Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

O Kuila Eie ua ‘Zolo Mukuenu Kala ki ua di Zolo?’

O Kuila Eie ua ‘Zolo Mukuenu Kala ki ua di Zolo?’

“Zola mukuenu kala ki ua di zola eie-muène.”MATESU 22:39.

MIMBU: 25, 36

1, 2. Kiebhi o Bibidia ilondekesa o valolo ia henda?

O HENDA iene o kídifua kia beta-o-kota kia Jihova. (1 Nzuá 4:16) Jezú Kristu, o mona ua dianga, ua bhiti mazunda ni mazunda a mivu bhu mbandu ia Tat’ê. Mu thembu ioso íii, muéne ua di longo ima iavulu ia lungu ni henda ia Jihova Nzambi. (Kolose 1:15) Jezú ua londekesa uê o ukexilu iú ua henda ku muenhu uê uoso, ki kale ku diulu kala mu ixi. Mukonda dia kiki, tu tena ku dielela kuila, Jihova ni Jezú, a-nda kolokota kutumina ni henda.

2 Kioso Jezú kia mu ibhula, se Kitumu kiebhi kia betele kota, Jezú uambe: “Zola Ngana, Nzambi iê, ni muxima ué uoso, ni muenhu ué uoso, ni kilunji kié kioso. Kiene kijila kia dianga kia dikota. Kia kaiadi kia difuê ngó ni kia dianga, kiki: Zola mukuenu kala ki ua di zola eie-muène.”—Matesu 22:37-39.

3. O ‘mukuetu’ nanhi?

3 Kima kiambote kulondekesa o henda ku athu oso. Jezú uambe kuila, tua tokala kuzola Jihova ni kuzola akuetu. Maji o ‘mukuetu’ nanhi? Se tua kazala kiá, o mukuetu ua tu zukama dingi, kaza dietu. O athu a mukuá a tu zukama, o jiphange mu kilunga, ni athu u tuene mu sanga mu sidivisu ia kuboka. Mu milongi íii, tua-nda di longa se kiebhi ki tu tena kulondekesa o henda ku akuetu.

ZOLA KAZA DIÊ

4. Sumbala tu akua ituxi, kiebhi o athu kia tena kuzediua mu ukaza?

4 Jihova ua bhange Adá ni Eva, mu kusuka-ku ua a bhangesa kukala makaza. Uene o ukaza ua dianga. Nzambi ua mesenene kuila, ene a zediua mu ukaza uâ, ni kuizalesa o ixi ni tuana tuâ. (Dimatekenu 1:27, 28) Maji kioso kia bhukumukina Jihova, ene a zange o ukaza uâ. Mu kiki, ene a tu bhekela o kituxi ni kúfua. (Loma 5:12) Maji né kiki, o athu a tena kuzediua mu ukaza lelu. Bhu kaxi ka Bibidia, Jihova, o Mubhangi ua ukaza, u bhana milongi ia katunda phala o maiala ni ahatu.—Tanga 2 Timote 3:16, 17.

Jihova ua mesena kuila, o diiala uendesa o muiji ni henda

5. Mukonda diahi o makaza a tokala ku di londekesa o henda?

5 O Bibidia ilondekesa kuila, o henda kídifua ki kuatekesa o athu ku di bhana kiambote ni akuâ. Mu kidi, o kídifua kiki, kiala ni valolo iavulu mu ukaza. Poxolo Phaulu ua zuela ia lungu ni henda ia kidi, muéne uambe: “O henda i kolokota mu jihadi, i lenduka. O henda ki i moneka dixinga, o henda ki iene izala, mba ukumbu. Ki iene kubhanga ufusa, ki iene kusota ngo o kiê. O henda ki iene mu kala ni njinda, ki iene kufutuluka, ki iene kufika iaiibha. O henda ki i sangulukila ima i kamba kuiuka i bhita na-iu akuá, maji i sangulukila o kidi. O henda ki i zondo mu phaxi, maji i xididika mu ima ioso ni kuxikana, i dielela mu ima ioso, i bhalakata mu ima ioso. O henda ki ia kà bhua.” (1 Kolindo 13:4-8) Se tu xinganeka mu izuelu íii ia Phaulu ni ku i kumbidila, tua-nda zediua mu ukaza.

O Bibidia i tu longa se kiebhi ki tu tena kuzediua mu ukaza (Tala o kaxi 6, 7)

6, 7. (a) Kala ki zuela o Bibidia, nanhi uala kupholo dia muiji? (b) Kiebhi o diiala Kidistá kia tokala kutalatala o muhatu uê?

6 Jihova ua solo o diiala phala kukala kupholo mu ku tumina o muiji. Phaulu ua jimbulula: “Nga mesena-phe mu k’ijiia kuma o diiala dioso, ua mu kala ku pholo Kristu; o muhatu, ua mu kala ku pholo o diiala; o Kristu, ua mu kala ku pholo Nzambi.” (1 Kolindo 11:3) Maji Jihova ua mesena kuila, o diiala uendesa o muiji ni henda, mu veji dia kubhanga kiki ni undanda. Jihova u bhanga o ima ni henda, muéne ki mukuá luímbi. Mukonda dia kiki, Jezú u xila o kutena kua Nzambi. Muéne uambe: “Eme nga zola Tata.” (Nzuá 14:31) Se Jihova uexile kindanda, Jezú keji divua kiki.

7 Sumbala o diiala muéne uala kupholo dia muhatu, maji o Bibidia i longa kuila, o diiala ua tokala kuxila o muhatu’ê. (1 Phetele 3:7) Kiebhi o diiala kia tena kubhanga kiki? Muéne ua tokala kuívua o muhatu, ni kuxila o ima ia sola. O Bibidia izuela: ‘Enu ue mu mala, zolenu ahatu enu kala Kristu kia zola o Kilunga, iú ua di bhakula bhu kididi kiê.’ (Efezo 5:25) Mu kidi, Jezú ua bhana o muenhu uê bhu kididi kia akaiedi’ê. Se o diiala u kaiela o phangu ia henda ia Jezú, o muhatu uê ua-nda mu xila dingi, ni ku mu zola ni muxima uoso, ni kuxikina o ukexilu uê ua kubatula o maka.—Tanga Tito 2:3-5.

ZOLA O JIPHANGE JÊ MU KILUNGA

8. Kiebhi ki tua tokala kumona o jiphange jetu?

8 Lelu, kuene midi ni jimidi ja athu ene mu bheza Jihova mu ixi ioso. Kiebhi ki tua tokala kumona o jiphange jiji ja mala ni ja ahatu? O Bibidia izuela: “Tu bhangienu mbote athu oso, kota-kota-phe a tokala mu dianda dia kuxikana.” (Ngalásia 6:10; tanga Loma 12:10.) O poxolo Phetele ua soneka kuila, o “kutumaka o kidi” kua tokala kutunda mu “henda” ietu ia kidi. Phetele ua zuela ué ku jiphange Jê: “Mu ima ioso kot’èlele o henda ienu mudienu i fulujuke.”—1 Phetele 1:22; 4:8.

9, 10. Mukonda diahi o mundu ua Nzambi a di zolo?

9 O kilunga kietu ku mundu uoso, kia di tungula. Mukonda diahi? Mukonda tua zolo o jiphange jetu ja mala ni ja ahatu ni muxima uoso. O kia beta o kota, mukonda dia kuzola Jihova ni kubelesela o itumu iê, muéne u tu kuatekesa bhu kaxi ka nzumbi iê ikola. O nzumbi ikola iene o nguzu ia beta-o-kota mu ngongo ioso. O nzumbi ia Nzambi i tu kuatekesa kukala ni ukamba uambote ni jiphange jetu ku mundu uoso.—Tanga 1 Nzuá 4:20, 21.

10 Phaulu ua suínisa o Jikidistá ku di zola mudiâ, mukonda dia kiki muéne ua soneka: ‘Muene ua mi tungula phala mu kale mu athu ê, ua mi lumbu, ua mi zola. Kala kiki, enu zuatenu muxima uanengana, ni kunhephuka, ni kubatama, ni kubelesela, ni kuxididika. Mu di lendukile ni ku di kuatekesa mudienu, mu di loloka, se bhuala muthu ua di kuata ni mukuá. Kala muthu a loloke mukuá kala kioso Nzambi kia mi loloka enu, kiene ué ki mu bhanga jinga. Ku ima ioso-phe, kota o henda, kuma o henda iene o dijikita di kuta o uthu ua tenena.’ (Kolose 3:12-14) Tua sanguluka kiavulu, mukonda tu tena ku di londekesa o henda mudietu ia difu kala o “dijikita di kuta o uthu uatenena!”

O henda ni ukamba uambote uala nau o Jimbangi ja Jihova, u bhangesa o athu ku a tungula kala akaiedi a kidi a Kristu. O athu a tena kumona kuila, ene a a solo kua Nzambi, phala kuboka o njimbu iambote ia Utuminu mu ixi ioso

11. Ihi i bhangesa o kilunga kia Nzambi ku di tungula?

11 O henda ia kidi ni ukamba uambote uala nau, u tungula o jiselevende ja Jihova kala abhezi a kidi. Jezú uambe : “Kiene kia m’ijidila ku athu oso, kuma muala mu jixibulu jami, se mua di zolo mu dienu.” (Nzuá 13:34, 35) Poxolo Nzuá ua soneka ué: “Muene mu di monekena o an’a Nzambi ni an’a Diabhu. Uoso u kamba ku bhanga iaiuka, ni ió kiá uoso u kamba kuzola phang’iê, ka tokala Nzambi. Mbata o Njimbu i muevu tundé ku dimatekenu ienhi’íi, kuila: Tu di zole mudietu.” (1 Nzuá 3:10, 11) O henda ni ukamba uambote uala nau o Jimbangi ja Jihova, u bhangesa o athu ku a tungula kala akaiedi a kidi a Kristu. O athu a tena kumona kuila, ene a a solo kua Nzambi phala kuboka o njimbu iambote ia Utuminu mu ixi ioso.—Matesu 24:14.

KUBHONGOLOLA O “MUNDU UAVULU”

12, 13. Ihi ia mu bhanga o athu a tokala ku “mundu uavulu?” Ihi ia-nda bhita ni ene ku hádia?

12 Ku jiselevende ja Jihova ja lelu, avulu a tokala ku kibuka kia “mundu uavulu.” O athu enhá a tungu mu jixi javulu, ene mu kuatekesa o kikalakalu kia Utuminu. Ene “a tundu mu hadi ia dikota. Ene a sukula izuatu iâ, ia a izelesa mu manhinga ma Kambudi,” mu kulondekesa kixikanu mu sata ia kukula kua Jezú. O “mundu uavulu” ua zolo Jihova ni Mon’ê, ene a bheza Jihova ‘usuku ni muanha.’—Dijingunuinu 7:9, 14, 15.

13 Kua kambe ngó bhofele, Jihova ua-nda buika o mundu iú ua iibha, mu kithangana kia ‘hadi ia dikota.’ (Matesu 24:21; tanga Jelemiia 25:32, 33.) Kuma Jihova ua zolo o jiselevende jê, muéne ua-nda ku a langa ni ku a kuatekesa kubokona ku mundu uobhe. Kála kia kanene kiá mu 2.000 ja mivu ku dima, ‘muène ua ka kondona o masoxi moso ku mesu mâ! Ki kua-nda kala dingi kùfua, nè ngó mukôndo, mba kudila, mba kukata.’ Ku mundu uobhe, ki kua-nda kala dingi kuiibha, hadi, ni kalunga. O kuila eie ua mesena kutunga-mu?—Dijingunuinu 21:4.

14. Athu akuxi a tokala ku mundu uavulu?

14 Ku muvu ua 1914, kioso kia mateka o izuua ia sukidila-ku, kuexile ngó midi jitanu ja Jikidistá ku mundu uoso. Sumbala ni ibhidi iavulu, o kibuka kiki kiofele kia Jikidistá a a undu, kolokotele mu kuboka o njimbu iambote ia Utuminu, mukonda a zolele o athu, ni kuila ene akexile ni kikuatekesu kia nzumbi ikola ia Nzambi. Mbote iebhi iejila mu kubhanga kiki? Lelu a mu bhongolola mundu uavulu, uala ni kidielelu kia kutunga mu ixi katé ku hádia ni hádia. Kuene kiá 8.000.000 a Jimbangi ja Jihova a diongeka mu 115.400 a ilunga ndenge ku mundu uoso. O kidimbu kiki kia mu di bandekesa hanji. Mu kifika, ku muvu ua 2014, 275.500 ja athu ndenge, a a batizala kala Jimbangi ja Jihova. Kiki kilondekesa kuila, semana joso akexile mu batizala 5.300 ja athu.

15. Kiebhi o athu kiene mu kuívua o njimbu iambote?

15 Kisangu-sangu kia dikota kumona athu avulu kuívua o njimbu iambote ia Utuminu. Lelu, o madivulu metu a mu a bhanga mu 700 ja madimi ndenge. O Mulangidi, o kadivulu ka beta-o-kota ku ka uana ku mundu uoso. Mbeji joso ene mu bhanga 52.000.000 a madivulu, mu 247 a madimi ndenge. O divulu Mu Kidi Ihi i Longa o Bibidia? di tuene mu longa nadiu o athu, a di lungulula kiá mu 250 a madimi ndenge. A bhange kiá 200.000.000 a madivulu ndenge.

16. Mukonda diahi o kilunga kia Jihova kia mu kula kiavulu?

16 O kilunga kietu kia mu kula kiavulu, mukonda etu tuala ni kixikanu kua Nzambi, tuejiia ué ni kidi kioso kuila, o Bibidia, Mak’â Nzambi. (1 Tesalonika 2:13) Sumbala ni izukutisu ia Satanaji, maji tuene mu sanguluka ni mabesá a tu bhana Jihova.—2 Kolindo 4:4.

ZOLA AKUENU ITHANGANA IOSO

17, 18. Kiebhi ki tua tokala kumona o athu kene mu bheza Jihova?

17 Saí athu a xikina o njimbu i tu boka, maji a mukuá kana. Kiebhi ki tua tokala kumona o athu kene mu bheza Jihova? Ki kale se o athu a xikina o milongi ia Bibidia mba kana, etu tu bhanga ioso phala kukaiela o kitendelesu kia Bibidia. O Bibidia izuela: “O kuzuela kuenu ku kale kua ujitu, kuotoue ni môngua, phala uoso ua m’ibhula, mu ijiie ku mu vutuila kiambote ni ujitu.” (Kolose 4:6) Tua tokala ku zokela o ubhezelu uetu ni kutululuka ni kuxila kuoso, mukonda tua zolo akuetu.—1 Phetele 3:16.

18 Né muene se bhu kala muthu ni njinda, u dituna kuívua o njimbu ietu, tu mu londekesa o henda mu kukaiela o phangu ia Jezú. Kioso “kia mu xingile, ka vutuile ndaka. Kia mu kuamene, ka tele ndumu.” Mu veji dia kiki, Jezú ua dielele kua Jihova. (1 Phetele 2:23) Tua tokala kukala tu athu a lenduka mu ithangana ioso, ni kukaiela o kitendelesu kiki: “Kana kuvutula phulu mu phulu, kana kuvutula ndaka mu ndaka. Bhu kididi kia ndaka ki kale-phe mu vutula dibesá.”—1 Phetele 3:8, 9.

Tua tokala kuzola o jinguma jetu, né muéne se a tu bhanga ima ia iibha

19. Kiebhi ki tua tokala kutalatala o jinguma jetu?

19 O kulenduka ku tu kuatekesa kubelesela o kitumu kia dikota kia tu bhana Jezú. Muéne uambe: “Enu muevu kuma a ki zuela, exi: Mukuenu u mu zola, o nguma ié u mu zemba. Eme-phe ngi mi ambela: Zolenu nguma jenu; a sambedienu kua Nzambi, oso a mi tatesa; benzelenu a mi bhubhidila, bhangenu mbote oso a mi zembe. Nda mu kale mu an’a Tata ienu uene mu diulu. Kuma muène mukua kubhangesa dikumbi diê di bandela athu abhukumuka ni athu ambote, u tumikisa mvula ni kua ia aiuka ni ku ísueia.” (Matesu 5:43-45) Kuma tu abhezi a Nzambi, tua tokala kuzola o jinguma jetu, né muéne se a tu bhanga ima ia iibha.

20. Kiebhi ki tuejiia kuila, o athu oso mu ixi a-nda zola Nzambi ni ku di zola mudiâ? (Tala o foto ia dianga.)

20 Ithangana ioso, tua tokala kulondekesa kuila, tua zolo Jihova ni akuetu. Né muéne se o athu ka xikina o njimbu ietu, etu tua-nda bhanga ioso phala ku a kuatekesa kioso kia bhindamena o kikuatekesu kietu. Poxolo Phaulu ua soneka: “Kana ku [ta dikongo] ku muthu uoso-uoso. O dikongo di moxi di mu kala na-diu ngó, dia ku dizola mudienu. Kuma uoso u zola mukuâ, ua kumbidila (ua tumaka) o Kitumu. Kuma o ijila ki iedi: Kana kuta phanda, Kana ku jibha, Kana kunhana, Kana kukala ni luimbi, mba ioso dingi ijila ia dite-ku, ia dibhundu mu kizuelu kimox’iki: Mukuenu u mu zola kala ki ua di zola eie-muène. O uoso uala ni henda, katena kubhanga mukuâ phulu. Uila kiki, uoso ua zolo, ua kumbidila o Kitumu kioso.” (Loma 13:8-10) Sumbala a tungu ku mundu ua iibha ua Satanaji, maji o jiselevende ja Nzambi a londekesa o henda ia kidi ku akuâ. (1 Nzuá 5:19) Kioso Jihova kia-nda buika Satanaji ni madimonho mê, ni kubuika ué o mundu iú ua iibha, o athu oso mu ixi a-nda di zola kiavulu. Kua-nda kala kisangusangu kia dikota kioso o ixi kia-nda kuizala ni athu a zolo Jihova, ni akuâ!