Zola kwa Kristu Kukutufilanga mu Zola Akaka

‘Muna zola kazolele akw’andi, ana bakedi ova nza, [Yesu] ubazolele yakuna nsuka.’​—⁠YOA. 13:⁠1.

1, 2. (a) O Yesu aweyi kasongela zola? (b) Nkia mpila za songela zola tufimpa mun’elongi diadi?

YESU wasisa mbandu ambote ya songa zola. Wasonga zola muna mvovo, muna mavangu, muna malongi ye mpana kavana moyo andi se kimenga. Yamuna lumbu kiansuka kia zingu kiandi ova ntoto, Yesu wasonga o zola kwa wantu awonso, musungula kw’alongoki andi.

² E mpila Yesu kasongela zola ina se mbandu ambote kw’alandi andi. Mbandu andi ikutufilanga mpe mu songa zola kwa mpangi zeto z’akala ye z’akento muna nkutakani, ye kw’akaka. Mun’elongi diadi tufimpa una akuluntu muna nkutakani balenda tanginina Yesu mu songa zola kw’awana besumukanga. Tufimpa mpe una zola kwa Yesu kufidilanga Akristu mu sadisa mpangi zau vava bemonanga e mpasi za kondwa nzimbu, vava bebwilwang’e sumbula ye vava bekalanga mu mpasi za mayela.

3. O Yesu aweyi kabadikila Petelo kana una vo wasumuka?

³ Muna fuku wavitila lufwa lwa Yesu, Petelo wa mosi muna ntumwa zandi, wamvanina nkalu nkumbu ntatu. (Maku 14:​66-​72) Kansi, vava Petelo kaviluka o ntima nze una kavova Yesu, wanloloka. Wavana kiyekwa kiampwena kwa Petelo. (Luka 22:32; Mav. 2:14; 8:​14-17; 10:​44, 45) Adieyi tulenda longoka mu mpila ina Yesu kabadikilanga ana bavanganga o vilwa?

Songa Nyindu a Kristu Kw’awana Besumukanga

4. Nkia ntangwa divavanga vo twasonga nyindu a Kristu?

⁴ Mambu mayingi mevavanga vo twasong’o nyindu a Kristu. Dimosi muna mambu mama i fwilanga e nkenda awana besumukanga, kiakala esi nzo eto yovo ampangi muna nkutakani. Diankenda vo mu lumbu yayi yambaninu a nza ya Satana, e mwand’a nza mu toma fwasa una e fu ya wantu. E fu yambi ya nza yayi ilenda sambukila aleke yovo ambuta, yo kubafila mu lembi vanga oma mansongi. Muna tandu kiantete, akaka bavaikiswa muna nkutakani y’Akristu, akaka bavewa tumbu. Diau adimosi mpe divangamanga o unu. (1 Kor. 5:​11-13; 1 Tim. 5:​20) Kansi, akuluntu ana befundisanga, vava besonganga zola nze Kristu, ediadi dilenda sadisa ndiona osumukini mu vilukw’o ntima.

5. Akuluntu aweyi balenda tanginina zola kwa Kristu mu mpila bebadikilanga nsumuki?

⁵ Nze Yesu, akuluntu bafwete tatidilanga nsiku miansongi mia Yave ntangwa zawonso. Muna vanga o wau, betangininanga lulembamu lwa Yave, nkenda ye zola kwandi. Vava muntu kevilukanga kieleka o ntima, ‘budika ntima’ yo ‘kendalala’ mu kuma ki’esumu diandi, ke dikalanga diampasi ko kw’akuluntu mu ‘ludika ndiona wina wau, kuna mwand’alembama.’ (Nku. 34:18; Ngal. 6:⁠1) Kansi, adieyi tuvova kele vo muntu osumukini, kavilukidi ntima ko ngatu kendalala?

6. Akuluntu nkia diambu bafwete venga vava befundisanga o nsumuki? Ekuma?

 ⁶ Vava o nsumuki kebembolanga elongi dia Nkand’a Nzambi yo tumba akaka mu kuma kia bi wandi, akuluntu y’akaka balenda funga makasi. Wau bazeye e mbi itwese dina kavangidi, dilenda kubafila mu songa ngindu za yau kibeni mu dina divangidi o muntu. Kieleka, o funga makasi kulenda twasa vonza ye ke dina ngwizani ko yo “nyindu a Kristu.” (1 Kor. 2:16; tanga Yakobo 1:​19, 20.) Yesu walukisanga akaka muna lumbu yandi mu mvovo miakiá, kansi kasadilanga mvovo mia malevo ko mina milenda kendeleka akaka. (1 Pet. 2:​23) Kansi, wasonga muna mvovo ye mavangu, dina kafwete vanga o nsumuki mu viluka e ntima yo vutukila edienga dia Yave. Kieleka, kimosi muna kuma kayizila Yesu ova nza i ‘vuluza asumuki.’​—⁠1 Tim. 1:⁠15.

7, 8. Nki kifwete fila akuluntu vava befundisanga nsumuki?

⁷ E mbandu a Yesu, aweyi ilenda vanga mu mpila ina tubadikilanga awana betumbwanga muna nkutakani? Sungamena vo e luludiku lwa Nkand’a Nzambi lwa vaikisa awana balembi viluka ntima, nkutakani ditaninanga yo fila nsumuki kaviluka e ntima. (2 Kor. 2:​6-8) Diankenda mu mona vo akaka ke bevilukanga ntima ko yo vaikiswa muna nkutakani, kansi diakiese dia zaya vo ndonga muna yau bevutukanga kwa Yave ye muna nkutakani andi. Vava akuluntu besonganga zola nze Kristu, besadisanga nsumuki mu viluka e ntima yo vutuka muna nkutakani. Kuna sentu, akaka muna asumuki awaya ke besungamenanga malongi mawonso ko ma Nkand’a Nzambi bavewa kw’akuluntu, kansi besungamenanga zola basongwa kw’akuluntu.

⁸ Muna kuma kiaki, akuluntu bafwete songanga “e mbongo a Mwanda,” musungula o zola, kana nkutu vava nsumuki kazolele ko tambula elongi. (Ngal. 5:​22, 23) Ke bafwete kala ye nzaki za vaikisa muntu mu nkutakani ko. Bafwete songanga vo luzolo lwau i sadisa  nsumuki kavutuka kwa Yave. Muna mpila yayi, vava o nsumuki kevilukanga ntima, ovutulanga matondo kwa Yave ye kwa ‘tukau twa wantu’ yovo akuluntu ana bansadisa mu vutuka muna nkutakani.​—⁠Ef. 4:​8, 11, 12.

Songa Zola nze Kristu mu Lumbu Yayi Yambaninu

9. Yik’e nona kisonganga zola kwa Yesu kuna kw’alongoki andi.

⁹ Luka wasoneka e ntangwa yakaka ina Yesu kasonga o zola. Wau kazaya wo vo makesa ma Roma besinga zieta yo fwasa mbanza Yerusaleme, Yesu kuna zola kwawonso walukisa alongoki andi vo: “Vava numona Yerusaleme izungwa kwa vu kia makesa, ozevo nuzeye wo vo uzumbu wandi ufinamene.” Adieyi bafwete vanga? Yesu wabavana luludiku lwasikididi. Wavova vo: “Awana bena muna Yuda, mbula batinina kuna miongo; ana bena mo, mbula bayaluka; ana bena mun’evinza, ke bakoti mo ko. Kadi yau lumbu ina ya kunda, o mambu mawonso masonama malunga.” (Luka 21:​20-​22) Una makesa ma Roma ke mazietele Yerusaleme ko muna mvu a 66 wa Tandu Kieto, akaka balemvokela luludiku lwalu.

10, 11. E nona ki’Akristu a tandu kiantete vava batina muna Yerusaleme, aweyi kilenda kutusadisila mu kala wakubama muna ‘mpasi zayingi’?

¹⁰ Muna kolo kina batina muna Yerusaleme, diavavanga vo Akristu basonga zola kwa muntu yo nkw’andi nze una Kristu kabazolela. Diavavanga vo bakayana y’akaka konso kina bakala kiau. Kansi ungunza wa Yesu watoma lungana kaka vava mbanza yafwaswa kuna nz’ankulu. Wavova vo: “Muna yau ntangwa ina mukala mpasi zingi zina vo ke zakala ko, tuka kuna lubantiku lua nza yamu wau, ngatu kala nkutu.” (Mat. 24:​17, 18, 21) Una ‘mpasi zayingi’ ke zayizidi ko ye vava zilwaka, yeto mpe mpasi tumona, ye kondwa nzimbu yovo madia. O kala ye nyindu a Kristu ukutusadisa mu sunda zo.

¹¹ Muna kolo kiaki, divava vo twalanda mbandu a Yesu mu songa zola. Muna kuma kiaki, Paulu wavova vo: “Konso muntu vava twina, mbula kayangidika nkw’andi mun’ewete diandi, muna vangamesa. Kadi o Kristu kayiyangidika ko. . . . O Nzambi a luzindalalu yo fiauzi kanuyambula nwakala yo nyindu mosi yeno yo yeno, mun’owu wa Kristu Yesu.”​—⁠Roma 15:​2, 3, 5.

12. Nkia mpila nzola tufwete songa owau? Ekuma?

 ¹² Petelo, ona wabaka nluta mia zola kwa Yesu, wavovesa mpe Akristu mu kala ye ‘nzolani a ungudi yakondwa kivùnina’ yo “lemvokel’e ludi.” Akristu ‘bafwete zolananga kikilu ye nsi a ntima.’ (1 Pet. 1:​22) Eyayi i ntangwa tufwete songa e fu yayi ya Kikristu. Vana ntandu, e ntonta mu wokela kaka zina vana vena nkangu a Nzambi. Nze una usongang’e mpasi za kondwa nzimbu o unu kiaki, ka tufwete bunda vuvu muna nkubika za nza yayi ko. (Tanga 1 Yoane 2:​15-17.) Muna kuma kiaki, wau vo e mbaninu ya tandu kiaki mu finama kaka ina, tufwete finama Yave yo songa zola kwa muntu yo nkw’andi muna nkutakani. Paulu wavova vo: “Mun’owu wa nzolani a ungudi, nukalaziana yo walakazi; mun’owu wa zitu, nuyinduziana.” (Roma 12:​10) Petelo mpe wayika diambu diadi vava kavova vo: “Vana ntandu a mambu mawonso nusiamanen’o zolana; kadi zola i kufùka mbidi a masumu.”​—⁠1 Pet. 4:⁠8.

13-15. Mpangi zeto aweyi besongelanga zola kwa Kristu kw’awana bebwilwanga sumbula?

¹³ Mu nza yayi, Mbangi za Yave bazayakene mu kuma kia zola kwakieleka besonganga. Badika e nona ya Mbangi za Yave ana bayivana kuna mvevo mu sadisa mpangi zau babwila e sumbula kuna sude ya Estados Unidos muna mvu wa 2005. Wau vo mbandu a Yesu betangininanga, tezo kia 20.000 ma mpangi bayivana kuna mvevo, ndonga muna yau basisa e nzo ye salu yau yo kwenda sadisa mpangi zau bakala mu mpasi.

¹⁴ Kuna zunga kimosi, maza ma kalunga malwaka kuna kuzingilanga wantu mu tezo kia 80 lwa kilometa, ye sina kwa meta 10. Vava maza mayantika o yuma, nzo zayingi zafwasuka. Ulolo wa Mbangi za Yave batuka mu nsi zayingi bakala ye umbangu wa tunga, banata sadilwa ye lekwa yakaka mu sadisa ampangi. Mpangi mosi ankento yo mbunzi andi bena vo akento ansona, bakubika lekwa bakala yau mun’ekalu yo kangala tezo kia 3.000 ma kilometa mu sadisa akaka. Mosi muna yau wasala muna zunga kiaki mu yikama buka ki’ampangi basadisanga akaka yo kituka se mviti a nzila a ngonde ke ngonde.

¹⁵ Tezo kia 5.600 za nzo za Mbangi za Yave ye za wantu akaka muna zunga kiakina zatungululwa. Mbangi za Yave muna zunga kiaki aweyi bamona mu kuma kia nzola basongwa? Mpangi mosi ankento wafwasukwa e nzo, wayantika kala mun’ekalu kakitula se nzo (casa reboque), yakala ye nludi watoboka ye fogão yafwa. Ampangi bantungil’e nzo yambote. Vava kamona e nzo yampa yambote katungilwa, wayantika dila yo vutula matondo kwa Yave ye kwa mpangi zandi. Muna zunga yakaka, ampangi bayaluka mu kuma kia sumbula, diavava vo bavingila tezo kia mvu amvimba yavana ampangi bamana  tungulula e nzo zau. Ekwe mbandu ambote basonga ya tanginina zola kwa Kristu!

Tanginina Kristu Muna Songanga Zola kw’Ambevo

16, 17. Aweyi tulenda songela nyindu a Kristu kw’ambevo?

¹⁶ Dialudi vo akete kaka mu yeto babwila kala sumbula. Kansi, konso muntu mu yeto onwananga ye mpasi za mayela, dilenda kala yeto kibeni yovo yitu kieto. E mpila Yesu kabadikilanga ambevo ilenda kala se mbandu kwa yeto. Zola kwamfilanga mu kubafwila e nkenda. Vava ndonga yanatanga mbevo kwa yandi, “owukidi awonso akwa mayela.”​—⁠Mat. 8:16; 14:⁠14.

¹⁷ O unu, Akristu ke bevanganga masivi ko nze Yesu mu wuka wantu, kansi betangininanga Yesu mu songa e nkenda kw’ambevo. Aweyi bevangilanga wo? Akuluntu besonganga vo bena yo nyindu a Kristu muna kubikanga lusadisu lw’ambevo muna nkutakani yo landa luludiku lwasonama muna Matai 25:​39, 40. * (Tanga.)

18. Aweyi mpangi zole z’akento basongela zola kwau? Nkia nluta diatwasa?

¹⁸ Kieleka, ke divavanga kaka ko vo wakala nkuluntu mu sadisa akaka. Yindula mbandu ya Charlene una ye kimbuta kia mvu 44, ona wakala ye kimbevo kia câncer, wavoveswa vo lumbu kumi kaka ya zingu kasala yau. Mpangi zole z’akento, Sharon ye Nicolette, vava bamona vo Charlene lusadisu kavwang’o mfunu muna nitu ye ngindu, bavaula ntangwa yafwana mu kunsadisa mu lumbu yansuka ya zingu kiandi. Vana fulu kia zinga lumbu kumi, wazinga tumingu sambanu, kansi mpangi zazi bakwamanana songa zola yamu lumbu kiansuka kia zingu kiandi. Sharon wavova vo: “Diampasi dikalanga mu zaya vo mbevo ke sasuka diaka ko. Kansi, Yave watuvana nkuma. E ntangwa yayi yampasi yatufila mu kumfinama yo finama mpe muntu yo nkw’andi.” O nkaz’a Charlene wavova vo: “E lumbu yawonso isungamena e nkenda ye lusadisu lw’ampangi zole zazi. E luzolo lwambote bakala lwau lwasadisa Charlene mu zizidila e mpasi zandi zansuka yo kumpana luvevoko yavwang’o mfunu muna nitu ye ngindu. Kisinga kubavilakana ko. O kuyivana kwau kuna mvevo kwa kumika lukwikilu lwame muna Yave yo zola kwame mun’ampangi.”

19, 20. (a) Nkia mambu matanu ma nyindu a Yesu tulongokele? (b) Adieyi ofwete kwamanana vanga?

¹⁹ Muna malongi matatu mama, tulongokele mambu matanu mu kuma kia nyindu a Yesu ye una tulenda kuntanginina muna ngindu ye mavangu. Yambula twakala ‘alembami yo ntim’anleka’ nze Yesu. (Mat. 11:​29) Tusia e ngolo za songanga e nkenda kw’akaka, kana nkutu vava o vilwa ye lutovoko lwau lusengomokanga. Kuna unkabu wawonso, yambula twalemvokela nkanikinu miawonso mia Yave, kana nkutu muna ntangw’ampasi.

²⁰ Muna fokola, yambula twasonga zola kw’ampangi zeto zawonso nze una Kristu kabazolela “yakuna nsuka.” O zola kwaku kusonganga vo tu alandi akieleka a Yesu. (Yoa. 13:​1, 34, 35) Elo, “e nzolani a ungudi mbula yasikila.” (Ayib. 13:⁠1) Kuyoyi ko. Sadila e zingu kiaku mu kembelela Yave yo sadisa akaka. O Yave osambula e ngolo zaku.

[Mvovo Vana Yand’a lukaya]

[Yuvu ya Longoka]

[Foto ina muna lukaya lwa 17]

Akuluntu besadisanga ana besumukanga mu vutuka kwa Yave

[Foto ina muna lukaya lwa 18]

Akristu ana batina muna Yerusaleme, aweyi basongela zola nze Kristu?

[Foto ina muna lukaya lwa 19]

Mbangi za Yave bazayakene mu kuma kia zola besonganga

Nga Olenda Sasila?

• Akuluntu aweyi balenda songela zola nze Kristu kwa ndiona osumukini?

• Ekuma dinina mfunu mu tanginina o zola kwa Kristu mu lumbu yayi yambaninu?

• Aweyi tulenda tanginina Kristu mu songa zola kw’ambevo?