LUZIA WAVANGUKA O KULU KWA LUMONSO. Vava kakala nsedia, wabakama e poliomelite, kimbevo kisambukilanga yo yoyesa mianzi mia nitu. Vava kakala ye kimbuta kia mvu 16, nkento mosi wa mfumu a nzo ina kasadilanga o Luzia wamvovesa vo “Nzambi watwasila kimbevo kiaki kadi kwazitisanga ngudi aku ko.” Kana una vo se mvu miayingi miviokele kala, Luzia wakinu sungamena e mpasi kamona muna ntima mu kuma kia mvovo miami.

VAVA DAMARIS KABAKULA VO KIMBEVO KIA CÂNCER KENA KIAU, se diandi wanyuvula vo: “Nkia diambu wavanga diatwasila kimbevo kiaki? Nanga diambu diambi wavanga i dianu Nzambi katumbidi.” Damaris wakendalala kikilu mu kuma kia mvovo miami.

E ngindu za sia vo kimbevo i tumbu kia Nzambi se kolo zayantika. O nkanda Manners and Customs of Bible Lands uvovanga vo ayingi kuna nz’ankulu bayindulanga vo “avo muntu obakamene kimbevo i mu kuma kia sumu kavangidi yovo sumu dia yitu kiandi. E kimbevo kiaki i tumbu kia sumu diandi.” O nkanda Medieval Medicine and the Plague uvovanga vo muna tandu kiantete, “wantu ayingi bakwikilanga vo Nzambi watwasilanga wantu yimbevo mu kubatumba mu kuma kia masumu mau.” Muna kuma kiaki, vava ulolo wa wantu bafwa mu kuma kia mayela kuna Europa muna tandu kia 14, nga e kiaki tumbu kia Nzambi muna wantu ambi? Nga ke kimbevo ko kisambukilanga kiavonda wantu awaya nze una babakula akwa ngangu za mawuku? Akaka balenda kiyuvula vo: Nga Nzambi otwasilanga wantu yimbevo mu kubatumba mu kuma kia masumu mau? *

YINDULA EDI: Avo yimbevo ye mpasi i tumbu kia Nzambi, ekuma Yesu kawukila yimbevo? Nga ke diadi fila wantu ko mu katikisa unsongi ye ndungidi a Nzambi? (Matai 4:23, 24) Yesu kalendi kakidila luzolo lwa Nzambi ko. Wavova vo: “Lumbu yawonso mvanganga oma mekunyangidikanga.” Wavova diaka vo: “Wauna o Se kankanikina i wau mvanga.”—Yoane 8:29; 14:31.

Nkand’a Nzambi uvovanga ye ziku kiawonso vo: Yave wa Nzambi ‘kakondelo unsongi ko.’ (Nsiku 32:4) Kasikil’owu, ke Nzambi ko otwasanga e sumbula ya ndeki ivondanga ulolo wa wantu bena vo minkondwa kuma, wau vo kimpumbulu kiakala muna ndeki kazola vana e tumbu. Muna kuma kia unsongi wa Nzambi, Abarayama wa selo kiakwikizi kia Nzambi wavova vo Nzambi kalendi ‘fwasa asongi kumosi ye yimpumbulu’ ko. Wakudikila vo ‘ediadi ke difwene nkutu ko kwa Nzambi.’ (Etuku 18:23, 25) Nkand’a Nzambi uvovanga mpe vo “Nzambi kevanga umpumbulu ko” ngatu “vanga oma mambi”.—Yobi 34:10-12.

E mpasi tumonanga ke tumbu kia Nzambi ko mu kuma kia masumu tuvanganga. Yesu watoma kiesesa diambu diadi vava yandi ye alongoki andi bamona muntu mosi wakala vo mpofo tuka kawutukila. “Alongoki andi banyuvuidi vo: ‘E Rabi, nani wasumuka wau kawutukila mpofo, yandi yovo se diandi yo ngudi andi?’ Yesu ovutwidi vo: ‘Ondioyu kasumuka ko, ngatu se diandi yo ngudi andi, kansi ediadi diavangama kimana e salu kia Nzambi kiamoneka omu yandi.’”—Yoane 9:1-3.

Muna kuma kia ngindu zabendomoka bakala zau wantu muna tandu kiakina, alongoki a Yesu nanga basivika kikilu vava kabavovesa vo ke mu  kuma kia sumu diandi ko ngatu dia mase mandi i kabakamena kimbevo kiaki. Yesu kazola kaka wuka muntu ndioyo ko, kansi wazola mpe vunisa e ngindu zambi za sia vo e mpasi bemonanga o wantu i tumbu kia Nzambi. (Yoane 9:6, 7) O unu, awana bena ye yimbevo yangolo balenda fiaulwiswa mu zaya vo ke Nzambi ko i tuku dia mpasi zau.

O Nkand’a Nzambi uvovanga vo:

• “Kadi Nzambi kalendi tontwa mu mambu mambi ko, ngatu yandi kibeni katonta muntu.” (YAKOBO 1:13) Kieleka, e “mambu mambi” bewanananga mau o wantu tuka kolo, nze mayela, mpasi, lufwa, ke kolo ko mefokoka.

• Yesu Kristu ‘wawuka awonso ana bamonanga e mpasi.’ (MATAI 8:16) Wau vo wawukanga awonso bayizanga kwa yandi, o Mwan’a Nzambi wasonga dina Kintinu kia Nzambi kisinga vanga mu nza yawonso.

• “[Nzambi] okunguna mansanga mawonso muna meso mau, lufwa ke lukala diaka ko, ngatu kala diaka dilu, yovo kazu ngatu mpasi. Mambu mantete maviokele.”—LUSENGOMONO 21:3-5.

Ozevo, ekuma wantu bemwenanga ulolo wa mpasi? O wantu bevavanga e mvutu za kiuvu kiaki se tuka kolo. Avo ke Nzambi ko i nkwa kuma, nani i tuku dia mpasi zazi? E longi dilanda divana e mvutu za yuvu yayi.