Biibilimi al­las­simavoq Josefip Midjanik­kun­nit Egyptenimut aal­larus­saanerata kingor­na ataataa Jaaku inoqutinilu tamarmik Kana’animiit Egyptenimut nuut­tut. Egyptenip nunaata ilaan­ni Goshenimik taaneqar­tumi Nilenip akuata siaruar­nerata nalaani najugaqaler­put. (1 Mos 47:1, 6) Israelik­kut ‘amerlingaarmata’ Egyptenimiut siooralerlutik taak­ku “pin­ngitsaalil­lugit inus­siatut sulisitariler­paat”. – 2 Mos 1:7-14.

Nalitsin­ni Biibilimik isor­nar­torsiuisar­tut ilaat asis­suil­lutik taman­na oqalut­tualiaan­naanerar­paat. Taamaat­torli Semip kinguaavisa * itsaq Egyptenimi inus­siaasimaneran­nut up­per­narsaateqar­poq.

As­sersuutigalugu itsar­nisarsiuut Egyptenip avan­naani nunaqarfikunik as­saasimap­put. Dr. John Bimson nalunaar­poq Egyptenip avan­naani sumiif­fim­mi tas­sani Semip kinguaavisa 20-t mis­saan­nik nunaqarfeqarsimaneran­nut up­per­narsaateqar­toq. Aam­ma itsaq Egypteni pil­lugu ilisimatooq, James K. Hof­fmeier, ima al­lap­poq: “1800-1540 Kr.in.si. mis­saan­ni Semip kinguaavi Asiap kip­pasis­suani najugaqar­tut Egyptenimut nunasiar­tor­tarsimap­put. Pif­fis­saq taman­na Aaperaap, Iisaap Jaakul­lu nalaan­nut Biibilimi oqalut­tuarineqar­tunut naaper­tuup­poq taamaat­tumil­lu pif­fis­samut pis­sutsinul­lu Mosesip al­lagaani siul­ler­ni al­laatigineqar­tunut naaper­tuul­luni.”

Aam­ma Egyptenip kujasis­suaneersunik up­per­narsaateqar­poq. Papyrusitoq­qani 2000-1600 Kr.in.si. mis­saan­ni al­lataasimasorineqar­tuni Egyptenip kujasis­suani inoqutigiin­ni inus­siaasut aq­qi al­lat­torsimap­put. Taak­kunani 40-t sin­nerlugit Semip kinguaavinut at­tuumas­suteqar­pasip­put. Inus­siat, imaluun­niit kif­fat, taak­ku igasutut, ikaar­titerisutut al­latul­lu sulisarsimap­put. Hof­fmeier ima nas­suiaavoq: “Egyptenip kujasis­suani inoqutigiin­nut ataatsinut Semip kinguaavi 40-t sin­nerlugit inus­siaataasimam­mata Egypteni tamak­kerlugu, ingam­mik Nilenip akuata siaruar­nerata nalaani, amerlangaarsimas­sap­put.”

Itsar­nisarsiooq David Rohl al­lap­poq inus­siat aq­qi papyrusitoq­qanut al­lat­tor­neqarsimasut ilaat atinut Biibilimi al­las­simasunut as­singusorujuus­suusut. As­sersuutigalugu papyrusitoq­qat atinik Is­sakarimut, Asherimut Shiframul­lu as­singusunik al­las­simasor­taqar­poq. (2 Mos 1:3, 4, 15) Rohl ima iner­niliivoq: “Taman­na Israelik­kut Egyptenimi inus­siaasimaneran­nut up­per­narsaataal­luar­poq.”

Dr. Bimson ima al­lap­poq: “Egyptenimi inus­siaataasimanermik aniguisitaanermil­lu Biibilimi oqalut­tuat ilumut pisimanerat up­per­narsarluar­neqarsin­naavoq.”