Rémora, ezali motindo ya mbisi oyo ekangamaka na nzoto ya bikelamu mosusu, ezali na likoki ya kokangama makasi na nzoto ya bikelamu mosusu ya mai mpe na nsima elongwaka na pɛtɛɛ nyonso mpe kozanga kopesa bikelamu yango mpasi. Likoki oyo rémora ezali na yango ezali kobenda likebi ya bato ya mayele.

 Kanisá naino: Mbisi babengi rémora ekangamaka na bambisi babengi raies, ba-requin, nkoba, ba-baleine, mpe bikelamu mosusu ya mai, ezala mposo to ndako ya bikelamu yango ezali ndenge nini. Rémora elyaka biloko oyo ekangamaka na nzoto ya bikelamu yango mpe biloko oyo bikelamu yango etikaka, etambolaka na nzoto ya bikelamu yango na pɛtɛɛ nyonso mpe emibatelaka na banyama mosusu oyo elyaka yango. Bato ya mayele bazali koyekola enama oyo esalisaka rémora ebenda eloko lokola mai na nzoto ya bikelamu mosusu, mpo na koyeba ndenge nini enama yango esalisaka mbisi yango ekangama kozanga mokakatano mpe makasi na nzoto ya bikelamu mosusu na bisika ndenge na ndenge.

 Ba-rémora ekangami na nzoto ya mbisi babengi requin-baleine

 Enama yango ezalaka lokola diskɛ mpe ezalaka na likoló ya motó ya rémora. Enama yango ezali na mosuni moko oyo ekangami makasi zingazinga ya mbɛbu ya rémora, yango nde esalaka ete ebendaka mai kozanga mokakatano. Na kati ya enama yango, ezali na milɔngɔ oyo ekanganikangani makasi, mpe ezali na misisa oyo ezali lokola banzubɛ mikemike ya makasi. Ntango milɔngɔ yango etɛlɛmi semba, misisa yango oyo ezali lokola banzubɛ ekómaka na boyokani na mposo ya bikelamu mosusu, mpe yango ekómisaka rémora kilo mpo esala muvema. Ndenge rémora ebendaka mai mpe nguya oyo ekómisaka yango kilo esalaka ete ekangama makasi na nzoto ya ekelamu mosusu, ata soki ekelamu yango ezali kokima na vitɛsi nini to ebaluki na ngámbo mosusu na mbalakaka.

 Bato ya siansi bazali kokamwa enama oyo esalisaka rémora ekangama na ekelamu mosusu, yango wana basali diskɛ moko oyo ekokani na enama yango. Diskɛ to aparɛyi yango ekoki kokangama na eloko moko na bisika nyonso. Ntango bato ya mayele bamekaki kolongola aparɛyi yango, ekangamaki makasi na boye ete esɛngaki nguya oyo eleki kilo ya diskɛ yango mbala 100!

 Soki teknoloji esali aparɛyi moko oyo ekokangama na biloko mosusu lokola rémora ekangamaka na bikelamu mosusu ekosalisa na makambo ebele. Yango esangisi mpe makambo lokola, kosala bolukiluki na mbu (océan) mpo na koyeba bikelamu oyo ezalaka kuna, kotya pole to bisaleli mosusu na nse ya bagbagba to pont mpe na nse ya masuwa.

 Okanisi nini? Likoki oyo mbisi babengi rémora ezalaka na yango ya kokangama na nzoto ya bikelamu mosusu ebimá kaka yango moko to basalaki yango kosala?