PUPO YE MAKAZA!

Lizwele la Tapi ye Bizwa Humpback Whale

TAPI ye hulile ya humpback whale i fita mbasi ye tuna kwa bukiti ni butuna. Nihakulicwalo, tapi ye tuna hahulu ye, i nwelanga ni ku fetauha ka bubebe bo bu komokisa. Ki kabakalañi tapi ya humpback whale ha i li ye bubebe cwalo? Nto ye ñwi ye i tusa, ki buluma-luma bo bu fa mazwele a yona.

Mu nyakisise taba ye: Ma whale a mañata ni litapi ze ñwi ze tuna hahulu li na ni mazwele a si na buluma-luma kwa mafelelezo ili a talimezi kwapili. Kono humpback whale yona ya shutana. Tapi ye, i na ni buluma-luma bo butuna bo bu ipitezi kwa mafelelezo a mazwele a yona. Humpback whale ha i tapa, mezi aa fita fahalimwa buluma-luma bwa yona a kalisanga ku potoloha. Buluma-luma bo, bu tahisanga kuli mezi a fitange mwahalaa bona ka lubilo lo lu shutana-shutana. Mezi a fita ka mukwa wo mwahalaa buluma-luma bo, a kashezanga tapi ye mwahalimu, ili nto ye i konisanga ku sikamisa lizwele la yona i sa tokwi ku yema. Lizwele ha li sikamisizwe hahulu, buluma-luma bo, bu tahisanga kuli lizwele li si ke la kaka mezi, ili musebezi o muñwi wa butokwa o petiwa ki mazwele a humpback whale. Lizwele ni lizwele la tapi ye, li na ni butelele bo bu bato eza 33 pesenti ya butelele bwa tapi ye.

Licaziba ba likanyisanga mo li sebeleza lizwele la tapi ye, ha ba panga lika za ku fuluhisa mikolo, lipolopela ze itusiswa kwa ku panga malaiti za mwa mezi ni za mwa moya, ni lipolopela za lihelikopita.

Mu bona cwañi? Kana lizwele la humpback whale ne li itahezi feela ka ku ipilaula? Kamba kana ne li ezizwe ki Mubupi?