O ana akulu kyá ala ni kikalakalu kya kulanga o jitata akuka kyá. O Bibidya yamba kwila o twana adyange hanji kusota “kuxila Nzambi ku mwiji wâ. Ene atokala kufuta jinga o mbote yatambula ku jitata jâ . . .  mukonda kiki kisangulukisa Nzambi.” (1 Timote 5:4) Kyoso o twana kyabhanga yoso phala kulanga o jitata jâ, ene amubelesela o kitumu kya Bibidya kya kuxila o jitata.—Efezu 6:2, 3.

 O Bibidya ki ibhana jindunge se kyebhi o twana kyatokala kulanga o jitata jâ akuka. Maji izwela yalungu ni mayala ni ahatu afiyele abhange kiki. Yene ibhana we milongi yambote kwa yó amulanga jitata akuka kyá.

•  Kyebhi sayi athu otumbule mu Bibidya kyalange o jitata jâ akuka kyá?

•  Milongi yebhi yambote ibhana o Bibidya ku athu alanga o jitata akuka kyá?

•  O kwila kima kyayibha kutumikisa o jitata mu jinzo ja kulanga o adyakime?

 Ene abhange kiki mu maukexilu avulu.

•   Zuze watungile dikanga dya inzo ya tat’ê wakuka, Jakobo. Kyoso kyatenene, Zuze wabhange yoso phala Jakobo natene kutunga bhwazukamene mwene. Anga Zuze wabhana inzo, kudya ni kilangidilu kwa tat’ê.—Dimatekenu 45:9-11; 47:11, 12.

•   Lute waxisa o ixi yê, wayi mu tunga ni ukowakimi’ê, anga wakalakala kyavulu phala kusuluka kumulanga.—Lute 1:16; 2:2, 17, 18, 23.

•   Jezú, ande dya kufwa, wabhingi kwa kamba dyê phala kulanga many’â Madiya, nange wexile kyá mutudi.—Nzwá 19:26, 27. a

 Sayi bhabha kulanga o jitata akuka kyá kubhangesa o muthu kubhwila kikale mu kilunji ni mu xitu. Maji mu Bibidya mwala milongi itena kukwatekesa o athu ala ni kikalakalu kiki.

•   Xila o jitata jé.

   Ihi izwela o Bibidya: “Bhana ujitu kwa tat’enu ni mam’enu.”—Makatukilu 20:12.

   Kyebhi kitutena kukumbidila o milongi yiyi? Londekesa kwila eye uxila o jitata jé, mu kukamba kusota kwijiya yoso ibhita ku myenyu yâ. Se kibhana, wa ehela kusola se kyebhi kyamesena kwatalatala. Xila o jitata jé mu kubhanga yoso phala kwakwatekesa.

•   Sota kutendela ni kuloloka o jitata jé.

   Ihi izwela o Bibidya: “Muthu wa dimuka, ki mu bateka o njinda, o kutetuluka kwê; o kuloloka o itondalu ya akwâ, wene o ujingilu wê.”—Jisabhu 19:11.

   Kyebhi kitutena kukumbidila o milongi yiyi? Se tat’enu mba mam’enu uzwela kima ki kuluwalesa mba ubhanga kima kilondekesa kwila kamusakidila o kikwatekesu ki wamumubhana, dibhwidise: ‘Se ngexile bhu kididi kyê kyebhi kingejidivwa mu kudibhana ni maka ala nawu mwene?’ Kyoso ki usota kwatendela ni kwaloloka, eye utena kusosolola o maka.

•   Zwela ni akwenu.

   Ihi izwela o Bibidya: “Bhwa kambe o kayula phala kumona o phangu ni ndongo, mabanzelu moso ma kituka kingoho; maji bhwala o nzungule ya jindongixi, ndunge joso ji tunda ni kubhanduluka.”—Jisabhu 15:22.

   Kyebhi kitutena kukumbidila o milongi yiyi? Tokwesa yalungu ni kyebhi ki utena kudibhana ni uhaxi wa jitata jé. Sota kwijiya o kikwatekesu kibhana o jinguvulu ku adyakime mu dyembu mu mwatungu. Zwela ni athu alange kyá o jitata akuka. Se wala ni jiphange, xikamenu kala mwiji phala kumona o ibhindamu ya jitata jenu, kyebhi kimwanda alanga ni kyebhi kala muthu mudyenu kyatena kukwatekesa.

•   Ditulule.

   Ihi izwela o Bibidya: “Oso a di tululula, ene adimuka.”—Jisabhu 11:2.

   Kyebhi kitutena kukumbidila o milongi yiyi? Ejiya bhwoso bhwa suku o nguzu yé. O nguzu ni kithangana kya athu oso kyala ni mbambe. O mbambe yiyi yanda londekesa katé bhebhi utena kukwatekesa o jitata jé. Se umona kwila kya mukubhonza kulanga o jitata jé, utena kubhinga kikwatekesu ku mwiji wé mba kwa yó ene mulanga o athu akuka.

•   Xinganeka mu ibhindamu yé.

   Ihi izwela o Bibidya: “Sé-ku muthu wazembe o mukutu wê, maji u udikila, u ulanga.”—Efezu 5:29.

   Kyebhi kitutena kukumbidila o milongi yiyi? Sumbala wala ni kikalakalu kya kulanga o jitata jé akuka kyá, eye watokala we kulanga o ibhindamu yé mwene ni ya mwiji wé, se wakazala kyá. Eye watokala kudya kyambote ni kunyoha. (Ndongixi 4:6) Sayi bhabha kima kyambote kubhanga ima i wawabhela kubhanga, ikubhangesa kudivwa kyambote. Se ubhanga kiki, wandatena kulanga kyambote o jitata jé akuka kyá.

 O Bibidya ki izwela se kididi kyebhi mba inzo yebhi mwatokala kutunga ni kulanga o adyakime. Sayi miji asola kulanga o jitata jâ kubhata, kikale kubhata dya twana mba kubhata dya jitata. Miji ya mukwá ene musola kutumikisa o jitata jâ mu jinzo mwene mulanga o adyakime. Kala mwiji ene atokala kusola se kima kyebhi kyabetakota phala athu oso.—Ngalásya 6:4, 5.