Һун ԛайил ьн тʹәви ԝан гьлийа? Һәр кәс жь мә мина Самантайе рʹасти дәрәщед чәтьн те. Ньһерʹандьна мә, сәр дәрәщед ӧса кӧ мә дьщерʹьбиньн кӧ әм ԛәлпийе бькьн, дькарә әʹйан кә кӧ әм чь ԛимәт дькьн. Мәсәлә, һәрге бона мә гәләк фәрз ә кӧ тʹәне наве мә хьраб нәбә, ԝи чахи әм беԛәлпийе йане рʹастийе дьбәкә һʹәсаб дькьн ча тьштәки лазьм. Чахе мәрьв ԛәлпийе дькә у мәрьвед дьн педьһʹәсьн, әԝ йәк бәред хьраб тинә. Ԝәрә әм шеԝьр кьн дәрһәԛа һьнә ԝан бәред хьраб.

Һәләԛәти сәр итʹбарийе ава дьбә. Чахе дӧ мәрьв итʹбарийа хԝә һәвдӧ тиньн, әԝана бехофи у рʹьһʹәтийе тʹәхмин дькьн. Ле мәрьв нькарә дәрберʹа итʹбарийе ԛазанщ кә. Мәрьв дәстпедькьн итʹбарийа хԝә һәвдӧ биньн, чахе ԝәʹдә тʹәвайи дәрбаз дькьн, тʹәви һәв әʹйан хәбәрдьдьн у һәвдӧрʹа ԛәнщ ьн. Ле итʹбари дькарә ӧнда бә, һәла һе жь бо ԛәлпийа бьчʹук жи. У чахе итʹбари ӧнда дьбә, ида гәләк чәтьн ә кӧ диса ве ԛазанщ кьн.

Һун рʹасти дәрәщәкә ӧса һатьнә, кӧ әԝ мәрьве кӧ ԝә һʹәсаб дькьр һәвале хԝә, һун хапандьн? Һәрге әре, ԝә хԝә ча тʹәхмин дькьр? Фәʹмдари йә кӧ дьле ԝә ешийа, у ԝә тʹәхмин кьр кӧ нәмамийа ԝә кьрьн. Әԝ тʹәбийәти йә кӧ ԝә хԝә ӧса тʹәхмин кьр. Бь рʹастийе жи, ԛәлпи дькарә һәләԛәтийа ԛимәт хьраб кә.

Бь леколинкьрьна Рʹоберт Иннес, йе кӧ професоре економикайа Йуниверситета Калифорнйайе йә, әʹйан бу кӧ ԛәлпи йане нәрʹасти бь рʹастийе «дәрбази» мәрьва дьбә. Демәк, ԛәлпийе дькарьн бәрамбәр кьн тʹәви вирусе. Чьԛас зәʹф һун тʹәви мәрьве ԛәлп ԝәʹдә дәрбаз дькьн, һаԛас зәʹф хоф ә кӧ әԝ вирус дәрбази сәр ԝә бә, демәк һун жи дькарьн бьбьнә мина ԝан.

Ле һун ча дькарьн хԝә жь ԛәлпийе хԝәй кьн? Кʹьтеба Пироз дькарә али ԝә бькә. Ԝәрә жь кʹәрәма хԝә һьнә принсипед Кʹьтеба Пироз бьньһерʹьн.