Ntwenia zakaka heure ya nda zikotaka ku nzo, yôka heure ya ba hana bibuti biawu. Bakaka bibuti biawu bahunaka peleko mu mansweki badukaka ku nzo mu kwe tala ndiku zawu. Nti lendi sa tala ti mwana’aku wa ntwenia wuyirikiri musamu wusiri ti walembo vutu mu kwikila?

•  Ngano mwana’ani kolama wukolamaka?

•  Tala ti mwana’ani wa ntwenia wuyirikiri musamu wusiri ti nalembo vutu mu kwikila?

•  Ngano dema dia nani?

•  Bwe ndendi bakisila mwana’ani wa ntwenia ngatu navutu mu kwikila?

•  Mabanza ma bibuti

Kampe kâni. Bibila ditêle ti: “Buzoba bwakangama bwena mu mutima wa ntwenia,” mpe batwenia mbo bavulu songelaka ti musamu wo wa matieleka wena. (Bingana 22:15, note) Dr. Laurence Steinberg têle ti: “Batwenia mbo bavulu bongaka nzengolo za tinu-tinu na za buzoba”. Vutulu tâ ti: “Kubama mu monaka makuba mawu.” *

Kubanzandi ti kani dia ntwenia’aku ni mukukolamana. Bisalu bia bantu bisongele ti kwe bantwenia mabanza ma bibuti biawu nkatika mfunu mena, ni bu sa ti ka basongelaka wo ko. Kampe mwana’aku nsoni zibaka nandi na tiari mu bungu ti kolamana kakukolamane, ni bu sa ti ka ta wa songela ko. *

•  Ngano ni tizunga tiandi? Bibila ditêle ti: “Binduku na ba nkwa mbi, bifu bia bibote bibebesaka.” (1 Bisi-Korente 15:33) Wa matieleka wena, bandiku nkatika nsobolo banataka kwe bantwenia. Médias sociaux na publisite mpe nsobolo binataka kwe bantwenia. Musamu wakaka ni wena’eti bantwenia ka bazebi’â misamu miamingi mia luzingu ko. Buna tulendi bakula mu bungu dia nti babongaka nzengolo za mbi ntangu zakaka. Buna, tala ti we nawu babâ bantu ba kula bê na ndwenga, bafweti bonga nzengolo za mbote.

•  Ngano nti ndembolo yirika bubote? Lendi tiyula tala ti matiri mingi wasongele, ntiangu mwana’aku wayikiri na ndiatulu ya mbi. Lendi tiyula mpe tala ti ka wabêle’â kwe hani mwana’aku nzila mu misamu miamiansoni’â ko peleko timpwanza ka tiatingi wamuheni. Kani watûla mabanza maku mamansoni mu misamu milembo yirika bubote, banza mpila yi lendi hanina lubakusu lwaku mu yirika musamu wo.

• Zabirila mpila yi yirikilaka misamu. Mwana’aku wulendi banza ti nkesi. Lendi soba mpila ya sila? Zonzela mu malembe na mwana’aku mu musamu wumutumini kasila bo. Ngano nsatu ya zaba misamu yisiri bo? Ngano lwaka? Bukaka? Ngano nsatu ya bâ na ndiku? Mvutu zandi ka zimuhana mpemba ko mu mbi yi kasiri, kâ timoko tio tilendi lu bakisa mu zaba nti bimutumini mu sila bo.

  Mutieno wa Bibila: “Muna muntu fweti bâka na manzangu ma wirikila, mande ma zonza na mande ma baka nkesi.”—Zaki 1:19.

• Yindula na mwana’aku mu musamu wuyôkele. Mu yula biyuvu ntiana: Ntia malongi wizi baka mu musamu wuyôkele? Tilumbu tiakaka, mu ntia mpila ya swaswana yirikila misamu? Biyuvu bio bilendi bakisa mwana’aku mu yindulaka ntete kabonga nzengolo.

  Mutieno wa Bibila: “Tungurila, semba, tindisa na luvivululu lwalwansoni, na mayela ma longesela.”—2 Timote 4:2.

• Hana nsembolo. Nsembolo mbo yi buta mbutu tala ti yidelakane ya musamu wa mbi wuyirikiri mwana. Mu tifwani, tala ti kusiri’â na lukwikulu mu ntwenia’aku ko, mu bungu ti na ndiku ke sakana kani kalongoka, lendi mu yimina mu vutu bâ na ndiku zandi mu ntangu ya fwanana.

  Mutieno wa Bibila: “Bio bi mwanga muntu, ni bio mpe katia.”—Bisi-Ngalate 6:7.

• Tûla mabanza mamansoni mu mpila ya vutu tungila lukwikulu. Wa matieleka, wulendi bonga ntangu yayingi. Kâ, ntwenia’aku fweti bakula ti mu ntangu yi balembo vutu bâka na lukwikulu mu muntu, ntangu yikwe yôke, balendi vutu bâ mu kwikila. Dinga mu zaba tala ti bakuri ti, lendi vutu bâ na lukwikulu mu yandi. Tala ti benzi ti kani kabwe kuvutu’â bâ na lukwikulu mu yandi ko, lendi bika mu sarila ngolo.

  Mutieno wa Bibila: “Ka ludasukisakandi bala beno, ngatu balembo nôka.”—Bisi-Kolose 3:21.