တၢ်မၤလိ ၇
အဝဲ “ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢယွၤအမဲာ်ညါ”
၁, ၂. ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤၡမူၤအ့လး ကဘၣ်မၤစၢၤပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ ဒ်သိးကပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးလဲၣ်.
စီၤၡမူၤအ့လး မၤတၢ်လၢအပှၤဂီၢ်မုၢ်အဂီၢ် ဒ်ဝံဒီးစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အသိးန့ၣ် အိၣ်လံအနံၣ်လၢအဆံတဖၣ်လံ. ဒီးခီဖျိလၢ တၢ်ဂ့ၢ်အိၣ်ဝဲအဃိ အဝဲကိးအိၣ်ဖှိၣ်ပှၤဂီၢ်မုၢ်အံၤ ဆူဝ့ၢ်ကံးလကၤလးန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ ဘၣ်လၢတၢ်ယီၤထီၣ်အဆၢကတီၢ် လၢလါမ့ၤ မ့တမ့ၢ်လါယူၤန့ၣ်လီၤ. ဒီးကူးဘုအကတီၢ်ဘၣ်ဝဲအဃိ စံာ်ပျီသ့ၣ်တဖၣ်ခဲလၢာ် အလွဲၢ်ဖျါဘီဝဲဒ်ထူအသိးလီၤ. စီၤၡမူၤအ့လး ကွၢ်ဃီၤဝဲဆူအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်အအိၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်အိၣ်ခိးဒိကနၣ်အီၤ ဘှ့ၣ်ကလာ်တုၤဒၣ်လဲာ် တၢၢ်ဃံၤသးဟးမး နနၢ်ဟူသီၣ်ဝဲလီၤ. အဝဲထုးန့ၢ် ပှၤဂီၢ်မုၢ်အသးကသ့ဒ်လဲၣ်.
၂ ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်အံၤ လဲၤနုာ်လီၤဝဲလၢ ကျဲလၢအလီၤဘၣ်ယိၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်တသ့ၣ်ညါလီၤအသးဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်ဆၢတဲာ်အသးလၢ ကပာ်ထီၣ်ဝဲစီၤပၤတဂၤ လၢအကပၢအီၤအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢပှၤဂီၢ်မုၢ် အဲၣ်ဒိးမၤဝဲဒ်အံၤအဃိ ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်တပာ်ကဲယဟိဝၤယွၤဒီး စီၤၡမူၤအ့လးန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ဒၣ်ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ်တတူၢ်လိာ် ယဟိဝၤယွၤဒ် အစီၤပၤအသိးလၢၤဘၣ်. ဒ်သိးပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်အံၤ ကပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးအဂီၢ် စီၤၡမူၤအ့လးကမၤဝဲဒ်လဲၣ်.
ပှၤအၢပှၤသီ မ့ၢ်အိၣ်ဝးတရံးပှၤသနာ်က့ ဖိသၣ်ၡမူၤအ့လး အဒိအတဲာ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပမၤဒိၣ်ထီၣ်ပတၢ်နာ်ယဟိဝၤယွၤ သ့ဒံးဝဲလီၤ
၃, ၄. (က) ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤၡမူၤအ့လးတဲကဒါက့ၤဝဲ အသးစၢ်အမုၢ်နံၤအဂ့ၢ်လဲၣ်. (ခ) ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤၡမူၤအ့လး အဒိအတဲာ် ကဲဘျုးလၢပဂီၢ်လဲၣ်.
၃ စီၤၡမူၤအ့လး စံးဘၣ်ပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ “ယဲဒၣ်အံၤ ယသးပှၢ်တ့ၢ်လံ, ဒီးယခိၣ်ဝါလံ.” ခီဖျိလၢ အသးပှၢ်ဒီးအခိၣ်ဆူၣ်ဝါလံအဃိ ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ဒိကနၣ်အီၤလၢ တၢ်ပာ်ကဲအပူၤလီၤ. ဒီးအဝဲစံးဝဲဒ်အံၤ “လၢယဖိသၣ်လံၤလံၤ တုၤမုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ယလဲၤတၢ်လၢသုမဲာ်ညါလီၤ.” (၁ မူၤ. ၁၁:၁၄, ၁၅; ၁၂:၂) စီၤၡမူၤအ့လး အသးပှၢ်ဝဲဘၣ်ဆၣ် တသးပ့ၤနီၣ်ဝဲ အသးစၢ်အမုၢ်နံၤတဖၣ်ဘၣ်. ဖဲအဝဲဒိၣ်ထီၣ်သီအဆၢကတီၢ် ခီဖျိလၢ အဆၢတဲာ်တၢ်လၢ အဘၣ်အဃိ ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤဒ်သိး အဝဲကအိၣ်ဒီးတၢ်နာ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးတီဝဲလၢအဖီခိၣ်ထီဘိလီၤ.
၄ လၢစီၤၡမူၤအ့လး အတၢ်အိၣ်မူအပူၤပှၤလၢ အတတီဒီးကစၢ်ယွၤန့ၣ် အိၣ်ဝးတရံးအီၤအဃိ အဝဲကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤဒိၣ်ထီၣ်အတၢ်နာ်ထီဘိလီၤ. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပအိၣ်မူဘၣ်လၢပှၤအၢပှၤသီအကျါအဃိ ပကမၤဒိၣ်ထီၣ်ပတၢ်နာ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢအညီဝဲလၢပဂီၢ်ဘၣ်. (ဖး လူၤကၣ် ၁၈:၈ တက့ၢ်.) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပကမၤလိသကိး စီၤၡမူၤအ့လးအဒိအတဲာ် စးထီၣ်လၢအဝဲမ့ၢ်ဒံးဖိသၣ်တုၤလီၤလၢ အသးပှၢ်န့ၣ်လီၤ.
ပိာ်ခွါဖိလၢအ “မၤတၢ်အခ့အပှၤအတၢ်မၤ လၢယွၤအမဲာ်ညါ”
၅, ၆. ဖဲစီၤၡမူၤအ့လး အနီၢ်ဆံးဆံးဖိအခါ ဘၣ်မနုၤအဃိ အတၢ်အိၣ်မူတလီၤဂာ်ဒ်သိးဖိသၣ်အဂၤတဖၣ်လဲၣ်, ဘၣ်ဆၣ် အမိၢ်အပၢ်သ့ၣ်ညါဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၅ ဖဲစီၤၡမူၤအ့လး အနီၢ်ဆံးဆံးဖိအခါ အတၢ်အိၣ်မူတလီၤဂာ်ဒ်သိးဖိသၣ်အဂၤတဖၣ်ဘၣ်. အဝဲဖှၣ်နုၢ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ဖဲအသးအိၣ်ထဲသၢနံၣ်ဘျဲၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် အဝဲစးထီၣ်မၤဝဲ ယွၤအတၢ်မၤလၢဒဲစီဆှံလၢ ဝ့ၢ်ၡံလိၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. ဝ့ၢ်တဖျၢၣ်အံၤ စီၤစုၤဝဲဒီးစီၤၡမူၤအ့လးအဟံၣ်လၢဝ့ၢ်ရၤမါ န့ၣ်ယံၤဝဲအမံးလာ် ၂၀ ဘျဲၣ်လီၤ. စီၤၡမူၤအ့လးအမိၢ်နီၢ်ဃးနၤဒီး အပၢ်စီၤအ့လကါနၤန့ၣ် ဟ့ၣ်လီၤဝဲအဖိခွါဖိလၢ ကမၤဝဲယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ လီၤလီၤဆီဆီ ဒ်ပှၤနစၤရံဖိအသိး လၢအသးသမူဒီတစိၤန့ၣ်လီၤ. * တၢ်အံၤအဲၣ်ဒိးစံးဝဲလၢ စီၤၡမူၤအ့လးအမိၢ်အပၢ် တၢၤကွံာ်အီၤခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်တအဲၣ်အီၤလၢၤဘၣ်အဃိဧါ.
၆ တမ့ၢ်လ့ၤတက့ၤဘၣ်. စီၤၡမူၤအ့လးအမိၢ်အပၢ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ဖဲဝ့ၢ်ၡံလိၤန့ၣ်ပှၤကအံးထွဲကွၢ်ထွဲအဖိခွါ ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်လီၤ. စီၤၡမူၤအ့လးမၤသကိးတၢ်ဒီး ပှၤလုၢ်တၢ်အခိၣ်စီၤဧ့လံၤအဃိ စီၤဧ့လံၤန့ၣ်ကရဲၣ်ကျဲၤန့ၢ်တၢ်လၢအဂီၢ်လီၤ. တကးဒံးဘၣ် ပှၤပိာ်မုၣ်တဖၣ်လၢ အမၤစၢၤတၢ်လၢဒဲစီဆှံန့ၣ်အိၣ်ဝဲစ့ၢ်ကီးလီၤ.—၂ မိၤ. ၃၈:၈; စံၣ်ညီၣ်. ၁၁:၃၄-၄၀.
၇, ၈. (က) တနံၣ်ဘၣ်တနံၣ်န့ၣ် စီၤၡမူၤအ့လးအမိၢ်အပၢ်တဖၣ် ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤဒ်လဲၣ်. (ခ) မိၢ်ပၢ်လၢမုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ် ဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ စီၤၡမူၤအ့လးအမိၢ်အပၢ်အအိၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၇ အါန့ၢ်အန့ၣ် နီၢ်ဃးနၤဒီးစီၤအ့လကါနၤန့ၣ် အဲၣ်ဘၣ်ဝဲအဖိဝဲၢ်ကိဒိၣ်မး ဒီးတသးပ့ၤနီၣ်ကွံာ်အီၤနီတဘျီဘၣ်. တချုးလၢစီၤၡမူၤအ့လးအိၣ်ဖျဲၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် နီၢ်ဃးနၤဃ့ထုကဖၣ်ဆူ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်ဒီး စံးဝဲလၢကစၢ်ယွၤမ့ၢ်ဟ့ၣ်အီၤ ဖိပိာ်ခွါန့ၣ်အဝဲကဟ့ၣ်က့ၤအီၤလၢယွၤအဂီၢ် ဒ်သိးကမၤဝဲယွၤအတၢ်မၤ တစိၤလၢအသးလီၤ. ကစၢ်ယွၤစံးဆၢက့ၤ အတၢ်ထုကဖၣ်အဃိ အဝဲအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်စီၤၡမူၤအ့လးလီၤ. တနံၣ်ဘၣ်တနံၣ်ဖဲ နီၢ်ဃးနၤလဲၤဟးအိၣ်သကိး စီၤၡမူၤအ့လးအဆၢကတီၢ်န့ၣ် အဝဲလဲၤစိာ်န့ၢ်အီၤဆ့ကၤတဘ့ၣ်ဒ်သိး အကသိးဝဲဖဲအဝဲမၤဝဲ ဒဲစီဆှံတၢ်ဖံးတၢ်မၤအခါန့ၣ်လီၤ. ဖဲအမိၢ် လဲၤဟးအိၣ်သကိးအီၤအဆၢကတီၢ် အဝဲကသးခုဒိၣ်မးလီၤ. တကးဒံးဘၣ် အမိၢ်အပၢ်ကတဲနၢ်ပၢၢ်အီၤလၢ အဝဲမၤဘၣ်ဝဲ တၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢဒဲစီဆှံန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ဖးဒိၣ်လၢအဂီၢ်လီၤ. မိၢ်ပၢ်အတၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဒီး အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲန့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်လၢအဂီၢ်လီၤ.
၈ မိၢ်ပၢ်တဖၣ်လၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢနီၢ်ဃးနၤဒီး စီၤအ့လကါနၤအအိၣ်သ့ဝဲလီၤ. ပထံၣ်ဘၣ်လၢ မိၢ်ပၢ်အါဂၤန့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးလုၢ်အီၣ်လုၢ်အီအဖိလၢ နီၢ်ခိတခီဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်ကွၢ်ကပာ်ကွံာ်ဝဲအဖိအတၢ်လိၣ်ဘၣ်လၢ နီၢ်သးတခီန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်စီၤၡမူၤအ့လးအမိၢ်အပၢ်န့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးဝဲဒ်သိး အဟံၣ်ဖိဃီဖိကပာ်ဝဲ အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးယဟိဝၤယွၤလၢ နီၣ်ဂံၢ်တၢန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ ကဲဘျုးကဲဖှိၣ်လၢ စီၤၡမူၤအ့လးအဂီၢ် ဖဲအဝဲဒိၣ်ထီၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.—ဖး ကတိၤဒိ ၂၂:၆ တက့ၢ်.
၉, ၁၀. (က) ဒဲစီဆှံ အက့ၢ်အဂီၤမၤအသးဒ်လဲၣ်. ဒီးဘၣ်ဃးဒီးဒဲစီဆှံန့ၣ် စီၤၡမူၤအ့လးတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.) (ခ) စီၤၡမူၤအ့လး အိၣ်ဒီးမူဒါဒ်လဲၣ်, ဒီးပှၤသးစၢ်တဖၣ်လၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ် ကွၢ်လိမၤဒိးအီၤကသ့ဒ်လဲၣ်.
၉ ဖဲစီၤၡမူၤအ့လး ဒိၣ်ထီၣ်သီအဆၢကတီၢ် အဝဲကလဲၤဟးလိၣ်ကွဲလၢ ကစၢၢ်ကလိအကျါ လၢဝ့ၢ် *
ၡံလိၤအကပိာ်ကပၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်န့ၣ် အဝဲကကွၢ်စိကဒါက့ၤဝ့ၢ်ဖိတဖျၢၣ်အံၤ ဒီးတၢ်တြီၤလၢအအိၣ်ဝဲလၢအကပၤလီၤ. ဒီးဖဲအထံၣ်စိဃီၤဝဲ ယဟိဝၤယွၤအဒဲစီဆှံအခါ အဝဲကပာ်ကဖၢလၢအသး ဒီးကသးခုဝဲဒိၣ်မးလီၤ. လၢအပူၤကွံာ်အနံၣ် ၄၀၀ ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ် ပှၤသူၣ်ထီၣ်ဝဲဒဲစီဆှံလၢ စီၤမိၤၡ့အတၢ်တီခိၣ်ရိၤမဲအဖီလာ်လီၤ. ဒီးဒဲစီဆှံအံၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ယဟိဝၤယွၤ အလီၢ်ခၢၣ်သးန့ၣ်လီၤ.၁၀ ဒ်တၢ်ဆၢကတီၢ် လဲၤပူၤကွံာ်အသိး သးစၢ်ၡမူၤအ့လးမၤတၢ်လၢ ဒဲစီဆှံအပူၤမုာ်ဒိၣ်မးလီၤ. လၢခံအဝဲကွဲးဝဲအနီၢ်ကစၢ်အဂ့ၢ် ဒီးစံးဝဲလၢ “စီၤၡမူၤအ့လးန့ၣ် မၤတၢ်အခ့အပှၤအတၢ်မၤလၢ ယွၤအမဲာ်ညါလီၤ. ပှၤဖိသၣ်အယီၢ်ဒ့ ကံၢ်တူာ်အသးဒီး အ့ဖိးဖှီဝါကဆှၣ်တဘ့ၣ်လီၤ.” (၁ မူၤ. ၂:၁၈) တၢ်လၢအ့ဖိးဖှီဝါကဆှၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဆ့ယိယိဖိတဘ့ၣ်လၢ အစုဒုၣ်တအိၣ်ဘၣ်. ဒီးဆ့ကၤတဘ့ၣ်အံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ စီၤၡမူၤအ့လးန့ၣ်မၤစၢၤဝဲ ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်လၢ ဒဲစီဆှံန့ၣ်လီၤ. စီၤၡမူၤအ့လးတမ့ၢ် ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်အဝဲအိၣ်ဒီးမူဒါလၢ ကအိးထီၣ်ဝဲပဲတရီ လၢဂီၤခီဒ်သိးပှၤကဟဲနုာ်ဟးထီၣ်ဝဲလၢ ဒဲစီဆှံအကရၢၢ်ပူၤအဂီၢ်လီၤ. အဂၤတမံၤန့ၣ် အဝဲမၤစၢၤဝဲ သးပှၢ်စီၤဧ့လံၤန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ စီၤၡမူၤအ့လးအိၣ်ဒီးမူဒါတဖၣ်အံၤအဃိ အသးခုဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်လၢအမၤတံာ်တာ်အသးန့ၣ် ဟဲကဲထီၣ်ဝဲတခါလီၤ. မ့ၢ်လၢပှၤမၤတၢ် အၢအၢသီသီလၢ ယဟိဝၤယွၤအဟံၣ်ပူၤ အဃိန့ၣ်လီၤ.
အိၣ်စီဆှံလၢ ပှၤအၢပှၤသီအကျါ
၁၁, ၁၂. (က) စီၤဃၤဖနံဒီးစီၤဖံၤနဃၣ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ မၤဝဲတၢ်ဒဲးဘးအါမးလဲၣ်. (ခ) စီၤဃၤဖနံဒီးစီၤဖံၤနဃၣ်န့ၣ် မၤတၢ်အၢတၢ်သီလၢ ဒဲစီဆှံအပူၤဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.)
၁၁ ဖဲစီၤၡမူၤအ့လး မ့ၢ်ပှၤသးစၢ်အခါန့ၣ် အဝဲထံၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်အၢတၢ်သီဒီး တၢ်တတီတလိၤ အကလုာ်ကလုာ်လီၤ. အဒိ, ဘၣ်ဃးဒီးစီၤဧ့လံၤအဖိခွါခံဂၤ လၢအမ့ၢ်စီၤဃၤဖနံဒီး စီၤဖံၤနဃၣ်န့ၣ် စီၤၡမူၤအ့လးကွဲးဝဲလၢ “စီၤဧ့လံၤအဖိခွါတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤတတီတလိၤတဖၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်တပာ်ကဲယွၤအကလုၢ်” ဘၣ်. (၁ မူၤ. ၂:၁၂, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) တၢ်ဂ့ၢ်ခံခါလၢ လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲန့ၣ် ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးလီၤ. ခီဖျိလၢ စီၤဃၤဖနံဒီး စီၤဖံၤနဃၣ်န့ၣ် တပာ်ကဲဝဲယွၤအကလုၢ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ကဲထီၣ် ပှၤတတီတလိၤတဖၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်တကနၣ်ဃုာ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ် ဒီးအတၢ်ဘျၢနီတစဲးဘၣ်. ဒီးခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်တပာ်ကဲ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ဘျၢတဖၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲတၢ်ဒဲးဘးအါမးလီၤ.
၁၂ ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်တဖၣ် ကဘၣ်မၤဝဲအမူဒါ ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်ဒီး လၢဒဲစီဆှံန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်လုၢ်ထီၣ်တၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤတၢ်သိၣ်တၢ်သီ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ခီဖျိလၢ တၢ်လုၢ်ထီၣ်တၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တ့ၢ်ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကတဲာ်ကတီၤ ဒ်သိးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် အတၢ်ဒဲးဘးကဘၣ်တၢ်ပျၢ်ကွံာ်အီၤ, အဝဲသ့ၣ်ကကဆှီဝဲ လၢယွၤအမဲာ်ညါဒီး *
ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲအတၢ်ဘၣ်သးအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤဃၤဖနံဒီးစီၤဖံၤနဃၣ်န့ၣ် ဆီၣ်ထွဲဝဲပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်အဂၤတဖၣ် ဒ်သိးအသုတပာ်ကဲ တၢ်လုၢ်တၢ်ပာ်တဖၣ်တဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ.၁၃, ၁၄. (က) ခီဖျိလၢပှၤမၤတၢ်အၢတၢ်သီလၢ ဒဲစီဆှံအပူၤအဃိပှၤလၢ အသူၣ်ဘျၢသးဘျၢတဖၣ် ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. (ခ) ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢစီၤဧ့လံၤ တမၤလၢပှဲၤအမူဒါလဲၣ်.
၁၃ ထံၣ်ကမှံကွၢ်လၢ စီၤၡမူၤအ့လးအမဲာ်ချံကျိၣ်ထီၣ် ဖဲအထံၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်တတီတလိၤတဖၣ်အံၤအခါန့ၣ်တက့ၢ်. အဝဲကဆိကမိၣ်လၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ပှၤမၤတၢ်အၢအၢသီသီဒ်အံၤ လၢဒဲစီဆှံန့ၣ်လဲၣ်. ဒီးအဝဲကထံၣ်ဘၣ်ဝဲပှၤအါဂၤ, ပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဆီၣ်သနံးအီၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ဟဲဝဲဆူဒဲစီဆှံ ဒ်သိးကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်ဒီး တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢနီၢ်သးတခီန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်တၢ်မၤမဲာ်ဆှးအီၤ ဒီးဘၣ်က့ၤဝဲလၢ တၢ်သူၣ်အုးသးအုးအပူၤလီၤ. တကးဒံးဘၣ် ဖဲစီၤၡမူၤအ့လးသ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ စီၤဃၤဖနံဒီးစီၤဖံၤနဃၣ် မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါဒီး ပိာ်မုၣ်တနီၤလၢအမၤတၢ်ဖဲ ဒဲစီဆှံအပူၤန့ၣ် အသးကမၤအသးဒ်လဲၣ်. (၁ မူၤ. ၂:၂၂) ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲကမုၢ်လၢ်တၢ်လၢ စီၤဧ့လံၤကမၤဘၣ်ဂီၢ်က့ၤ တၢ်ဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤလီၤ.
ဖဲစီၤၡမူၤအ့လးထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ စီၤဧ့လံၤအဖိခွါတဖၣ် မၤတၢ်အၢအၢသီသီအဆၢကတီၢ်န့ၣ် အသးကဘၣ်တံာ်တာ်ဒိၣ်မးလီၤ
၁၄ စီၤဧ့လံၤမ့ၢ် ပှၤလၢအကြၢးကတၢၢ်တဂၤလၢ ကဘှီဘၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အံၤလီၤ. ဒ်အဝဲမ့ၢ်ပှၤလုၢ်တၢ်အခိၣ်အသိး အဝဲကဘၣ်ဟံးန့ၢ်မူဒါဒီး ကွၢ်ထွဲတၢ်လၢအမၤအသးဖဲ ဒဲစီဆှံန့ၣ်လီၤ. ဒ်အဝဲမ့ၢ် စီၤဃၤဖနံဒီးစီၤဖံၤနဃၣ်အပၢ်အသိး အမူဒါအိၣ်ဝဲလၢ အဝဲကဘၣ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤအဖိလီၤ. မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် မၤဘၣ်ဒိလီၤက့ၤအနီၢ်ကစၢ် ဒီးပှၤအါဂၤအဃိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်ဃးဒီးအမူဒါခံခါအံၤန့ၣ် စီၤဧ့လံၤတမၤလၢပှဲၤဝဲနီတခါဘၣ်. အဝဲသိၣ်ဝဲအဖိခွါထဲ တစဲးတမွဲးလီၤ. (ဖး ၁ ၡမူၤအ့လး ၂:၂၃-၂၅ တက့ၢ်.) နီၢ်နီၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်လိၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ လၢအဆူၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. ခီဖျိလၢအဝဲသ့ၣ်မၤဝဲ တၢ်ဒဲးဘးဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ကြၢးသံဝဲလီၤ.
၁၅. ယဟိဝၤယွၤဆှၢလီၤန့ၢ်ဝဲ စီၤဧ့လံၤလၢတၢ်ကစီၣ်မနုၤလဲၣ်, ဒီးမ့ၢ်စီၤဧ့လံၤအဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ဆီတလဲအသးဧါ.
၁၅ တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အံၤ နးထီၣ်ဝဲတုၤလၢ ယဟိဝၤယွၤဆှၢလီၤဝဲ ဝံတဂၤဆူစီၤဧ့လံၤအအိၣ် ဒ်သိးအကတဲဘၣ်အီၤ တၢ်စံၣ်ညီၣ်အကစီၣ်န့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ ဝံတဂၤအံၤဒ်သိးကစံးဘၣ်စီၤဧ့လံၤလၢန “မၤလၤကပီၤနဖိခွါတဖၣ် လၢယဖီခိၣ်” လီၤ. ဝံၤဒီးကစၢ်ယွၤတဲဆိပာ်ဝဲလၢ စီၤဧ့လံၤအဖိခွါလၢ အအၢအသီတဖၣ်အံၤ ကသံဝဲလၢတနံၤဃီအတီၢ်ပူၤဒီး စီၤဧ့လံၤအဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ကတူၢ်ဘၣ်တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်အါမးလီၤ. တကးဒံးဘၣ် စီၤဧ့လံၤအဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် အတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကကဲထီၣ်ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲလီၤ. ဖဲစီၤဧ့လံၤအဟံၣ်ဖိဃီဖိ နၢ်ဟူဘၣ်ဝဲကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်အံၤအခါန့ၣ် မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်ဆီတလဲအသးဧါ. လံာ်စီဆှံတပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်ဆီတလဲအသးဘၣ်.—၁ မူၤ. ၂:၂၇–၃:၁.
၁၆. (က) ဘၣ်ဃးဒီး သးစၢ်ၡမူၤအ့လးအတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီအဂ့ၢ်န့ၣ် ပဖးဘၣ်ဒ်လဲၣ်. (ခ) နမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ကဲထီၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢနဂီၢ်လဲၣ်.
၁ ၡမူၤအ့လး ၂:၁၈ န့ၣ်ပဖးဘၣ်လၢ စီၤၡမူၤအ့လး “မၤတၢ်အခ့အပှၤအတၢ်မၤ လၢယွၤအမဲာ်ညါလီၤ.” ဖဲအသးစၢ်စၢ်ဖိအဆၢကတီၢ်ဒၣ်လဲာ် စီၤၡမူၤအ့လးအသးစၢၢ်ဆၢလၢ ယွၤအတၢ်မၤအပူၤလီၤ. ဒီးလၢ ၁ ၡမူၤအ့လး ၂:၂၁ န့ၣ်ပဖးဘၣ်လၢ “ဖိသၣ်စီၤၡမူၤအ့လးန့ၣ် ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢယွၤ အမဲာ်ညါလီၤ.” လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ဒ်စီၤၡမူၤအ့လးဒိၣ်ထီၣ်ဝဲအသိး အတၢ်ရ့လိာ်အသးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ဒံးယံာ်ဒံးဆူၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. တၢ်ရ့လိာ်အသးဒီးယဟိဝၤယွၤ ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်န့ၣ် ဒီသဒၢအီၤဒ်သိးအသုတမၤတၢ် တတီတလိၤနီတမံၤတဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ.
၁၆ တၢ်တတီတလိၤတဖၣ် လၢဟဲကဲထီၣ်အသးဖဲဒဲစီဆှံန့ၣ် မ့ၢ်အမၤဘၣ်ဒိ သးစၢ်ၡမူၤအ့လးစ့ၢ်ကီးဧါ. တၢ်ကွဲးနီၣ်ကွဲးဃါလၢ အလီၤသူၣ်အုးသးအုးတဖၣ်အံၤအကျါ ပထံၣ်ဘၣ်တၢ်သးခုကစီၣ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးစီၤၡမူၤအ့လး အတၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီအဂ့ၢ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. အဒိ, ဖဲ၁၇, ၁၈ (က) ဖဲခရံာ်ဖိသးစၢ်တဖၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်တတီတလိၤအဆၢကတီၢ် ကွၢ်လိမၤဒိးဝဲစီၤၡမူၤအ့လးအဒိအတဲာ် ကသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်. (ခ) ခီဖျိလၢ စီၤၡမူၤအ့လးဒိကနၣ်ယွၤအကလုၢ်အဃိ အတၢ်အိၣ်မူမၤအသးဒ်လဲၣ်.
၁၇ ခီဖျိလၢ ပှၤလုၢ်တၢ်အခိၣ်ဒီး အဖိခွါတဖၣ် မၤတၢ်ဒဲးဘးအဃိ ညီဒိၣ်မးလၢစီၤၡမူၤအ့လး ကတဲပူၤဖျဲးအသး ဒီးစံးဝဲလၢ ယၤစ့ၢ်ကီးယမၤဖဲယသး ဒီးဟးမၤကြီတၢ်သ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤအဂုၤအဂၤဒီး လီၤဆီဒၣ်တၢ်ပှၤလၢအတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်တဖၣ် မ့ၢ်မၤတၢ်တတီတလိၤသနာ်က့ ပတဘၣ်ဆိကမိၣ်လၢ ပကမၤကမၣ်တၢ်ဒ်အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲအသိးဘၣ်. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ခရံာ်ဖိသးစၢ်အါဂၤန့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဝဲအသကိးတဖၣ် ပာ်လီၤအဒိအတဲာ်လၢအတဂ့ၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်မၤထွဲစီၤၡမူၤအ့လးအဒိအတဲာ်ဒီး “ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢယွၤအမဲာ်ညါ” ထီဘိန့ၣ်လီၤ.
၁၈ ခီဖျိလၢ စီၤၡမူၤအ့လးဒိကနၣ် ယွၤအကလုၢ်အဃိ အတၢ်အိၣ်မူမၤအသးဒ်လဲၣ်. လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ “ဖိသၣ်စီၤၡမူၤအ့လးဒိၣ်ထီၣ်ဆူညါဒီး ဒိးန့ၢ်တၢ်ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးလၢယွၤ ဒီးပှၤကညီတဖၣ်အမဲာ်ညါလီၤ.” (၁ မူၤ. ၂:၂၆, ခ့ခါစှီၤကျိာ်) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပထံၣ်ဘၣ်လၢပှၤအါဂၤ လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤလၢအအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အဲၣ်ဘၣ်ဝဲစီၤၡမူၤအ့လးလီၤ. တကးဒံးဘၣ် မ့ၢ်လၢပိာ်ခွါဖိတဂၤအံၤ တီဒီးအီၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအီၤဒိၣ်မးလီၤ. စီၤၡမူၤအ့လး နာ်ဝဲလၢလၢပှဲၤပှဲၤလၢ ကစၢ်ယွၤကမၤကတၢၢ်ကွံာ်ဝဲ တၢ်အၢတၢ်သီလၢအကဲထီၣ်အသးဖဲ ဒဲစီဆှံအပူၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်အဝဲကသံကွၢ်လီၤအသးလၢ မ့ၢ်ယကဘၣ်အိၣ်ခိးဒံးဆံးယံာ်လဲၣ်. ဘၣ်တနၤန့ၣ် တၢ်သံကွၢ်တဖျၢၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်စံးဆၢက့ၤအီၤန့ၣ်လီၤ.
“ကတိၤလၢ်တၢ်တက့ၢ်, အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, နခ့နပှၤဒိကနၣ်တၢ်လီၤ”
၁၉, ၂၀. (က) ဘၣ်တဘျီဖဲဒဲစီဆှံန့ၣ် တၢ်မၤအသးဒီးစီၤၡမူၤအ့လးဒ်လဲၣ်. (ခ) ပှၤလၢအကိးအီၤတဂၤအံၤ မ့ၢ်မတၤလဲၣ်န့ၣ် စီၤၡမူၤအ့လးသ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲလၢ ကျဲဒ်လဲၣ်, ဒီးစီၤၡမူၤအ့လး ရ့ဒီးစီၤဧ့လံၤဒ်လဲၣ်.
၁၉ ဖဲမုၢ်ဘူးကဆ့ၣ်ဝါထီၣ် ဒီးတၢ်ခံးဒံးဝဲအခါ ဒဲစီဆှံအမ့ၣ်အူဒၢဖးဒိၣ်တဖျၢၣ် ကပီၤဒံးဝဲပံၢ်လ့ပံၢ်လ့လီၤ. ဒီးစီၤၡမူၤအ့လးမံလီၤဝဲလၢအလီၢ် လၢတၢ်ဘှ့ၣ်တၢ်ဘှီၣ်အပူၤလီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ အဝဲနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲ ပှၤတဂၤကိးထီၣ်အမံၤလီၤ. အဝဲဆိကမိၣ်ဝဲလၢ စီၤဧ့လံၤကိးအီၤ မ့ၢ်လၢအသးပှၢ်သဃဲး, အမဲာ်ချံတဆးဒီး လိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤအဃိလီၤ. ဒီးစီၤၡမူၤအ့လး ကရီဂဲၤဆၢထၢၣ်ဒီးလဲၤ “ဃ့ၢ်ဝဲ” ဆူစီၤဧ့လံၤအအိၣ် ဒ်သိးကမၤစၢၤအီၤအဂီၢ်လီၤ. မ့ၢ်နထံၣ်ကမှံကွၢ် တၢ်မၤအသးတဖၣ်အံၤသ့ဧါ. ပမ့ၢ်တဲတီတီန့ၣ် စီၤဧ့လံၤအတၢ်ဒဲးဘးအိၣ်အါမးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ခီဖျိလၢ အဝဲမ့ၢ်ဒံးပှၤလုၢ်တၢ်အခိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤဃုထၢဝဲအဃိ ဖိသၣ်ၡမူၤအ့လးပာ်ကဲအီၤ ဒီးရ့အီၤလၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤလီၤ. စီၤၡမူၤအ့လးအဒိအတဲာ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်လၢအထုးန့ၢ်ပသးဒိၣ်မးလီၤ.—၁ မူၤ. ၃:၂-၅.
၂၀ စီၤၡမူၤအ့လး ကိးပၢၢ်ထီၣ်စီၤဧ့လံၤဒီး စံးဘၣ်အီၤလၢ “ကွၢ်ကွၢ်, ယၤလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, နကိးယၤလီၤ.” ဘၣ်ဆၣ် စီၤဧ့လံၤတဲဘၣ်အီၤလၢ ယတကိးနၤဘၣ်. ဝံၤဒီးမၢစီၤၡမူၤအ့လး က့ၤမံကဒါက့ၤလၢအလီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအသးဒ်အံၤ သၢဘျီတဘျီဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ် စီၤဧ့လံၤသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးဆှၢလီၤ တၢ်ကစီၣ်တခါခါ ဆူစီၤၡမူၤအ့လးအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်န့ၣ် စီၤဧ့လံၤမၤလိာ်စီၤၡမူၤအ့လးလၢ အကက့ၤမံနီၤက့ၤလၢအလီၢ်ဒီး တဲနၢ်ပၢၢ်အီၤလၢ ဖဲယဟိဝၤယွၤကိးအီၤအဆၢကတီၢ်န့ၣ် အဝဲကြၢးစံးဆၢက့ၤဝဲဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးစီၤၡမူၤအ့လးမၤဝဲဒ် စီၤဧ့လံၤတဲဝဲအသိးလီၤ. တယံာ်ဘၣ်န့ၣ် အဝဲနၢ်ဟူတၢ်ကလုၢ်သီၣ်ထီၣ်ကဒီးလၢ “ၡမူၤအ့လးဧၢ, ၡမူၤအ့လးဧၢ” ဒီးစီၤၡမူၤအ့လးစံးဆၢက့ၤအီၤလၢ “ကတိၤလၢ်တၢ်တက့ၢ်, အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, နခ့နပှၤဒိကနၣ်တၢ်လီၤ”—၁ မူၤ. ၃:၁, ၅-၁၀.
၂၁. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပနၢ်ဟူဘၣ်ယဟိဝၤယွၤအကလုၢ် သ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်, ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးဒိကနၣ်အီၤလဲၣ်.
၂၁ တဘျီညါအံၤ လၢဝ့ၢ်ၡံလိၤအပူၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤထံၣ်ဘၣ်လံအခ့အပှၤတဂၤလၢ အဒိကနၣ်အကလုၢ်လံ. ဒီးစီၤၡမူၤအ့လး ဒိကနၣ်ယွၤအကလုၢ်လၢ အသးသမူဒီတစိၤလီၤ. နၤမီၣ်, မ့ၢ်နမၤဒ်န့ၣ်စ့ၢ်ကီးဧါ. ပတလိၣ်အိၣ်ခိးလၢ တၢ်ကလုၢ်ကသီၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ မူခိၣ်ဒ်စီၤၡမူၤအ့လးနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲအသိးဘၣ်. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ပမ့ၢ်ဖးလံာ်စီဆှံန့ၣ် မ့ၢ်ပနၢ်ဟူဘၣ်ယွၤအကလုၢ်လီၤ. ဒ်စီၤၡမူၤအ့လးအသိး ပဝဲစ့ၢ်ကီးပမ့ၢ်ဒိကနၣ် ကစၢ်ယွၤအကလုၢ် လၢတၢ်ကိးမံၤဒဲးအပူၤန့ၣ် ပတၢ်နာ်ဒံးယံာ်ဒံးအါထီၣ်ဝဲလီၤ.
၂၂, ၂၃. (က) တၢ်ကစီၣ်လၢ စီၤၡမူၤအ့လးတဲဘၣ် စီၤဧ့လံၤန့ၣ်ဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲ ဒ်လဲၣ်. (ခ) စီၤၡမူၤအ့လး အမံၤဟူသၣ်ဖျါလၢ မနုၤအဃိလဲၣ်.
၂၂ ဖဲနံၤအဝဲန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤဒီး စီၤၡမူၤအ့လးအတၢ်ရ့လိာ်သး ဘူးထီၣ်ဝဲတကးဒံးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤဒုးကဲထီၣ် စီၤၡမူၤအ့လးလၢအဝံတဂၤဒီး စီၤၡမူၤအ့လးန့ၣ် ကတိၤခၢၣ်စးတၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ နံၤအဝဲန့ၣ် မ့ၢ်မုၢ်နံၤလၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်တနံၤလၢ စီၤၡမူၤအ့လးအဂီၢ်လီၤ. အဆိကတၢၢ်န့ၣ် ဖိသၣ်စီၤၡမူၤအ့လး လဲၤတဲဘၣ်စီၤဧ့လံၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ကစီၣ်န့ၣ် တဘူၣ်ဝဲဘၣ်. မ့ၢ်လၢတၢ်ကစီၣ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါ အလီၢ်ခံကတၢၢ်တဘျီလၢ ကဒုးသ့ၣ်ညါဝဲ စီၤဧ့လံၤလၢကစၢ်ယွၤအတၢ်စံးပာ်တဖၣ်န့ၣ် ကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲဘူးထီၣ်လံ အဃိန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ စီၤၡမူၤအ့လးလဲၤဝဲဆူ စီၤဧ့လံၤအအိၣ်လၢ တၢ်သးဒူအပူၤ ဒီးတဲဘၣ်အီၤလၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်စံၣ်ညီၣ်အကစီၣ်အံၤလီၤ. ဒီးစီၤဧ့လံၤတူၢ်လိာ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤအတၢ်စံၣ်ညီၣ်လၢ တၢ်ဆီၣ်လီၤသးအပူၤန့ၣ်လီၤ. တယံာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ် ဒ်ယဟိဝၤယွၤစံးပာ်ဝဲအသိး ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် လဲၤဒုးတၢ်ဒီးပှၤဖလ့ၡသးဖိ, စီၤဃၤဖနံဒီး စီၤဖံၤနဃၣ် ဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤလၢ တနံၤဃီအတီၢ်ပူၤ, ဒီးဖဲစီၤဧ့လံၤနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲလၢ ပှၤဖလ့ၡသးဖိမၤန့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ အတလါစီဆှံအဆၢကတီၢ်န့ၣ် အဝဲသံတိ.—၁ မူၤ. ၃:၁၀-၁၈; ၄:၁-၁၈.
၁ ၡမူၤအ့လး ၃:၁၉ တက့ၢ်.
၂၃ ဒ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လဲၤပူၤကွံာ်ဝဲအသိး စီၤၡမူၤအ့လး အမံၤဟူသၣ်ဖျါဝဲ ခီဖျိလၢ အဝဲမ့ၢ်ဝံလၢအတီဒီးယွၤအဃိလီၤ. တကးဒံးဘၣ် လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ “ယွၤအိၣ်ဒီးအီၤ” ဒီး ဒ်သိးတၢ်လၢစီၤၡမူၤအ့လးစံးဝဲတဖၣ် ကဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲခဲလၢာ်အဂီၢ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤမၤစၢၤဝဲလီၤ.—ဖး“စီၤၡမူၤအ့လးကိးထီၣ်ယွၤ”
၂၄. ဒ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လဲၤပူၤကွံာ်ဝဲအသိး ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဆၢတဲာ်လီၤအသးဒ်လဲၣ်, ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ အတၢ်ဆၢတဲာ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်လၢအကမၣ်ဖးဒိၣ်န့ၣ်လဲၣ်.
၂၄ မ့ၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ အဲၣ်ဒိးကွၢ်လိမၤဒိး စီၤၡမူၤအ့လးဒီး ကဲထီၣ်ပှၤလၢအတီလၢ ယဟိဝၤယွၤအဖီခိၣ်ဧါ. တမ့ၢ်ဘၣ်. ဒ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လဲၤပူၤကွံာ်အသိး အဝဲသ့ၣ်တဘၣ်အသးလၢ ဝံတဂၤအံၤ ကဆဲးကဲဝဲ ပှၤစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လၢၤဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ဒိးလီၤဂာ်ဒ် ပှၤကလုာ်အဂၤတဖၣ်ဒီး ပာ်ထီၣ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဂၤလၢ ကကဲထီၣ်အဝဲသ့ၣ် အစီၤပၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲယဟိဝၤယွၤ မၢစီၤၡမူၤအ့လးလၢ အကဒိကနၣ် အပှၤဂီၢ်မုၢ်အကလုၢ်န့ၣ် စီၤၡမူၤအ့လးဒိကနၣ်ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တမ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် စူးကွံာ်ညိကွံာ်ဝဲ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဂၤဘၣ်, စူးကွံာ်ညိကွံာ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ စီၤၡမူၤအ့လးကိးအိၣ်ဖှိၣ်ဝဲ ပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ ဝ့ၢ်ကံးလကၤလး ဒ်သိးကတဲဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ကမၣ်ဒိၣ်ဝဲထဲလဲၣ် အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.
၂၅, ၂၆. ဒ်သိးပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ကသ့ၣ်ညါလီၤက့ၤ အတၢ်ကမၣ်အဂီၢ် စီၤၡမူၤအ့လးမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် လၢကျဲဒ်လဲၣ်.
၂၅ ဒ်တၢ်မၤလိအံၤအခီၣ်ထံး ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ဖဲစီၤၡမူၤအ့ လးကွၢ်ဃီၤတၢ်ဆူ ပှၤဂီၢ်မုၢ်အအိၣ် လၢဝ့ၢ်ကံးလကၤလးအခါန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အလီၤသူၣ်ကနိးသးကနိးလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. စီၤၡမူၤအ့လး ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ အဝဲမၤတၢ်တီတီလိၤလိၤန့ၣ် အိၣ်လံအနံၣ်အါမးလံ. ဝံၤဒီးပဖးဘၣ်လၢ “စီၤၡမူၤအ့လးကိးထီၣ်ယွၤ” ဒ်သိးလီကသီၣ်ထီၣ်ဒီး တၢ်ကစူၤဝဲအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.—၁ မူၤ. ၁၂:၁၇, ၁၈.
၂၆ မ့ၢ်လီကသီၣ်ဒီး တၢ်ကစူၤလၢ တၢ်ယီၤဃ့အဆၢကတီၢ်ဧါ. တၢ်အံၤဟဲကဲထီၣ်အသး ကသ့ဒ်လဲၣ်. ဖဲတၢ်ယီၤဃ့အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ပှၤတနၢ်ဟူဘၣ်လီသီၣ်နီတဘျီဘၣ်. ဒီးလၢပှၤဂီၢ်မုၢ်အကျါ ပှၤနံၤဆဲးအဲးဘၣ် စီၤၡမူၤအ့လးမ့ၢ်အိၣ်တဂၤဂၤန့ၣ် အဝဲတနံၤဘၣ်ဝဲယံာ်ယံာ်ဘၣ်. တၢ်အၢၣ်ထီၣ်သူထီၣ်လါ သတူၢ်ကလာ်လီၤ. ဒီးကလံၤဟဲအူတၢ်ဆူၣ်ဝဲ တုၤဒၣ်လဲာ်ဘုအထူၣ်တဖၣ်လီၤတီၢ်ဝဲလီၤ. လီသီၣ်ထီၣ်ဖးဒိၣ် တုၤလၢအဝဲသ့ၣ်အနၢ်ကလ့ၢ်ဘူးကသ့ၣ်ဖး ဒီးတၢ်စူၤလီၤဝဲ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. ဒီးပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် တူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ “ပှၤဂီၢ်မုၢ်ခဲလၢာ်ပျံၤယွၤ, ဒီးစီၤၡမူၤအ့လးဒိၣ်မးလီၤ.” ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါလီၤအသးလၢ အတၢ်ကမၣ်ဒိၣ်ဝဲထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ.—၁ မူၤ. ၁၂:၁၈, ၁၉.
၂၇. ပမ့ၢ်ကွၢ်လိမၤဒိး စီၤၡမူၤအ့လးအတၢ်နာ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤကမၤဝဲဒ်လဲၣ်.
၂၇ နီၢ်နီၢ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ် ပှၤလၢအမၤစၢၤ ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်အံၤ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ကသ့ၣ်ညါလီၤက့ၤအတၢ်ကမၣ်အဂီၢ်လီၤ. စးထီၣ်လၢစီၤၡမူၤအ့လး မ့ၢ်ဒံးဖိသၣ် တုၤလၢအသးပှၢ်ထီၣ်တစုန့ၣ် အဝဲနာ်ကစၢ်ယွၤထီဘိလီၤ. ဒီးယဟိဝၤယွၤဆိၣ်ဂ့ၤအီၤ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. လၢစီၤၡမူၤအ့လးအစိၤ တုၤလီၤလၢပစိၤခဲအံၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ်တၢ်ဒ်အလီၢ်လီၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ မုၢ်မဆါတနံၤညါအံၤစ့ၢ်ကီး ကစၢ်ယွၤဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ပှၤလၢအကွၢ်လိမၤဒိး စီၤၡမူၤအ့လးအတၢ်နာ်န့ၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 5 ပှၤလၢအကဲထီၣ်ပှၤနစၤရံဖိတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ဟးဆှဲးသံး ဒီးအဝဲသ့ၣ်တံာ်အခိၣ်ဆူၣ်တန့ၢ်ဘၣ်. ဒီးအဝဲသ့ၣ်အကျါ အါတက့ၢ်န့ၣ် အၢၣ်လီၤဝဲလၢ ကကဲဝဲပှၤနစၤရံဖိ ထဲလၢတၢ်ဆၢကတီၢ်တစိၢ်တလီၢ်အတီၢ်ပူၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်အဝဲသ့ၣ်အကျါစှၤဂၤ ဒ်သိးဒီးစီၤၡံၡိၣ်, စီၤၡမူၤအ့လး ဒီးပှၤဘျၢတၢ်ယိၤဟၣ်န့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲပှၤနစၤရံဖိလၢ အသးသမူဒီတစိၤန့ၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 9 ဒဲစီဆှံန့ၣ်ထီဝဲ ၄၃ ပ့ၣ်ဘျဲၣ်ဒီး အဒီၣ်ဃီၤအိၣ်ဝဲ ၁၄ ပ့ၣ်ဘျဲၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်တဲယိယိဖိန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒဲဖးလဲၢ်ဖးထီတဖျၢၣ် လၢဘၣ်တၢ်သူၣ်ထီၣ်အီၤလၢ သ့ၣ်ဘ့ၣ်ဘၣ်တဖၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဒဲစီဆှံအံၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်တ့ထီၣ်အီၤဒီး တၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢအဂ့ၤကတၢၢ်ဒ်သိးဒီး တၢ်ဖံးလၢအဂ့ၤ, တၢ်ကံးညာ်လၢ ဘၣ်တၢ်ဆးကံၣ်ဆးဘှဲအီၤ ဃံဃံလၤလၤ, ဒီးသ့ၣ်လၢအပှ့ၤဒိၣ်လၢ ဘၣ်တၢ်ပီၤအီၤလၢ စ့မ့တမ့ၢ်ထူန့ၣ်လီၤ. တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဒဲစီဆှံ လၢတၢ်လီၢ်ပျီလၢအထီဝဲ ၁၄၆ ပ့ၣ်ဒီးအဒီၣ်ဃီၤအိၣ်ဝဲ ၇၃ ပ့ၣ်လီၤ. ဒီးလၢတၢ်လီၢ်ပျီအံၤအပူၤ တၢ်လုၢ်လီၢ်အိၣ်ဝဲစ့ၢ်ကီးလီၤ. လၢခံန့ၣ် ဖျါလၢပှၤတ့ထီၣ်ဝဲဒၢးတဖၣ် လၢဒဲစီဆှံအကပိာ်ကပၤ လၢပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. လီၤဂာ်လၢ စီၤၡမူၤအ့လးန့ၣ် ကမံဝဲလၢဒၢးသ့ၣ်တဖၣ်အံၤအကျါ တဖျၢၣ်ဖျၢၣ်အပူၤလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 12 အဝဲသ့ၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်တပာ်ကဲကစၢ်ယွၤအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ လၢအမ့ၢ်တၢ်လုၢ်ထီၣ်တၢ်န့ၣ် လၢကျဲဒ်လဲၣ်. တၢတမံၤန့ၣ် စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ဖဲတၢ်လုၢ်ထီၣ်ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအခါပှၤကဘၣ်ဟ့ၣ်လီၤ ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်လၢ ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအဖံဘၣ်ခိၣ်, အခၣ်ဃံဒီးအကဖုလၢ ကအီၣ်ဝဲအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (၅ မိၤ. ၁၈:၃) ဘၣ်ဆၣ်လၢဒဲစီဆှံန့ၣ် ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်လၢအအၢအသီတဖၣ်အံၤ တဒိကနၣ်ဝဲတၢ်မၤလိာ်အံၤဘၣ် ဒီးဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲလုၢ်လၢ်လၢအသီတခါလီၤ. ဖဲပှၤချီတၢ်ညၣ်လၢသပၢၤပူၤအခါ အဝဲသ့ၣ်မၢဝဲအပှၤမၤစၢၤတၢ်တဖၣ် လဲၤဆဲးလီၤနီၣ်ကွးဖးဒိၣ်တဘ့ၣ် လၢသပၢၤအပူၤ ဒီးဟံးန့ၢ်ဝဲတၢ်ညၣ်အဂ့ၤလၢ အဆဲးဘၣ်ဝဲတလိၣ်လိၣ်န့ၣ်လီၤ. ခံမံၤတမံၤန့ၣ် ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်လၢ အအၢအသီသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ မၢဝဲအပှၤမၤစၢၤတၢ် လဲၤတဲပျံၤတဲဖုး ပှၤလၢအဟဲစိာ်တၢ်ညၣ်လၢ တၢ်ကဆိၣ်ကဲၤထီၣ်ကွံာ်အီၤလၢ တၢ်လုၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးတချုးလၢ ပှၤဆိၣ်ကဲၤထီၣ်ကွံာ် တၢ်ညၣ်အသိဆူယဟိဝၤယွၤအအိၣ်န့ၣ် ပှၤမၤစၢၤတၢ်တဂၤအံၤ မၢဆူၣ်ဝဲပှၤလၢအဟဲစိာ်တၢ်ညၣ်လၢ ကဟ့ၣ်အီၤတၢ်ညၣ်သံသိလီၤ.—၃ မိၤ. ၃:၃-၅; ၁ မူၤ. ၂:၁၃-၁၇.