ခီ​ဆူ​ ​တၢ်​ဂ့ၢ်​မိၢ်​ပှၢ်

လဲၤတလၢတုၤလၢ တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်တီတဖၣ်

တၢ်​မၤလိ ၇

အဝဲ “ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲ​လၢ​ယွၤ​အမဲာ်​ညါ”

အဝဲ “ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲ​လၢ​ယွၤ​အမဲာ်​ညါ”

၁, ၂. ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ စီၤ​ၡမူၤအ့လး က​ဘၣ်​မၤစၢၤ​ပှၤ​အံၣ်စရ့လး​ဖိ ဒ်သိး​က​ပီၢ်ယၢ်​လီၤ​က့ၤ​အသး​လဲၣ်.

စီၤ​ၡမူၤအ့လး မၤတၢ်​လၢ​အ​ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​အဂီၢ် ဒ်​ဝံ​ဒီး​စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်​အသိး​န့ၣ် အိၣ်​လံ​အ​နံၣ်​လၢ​အ​ဆံ​တဖၣ်​လံ. ဒီး​ခီဖျိ​လၢ တၢ်ဂ့ၢ်​အိၣ်ဝဲ​အဃိ အဝဲ​ကိး​အိၣ်ဖှိၣ်​ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​အံၤ ဆူ​ဝ့ၢ်​ကံးလကၤလး​န့ၣ်​လီၤ. ဖဲ​န့ၣ်​အခါ ဘၣ်​လၢ​တၢ်ယီၤ​ထီၣ်​အဆၢ​ကတီၢ် လၢ​လါမ့ၤ မ့တမ့ၢ်​လါယူၤ​န့ၣ်​လီၤ. ဒီး​ကူးဘု​အကတီၢ်​ဘၣ်​ဝဲ​အဃိ စံာ်ပျီ​သ့ၣ်​တဖၣ်​ခဲလၢာ် အလွဲၢ်​ဖျါ​ဘီ​ဝဲ​ဒ်​ထူ​အသိး​လီၤ. စီၤ​ၡမူၤအ့လး ကွၢ်ဃီၤ​ဝဲ​ဆူ​အ​ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​တဖၣ်​အ​အိၣ် ဒီး​အဝဲသ့ၣ်​အိၣ်ခိး​ဒိကနၣ်​အီၤ ဘှ့ၣ်ကလာ်​တုၤ​ဒၣ်လဲာ် တၢၢ်ဃံၤသး​ဟး​မး န​နၢ်ဟူ​သီၣ်ဝဲ​လီၤ. အဝဲ​ထုးန့ၢ် ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​အသး​က​သ့​ဒ်လဲၣ်.

ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​တဖၣ်​အံၤ လဲၤနုာ်​လီၤ​ဝဲ​လၢ ကျဲ​လၢ​အ​လီၤဘၣ်ယိၣ်​ထဲလဲၣ်​န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်​တ​သ့ၣ်ညါ​လီၤအသး​ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်​ဆၢတဲာ်​အသး​လၢ က​ပာ်ထီၣ်ဝဲ​စီၤပၤ​တဂၤ လၢ​အ​က​ပၢ​အီၤ​အဂီၢ်​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိ​လၢ​ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ် အဲၣ်ဒိး​မၤဝဲ​ဒ်အံၤ​အဃိ ပာ်ဖျါ​ထီၣ် တၢ်​တ​ပာ်ကဲ​ယဟိဝၤ​ယွၤ​ဒီး စီၤ​ၡမူၤအ့လး​န့ၣ်​လီၤ. မ့ၢ်ဒၣ်​ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ်​တ​တူၢ်လိာ် ယဟိဝၤ​ယွၤ​ဒ် အ​စီၤပၤ​အသိး​လၢၤဘၣ်. ဒ်သိး​ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​တဖၣ်​အံၤ က​ပီၢ်ယၢ်​လီၤ​က့ၤ​အသး​အဂီၢ် စီၤ​ၡမူၤအ့လး​က​မၤဝဲ​ဒ်လဲၣ်.

ပှၤအၢ​ပှၤသီ မ့ၢ်​အိၣ်​ဝးတရံး​ပှၤ​သနာ်က့ ဖိသၣ်​ၡမူၤအ့လး အဒိအတဲာ်​န့ၣ် ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ​လၢ ပ​မၤ​ဒိၣ်ထီၣ်​ပ​တၢ်နာ်​ယဟိဝၤ​ယွၤ သ့ဒံး​ဝဲ​လီၤ

၃, ၄. (က) ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ စီၤ​ၡမူၤအ့လး​တဲ​ကဒါက့ၤ​ဝဲ အသး​စၢ်​အမုၢ်နံၤ​အဂ့ၢ်​လဲၣ်. (ခ) ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ စီၤ​ၡမူၤအ့လး အဒိအတဲာ် ကဲဘျုး​လၢ​ပဂီၢ်​လဲၣ်.

စီၤ​ၡမူၤအ့လး စံး​ဘၣ်​ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​လၢ “ယဲဒၣ်အံၤ ယ​သးပှၢ်​တ့ၢ်လံ, ဒီး​ယ​ခိၣ်ဝါ​လံ.” ခီဖျိ​လၢ အသး​ပှၢ်​ဒီး​အ​ခိၣ်ဆူၣ်​ဝါ​လံ​အဃိ ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​တဖၣ် ဒိကနၣ်​အီၤ​လၢ တၢ်​ပာ်ကဲ​အ​ပူၤ​လီၤ. ဒီး​အဝဲ​စံး​ဝဲ​ဒ်အံၤ “လၢ​ယ​ဖိသၣ်​လံၤ​လံၤ တုၤ​မုၢ်မဆါ​တနံၤ​အံၤ ယ​လဲၤတၢ်​လၢ​သု​မဲာ်ညါ​လီၤ.” (၁ မူၤ. ၁၁:၁၄, ၁၅; ၁၂:၂) စီၤ​ၡမူၤအ့လး အသး​ပှၢ်​ဝဲ​ဘၣ်ဆၣ် တ​သးပ့ၤနီၣ်​ဝဲ အသး​စၢ်​အမုၢ်နံၤ​တဖၣ်​ဘၣ်. ဖဲ​အဝဲ​ဒိၣ်ထီၣ်​သီ​အဆၢ​ကတီၢ် ခီဖျိ​လၢ အ​ဆၢတဲာ်​တၢ်​လၢ အဘၣ်​အဃိ ကဲထီၣ်​တၢ်မၤစၢၤ​ဒ်သိး အဝဲ​ကအိၣ်​ဒီး​တၢ်နာ်​ယဟိဝၤ​ယွၤ ဒီး​တီဝဲ​လၢ​အ​ဖီခိၣ်​ထီဘိ​လီၤ.

လၢ​စီၤ​ၡမူၤအ့လး အ​တၢ်အိၣ်မူ​အ​ပူၤ​ပှၤလၢ အ​တတီ​ဒီး​ကစၢ်​ယွၤ​န့ၣ် အိၣ်​ဝးတရံး​အီၤ​အဃိ အဝဲ​က​ဘၣ်​ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤ​ဒိၣ်ထီၣ်​အ​တၢ်နာ်​ထီဘိ​လီၤ. မုၢ်မဆါ​တနံၤ​အံၤ ပဝဲ​စ့ၢ်ကီး ပ​အိၣ်မူ​ဘၣ်​လၢ​ပှၤအၢ​ပှၤသီ​အကျါ​အဃိ ပ​က​မၤ​ဒိၣ်ထီၣ်​ပ​တၢ်နာ်​န့ၣ် တမ့ၢ်​တၢ်​လၢ​အညီ​ဝဲ​လၢ​ပဂီၢ်​ဘၣ်. (ဖး လူၤကၣ် ၁၈:၈ တက့ၢ်.) လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ပ​က​မၤလိ​သကိး စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အဒိအတဲာ် စးထီၣ်​လၢ​အဝဲ​မ့ၢ်​ဒံး​ဖိသၣ်​တုၤ​လီၤ​လၢ အသး​ပှၢ်​န့ၣ်​လီၤ.

ပိာ်ခွါ​ဖိ​လၢ​အ “မၤတၢ်​အခ့အပှၤ​အ​တၢ်မၤ လၢ​ယွၤ​အမဲာ်​ညါ”

၅, ၆. ဖဲ​စီၤ​ၡမူၤအ့လး အ​နီၢ်ဆံး​ဆံး​ဖိ​အခါ ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ အ​တၢ်အိၣ်မူ​တလီၤဂာ်​ဒ်သိး​ဖိသၣ်​အဂၤ​တဖၣ်​လဲၣ်, ဘၣ်ဆၣ် အမိၢ်​အ​ပၢ်​သ့ၣ်ညါ​ဝဲ​တၢ်မနုၤ​လဲၣ်.

ဖဲ​စီၤ​ၡမူၤအ့လး အ​နီၢ်ဆံး​ဆံး​ဖိ​အခါ အ​တၢ်အိၣ်မူ​တလီၤဂာ်​ဒ်သိး​ဖိသၣ်​အဂၤ​တဖၣ်​ဘၣ်. အဝဲ​ဖှၣ်နုၢ်​ဝံၤ​အလီၢ်​ခံ ဖဲ​အသး​အိၣ်​ထဲ​သၢ​နံၣ်​ဘျဲၣ်​အဆၢ​ကတီၢ်​န့ၣ် အဝဲ​စးထီၣ်​မၤဝဲ ယွၤ​အ​တၢ်မၤ​လၢ​ဒဲစီဆှံ​လၢ ဝ့ၢ်ၡံလိၤ​အ​ပူၤ​န့ၣ်​လီၤ. ဝ့ၢ်​တဖျၢၣ်​အံၤ စီၤစုၤဝဲ​ဒီး​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အဟံၣ်​လၢ​ဝ့ၢ်​ရၤမါ န့ၣ်​ယံၤဝဲ​အ​မံးလာ် ၂၀ ဘျဲၣ်​လီၤ. စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အမိၢ်​နီၢ်​ဃးနၤ​ဒီး အ​ပၢ်​စီၤအ့လကါနၤ​န့ၣ် ဟ့ၣ်လီၤ​ဝဲ​အ​ဖိခွါ​ဖိ​လၢ က​မၤဝဲ​ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​တၢ်မၤ လီၤ​လီၤဆီ​ဆီ ဒ်​ပှၤနစၤရံဖိ​အသိး လၢ​အသး​သမူ​ဒီ​တစိၤ​န့ၣ်​လီၤ. * တၢ်အံၤ​အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ​လၢ စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အမိၢ်​အ​ပၢ် တၢၤကွံာ်​အီၤ​ခီဖျိ​လၢ အဝဲသ့ၣ်​တ​အဲၣ်အီၤ​လၢၤဘၣ်​အဃိ​ဧါ.

တမ့ၢ်​လ့ၤတက့ၤ​ဘၣ်. စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အမိၢ်​အ​ပၢ် သ့ၣ်ညါ​ဝဲ​လၢ ဖဲ​ဝ့ၢ်ၡံလိၤ​န့ၣ်​ပှၤ​က​အံးထွဲ​ကွၢ်ထွဲ​အ​ဖိခွါ ဂ့ၤဂ့ၤ​ဘၣ်​ဘၣ်​လီၤ. စီၤ​ၡမူၤအ့လး​မၤ​သကိး​တၢ်​ဒီး ပှၤလုၢ်တၢ်​အခိၣ်​စီၤဧ့လံၤ​အဃိ စီၤဧ့လံၤ​န့ၣ်​က​ရဲၣ်ကျဲၤ​န့ၢ်​တၢ်​လၢ​အဂီၢ်​လီၤ. တကးဒံးဘၣ် ပှၤ​ပိာ်မုၣ်​တဖၣ်​လၢ အ​မၤစၢၤ​တၢ်​လၢ​ဒဲစီဆှံ​န့ၣ်​အိၣ်ဝဲ​စ့ၢ်ကီး​လီၤ.—၂ မိၤ. ၃၈:၈; စံၣ်ညီၣ်. ၁၁:၃၄-၄၀.

၇, ၈. (က) တနံၣ်​ဘၣ်​တနံၣ်​န့ၣ် စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အမိၢ်​အ​ပၢ်​တဖၣ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​အီၤ​ဒ်လဲၣ်. (ခ) မိၢ်ပၢ်​လၢ​မုၢ်မဆါ​တနံၤ​အံၤန့ၣ် ဟံးန့ၢ်​တၢ်​မၤလိ​လၢ စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အမိၢ်​အ​ပၢ်​အ​အိၣ် က​သ့​ဒ်လဲၣ်.

အါန့ၢ်​အန့ၣ် နီၢ်​ဃးနၤ​ဒီး​စီၤအ့လကါနၤ​န့ၣ် အဲၣ်ဘၣ်​ဝဲ​အ​ဖိဝဲၢ်ကိ​ဒိၣ်မး ဒီး​တ​သးပ့ၤနီၣ်​ကွံာ်​အီၤ​နီတဘျီ​ဘၣ်. တချုး​လၢ​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အိၣ်ဖျဲၣ်​ဒံး​ဘၣ်​န့ၣ် နီၢ်​ဃးနၤ​ဃ့​ထုကဖၣ်​ဆူ ကစၢ်​ယွၤ​အ​အိၣ်ဒီး စံး​ဝဲ​လၢ​ကစၢ်​ယွၤ​မ့ၢ်​ဟ့ၣ်​အီၤ ဖိ​ပိာ်ခွါ​န့ၣ်​အဝဲ​က​ဟ့ၣ်က့ၤ​အီၤ​လၢ​ယွၤ​အဂီၢ် ဒ်သိး​က​မၤဝဲ​ယွၤ​အ​တၢ်မၤ တစိၤ​လၢ​အသး​လီၤ. ကစၢ်​ယွၤ​စံးဆၢ​က့ၤ အ​တၢ်​ထုကဖၣ်​အဃိ အဝဲ​အိၣ်ဖျဲၣ်​ထီၣ်​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​လီၤ. တနံၣ်​ဘၣ်​တနံၣ်​ဖဲ နီၢ်​ဃးနၤ​လဲၤ​ဟး​အိၣ်သကိး စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အဆၢ​ကတီၢ်​န့ၣ် အဝဲ​လဲၤ​စိာ်​န့ၢ်​အီၤ​ဆ့ကၤ​တဘ့ၣ်​ဒ်သိး အ​ကသိး​ဝဲ​ဖဲ​အဝဲ​မၤဝဲ ဒဲစီဆှံ​တၢ်ဖံး​တၢ်မၤ​အခါ​န့ၣ်​လီၤ. ဖဲ​အမိၢ် လဲၤ​ဟး​အိၣ်သကိး​အီၤ​အဆၢ​ကတီၢ် အဝဲ​က​သးခု​ဒိၣ်မး​လီၤ. တကးဒံးဘၣ် အမိၢ်​အ​ပၢ်​က​တဲ​နၢ်ပၢၢ်​အီၤ​လၢ အဝဲ​မၤ​ဘၣ်​ဝဲ တၢ်ဖံး​တၢ်မၤ​လၢ​ဒဲစီဆှံ​န့ၣ် မ့ၢ်​တၢ်ခွဲး​တၢ်ယာ်​ဖးဒိၣ်​လၢ​အဂီၢ်​လီၤ. မိၢ်ပၢ်​အ​တၢ်​ဟ့ၣ်ဂံၢ်​ဟ့ၣ်ဘါ​ဒီး အ​တၢ်​ဟံးစု​နဲၣ်ကျဲ​န့ၣ် ကဲထီၣ်​ဝဲ​တၢ်​သူၣ်မံ​သးမုာ်​လၢ​အဂီၢ်​လီၤ.

မိၢ်ပၢ်တဖၣ်​လၢ မုၢ်မဆါ​တနံၤ​အံၤ ဟံးန့ၢ်​တၢ်​မၤလိ​လၢ​နီၢ်​ဃးနၤ​ဒီး စီၤအ့လကါနၤ​အ​အိၣ်​သ့ဝဲ​လီၤ. ပ​ထံၣ်ဘၣ်​လၢ မိၢ်ပၢ်​အါဂၤ​န့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢး​လုၢ်အီၣ်လုၢ်အီ​အဖိ​လၢ နီၢ်ခိ​တခီ​ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်​ကွၢ်ကပာ်​ကွံာ်ဝဲ​အဖိ​အ​တၢ်လိၣ်ဘၣ်​လၢ နီၢ်သး​တခီ​န့ၣ်​လီၤ. မ့မ့ၢ်​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အမိၢ်​အ​ပၢ်​န့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢး​ဝဲ​ဒ်သိး အဟံၣ်​ဖိ​ဃီဖိ​က​ပာ်ဝဲ အ​တၢ်​ရ့လိာ်သး​ဒီး​ယဟိဝၤ​ယွၤ​လၢ နီၣ်ဂံၢ်​တၢ​န့ၣ်​လီၤ. ခီဖျိ​လၢ အဝဲသ့ၣ်​မၤဝဲ​ဒ်​န့ၣ်​အဃိ ကဲဘျုး​ကဲဖှိၣ်​လၢ စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အဂီၢ် ဖဲ​အဝဲ​ဒိၣ်ထီၣ်​အဆၢ​ကတီၢ်​န့ၣ်​လီၤ.—ဖး ကတိၤဒိ ၂၂:၆ တက့ၢ်.

၉, ၁၀. (က) ဒဲစီဆှံ အက့ၢ်​အဂီၤ​မၤ​အသး​ဒ်လဲၣ်. ဒီး​ဘၣ်ဃး​ဒီး​ဒဲစီဆှံ​န့ၣ် စီၤ​ၡမူၤအ့လး​တူၢ်ဘၣ်​ဝဲ​ဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်​တၢ်ဂ့ၢ်​အဘျဲၣ်​တက့ၢ်.) (ခ) စီၤ​ၡမူၤအ့လး အိၣ်ဒီး​မူဒါ​ဒ်လဲၣ်, ဒီး​ပှၤသးစၢ်​တဖၣ်​လၢ မုၢ်မဆါ​တနံၤ​အံၤန့ၣ် ကွၢ်လိမၤဒိး​အီၤ​က​သ့​ဒ်လဲၣ်.

ဖဲ​စီၤ​ၡမူၤအ့လး ဒိၣ်ထီၣ်​သီ​အဆၢ​ကတီၢ် အဝဲ​က​လဲၤ​ဟးလိၣ်ကွဲ​လၢ ကစၢၢ်​ကလိ​အကျါ လၢ​ဝ့ၢ်ၡံလိၤ​အ​ကပိာ်ကပၤ​န့ၣ်​လီၤ. ဖဲ​န့ၣ်​န့ၣ် အဝဲ​ကကွၢ်​စိ​ကဒါက့ၤ​ဝ့ၢ်ဖိ​တဖျၢၣ်​အံၤ ဒီး​တၢ်တြီၤ​လၢ​အ​အိၣ်ဝဲ​လၢ​အ​ကပၤ​လီၤ. ဒီး​ဖဲ​အ​ထံၣ်စိ​ဃီၤ​ဝဲ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​ဒဲစီဆှံ​အခါ အဝဲ​က​ပာ်ကဖၢလၢ​အသး ဒီး​က​သးခုဝဲ​ဒိၣ်မး​လီၤ. လၢ​အ​ပူၤကွံာ်​အ​နံၣ် ၄၀၀ ဃၣ်ဃၣ်​န့ၣ် ပှၤ​သူၣ်ထီၣ်​ဝဲ​ဒဲစီဆှံ​လၢ စီၤ​မိၤၡ့​အ​တၢ်​တီခိၣ်ရိၤမဲ​အ​ဖီလာ်​လီၤ. ဒီး​ဒဲစီဆှံ​အံၤန့ၣ် မ့ၢ်​တၢ်​ဘူၣ်ထီၣ်​ဘါထီၣ်​ယဟိဝၤ​ယွၤ အ​လီၢ်ခၢၣ်သး​န့ၣ်​လီၤ. *

၁၀ ဒ်​တၢ်​ဆၢကတီၢ် လဲၤ​ပူၤကွံာ်​အသိး သးစၢ်​ၡမူၤအ့လး​မၤတၢ်​လၢ ဒဲစီဆှံ​အ​ပူၤ​မုာ်​ဒိၣ်မး​လီၤ. လၢခံ​အဝဲ​ကွဲးဝဲ​အ​နီၢ်ကစၢ်​အဂ့ၢ် ဒီး​စံး​ဝဲ​လၢ “စီၤ​ၡမူၤအ့လး​န့ၣ် မၤတၢ်​အခ့အပှၤ​အ​တၢ်မၤ​လၢ ယွၤ​အမဲာ်​ညါ​လီၤ. ပှၤ​ဖိသၣ်​အ​ယီၢ်ဒ့ ကံၢ်တူာ်​အသး​ဒီး အ့ဖိးဖှီဝါကဆှၣ်​တဘ့ၣ်​လီၤ.” (၁ မူၤ. ၂:၁၈) တၢ်​လၢ​အ့ဖိးဖှီဝါကဆှၣ်​န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ​ဆ့​ယိယိ​ဖိ​တဘ့ၣ်​လၢ အ​စုဒုၣ်​တအိၣ်​ဘၣ်. ဒီး​ဆ့ကၤ​တဘ့ၣ်​အံၤ ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ​လၢ စီၤ​ၡမူၤအ့လး​န့ၣ်​မၤစၢၤဝဲ ပှၤလုၢ်တၢ်​အ​ဒိၣ်​လၢ ဒဲစီဆှံ​န့ၣ်​လီၤ. စီၤ​ၡမူၤအ့လး​တမ့ၢ် ပှၤလုၢ်တၢ်​အ​ဒိၣ်​ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​အဝဲ​အိၣ်ဒီး​မူဒါ​လၢ က​အိးထီၣ်​ဝဲ​ပဲတရီ လၢ​ဂီၤခီ​ဒ်သိး​ပှၤ​က​ဟဲနုာ်​ဟးထီၣ်​ဝဲ​လၢ ဒဲစီဆှံ​အ​ကရၢၢ်​ပူၤ​အဂီၢ်​လီၤ. အဂၤ​တမံၤ​န့ၣ် အဝဲ​မၤစၢၤဝဲ သးပှၢ်​စီၤဧ့လံၤ​န့ၣ်​လီၤ. ခီဖျိ​လၢ စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အိၣ်ဒီး​မူဒါ​တဖၣ်​အံၤ​အဃိ အ​သးခု​ဒိၣ်မး​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်​လၢ​အ​မၤတံာ်တာ်​အသး​န့ၣ် ဟဲကဲထီၣ်​ဝဲ​တခါ​လီၤ. မ့ၢ်​လၢ​ပှၤ​မၤတၢ် အၢ​အၢ​သီသီ​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အဟံၣ်​ပူၤ အဃိ​န့ၣ်​လီၤ.

အိၣ်​စီဆှံ​လၢ ပှၤအၢ​ပှၤသီ​အကျါ

၁၁, ၁၂. (က) စီၤဃၤဖနံ​ဒီး​စီၤဖံၤနဃၣ်​န့ၣ် ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ မၤဝဲ​တၢ်ဒဲးဘး​အါမး​လဲၣ်. (ခ)  စီၤဃၤဖနံ​ဒီး​စီၤဖံၤနဃၣ်​န့ၣ် မၤ​တၢ်အၢ​တၢ်သီ​လၢ ဒဲစီဆှံ​အ​ပူၤ​ဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်​တၢ်ဂ့ၢ်​အဘျဲၣ်​တက့ၢ်.)

၁၁ ဖဲ​စီၤ​ၡမူၤအ့လး မ့ၢ်​ပှၤသးစၢ်​အခါ​န့ၣ် အဝဲ​ထံၣ်ဘၣ်​ဝဲ တၢ်အၢ​တၢ်သီ​ဒီး တၢ်​တတီ​တလိၤ အ​ကလုာ်​ကလုာ်​လီၤ. အဒိ, ဘၣ်ဃး​ဒီး​စီၤဧ့လံၤ​အ​ဖိခွါ​ခံဂၤ လၢ​အမ့ၢ်​စီၤဃၤဖနံ​ဒီး စီၤဖံၤနဃၣ်​န့ၣ် စီၤ​ၡမူၤအ့လး​ကွဲးဝဲ​လၢ “စီၤဧ့လံၤ​အ​ဖိခွါ​တဖၣ်​န့ၣ် မ့ၢ်​ပှၤ​တတီ​တလိၤ​တဖၣ်​လီၤ. အဝဲသ့ၣ်​တ​ပာ်ကဲ​ယွၤ​အ​ကလုၢ်” ဘၣ်. (၁ မူၤ. ၂:၁၂, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) တၢ်ဂ့ၢ်​ခံခါ​လၢ လံာ်စီဆှံ​တ​ဆၢ​အံၤ​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ​န့ၣ် ဘၣ်ထွဲ​လိာ်အသး​လီၤ. ခီဖျိ​လၢ စီၤဃၤဖနံ​ဒီး စီၤဖံၤနဃၣ်​န့ၣ် တ​ပာ်ကဲဝဲ​ယွၤ​အ​ကလုၢ်​အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ကဲထီၣ် ပှၤ​တတီ​တလိၤ​တဖၣ်​လီၤ. အဝဲသ့ၣ်​တ​ကနၣ်ဃုာ် ကစၢ်​ယွၤ​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ​တဖၣ် ဒီး​အ​တၢ်ဘျၢ​နီ​တစဲး​ဘၣ်. ဒီး​ခီဖျိ​လၢ အဝဲသ့ၣ်​တ​ပာ်ကဲ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​တၢ်ဘျၢ​တဖၣ်​အဃိ အဝဲသ့ၣ်​မၤဝဲ​တၢ်ဒဲးဘး​အါမး​လီၤ.

၁၂ ပှၤလုၢ်တၢ်​အ​ဒိၣ်​တဖၣ် က​ဘၣ်​မၤဝဲ​အ​မူဒါ ဒ်လဲၣ်​ဒ်လဲၣ်​ဒီး လၢ​ဒဲစီဆှံ​န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်​က​ဘၣ်​လုၢ်ထီၣ်​တၢ်​ဒ်လဲၣ်​န့ၣ် ကစၢ်​ယွၤ​ဟ့ၣ်လီၤ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ လီၤတံၢ်​လီၤဆဲး​လီၤ. ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ​လဲၣ်. ခီဖျိ​လၢ တၢ်လုၢ်ထီၣ်​တၢ်​န့ၣ် မ့ၢ်တ့ၢ်​ကစၢ်​ယွၤ အ​တၢ်​ကတဲာ်​ကတီၤ ဒ်သိး​ပှၤ​ဟီၣ်ခိၣ်​ဖိ​တဖၣ် အ​တၢ်ဒဲးဘး​က​ဘၣ်​တၢ်​ပျၢ်​ကွံာ်​အီၤ, အဝဲသ့ၣ်​က​ကဆှီ​ဝဲ လၢ​ယွၤ​အမဲာ်​ညါ​ဒီး ဒိးန့ၢ်​ဘၣ်​ဝဲ​အ​တၢ်​ဘၣ်သး​အဂီၢ်​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤဃၤဖနံ​ဒီး​စီၤဖံၤနဃၣ်​န့ၣ် ဆီၣ်ထွဲ​ဝဲ​ပှၤလုၢ်တၢ်​အ​ဒိၣ်​အဂၤ​တဖၣ် ဒ်သိး​အ​သု​တ​ပာ်ကဲ တၢ်​လုၢ်​တၢ်​ပာ်​တဖၣ်​တဂ့ၤ​အဂီၢ်​လီၤ. *

၁၃, ၁၄. (က) ခီဖျိ​လၢ​ပှၤ​မၤ​တၢ်အၢ​တၢ်သီ​လၢ ဒဲစီဆှံ​အ​ပူၤ​အဃိ​ပှၤလၢ အ​သူၣ်ဘျၢ​သးဘျၢ​တဖၣ် က​တူၢ်ဘၣ်​ဝဲ​ဒ်လဲၣ်. (ခ) ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ ပ​တဲ​သ့​လၢ​စီၤဧ့လံၤ တ​မၤ​လၢပှဲၤ​အ​မူဒါ​လဲၣ်.

၁၃ ထံၣ်ကမှံ​ကွၢ်​လၢ စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အ​မဲာ်ချံ​ကျိၣ်​ထီၣ် ဖဲ​အ​ထံၣ်ဘၣ်​ဝဲ တၢ်​တတီ​တလိၤ​တဖၣ်​အံၤ​အခါ​န့ၣ်​တက့ၢ်. အဝဲ​က​ဆိကမိၣ်​လၢ ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ ပှၤ​ဟ့ၣ်​အခွဲး​လၢ ပှၤ​မၤ​တၢ်အၢ​အၢ​သီသီ​ဒ်အံၤ လၢ​ဒဲစီဆှံ​န့ၣ်​လဲၣ်. ဒီး​အဝဲ​က​ထံၣ်ဘၣ်​ဝဲ​ပှၤ​အါဂၤ, ပှၤဖှီၣ်​ဖိ​ယာ်ဖိ​မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပှၤလၢ​အ​အိၣ်ဒီး​တၢ်ဆီၣ်​လီၤသး​မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပှၤလၢ​အဘၣ်​တၢ်​ဆီၣ်သနံး​အီၤ​မ့ၢ်ဂ့ၤ ဟဲဝဲ​ဆူ​ဒဲစီဆှံ ဒ်သိး​က​ဒိးန့ၢ်​ဘၣ်​တၢ်​သူၣ်မံ​သးမုာ်​ဒီး တၢ်ဂံၢ်​တၢ်ဘါ​လၢ​နီၢ်သး​တခီ​န့ၣ်​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်​ဘၣ်​တၢ်​မၤမဲာ်ဆှး​အီၤ ဒီး​ဘၣ်​က့ၤဝဲ​လၢ တၢ်သူၣ်အုး​သးအုး​အ​ပူၤ​လီၤ. တကးဒံးဘၣ် ဖဲ​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​သ့ၣ်ညါ​ထီၣ်ဝဲ​လၢ စီၤဃၤဖနံ​ဒီး​စီၤဖံၤနဃၣ် မၤ​ကမၣ်မုၣ်​ကမၣ်ခွါ​ဒီး ပိာ်မုၣ်​တနီၤ​လၢ​အ​မၤတၢ်​ဖဲ ဒဲစီဆှံ​အ​ပူၤ​န့ၣ် အသး​က​မၤ​အသး​ဒ်လဲၣ်. (၁ မူၤ. ၂:၂၂) ဘၣ်​သ့ၣ်​သ့ၣ် အဝဲ​က​မုၢ်လၢ်တၢ်​လၢ စီၤဧ့လံၤ​က​မၤ​ဘၣ်ဂီၢ်က့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်​သ့ၣ်​တဖၣ်​အံၤ​လီၤ.

ဖဲ​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​ထံၣ်ဘၣ်​ဝဲ​လၢ စီၤဧ့လံၤ​အ​ဖိခွါ​တဖၣ် မၤ​တၢ်အၢ​အၢ​သီသီ​အဆၢ​ကတီၢ်​န့ၣ် အသး​က​ဘၣ်တံာ်တာ်​ဒိၣ်မး​လီၤ

၁၄ စီၤဧ့လံၤ​မ့ၢ် ပှၤလၢ​အကြၢး​ကတၢၢ်​တဂၤ​လၢ က​ဘှီ​ဘၣ်​ထီၣ်​က့ၤ တၢ်ကီ​တၢ်ခဲ​တဖၣ်​အံၤ​လီၤ. ဒ်​အဝဲ​မ့ၢ်​ပှၤလုၢ်တၢ်​အခိၣ်​အသိး အဝဲ​က​ဘၣ်​ဟံးန့ၢ်​မူဒါ​ဒီး ကွၢ်ထွဲ​တၢ်​လၢ​အ​မၤ​အသး​ဖဲ ဒဲစီဆှံ​န့ၣ်​လီၤ. ဒ်​အဝဲ​မ့ၢ် စီၤဃၤဖနံ​ဒီး​စီၤဖံၤနဃၣ်​အ​ပၢ်​အသိး အ​မူဒါ​အိၣ်ဝဲ​လၢ အဝဲ​က​ဘၣ်​သိၣ်က့ၤ​သီက့ၤ​အဖိ​လီၤ. မ့ၢ်​လၢ​အဝဲသ့ၣ် မၤဘၣ်ဒိ​လီၤ​က့ၤ​အ​နီၢ်ကစၢ် ဒီး​ပှၤ​အါဂၤ​အဃိ​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်ဃး​ဒီး​အ​မူဒါ​ခံခါ​အံၤန့ၣ် စီၤဧ့လံၤ​တ​မၤ​လၢပှဲၤဝဲ​နီ​တခါ​ဘၣ်. အဝဲ​သိၣ်​ဝဲ​အ​ဖိခွါ​ထဲ တစဲး​တမွဲး​လီၤ. (ဖး ၁ ၡမူၤအ့လး ၂:၂၃-၂၅ တက့ၢ်.) နီၢ်နီၢ်​န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်​လိၣ်ဘၣ်​ဝဲ တၢ်​သိၣ်က့ၤ​သီက့ၤ လၢ​အဆူၣ်​ဒိၣ်မး​လီၤ. ခီဖျိ​လၢ​အဝဲသ့ၣ်​မၤဝဲ တၢ်ဒဲးဘး​ဒိၣ်ဒိၣ်​မုၢ်မုၢ်​အဃိ အဝဲသ့ၣ်​ကြၢး​သံဝဲလီၤ.

၁၅. ယဟိဝၤ​ယွၤ​ဆှၢလီၤ​န့ၢ်ဝဲ စီၤဧ့လံၤ​လၢ​တၢ်ကစီၣ်​မနုၤ​လဲၣ်, ဒီး​မ့ၢ်​စီၤဧ့လံၤ​အဟံၣ်​ဖိ​ဃီဖိ​တဖၣ် ဆီတလဲ​အသး​ဧါ.

၁၅ တၢ်ကီ​တၢ်ခဲ​တဖၣ်​အံၤ နးထီၣ်ဝဲ​တုၤလၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​ဆှၢလီၤ​ဝဲ ဝံ​တဂၤ​ဆူ​စီၤဧ့လံၤ​အ​အိၣ် ဒ်သိး​အ​က​တဲဘၣ်​အီၤ တၢ်​စံၣ်ညီၣ်​အ​ကစီၣ်​န့ၣ်​လီၤ. ယဟိဝၤ​ယွၤ​သူဝဲ ဝံ​တဂၤ​အံၤ​ဒ်သိး​က​စံး​ဘၣ်​စီၤဧ့လံၤ​လၢ​န “မၤ​လၤကပီၤ​န​ဖိခွါ​တဖၣ် လၢ​ယ​ဖီခိၣ်” လီၤ. ဝံၤဒီး​ကစၢ်​ယွၤ​တဲဆိ​ပာ်ဝဲ​လၢ စီၤဧ့လံၤ​အ​ဖိခွါ​လၢ အအၢ​အသီ​တဖၣ်​အံၤ က​သံဝဲ​လၢ​တနံၤ​ဃီ​အတီၢ်ပူၤ​ဒီး စီၤဧ့လံၤ​အဟံၣ်​ဖိ​ဃီဖိ​တဖၣ် က​တူၢ်ဘၣ်​တၢ်နး​တၢ်ဖှီၣ်​အါမး​လီၤ. တကးဒံးဘၣ် စီၤဧ့လံၤ​အဟံၣ်​ဖိ​ဃီဖိ​တဖၣ် အ​တၢ်ခွဲး​တၢ်ယာ်​လၢ က​ကဲထီၣ်​ပှၤလုၢ်တၢ်​အ​ဒိၣ်​တဖၣ်​န့ၣ် က​လီၤမၢ်​ကွံာ်ဝဲ​လီၤ. ဖဲ​စီၤဧ့လံၤ​အဟံၣ်​ဖိ​ဃီဖိ နၢ်ဟူ​ဘၣ်​ဝဲ​ကစၢ်​ယွၤ အ​တၢ်​ဟ့ၣ်ပလီၢ်​အံၤ​အခါ​န့ၣ် မ့ၢ်​အဝဲသ့ၣ်​ဆီတလဲ​အသး​ဧါ. လံာ်စီဆှံ​တ​ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ​လၢ အဝဲသ့ၣ်​ဆီတလဲ​အသး​ဘၣ်.—၁ မူၤ. ၂:၂၇–၃:၁.

၁၆. (က) ဘၣ်ဃး​ဒီး သးစၢ်​ၡမူၤအ့လး​အ​တၢ်​လဲၤထီၣ်​လဲၤထီ​အဂ့ၢ်​န့ၣ် ပ​ဖးဘၣ်​ဒ်လဲၣ်. (ခ) န​မ့ၢ်​ဆိကမိၣ်​ကွၢ်​တၢ်ဂ့ၢ်​တဖၣ်​အံၤန့ၣ် ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ ကဲထီၣ်​တၢ်ဂံၢ်​တၢ်ဘါ​လၢ​နဂီၢ်​လဲၣ်.

၁၆ တၢ်​တတီ​တလိၤ​တဖၣ် လၢ​ဟဲကဲထီၣ်​အသး​ဖဲ​ဒဲစီဆှံ​န့ၣ် မ့ၢ်​အ​မၤဘၣ်ဒိ သးစၢ်​ၡမူၤအ့လး​စ့ၢ်ကီး​ဧါ. တၢ်ကွဲးနီၣ်​ကွဲးဃါ​လၢ အ​လီၤသူၣ်အုးသးအုး​တဖၣ်​အံၤ​အကျါ ပ​ထံၣ်ဘၣ်​တၢ်သးခု​ကစီၣ်​လၢ ဘၣ်ဃး​ဒီး​စီၤ​ၡမူၤအ့လး အ​တၢ်​လဲၤထီၣ်​လဲၤထီ​အဂ့ၢ်​စ့ၢ်ကီး​လီၤ. အဒိ, ဖဲ ၁ ၡမူၤအ့လး ၂:၁၈ န့ၣ်​ပ​ဖးဘၣ်​လၢ စီၤ​ၡမူၤအ့လး “မၤတၢ်​အခ့အပှၤ​အ​တၢ်မၤ လၢ​ယွၤ​အမဲာ်​ညါ​လီၤ.” ဖဲ​အသး​စၢ်​စၢ်​ဖိ​အဆၢ​ကတီၢ်​ဒၣ်လဲာ် စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အသး​စၢၢ်ဆၢ​လၢ ယွၤ​အ​တၢ်မၤ​အ​ပူၤ​လီၤ. ဒီး​လၢ ၁ ၡမူၤအ့လး ၂:၂၁ န့ၣ်​ပ​ဖးဘၣ်​လၢ “ဖိသၣ်​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​န့ၣ် ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲ​လၢ​ယွၤ အမဲာ်​ညါ​လီၤ.” လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ပ​သ့ၣ်ညါ​ဘၣ်​လၢ ဒ်​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲ​အသိး အ​တၢ်​ရ့လိာ်​အသး​ဒီး ယဟိဝၤ​ယွၤ​န့ၣ် ဒံး​ယံာ်​ဒံး​ဆူၣ်​ထီၣ်ဝဲ​လီၤ. တၢ်​ရ့လိာ်​အသး​ဒီး​ယဟိဝၤ​ယွၤ ဘူးဘူး​တံၢ်တံၢ်​န့ၣ် ဒီသဒၢ​အီၤ​ဒ်သိး​အ​သု​တ​မၤတၢ် တတီ​တလိၤ​နီတမံၤ​တဂ့ၤ​အဂီၢ်​လီၤ.

၁၇, ၁၈ (က) ဖဲ​ခရံာ်ဖိ​သးစၢ်​တဖၣ် ထံၣ်ဘၣ်​ဝဲ​တၢ်​တတီ​တလိၤ​အဆၢ​ကတီၢ် ကွၢ်လိမၤဒိး​ဝဲ​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အဒိအတဲာ် က​သ့​လၢ​ကျဲ​ဒ်လဲၣ်. (ခ) ခီဖျိ​လၢ စီၤ​ၡမူၤအ့လး​ဒိကနၣ်​ယွၤ​အ​ကလုၢ်​အဃိ အ​တၢ်အိၣ်မူ​မၤ​အသး​ဒ်လဲၣ်.

၁၇ ခီဖျိ​လၢ ပှၤလုၢ်တၢ်​အခိၣ်​ဒီး အ​ဖိခွါ​တဖၣ် မၤ​တၢ်ဒဲးဘး​အဃိ ညီ​ဒိၣ်မး​လၢ​စီၤ​ၡမူၤအ့လး က​တဲ​ပူၤဖျဲး​အသး ဒီး​စံး​ဝဲ​လၢ ယၤ​စ့ၢ်ကီး​ယ​မၤ​ဖဲ​ယ​သး ဒီး​ဟး​မၤကြီတၢ်​သ့ဝဲ​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤ​အဂုၤ​အဂၤ​ဒီး လီၤဆီ​ဒၣ်တၢ်​ပှၤလၢ​အ​တီခိၣ်ရိၤမဲ​တၢ်​တဖၣ် မ့ၢ်​မၤတၢ်​တတီ​တလိၤ​သနာ်က့ ပ​တဘၣ်​ဆိကမိၣ်​လၢ ပ​က​မၤ​ကမၣ်​တၢ်​ဒ်​အဝဲသ့ၣ်​မၤဝဲ​အသိး​ဘၣ်. မုၢ်မဆါ​တနံၤ​အံၤ ခရံာ်ဖိ​သးစၢ်​အါဂၤ​န့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်​ဝဲ​အ​သကိး​တဖၣ် ပာ်လီၤ​အဒိအတဲာ်​လၢ​အ​တဂ့ၤ​ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်​မၤထွဲ​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အဒိအတဲာ်​ဒီး “ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲ​လၢ​ယွၤ​အမဲာ်​ညါ” ထီဘိ​န့ၣ်​လီၤ.

၁၈ ခီဖျိ​လၢ စီၤ​ၡမူၤအ့လး​ဒိကနၣ် ယွၤ​အ​ကလုၢ်​အဃိ အ​တၢ်အိၣ်မူ​မၤ​အသး​ဒ်လဲၣ်. လံာ်စီဆှံ​စံး​ဝဲ​လၢ “ဖိသၣ်​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​ဒိၣ်ထီၣ်​ဆူညါ​ဒီး ဒိးန့ၢ်​တၢ်ဘၣ်​သူၣ်​ဘၣ်သး​လၢ​ယွၤ ဒီး​ပှၤကညီ​တဖၣ်​အမဲာ်​ညါ​လီၤ.” (၁ မူၤ. ၂:၂၆, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ ပ​ထံၣ်ဘၣ်​လၢ​ပှၤ​အါဂၤ လီၤဆီ​ဒၣ်တၢ် ပှၤလၢ​အ​အဲၣ်​ယဟိဝၤ​ယွၤ​န့ၣ် အဲၣ်ဘၣ်​ဝဲ​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​လီၤ. တကးဒံးဘၣ် မ့ၢ်​လၢ​ပိာ်ခွါ​ဖိ​တဂၤ​အံၤ တီ​ဒီး​အီၤ​အဃိ ယဟိဝၤ​ယွၤ ပာ်လုၢ်​ပာ်ပှ့ၤ​အီၤ​ဒိၣ်မး​လီၤ. စီၤ​ၡမူၤအ့လး နာ်ဝဲ​လၢ​လၢပှဲၤပှဲၤ​လၢ ကစၢ်​ယွၤ​က​မၤ​ကတၢၢ်​ကွံာ်ဝဲ တၢ်အၢ​တၢ်သီ​လၢ​အ​ကဲထီၣ်​အသး​ဖဲ ဒဲစီဆှံ​အ​ပူၤ​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​အဝဲ​က​သံကွၢ်လီၤ​အသး​လၢ မ့ၢ်​ယ​က​ဘၣ်​အိၣ်ခိး​ဒံး​ဆံးယံာ်​လဲၣ်. ဘၣ်​တနၤ​န့ၣ် တၢ်​သံကွၢ်​တဖျၢၣ်​အံၤ ဘၣ်​တၢ်​စံးဆၢ​က့ၤ​အီၤ​န့ၣ်​လီၤ.

“ကတိၤလၢ်​တၢ်​တက့ၢ်, အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, နခ့​နပှၤ​ဒိကနၣ်​တၢ်​လီၤ”

၁၉, ၂၀. (က) ဘၣ်​တဘျီ​ဖဲ​ဒဲစီဆှံ​န့ၣ် တၢ်မၤ​အသး​ဒီး​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​ဒ်လဲၣ်. (ခ) ပှၤလၢ​အ​ကိး​အီၤ​တဂၤ​အံၤ မ့ၢ်​မတၤ​လဲၣ်န့ၣ် စီၤ​ၡမူၤအ့လး​သ့ၣ်ညါ​ဘၣ်​ဝဲ​လၢ ကျဲ​ဒ်လဲၣ်, ဒီး​စီၤ​ၡမူၤအ့လး ရ့​ဒီး​စီၤဧ့လံၤ​ဒ်လဲၣ်.

၁၉ ဖဲ​မုၢ်​ဘူး​က​ဆ့ၣ်​ဝါ​ထီၣ် ဒီး​တၢ်ခံး​ဒံးဝဲ​အခါ ဒဲစီဆှံ​အ​မ့ၣ်အူဒၢ​ဖးဒိၣ်​တဖျၢၣ် ကပီၤ​ဒံးဝဲ​ပံၢ်လ့ပံၢ်လ့​လီၤ. ဒီး​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​မံလီၤ​ဝဲ​လၢ​အလီၢ် လၢ​တၢ်ဘှ့ၣ်​တၢ်ဘှီၣ်​အ​ပူၤ​လီၤ. ဖဲ​န့ၣ်​အခါ အဝဲ​နၢ်ဟူ​ဘၣ်​ဝဲ ပှၤ​တဂၤ​ကိးထီၣ်​အ​မံၤ​လီၤ. အဝဲ​ဆိကမိၣ်​ဝဲ​လၢ စီၤဧ့လံၤ​ကိး​အီၤ မ့ၢ်​လၢ​အသး​ပှၢ်​သဃဲး, အ​မဲာ်ချံ​တ​ဆး​ဒီး လိၣ်ဘၣ်​တၢ်မၤစၢၤ​အဃိ​လီၤ. ဒီး​စီၤ​ၡမူၤအ့လး ကရီ​ဂဲၤဆၢထၢၣ်​ဒီး​လဲၤ “ဃ့ၢ်ဝဲ” ဆူ​စီၤဧ့လံၤ​အ​အိၣ် ဒ်သိး​က​မၤစၢၤ​အီၤ​အဂီၢ်​လီၤ. မ့ၢ်​န​ထံၣ်ကမှံ​ကွၢ် တၢ်မၤ​အသး​တဖၣ်​အံၤ​သ့ဧါ. ပ​မ့ၢ်​တဲ​တီတီ​န့ၣ် စီၤဧ့လံၤ​အ​တၢ်ဒဲးဘး​အိၣ်​အါမး​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​ခီဖျိ​လၢ အဝဲ​မ့ၢ်​ဒံး​ပှၤလုၢ်တၢ်​အခိၣ်​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​ဃုထၢ​ဝဲ​အဃိ ဖိသၣ်​ၡမူၤအ့လး​ပာ်ကဲ​အီၤ ဒီး​ရ့​အီၤ​လၢ​တၢ်အဲၣ်​တၢ်ကွံ​အ​ပူၤ​လီၤ. စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အဒိအတဲာ်​အံၤ မ့ၢ်​တၢ်​လၢ​အ​ထုးန့ၢ်​ပ​သး​ဒိၣ်မး​လီၤ.—၁ မူၤ. ၃:၂-၅.

၂၀ စီၤ​ၡမူၤအ့လး ကိးပၢၢ်​ထီၣ်​စီၤဧ့လံၤ​ဒီး စံး​ဘၣ်​အီၤ​လၢ “ကွၢ်ကွၢ်, ယၤ​လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, န​ကိး​ယၤ​လီၤ.” ဘၣ်ဆၣ် စီၤဧ့လံၤ​တဲဘၣ်​အီၤ​လၢ ယ​တကိး​နၤ​ဘၣ်. ဝံၤဒီး​မၢ​စီၤ​ၡမူၤအ့လး က့ၤ​မံ​ကဒါက့ၤ​လၢ​အလီၢ်​န့ၣ်​လီၤ. တၢ်မၤ​အသး​ဒ်အံၤ သၢ​ဘျီတဘျီ​ဝံၤ​အလီၢ်​ခံ​န့ၣ် စီၤဧ့လံၤ​သ့ၣ်ညါ​နၢ်ပၢၢ်​ဝဲ​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အဲၣ်ဒိး​ဆှၢလီၤ တၢ်ကစီၣ်​တခါခါ ဆူ​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အ​အိၣ်​န့ၣ်​လီၤ. ဖဲ​န့ၣ်​န့ၣ် စီၤဧ့လံၤ​မၤလိာ်​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​လၢ အ​က​က့ၤ​မံနီၤ​က့ၤ​လၢ​အလီၢ်​ဒီး တဲ​နၢ်ပၢၢ်​အီၤ​လၢ ဖဲ​ယဟိဝၤ​ယွၤ​ကိး​အီၤ​အဆၢ​ကတီၢ်​န့ၣ် အဝဲ​ကြၢး​စံးဆၢ​က့ၤဝဲ​ဒ်လဲၣ်​အဂ့ၢ်​န့ၣ်​လီၤ. ဒီး​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​မၤဝဲ​ဒ် စီၤဧ့လံၤ​တဲဝဲ​အသိး​လီၤ. တယံာ်ဘၣ်​န့ၣ် အဝဲ​နၢ်ဟူ​တၢ်​ကလုၢ်​သီၣ်ထီၣ်​က​ဒီး​လၢ “ၡမူၤအ့လး​ဧၢ, ၡမူၤအ့လး​ဧၢ” ဒီး​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​စံးဆၢ​က့ၤ​အီၤ​လၢ “ကတိၤလၢ်​တၢ်​တက့ၢ်, အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, နခ့​နပှၤ​ဒိကနၣ်​တၢ်​လီၤ”—၁ မူၤ. ၃:၁, ၅-၁၀.

၂၁. မုၢ်မဆါ​တနံၤ​အံၤ ပ​နၢ်ဟူ​ဘၣ်​ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​ကလုၢ် သ့​လၢ​ကျဲ​ဒ်လဲၣ်, ဒီး​ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ ပ​ကြၢး​ဒိကနၣ်​အီၤ​လဲၣ်.

၂၁ တဘျီ​ညါအံၤ လၢ​ဝ့ၢ်ၡံလိၤ​အ​ပူၤ​န့ၣ် ယဟိဝၤ​ယွၤ​ထံၣ်ဘၣ်​လံ​အခ့အပှၤ​တဂၤ​လၢ အ​ဒိကနၣ်​အ​ကလုၢ်​လံ. ဒီး​စီၤ​ၡမူၤအ့လး ဒိကနၣ်​ယွၤ​အ​ကလုၢ်​လၢ အသး​သမူ​ဒီ​တစိၤ​လီၤ. နၤ​မီၣ်, မ့ၢ်​န​မၤ​ဒ်​န့ၣ်​စ့ၢ်ကီး​ဧါ. ပ​တ​လိၣ်​အိၣ်ခိး​လၢ တၢ်​ကလုၢ်​က​သီၣ်ထီၣ်ဝဲ​လၢ မူခိၣ်​ဒ်​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​နၢ်ဟူ​ဘၣ်​ဝဲ​အသိး​ဘၣ်. မုၢ်မဆါ​တနံၤ​အံၤ ပ​မ့ၢ်​ဖး​လံာ်စီဆှံ​န့ၣ် မ့ၢ်​ပ​နၢ်ဟူ​ဘၣ်​ယွၤ​အ​ကလုၢ်​လီၤ. ဒ်​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အသိး ပဝဲ​စ့ၢ်ကီး​ပ​မ့ၢ်​ဒိကနၣ် ကစၢ်​ယွၤ​အ​ကလုၢ် လၢ​တၢ်​ကိးမံၤဒဲး​အ​ပူၤ​န့ၣ် ပ​တၢ်နာ်​ဒံး​ယံာ်​ဒံး​အါထီၣ်​ဝဲ​လီၤ.

အဆိ​ကတၢၢ်​န့ၣ် စီၤ​ၡမူၤအ့လး​တဲဝဲ​တ​ဘူၣ်​ဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ် အဝဲ​လဲၤ​တဲဘၣ်​စီၤဧ့လံၤ​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​တၢ်​စံၣ်ညီၣ်​အ​ကစီၣ် လၢ​တၢ်သးတီ​အ​ပူၤ​လီၤ

၂၂, ၂၃. (က) တၢ်ကစီၣ်​လၢ စီၤ​ၡမူၤအ့လး​တဲဘၣ် စီၤဧ့လံၤ​န့ၣ်​ဟဲ​လၢထီၣ်​ပှဲၤထီၣ်​ဝဲ ဒ်လဲၣ်. (ခ) စီၤ​ၡမူၤအ့လး အ​မံၤဟူသၣ်ဖျါ​လၢ မနုၤ​အဃိ​လဲၣ်.

၂၂ ဖဲ​နံၤ​အဝဲ​န့ၣ် ယဟိဝၤ​ယွၤ​ဒီး စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အ​တၢ်​ရ့လိာ်သး ဘူးထီၣ်ဝဲ​တကးဒံးဘၣ် ယဟိဝၤ​ယွၤ​ဒုး​ကဲထီၣ် စီၤ​ၡမူၤအ့လး​လၢ​အ​ဝံ​တဂၤ​ဒီး စီၤ​ၡမူၤအ့လး​န့ၣ် ကတိၤ​ခၢၣ်စး​တၢ်​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အဂီၢ်​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ နံၤ​အဝဲ​န့ၣ် မ့ၢ်​မုၢ်နံၤ​လၢ​အရ့ဒိၣ်​ကတၢၢ်​တနံၤ​လၢ စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အဂီၢ်​လီၤ. အဆိ​ကတၢၢ်​န့ၣ် ဖိသၣ်​စီၤ​ၡမူၤအ့လး လဲၤ​တဲဘၣ်​စီၤဧ့လံၤ​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​တၢ်ကစီၣ်​န့ၣ် တ​ဘူၣ်ဝဲ​ဘၣ်. မ့ၢ်​လၢ​တၢ်ကစီၣ်​အံၤ မ့ၢ်​တၢ်​ဘိးဘၣ်​သ့ၣ်ညါ အလီၢ်​ခံ​ကတၢၢ်​တဘျီ​လၢ က​ဒုး​သ့ၣ်ညါ​ဝဲ စီၤဧ့လံၤ​လၢ​ကစၢ်​ယွၤ​အ​တၢ်စံးပာ်​တဖၣ်​န့ၣ် က​ဟဲ​လၢထီၣ်​ပှဲၤထီၣ်​ဝဲ​ဘူးထီၣ်လံ အဃိ​န့ၣ်​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​သနာ်က့ စီၤ​ၡမူၤအ့လး​လဲၤဝဲ​ဆူ စီၤဧ့လံၤ​အ​အိၣ်​လၢ တၢ်သးဒူ​အ​ပူၤ ဒီး​တဲဘၣ်​အီၤ​လၢ ကစၢ်​ယွၤ​အ​တၢ်​စံၣ်ညီၣ်​အ​ကစီၣ်​အံၤ​လီၤ. ဒီး​စီၤဧ့လံၤ​တူၢ်လိာ်ဝဲ ကစၢ်​ယွၤ​အ​တၢ်​စံၣ်ညီၣ်​လၢ တၢ်ဆီၣ်​လီၤသး​အ​ပူၤ​န့ၣ်​လီၤ. တ​ယံာ်လၢၤဘၣ်​န့ၣ် ဒ်​ယဟိဝၤ​ယွၤ​စံးပာ်ဝဲ​အသိး ပှၤ​အံၣ်စရ့လး​ဖိ​တဖၣ် လဲၤ​ဒုးတၢ်​ဒီး​ပှၤ​ဖလ့ၡသး​ဖိ, စီၤဃၤဖနံ​ဒီး စီၤဖံၤနဃၣ် ဘၣ်​တၢ်​မၤသံ​အီၤ​လၢ တနံၤ​ဃီ​အတီၢ်ပူၤ, ဒီး​ဖဲ​စီၤဧ့လံၤ​နၢ်ဟူ​ဘၣ်​ဝဲ​လၢ ပှၤ​ဖလ့ၡသး​ဖိ​မၤန့ၢ်​ယဟိဝၤ​ယွၤ အ​တလါ​စီဆှံ​အဆၢ​ကတီၢ်​န့ၣ် အဝဲ​သံ​တိ.—၁ မူၤ. ၃:၁၀-၁၈; ၄:၁-၁၈.

၂၃ ဒ်​တၢ်​ဆၢကတီၢ်​လဲၤ​ပူၤကွံာ်ဝဲ​အသိး စီၤ​ၡမူၤအ့လး အ​မံၤဟူသၣ်ဖျါ​ဝဲ ခီဖျိ​လၢ အဝဲ​မ့ၢ်​ဝံ​လၢ​အတီ​ဒီး​ယွၤ​အဃိ​လီၤ. တကးဒံးဘၣ် လံာ်စီဆှံ​စံး​ဝဲ​လၢ “ယွၤ​အိၣ်ဒီး​အီၤ” ဒီး ဒ်သိး​တၢ်​လၢ​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​စံး​ဝဲ​တဖၣ် က​ဟဲ​လၢထီၣ်​ပှဲၤထီၣ်​ဝဲ​ခဲလၢာ်​အဂီၢ်​န့ၣ် ကစၢ်​ယွၤ​မၤစၢၤဝဲ​လီၤ.—ဖး ၁ ၡမူၤအ့လး ၃:၁၉ တက့ၢ်.

“စီၤ​ၡမူၤအ့လး​ကိးထီၣ်​ယွၤ”

၂၄. ဒ်​တၢ်​ဆၢကတီၢ်​လဲၤ​ပူၤကွံာ်ဝဲ​အသိး ပှၤ​အံၣ်စရ့လး​ဖိ​တဖၣ် ဆၢတဲာ်​လီၤအသး​ဒ်လဲၣ်, ဒီး​ဘၣ်​မနုၤ​အဃိ အ​တၢ်​ဆၢတဲာ်​အံၤ မ့ၢ်​တၢ်​လၢ​အ​ကမၣ်​ဖးဒိၣ်​န့ၣ်​လဲၣ်.

၂၄ မ့ၢ်​ပှၤ​အံၣ်စရ့လး​ဖိ အဲၣ်ဒိး​ကွၢ်လိမၤဒိး စီၤ​ၡမူၤအ့လး​ဒီး ကဲထီၣ်​ပှၤလၢ​အတီ​လၢ ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​ဖီခိၣ်​ဧါ. တမ့ၢ်​ဘၣ်. ဒ်​တၢ်​ဆၢကတီၢ်​လဲၤ​ပူၤကွံာ်​အသိး အဝဲသ့ၣ်​တဘၣ်​အသး​လၢ ဝံ​တဂၤ​အံၤ က​ဆဲးကဲ​ဝဲ ပှၤ​စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်​လၢ​အဝဲသ့ၣ်​အဂီၢ်​လၢၤဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်​အဲၣ်ဒိး​လီၤဂာ်​ဒ် ပှၤ​ကလုာ်​အဂၤ​တဖၣ်​ဒီး ပာ်ထီၣ်​ပှၤ​ဟီၣ်ခိၣ်​ဖိ​တဂၤ​လၢ က​ကဲထီၣ်​အဝဲသ့ၣ် အ​စီၤပၤ​န့ၣ်​လီၤ. ဖဲ​ယဟိဝၤ​ယွၤ မၢ​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​လၢ အ​က​ဒိကနၣ် အ​ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​အ​ကလုၢ်​န့ၣ် စီၤ​ၡမူၤအ့လး​ဒိကနၣ်​ဝဲ​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တမ့ၢ်​လၢ​အဝဲသ့ၣ် စူးကွံာ်​ညိကွံာ်​ဝဲ ပှၤ​ဟီၣ်ခိၣ်​ဖိ​တဂၤ​ဘၣ်, စူးကွံာ်​ညိကွံာ်​ဝဲ ယဟိဝၤ​ယွၤ​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ စီၤ​ၡမူၤအ့လး​ကိး​အိၣ်ဖှိၣ်​ဝဲ ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​လၢ ဝ့ၢ်​ကံးလကၤလး ဒ်သိး​က​တဲဖျါထီၣ်​ဝဲ​လၢ အဝဲသ့ၣ်​အ​တၢ်ကမၣ်​ဒိၣ်​ဝဲ​ထဲလဲၣ် အဂ့ၢ်​န့ၣ်​လီၤ.

စီၤ​ၡမူၤအ့လး​ဃ့​ထုကဖၣ်​လၢ တၢ်နာ်​အ​ပူၤ ဒီး​ယဟိဝၤ​ယွၤ ဒုးအိၣ်​ထီၣ်ဝဲ​လီသီၣ်​ဒီး​တၢ်စူၤ​လီၤ​ဝဲ​လီၤ

၂၅, ၂၆. ဒ်သိး​ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​တဖၣ် က​သ့ၣ်ညါ​လီၤ​က့ၤ အ​တၢ်ကမၣ်​အဂီၢ် စီၤ​ၡမူၤအ့လး​မၤစၢၤ​အဝဲသ့ၣ် လၢ​ကျဲ​ဒ်လဲၣ်.

၂၅ ဒ်​တၢ်​မၤလိ​အံၤ​အ​ခီၣ်ထံး ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ​အသိး ဖဲ​စီၤ​ၡ​မူၤ​အ့ လး​ကွၢ်ဃီၤ​တၢ်​ဆူ ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​အ​အိၣ် လၢ​ဝ့ၢ်​ကံးလကၤလး​အခါ​န့ၣ် မ့ၢ်​တၢ်​ဆၢကတီၢ်​လၢ အ​လီၤ​သူၣ်​ကနိး​သးကနိး​လၢ အဝဲသ့ၣ်​အဂီၢ်​လီၤ. စီၤ​ၡမူၤအ့လး ဒုး​သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်​က့ၤ ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​လၢ အဝဲ​မၤတၢ်​တီတီ​လိၤလိၤ​န့ၣ် အိၣ်​လံ​အ​နံၣ်​အါမး​လံ. ဝံၤဒီး​ပ​ဖးဘၣ်​လၢ “စီၤ​ၡမူၤအ့လး​ကိးထီၣ်​ယွၤ” ဒ်သိး​လီ​က​သီၣ်ထီၣ်​ဒီး တၢ်​က​စူၤ​ဝဲ​အဂီၢ်​န့ၣ်​လီၤ.—၁ မူၤ. ၁၂:၁၇, ၁၈.

၂၆ မ့ၢ်​လီ​က​သီၣ်​ဒီး တၢ်​က​စူၤ​လၢ တၢ်ယီၤဃ့​အဆၢ​ကတီၢ်​ဧါ. တၢ်အံၤ​ဟဲကဲထီၣ်​အသး က​သ့​ဒ်လဲၣ်. ဖဲ​တၢ်ယီၤဃ့​အဆၢ​ကတီၢ်​န့ၣ် ပှၤ​တ​နၢ်ဟူ​ဘၣ်​လီသီၣ်​နီတဘျီ​ဘၣ်. ဒီး​လၢ​ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​အကျါ ပှၤ​နံၤဆဲးအဲး​ဘၣ် စီၤ​ၡမူၤအ့လး​မ့ၢ်​အိၣ်​တဂၤဂၤ​န့ၣ် အဝဲ​တနံၤ​ဘၣ်​ဝဲ​ယံာ်​ယံာ်​ဘၣ်. တၢ်အၢၣ်​ထီၣ်​သူ​ထီၣ်လါ သတူၢ်​ကလာ်​လီၤ. ဒီး​ကလံၤ​ဟဲ​အူ​တၢ်ဆူၣ်​ဝဲ တုၤ​ဒၣ်လဲာ်​ဘု​အထူၣ်​တဖၣ်​လီၤ​တီၢ်ဝဲ​လီၤ. လီသီၣ်​ထီၣ်​ဖးဒိၣ် တုၤလၢ​အဝဲသ့ၣ်​အ​နၢ်​ကလ့ၢ်​ဘူး​က​သ့ၣ်ဖး ဒီး​တၢ်စူၤ​လီၤ​ဝဲ သပှၢ်​ကတၢၢ်​လီၤ. ဒီး​ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​တဖၣ် တူၢ်ဘၣ်​ဝဲ​ဒ်လဲၣ်. လံာ်စီဆှံ​စံး​ဝဲ​လၢ “ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​ခဲလၢာ်​ပျံၤ​ယွၤ, ဒီး​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​ဒိၣ်မး​လီၤ.” ဖဲ​န့ၣ်​အဆၢ​ကတီၢ် အဝဲသ့ၣ်​သ့ၣ်ညါ​လီၤအသး​လၢ အ​တၢ်ကမၣ်​ဒိၣ်​ဝဲ​ထဲလဲၣ်​န့ၣ်​လီၤ.—၁ မူၤ. ၁၂:၁၈, ၁၉.

၂၇. ပ​မ့ၢ်​ကွၢ်လိမၤဒိး စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အ​တၢ်နာ်​န့ၣ် ယဟိဝၤ​ယွၤ​က​မၤဝဲ​ဒ်လဲၣ်.

၂၇ နီၢ်နီၢ်​န့ၣ် ယဟိဝၤ​ယွၤ​မ့ၢ် ပှၤလၢ​အ​မၤစၢၤ ပှၤ​ဂီၢ်မုၢ်​တဖၣ်​အံၤ ဒ်သိး​အဝဲသ့ၣ်​က​သ့ၣ်ညါ​လီၤ​က့ၤ​အ​တၢ်ကမၣ်​အဂီၢ်​လီၤ. စးထီၣ်​လၢ​စီၤ​ၡမူၤအ့လး မ့ၢ်​ဒံး​ဖိသၣ် တုၤလၢ​အ​သးပှၢ်​ထီၣ်​တစု​န့ၣ် အဝဲ​နာ်​ကစၢ်​ယွၤ​ထီဘိ​လီၤ. ဒီး​ယဟိဝၤ​ယွၤ​ဆိၣ်ဂ့ၤ​အီၤ သပှၢ်​ကတၢၢ်​လီၤ. လၢ​စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အ​စိၤ တုၤ​လီၤ​လၢ​ပစိၤ​ခဲအံၤ​န့ၣ် ယဟိဝၤ​ယွၤ​မ့ၢ်​တၢ်​ဒ်​အလီၢ်​လီၢ်​လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်​အဃိ မုၢ်မဆါ​တနံၤညါအံၤ​စ့ၢ်ကီး ကစၢ်​ယွၤ​ဆီၣ်ထွဲ​မၤစၢၤ ပှၤလၢ​အ​ကွၢ်လိမၤဒိး စီၤ​ၡမူၤအ့လး​အ​တၢ်နာ်​န့ၣ်​လီၤ.

^ လံာ်အဆၢ. 5 ပှၤလၢ​အ​ကဲထီၣ်​ပှၤနစၤရံဖိ​တဖၣ်​န့ၣ် က​ဘၣ်​ဟးဆှဲး​သံး ဒီး​အဝဲသ့ၣ်​တံာ်​အ​ခိၣ်ဆူၣ်​တန့ၢ်ဘၣ်. ဒီး​အဝဲသ့ၣ်​အကျါ အါတက့ၢ်န့ၣ် အၢၣ်လီၤ​ဝဲ​လၢ က​ကဲဝဲ​ပှၤနစၤရံဖိ ထဲ​လၢ​တၢ်​ဆၢကတီၢ်​တစိၢ်​တလီၢ်​အတီၢ်ပူၤ​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်​အဝဲသ့ၣ်​အကျါ​စှၤဂၤ ဒ်သိး​ဒီး​စီၤ​ၡံၡိၣ်, စီၤ​ၡမူၤအ့လး ဒီး​ပှၤ​ဘျၢတၢ်​ယိၤဟၣ်​န့ၣ် ကဲထီၣ်​ဝဲ​ပှၤနစၤရံဖိ​လၢ အသး​သမူ​ဒီ​တစိၤ​န့ၣ်​လီၤ.

^ လံာ်အဆၢ. 9 ဒဲစီဆှံ​န့ၣ်​ထီဝဲ ၄၃ ပ့ၣ်​ဘျဲၣ်​ဒီး အ​ဒီၣ်ဃီၤ​အိၣ်ဝဲ ၁၄ ပ့ၣ်​ဘျဲၣ်​လီၤ. ပ​မ့ၢ်​တဲ​ယိယိ​ဖိ​န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ​ဒဲ​ဖးလဲၢ်​ဖးထီ​တဖျၢၣ် လၢ​ဘၣ်​တၢ်သူၣ်ထီၣ်​အီၤ​လၢ သ့ၣ်​ဘ့ၣ်ဘၣ်​တဖၣ်​လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဒဲစီဆှံ​အံၤန့ၣ် ဘၣ်​တၢ်တ့​ထီၣ်​အီၤ​ဒီး တၢ်ဖိ​တၢ်လံၤ​လၢ​အဂ့ၤ​ကတၢၢ်​ဒ်သိး​ဒီး တၢ်ဖံး​လၢ​အဂ့ၤ, တၢ်ကံးညာ်​လၢ ဘၣ်​တၢ်ဆး​ကံၣ်​ဆးဘှဲ​အီၤ ဃံ​ဃံလၤ​လၤ, ဒီး​သ့ၣ်​လၢ​အ​ပှ့ၤဒိၣ်​လၢ ဘၣ်​တၢ်​ပီၤ​အီၤ​လၢ စ့​မ့တမ့ၢ်​ထူ​န့ၣ်​လီၤ. တၢ်သူၣ်ထီၣ်​ဒဲစီဆှံ လၢ​တၢ်လီၢ်​ပျီ​လၢ​အ​ထီဝဲ ၁၄၆ ပ့ၣ်​ဒီး​အ​ဒီၣ်ဃီၤ​အိၣ်ဝဲ ၇၃ ပ့ၣ်​လီၤ. ဒီး​လၢ​တၢ်လီၢ်​ပျီ​အံၤ​အ​ပူၤ တၢ်​လုၢ်လီၢ်​အိၣ်ဝဲ​စ့ၢ်ကီး​လီၤ. လၢခံ​န့ၣ် ဖျါ​လၢ​ပှၤ​တ့ထီၣ်​ဝဲ​ဒၢး​တဖၣ် လၢ​ဒဲစီဆှံ​အ​ကပိာ်ကပၤ လၢ​ပှၤလုၢ်တၢ်​အ​ဒိၣ်​တဖၣ်​အဂီၢ်​လီၤ. လီၤဂာ်​လၢ စီၤ​ၡမူၤအ့လး​န့ၣ် က​မံ​ဝဲ​လၢ​ဒၢး​သ့ၣ်​တဖၣ်​အံၤ​အကျါ တဖျၢၣ်​ဖျၢၣ်​အ​ပူၤ​လီၤ.

^ လံာ်အဆၢ. 12 အဝဲသ့ၣ်​ပာ်ဖျါ​ထီၣ် တၢ်​တ​ပာ်ကဲ​ကစၢ်​ယွၤ​အ​တၢ်ရဲၣ်​တၢ်ကျဲၤ လၢ​အမ့ၢ်​တၢ်လုၢ်ထီၣ်​တၢ်​န့ၣ် လၢ​ကျဲ​ဒ်လဲၣ်. တၢ​တမံၤ​န့ၣ် စီၤ​မိၤၡ့​အ​တၢ်သိၣ်​တၢ်သီ ပာ်ဖျါ​ထီၣ်ဝဲ​လၢ ဖဲ​တၢ်လုၢ်ထီၣ်​ဆၣ်ဖိ​ကီၢ်ဖိ​အခါ​ပှၤ​က​ဘၣ်​ဟ့ၣ်လီၤ ပှၤလုၢ်တၢ်​အ​ဒိၣ်​လၢ ဆၣ်ဖိ​ကီၢ်ဖိ​အ​ဖံဘၣ်ခိၣ်, အ​ခၣ်ဃံ​ဒီး​အ​ကဖု​လၢ က​အီၣ်​ဝဲ​အဂီၢ်​န့ၣ်​လီၤ. (၅ မိၤ. ၁၈:၃) ဘၣ်ဆၣ်​လၢ​ဒဲစီဆှံ​န့ၣ် ပှၤလုၢ်တၢ်​အ​ဒိၣ်​လၢ​အအၢ​အသီ​တဖၣ်​အံၤ တ​ဒိကနၣ်​ဝဲ​တၢ်မၤလိာ်​အံၤ​ဘၣ် ဒီး​ဒုးအိၣ်​ထီၣ်ဝဲ​လုၢ်လၢ်​လၢ​အသီ​တခါ​လီၤ. ဖဲ​ပှၤ​ချီ​တၢ်ညၣ်​လၢ​သပၢၤ​ပူၤ​အခါ အဝဲသ့ၣ်​မၢဝဲ​အ​ပှၤ​မၤစၢၤ​တၢ်​တဖၣ် လဲၤ​ဆဲးလီၤ​နီၣ်ကွး​ဖးဒိၣ်​တဘ့ၣ် လၢ​သပၢၤ​အ​ပူၤ ဒီး​ဟံးန့ၢ်​ဝဲ​တၢ်ညၣ်​အဂ့ၤ​လၢ အ​ဆဲး​ဘၣ်​ဝဲ​တ​လိၣ်​လိၣ်​န့ၣ်​လီၤ. ခံ​မံၤ​တမံၤ​န့ၣ် ပှၤလုၢ်တၢ်​အ​ဒိၣ်​လၢ အအၢ​အသီ​သ့ၣ်​တဖၣ်​အံၤ မၢဝဲ​အ​ပှၤ​မၤစၢၤ​တၢ် လဲၤ​တဲပျံၤ​တဲ​ဖုး ပှၤလၢ​အ​ဟဲ​စိာ်​တၢ်ညၣ်​လၢ တၢ်​က​ဆိၣ်ကဲၤ​ထီၣ်​ကွံာ်​အီၤ​လၢ တၢ်​လုၢ်လီၢ်​န့ၣ်​လီၤ. ဒီး​တချုး​လၢ ပှၤ​ဆိၣ်ကဲၤ​ထီၣ်​ကွံာ် တၢ်ညၣ်​အသိ​ဆူ​ယဟိဝၤ​ယွၤ​အ​အိၣ်​န့ၣ် ပှၤ​မၤစၢၤ​တၢ်​တဂၤ​အံၤ မၢဆူၣ်ဝဲ​ပှၤလၢ​အ​ဟဲ​စိာ်​တၢ်ညၣ်​လၢ က​ဟ့ၣ်​အီၤ​တၢ်ညၣ်​သံ​သိ​လီၤ.—၃ မိၤ. ၃:၃-၅; ၁ မူၤ. ၂:၁၃-၁၇.