‘Mu Bulele Linzwi la Mulimu ka Bundume’
‘Mu Bulele Linzwi la Mulimu ka Bundume’
“Ba tala Moya o Kenile, mi ba bulela Linzwi la Mulimu ba sa sabi [kamba ka bundume].”—LIK. 4:31.
1, 2. Ki kabakalañi ha lu swanela ku lika ka taata ku ba ni buanyu mwa bukombwa bwa luna?
HA NE ku siyezi mazazi a malalu kuli a shwe, Jesu naa bulelezi balutiwa ba hae kuli: “Evangeli ye ya mubuso i ka bulelwa mwa lifasi kaufela, ibe bupaki mwa macaba kamukana; kihona ku ka taha mafelelezo.” A si ka nyuluhela kale kwa lihalimu, Jesu ya naa zusizwe kwa bafu, naa file balateleli ba hae musebezi wa ku ‘luta batu ba macaba kaufela, ku ba luta ku mamela za naa ba laezi kaufela.’ Naa ba sepisize kuli naa ka ba ni bona “mazazi kaufela, ku isa kwa mafelelezo a lifasi.”—Mat. 24:14; 26:1, 2; 28:19, 20.
2 Ka ku ba Lipaki za Jehova, lu tukufalezwi ku eza musebezi o no kalile mwa lilimo za mwanda wa pili. Ha ku na musebezi o muñwi hape o butokwa sina musebezi wa ku pulusa batu, wona wa ku kutaza Mubuso ni ku tahisa balutiwa. Kacwalo, ki kwa butokwa hahulu ku ba ni buanyu mwa bukombwa bwa luna! Mwa taba ye, lu ka bona mo ku etelelwa ki moya o kenile ku lu tuseza ku bulela ka bundume ha lu li mwa bukombwa. Litaba ze peli ze latelela li ka bonisa mo moya wa Jehova u konela ku lu etelela kuli lu lute ka bukwala ni ku kutaza ka ku tundamena.
Lu Tokwa ku ba ni Bundume
3. Ki kabakalañi ku abana mwa musebezi wa ku kutaza Mubuso ha ku tokwa kuli lu be ni bundume?
3 Musebezi wa lu file Mulimu wa ku shaela Mubuso ki tohonolo ye tuna hahulu. Kono musebezi wo, u na ni matata a wona. Nihaike kuli batu ba bañwi ba amuhela ka bunolo taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu, buñata ba swana sina batu ba ne ba pila mwa nako ya Nuwe. Jesu naa bulezi kuli, ne “ba si ka lemuha se siñwi, mane munda wa kena, mi wa ba kukisa kaufela.” (Mat. 24:38, 39) Ku zwa fo, ku na ni batu ba ba lu sheununa kamba ku lu lwanisa. (2 Pit. 3:3) Lu kana lwa lwaniswa ki bazamaisi, be lu kena ni bona sikolo kamba be lu beleka ni bona, kamba mane bahabo luna luli. Kwandaa twaniso, butata bo buñwi bo lu talimana ni bona ki bufokoli bwa luna beñi, bo bu cwale ka maswabi ni sabo ya ku haniwa ki ba bañwi. Ki mabaka a mañata a kona ku lu palelwisa ku ba ni “tukuluho ya ku bulela” ni ku bulela linzwi la Mulimu ka “bundume.” (Maef. 6:19, 20, NW) Kono kuli lu tundamene ku bulela linzwi la Mulimu, lu tokwa ku ba ni bundume. Ki lika mañi ze kona ku lu tusa ku ba ni bundume?
4. (a) Bundume kiñi? (b) Muapositola Paulusi naa fumani cwañi bundume bwa ku yo bulela kwa batu ba mwa Tesalonika?
4 Linzwi la Sigerike le li tolokilwe kuli ‘bundume’ li talusa “ku bulela patalaza, ku sa pata-pata, ku bulela ka ku utwahala.” Linzwi leo li fa muhupulo wa ku ba ni “buikolwiso, . . . ku tokwa boi.” Ku ba ni bundume ha ku talusi ku bulela ka ku kayaula kamba ka ku tokwa likute. (Makolo. 4:6) Niha lu ba ni bundume, hape lu bata ku pilisana mwa kozo ni batu kaufela. (Maro. 12:18) Ku zwa fo, ha lu nze lu kutaza taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu, lu tokwa ku bona teñi kuli bundume bwa luna bu zamaelela ni maseme ilikuli lu si ke lwa foseza batu ka ku sa ziba. Kaniti, ku ba ni bundume ku tokwa kuli hape lu beleke ka taata ku ba ni tulemeno to tuñwi. Bundume bo bu cwalo ha bu itaheli feela, kamba ka ku itinga fa maata a luna. Muapositola Paulusi ni balikani ba hae ha se ba ‘shubuzwi maswe mwa Filipi,’ ne ba fumani cwañi bundume bwa ku yo bulela kwa batu ba mwa Tesalonika? Paulusi naa ñozi kuli: “Lwa tiyela ku Mulimu wa luna.” (Mu bale 1 Matesalonika 2:2.) Jehova Mulimu wa kona ku felisa sabo ya luna ni ku lu fa bundume bo bu cwalo.
5. Jehova naa file cwañi bundume bo Pitrosi, Joani, ni balutiwa ba bañwi?
5 Ha ne ba lwaniswa ki “manduna ni ba bahulu ni bañoli,” muapositola Pitrosi ni Joani ne ba bulezi kuli: “A ku atule mina, kana ki taba ye lukile fapilaa Mulimu, kuli lu utwe mina ku fita Mulimu? Kakuli luna ha lu koni ku sa bulela ze lu boni, ni ze lu utwile.” Mwa sibaka sa ku lapela ku Mulimu ku mu kupa kuli a felise nyandiso yeo, bona ni balumeli ka bona ne ba lapezi ku Jehova kuli: “Mulena, bona mifumbelo ya bona; mi u fe batanga ba hao maata a ku bulela Linzwi la hao ba sa sabi.” (Lik. 4:5, 19, 20, 29) Jehova naa alabile cwañi kupo ya bona? (Mu bale Likezo 4:31.) Jehova naa itusisize moya wa hae ku ba tusa ku ba ni bundume. Moya wa Mulimu wa kona ku lu tusa cwalo ni luna. Kacwalo he, lu kona cwañi ku fumana moya wa Mulimu ni ku etelelwa ki wona mwa bukombwa bwa luna?
Mu be ni Bundume
6, 7. Ki ifi nzila ye bunolo ye lu kona ku fumana ka yona moya o kenile wa Mulimu? Mu fe mitala.
6 Nzila ye bunolo ye lu kona ku fumana ka yona moya o kenile wa Mulimu ki ka ku u kupa. Jesu naa bulelezi bateelezi ba hae kuli: “Mbali mina ba ba na ni lunya, mu ziba ku fa bana ba mina lika ze nde, Ndate ya kwa lihalimu u ka mi fita hahulu mwa ku fa Moya o Kenile ku ba ba u kupa ku yena.” (Luka 11:13) Kaniti, lu swanela ku lapelelanga moya o kenile kamita. Haiba ku eza mifuta ye miñwi ya bukombwa, ye cwale ka bupaki bwa mwa likululu, bupaki bwa ku tandalelwa, kamba ku kutaza mwa libaka za lipisinisi, kwa lu sabisa, lwa kona ku lapela ku Jehova kuli a lu fe moya wa hae ni ku mu kupa kuli a lu tuse ku ba ni bundume.—1 Mates. 5:17.
7 Basali ba Sikreste ba ba bizwa bo Rosa ne ba ezize cwalo. * Zazi le liñwi bo Rosa ha ne ba li kwa sibaka sa bona sa mubeleko, bo muluti ba bañwi bo ba beleka ni bona ne ba bala piho ye nee zwa kwa sikolo se siñwi ye nee bulela za ku nyandiswa kwa banana. Bo muluti bao ne ba filikanyizwe hahulu ki ze ne ba bala kuli mane ba bulela ka ku kalumuka, ba li: “Kanti lifasi le li libile kai?” Bo Rosa ne ba si ka tuhelela kolo yeo ku ikela ba si ka fa bupaki. Ne ba ezizeñi kuli ba be ni bundume bwa ku bulela? Bo Rosa ba bulela kuli: “Ne ni lapezi ku Jehova ni ku kupa moya wa hae kuli u ni tuse.” Ne ba konile ku fa bupaki bo bunde ni ku lukisa kuli ba yo potela bo muluti bao. Hape ha mu nyakisise taba ya musizana ya bizwa Milane wa lilimo ze keta-lizoho, ili ya pila mwa muleneñi wa New York. Milane u bulela kuli: “Ni si ka ya kale kwa sikolo, lu lapelanga ku Jehova hamoho ni bo ma.” Ki lika mañi ze ba lapelelanga? Ba lapelanga kuli Milane a be ni bundume ni kuli a kone ku bulela ka ku yemela Mulimu wa hae! Bo mahe ba li: “Ku eza cwalo ku tusize Milane ku kona ku talusa mayemo a hae ka za mikiti ya mazazi a ku pepwa ni lipumulo ni kuli a kone ku ikambusa kwa likezahalo zeo ha li eziwa.” Kana mitala ye ha i bonisi kuli tapelo ya tusa hahulu haiba lu bata ku ba ni bundume?
8. Lu kona ku itutañi ku mupolofita Jeremia ka za ku ba ni bundume?
8 Hape ha mu nahane se ne si tusize mupolofita Jeremia ku ba ni bundume. Jehova ha naa mu ketile ku ba mupolofita wa macaba, Jeremia naa alabile kuli: “Bona, ha ni zibi ku bulela, kakuli ni sa li mwanana!” (Jer. 1:4-6) Kono hamulaho wa nako, Jeremia naa kalile ku eza musebezi wa hae wa ku kutaza ka tundamo ni ka maata kuli mane ba bañata ne ba mu nga sina mutu ya batela ba bañwi kozi. (Jer. 38:4) Naa shaezi lushango lwa katulo ya Jehova ka bundume ka lilimo ze fitelela 65. Naa zibahalile hahulu mwa Isilaele ka ku kutaza ka bundume kuli mane hamulaho wa lilimo ze bato ba 600 Jesu ha naa bulela ka bundume, batu ba bañwi ne ba ngile kuli naa li Jeremia ya naa kutezi kwa bupilo. (Mat. 16:13, 14) Jeremia ya naa zina-zinile sapili haa ba mupolofita naa konile cwañi ku tula boi bwa hae? U talusa kuli: “Mwa pilu ya ka, [linzwi la Mulimu ne li] swana sina mulilo o ni cisa, o kenyizwe mwa masapo a ka; ni eza ka taata kuli ni iswale.” (Jer. 20:9) Kaniti, linzwi la Jehova ne li matafalize hahulu Jeremia mi ne li mu susuelize ku bulela.
9. Ki kabakalañi linzwi la Mulimu, ha li kona ku lu susueza sina mo ne li susuelelize Jeremia?
9 Mwa liñolo la hae kwa Maheberu, muapositola Paulusi naa ñozi kuli: “Linzwi la Mulimu ki le li pila, mi li na ni maata; kwa buhali li fita lilumo le li lozizwe kafa ni kafa, mi li punya ku yo fita kwa makauhanelo a moya ni pilu, ni kwa makopanelo a masapo, ni kwa mooko; mi li na ni bubebe mwa ku atula maikuto ni mihupulo ya mwa pilu.” (Maheb. 4:12) Sina Jeremia, ni luna lwa kona ku susuezwa ki lushango lwa Mulimu, kamba lona linzwi la hae. Mu hupule kuli Bibele niha ne i ñozwi ka ku itusisa batu, haki buka ye na ni butali bwa batu, kakuli ne i buyelezwi ki Mulimu. Kwa 2 Pitrosi 1:21, lu bala kuli: “Bupolofita ha bu si ka bonahala ka ku lata kwa mutu; kono batu ne ba bulela ka taelo ya Mulimu inze ba susumezwa ki Moya o Kenile.” Ha lu tanda nako lu nosi ku ituta Bibele ka tokomelo, minahano ya luna i tala lushango lo lu buyelezwi ki moya o kenile. (Mu bale 1 Makorinte 2:10.) Lushango lo, lu kona ku ‘swana sina mulilo o cisa’ mwa mubili wa luna, mi lu ka palelwa ku ipulukela lona.
10, 11. (a) Muitutelo wa luna u swanela ku ba o cwañi haiba lu bata ku ba ni bundume mwa ku bulela? (b) Mu punde muhato u li muñwi o mu lela ku nga ilikuli mu bolosole muitutelo wa mina.
10 Kuli lu kone ku tusiwa hahulu ki tuto ya Bibele ya ka butu, lu swanela ku itutanga ka mukwa o tahisa kuli lushango lwa Bibele lu fite luli kwa pilu ya luna, ili ku ama luli yena mutu wa mwahali. Ka mutala, mupolofita Ezekiele naa boni pono ili mo naa bulelezwi kuli a ce buka ye minilwe ye nee na ni lushango lo lu tiile lo ne lu tokwa ku yo talusezwa batu ba ne ba sa lati ku lu amuhela. Ezekiele naa tokwa ku utwisisa lushango lo ka ku tala ni ku lu tuhelela ku fita kwa maikuto a hae. Ku eza cwalo ne ku ka mu tahiseza kuli a tabele musebezi wa ku shaela lushango—sina feela munati wa linosi.—Mu bale11 Lu mwa muinelo o swana ni wa Ezekiele. Kacenu, batu ba bañata ha ba lati ku utwa ze i bulela Bibele. Kuli lu tundamene mwa ku bulela linzwi la Mulimu, lu tokwa ku itutanga Mañolo ka mukwa o ka lu tusa ku utwisisa lushango lwa ona ka ku tala. Tuto ya luna i swanela ku ba ya kamita—ha lu swaneli ku i nga kuli ki ya ku ezanga feela haiba miinelo i lu lumeleza, ni kuli ha i palile, i palile. Lu swanela ku ba ni takazo ye swana sina ya walisamu ya naa opezi kuli: “Manzwi a mwa mulomo wa ka, ni minahano ya mwa pilu ya ka, ibe zo ka amuhela Muñaa Bupilo, Wena Licwe la ka, ni Muliululi wa ka.” (Samu 19:14) Ki kwa butokwa hahulu ku banga ni nako ya ku yeya ze lu bala, ilikuli niti ya Bibele i lu fite hande kwa pilu! Kaniti, lu swanela ku lika ka taata ku bolosola muitutelo wa luna. *
12. Ki kabakalañi mikopano ya Sikreste ha i lu tusa kuli lu etelelwe ki moya o kenile?
12 Nzila ye ñwi ye lu kona ku tusiwa ka yona ki moya o kenile wa Jehova ki ka ku ‘babalelana, kuli lu susumezane mwa lilato ni mwa misebezi ye minde, ka ku sa tuhela liputeho za luna.’ (Maheb. 10:24, 25) Ku ikataza ku fumanehanga kamita kwa mikopano ya Sikreste, ku teelezanga ka tokomelo, ni ku sebelisa ze lu ituta ki linzila ze nde ze lu kona ku etelelwa ka zona ki moya. Mane Jehova u fa moya wa hae ka ku itusisa puteho.—Sin. 3:6.
Mo lu Tusezwa ki ku ba ni Bundume
13. Lu itutañi ku ze ne ba petile Bakreste ba kwa makalelo mwa musebezi wa ku kutaza?
13 Moya o kenile ki ona maata a matuna ka ku fitisisa mwa pupo kaufela, mi u kona ku fa batu maata a ku eza tato ya Jehova. Ka tuso ya moya wo, Bakreste ba kwa makalelo ne ba petile musebezi o mutuna hahulu wa ku kutaza. Ne ba kutalize taba ye nde “ku ba ba li teñi kaufela mwatasaa lihalimu.” (Makolo. 1:23) Ha lu hupula taba ya kuli buñata bwa bona nee li “batu ba ba si ka ituta, ili batu feela,” lu fita fa ku lemuha kuli ne ku na ni maata a matuna a naa ba susueza.—Lik. 4:13.
14. Ki lika mañi ze kona ku lu tusa ku “tukufalelwa mwa moya”?
Maro. 12:11) Ka ku ama ku “Mujuda yo muñwi ya bizwa Apolosi, ya naa pepezwi mwa Alexandria, muuna ya bulela ka bukwala, [ya naa tile] mwa Efese,” Bibele i bulela kuli: “Naa tukufalezwi mwa moya . . . , naa bulela ni ku luta litaba za Jesu ka tokomelo.” (Lik. 18:24, 25) Ka ku “tukufalelwa mwa moya,” lu ka kona ku ba ni bundume bo butuna hahulu mwa bukombwa bwa luna bwa fa ndu ni ndu ni bwa ka ku tandalelwa.—Maro. 12:11.
14 Hape, ku pila ka nzila ye tahisa kuli moya o kenile u lu etelele mwa bupilo, kwa kona ku lu susueza ku peta bukombwa bwa luna ka bundume. Lituso ze lu fumana ka ku lapelelanga moya kamita, ku itutanga lu nosi ka tukufalelo, ku yeya ze lu bala ni ku lapela, ni ku fumanehanga kamita kwa mikopano ya Sikreste li lu konisa ku “tukufalelwa mwa moya.” (15. Ku bulela ka bundume bo butuna ku lu tusa cwañi?
15 Ku ba ni bundume bo butuna ha lu fa bupaki kwa lu tusa. Ku cinca mubonelo wa luna bakeñisa kuli lu fitanga fa ku lemuha butokwa bwa musebezi wa luna ni tuso ya wona. Cisehelo ya luna ya hula bakeñisa kuli lu fumana tabo ye tuna ha lu ba ni buanyu mwa bukombwa. Mi lu ba ni tukufalelo ye tuna bakeñisa kuli lu na ni temuho ye tuna ya kuli musebezi wa ku kutaza u tokwa ku eziwa ka putako.
16. Ki lika mañi ze lu swanela ku eza haiba tukufalelo ya luna mwa bukombwa ki kale i kuyuka?
16 Ku cwañi haiba tukufalelo ya luna mwa bukombwa i felile kamba ha i sa swana ni mo ne i inezi sapili? Haiba ku cwalo, lu swanela ku itatuba ka busepahali. Paulusi naa ñozi kuli: “Mu itekule ili mina ku bona kana mu teñi mwa tumelo; mu itike ili mina.” (2 Makor. 13:5) Mu ipuze kuli: ‘Kana ni sa tukufalezwi mwa moya? Kana na lapelanga ku Jehova kuli a ni fe moya wa hae? Kana litapelo za ka za bonisa kuli ni itingile ku Jehova kuli a ni tuse ku eza tato ya hae? Kana za banga ni manzwi a ku itebuha bukombwa bo lu filwe ku eza? Muitutelo wa ka u cwañi? Ni tandanga nako ye kuma kai ku yeya ze ni bala ni ze ni utwa? Ni abananga cwañi mwa mikopano ya puteho?’ Ku nahanisisa lipuzo ze cwale ka ze, kwa kona ku mi tusa ku lemuha fo mu fokola ni ku nga mihato ya ku belekela fa bufokoli bo.
Moya wa Mulimu U mi fe Bundume
17, 18. (a) Musebezi wa ku kutaza u eziwa fa sipimo sifi kacenu? (b) Lu kona cwañi ku “bulela ka tukuluho ye tuna hahulu” ha lu shaela taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu?
17 Jesu ya naa zusizwe kwa bafu naa bulelezi balutiwa ba hae kuli: “Mu ka amuhela maata, Moya o Kenile ha u ka ta ku mina; mi mu ka ba lipaki za ka mwa Jerusalema, ni mwa naha kaufela ya Judea ni ya Samaria, ni ku isa kwa mafelelezo a lifasi.” (Lik. 1:8) Musebezi wo, o ne u kalile kwamulaho koo, kacenu u sweli ku petiwa ka sipimo se si si ka bonwa kale haisali. Lipaki za Jehova ba ba fitelela 7 milioni ba sweli ku shaela lushango lwa Mubuso mwa linaha ze fitelela 230, mi ba tandanga lihora ze bato ba 1.5 bilioni mwa bukombwa ka silimo. Kwa nyakalalisa hakalo ku abana mwa musebezi wo, o si ke wa eziwa hape!
18 Sina mwa linako za baapositola, musebezi wa ku kutaza o eziwa mwa lifasi kaufela u sweli ku eziwa ka ketelelo ya moya wa Mulimu. Haiba lu tuhelela moya ku lu etelela, lu ka “bulela ka tukuluho ye tuna hahulu” mwa bukombwa bwa luna. (Lik. 28:31, NW) Kacwalo, ha lu likeñi ka taata kuli lu etelelwe ki moya ha lu nze lu shaela taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu!
[Litaluso za kwatasi]
^ para. 7 Mabizo a cincizwe.
^ para. 11 Kuli mu fumane tuso ye tuna ka ku balanga Bibele ni ku ezanga tuto ya ka butu, mu bone buka ye li , Mu Fumane Tuso kwa Lituto za Sikolo sa Bukombwa sa Teokratiki, likauhanyo ze li , “Mu Ineele ku Bala” ni “Ku Ituta ku Tahisa Mipuzo,” makepe 21-32.
Mu Itutileñi?
• Ki kabakalañi ha lu tokwa ku ba ni bundume ha lu bulela linzwi la Mulimu?
• Ki lika mañi ze nee tusize balutiwa ba kwa makalelo ku bulela ka bundume?
• Lu kona cwañi ku ba ni bundume?
• Ku ba ni bundume ku lu tusa cwañi?
[Lipuzo za Tuto]
[Siswaniso se si fa likepe 7]
Bashemi ba kona ku tusa cwañi bana ba bona ku ba ni bundume?
[Maswaniso a fa likepe 8]
Tapelo ye kuswani ya kona ku mi tusa ku ba ni bundume ha mu li mwa bukombwa