Tat’etu ua tundu ku ixi ia Alemanha iú uai ku ixi ia Austrália ku muvu ua 1949. Ua ile mu sota salu mu ditenda dibhanga mukengeji dia kexile mu mbanza ia Victoria. Kuene kua kazalele ni mam’etu, a ngi vuala ku muvu ua 1953.

Mu ku bhita mivu mam’etu ua mateka kudilonga o Bibidia ni Jimbangi ja Jihova, mu kiki nga dilongo o Bibidia mu undenge. Maji tat’etu ua zembele o jingeleja. Uexile kisuéia, kienhiki mam’etu ua kexile ni uôma uavulu. Muéne ua suluka kudilonga o Bibidia mu kasuekele, ua zolele kiavulu o milongi iê. Mu kithangana kioso Tat’etu kia kexile múia mu kalakala muéne ua kexile mu tu longa o Bibidia, eme ni phang’ami. Muéne ua tu tangela ia lungu ni palaízu mu ixi, ni kisangusangu ki tueji kala na-kiu mu kubelesela o itumu ia Bibidia ia kukala ni ukexilu uambote.​—Jisálamu 37:10, 29; Izaia 48:17.

Kioso ki nga tenesa 18 dia mivu, nga tundu ku bhata mukonda dia ukexilu ua iibha ua Papa. Né muene nga xikinine mu milongi ia Bibidia ia ngi longele Mam’etu, maji ki ngi kexile mu i bhana valolo. Ki nga kexile mu i belesela. Nga mateka kukalakala. Kioso ki nga tenesa 20 dia mivu nga kazala. Mu kubhita mivu itatu, tua vuala mon’etu ua dianga, kilumba, mu kiki nga mateka dingi kuxinganeka o muenhu uami. Ng’ejidile kuila o Bibidia i tena kukuatekesa o muiji uami, mu kiki-phe nga mateka kudilonga o Bibidia ni Mbangi ia Jihova. Maji muhatua’mi ka uabhele o Jimbangi ja Jihova. Kioso ki ngai mu kiônge mu veji ia dianga, muéne ua ngi tangele kuila se nga mesenene kukala kubhata, nga tokalele kueha o milongi ia Bibidia. Ki ngi tenene kubhanga kima, nga muívu nga batula o ukamba ni Jimbangi ja Jihova. Mu kubhita thembu, nga diela kiavulu mukonda dia kukamba kuzokela o kidi.

Saí kizuua, koleka iami ku salu, ua ngi londekesa vidiu ia ufusa. Nga i uabhela kiavulu maji ia kexile ué mu ngi katesa, muxima ua kexile mu ngi fundisa mukonda dia kutala o ufusa. Mukonda dia ima i nga dilongele m’ukulu, ngejidile kuila Nzambi ueji ngi kaxtikala. Mukonda dia kuívua misoso ia ufusa izuua ioso, o muxima ki u kexile dingi mu ngi fundisa. Mu kubhita thembu, ki ngi tenene dingi kukala sé kutala ufusa.

Mu kubhita 20 a mivu, o itumu ia ngi longele mam’etu ia xalele kudima. Ukexilu uami ua lunguluka, o ima ia iibha i nga kexile mu  tala, iene i nga kexile mu bhanga. O uzuelelu uami ua lunguluka, nga kexile mu zuela ngó ima ia ufusa. Ki ngi kexile mu bhana valolo ku ujitu ua ukaza. Sumbala nga kexile hanji ni muhatu’ami, maji nga kexile mu zeka ni ahatu a mukuá. Kizuua nga ditalesa mu lumuenu, eme nga ngambe, ‘Eme nga ku zembe.’ Ki ngi kexile mu dibhana valolo.

Nga di xisa ni muhatu’ami, nga kituka ngi diiala dia hatu, sé valolo. Nga sambe kua Jihova ni muxima uoso. Nga mateka dingi kudilonga o Bibidia, sumbala kua bhitile kiá makuinhi aiiadi a mivu. Mu kithangana kieniókio tat’etu ua fuile kiá thembu, mam’etu a mu batizele kiá, uexile Mbangi ia Jihova.

O ukexilu ua muenhu uami ki u kexile kala kia tumine o Bibidia. Maji nga mesenene kukala ni kutululuka ku tu kanena o Bibidia. Nga lungulula o ukexilu uami ua kuzuela, ki ngi kexile dingi mu thathamana ni lusolo. Nga xisa ué o ukexilu ua kutala ufusa, kudita mu jijoko ja kitadi, kunua kiavulu ni kunhana xefe iami.

O jikoleka jami ku salu, ka kexile mu tendela se mukonda diahi nga kexile mu lungulula o ukexilu ua muenhu uami. Mu mivu itatu, ene akexile mu bhanga ioso phala ngi vutuke mu kubhanga ima ióio iaiibha. Né muene ni nguzu i nga kexile mu bhanga, saí bhabha nga kexile hanji mu lueza, mu kala ni njinda ni kuxinga jindaka. Mu kiki ene akexile mu sanguluka, iá akexile mu zuela: “Éua! Jo ua vutuka.” Mu kuívua kiki, nga kexile mu divua kia iibha, kuila nga tobho ki ngi tena kubhanga o vondadi ia Nzambi!

Ku salu kuezalele ni ufusa kikale mu mitelembe mba mu madivulu. O jikoleka jami akexile mu di tumikisa jifoto ja ufusa mu jikoputadolo, kala ki nga kexile mu bhanga m’ukulu. Nga kexile mu bhanga ioso phala kueha o ukexilu uenhó maji ene akexile uá mu bhanga ioso phala ku ngi zozesa. Nga soto o muthu ua kexile mu ngi longa o Bibidia phala ku ngi kuatekesa ni ku ngi suinisa. Nga mu tangela ioso ia kexile ku muxima, muéne ua ngivu. Ua ngi londekesa ibatulu ia Bibidia phala ku ngi kuatekesa kueha o ukexilu ua iibha, iu ua ngi suínisa kusota jinga o kikuatekesu kia Jihova bhu kaxi ka musambu.​—Jisálamu 119:37.

Saí kizuua, ng’exana o jikoleka jami, tua bhange kiônge. Kioso kia xikama, nga a bhingi phala kubhana sele ku mala aiiadi jihôlua, akexile mu bhanga ioso phala kuxisa o uhôlua. Ene oso a dikola: “Kana kubhanga kiki! Ene a mu bhanga kiá ioso phala kueha o uhôlua, u a bhana dingi jisele?” Nga a vutuila: “Mua zuela kiambote, n’eme uami kiene ki nga mu bhanga.” Tundé o kizuua kieniókio, ene ejidile kiá kuila ki ngi mesenene dingi kubhanga o ima ia ufusa, ka kexile dingi mu ngi jijidika kubhanga ufusa.

Mu kubhita thembu, ni kikuatekesu kia Jihova, nga tenene kueha o ukexilu ua kutala ufusa. Ku muvu ua 1999, a ngi batizala kala ngi Mbangi ia Jihova. Nga sakidila kiavulu mukonda Jihova ua ngi bhana dingi kithangana phala kulungulula o ukexilu uami ni kusanguluka ku muenhu.

Lelu ngejiia kiambote se mukonda diahi Jihova ua zembele o ima i nga uabhele m’ukulu. Kuma Tata ia henda, muéne ua mesenene ku ngi langa ku ibhidi ijila mu kutala ufusa. O izuelu i tu sanga mu divulu dia Jisabhu 3:5, 6, ia ngi suínisa kiavulu! Iexi kiki: “Dielela kua Jihova ni muxima ué uoso; kana kudielela ngó o kilunji kié mu suue muene ngó mu mauendelu mé moso, muene a iukise o njila jé joso.” O itumu ia Bibidia ki i tu langa ngó kana, maji i tu bhekela ué kuzediua.​—Jisálamu 1:1-3.

M’ukulu nga di zembele kiavulu, maji lelu ngi dibhana valolo, ngi divua kiambote ku muxima. Ngala ni ukexilu ua zele, Jihova ua ngi loloka, muéne uene mu ngi kuatekesa kiavulu. Ku muvu ua 2000, nga kazala ni Karolin, muhatu uauabha, ua zolo ué kiavulu Jihova. Kubhata dietu kuezala ni kutululuka. Ujitu ua dikota kukala mu kilunga kia jiphange a dizolo kiavulu ku mundu uoso.