naasar­paat.

Hebræerit qaam­mataasa, nal­lius­siviisa ukiullu ingerlanerani suliarisar­tagaasa paasil­luar­nis­saan­nut takus­sutis­siaq iluaqutigisin­naavat.