Iula Kimfwa kya Yesu kya Kutengela
Iula Kimfwa kya Yesu kya Kutengela
“Tengelai ne kulombela.”—MAT. 26:41.
USA KULONDOLOLA NAMANI?
Lelo milombelo yetu ilombolanga namani amba twi batengele?
I mu miswelo’ka motubwanya kulombola’mba tutengele mu mwingilo wetu?
Mwanda waka i kya kamweno twendelele kutengela kitatyi kyotudi mu matompo ne i muswelo’ka otubwanya kulonga namino?
1, 2. (a) Le i bipangujo’ka byotubwanya kwiipangula bitala kimfwa kya Yesu kya kutengela? (b) Lelo kimfwa kibwaninine kya Yesu kibwanya kukwasha bantu ba bubi? Leta kimfwa.
UBWANYA padi kwiipangula amba: ‘Le bine bibwanika kwiula kimfwa kya Yesu kya kutengela? Dibajinji bidi, Yesu wādi mubwaninine! Ne kadi, kyaba kimo wādi ubwanya kuyuka biyampe bintu bya kumeso—nansha ke tununu na tununu twa myaka yādi iya’ko! Le wādi usakilwa bine kutengela?’ (Mat. 24:37-39; Bah. 4:15) Tubandaulei bidi bino bipangujo pa kuyuka muswelo wikele uno mwanda na mvubu kadi wa kampeja-bukidi.
2 Lelo kino kimfwa kibwaninine kibwanya kukwasha bantu ba bubi? Bine, ke pantu bibwanika kuboila ñeni kudi mufundiji muyampe ne ku kimfwa kyandi. Kimfwa, langa’po bidi muntu wifunda musunsa wandi mubajinji kwela muketo. Kabwanyapo kusobola muketo biyampe pa kwasa pa kikoto, ino ufwaninwe kwifunda bininge ne kutompa kusobola misunsa mivule. Pa kwilumbulula, ufwaninwe kwifunda na katentekeji kimfwa kya mufundiji wandi, mwine upotolwele kwela muketo. Mwifundi ukata mutyima ku mwimanino wa mufundiji wandi, mwalongela makasa, ne mwajininya minwe mu muzelo. Bityebitye, mwifundi ukayuka muswelo wa kutamuna muzelo; kuyuka mupukumina luvula, ne kwendelela kulonga bukomo. Na kwiula byobya byamonanga mufundiji wandi ulonga, bityebitye miketo yaela ikekala ke yase kubwipi na kikoto. Ne batwe netu mo monka, byotudi Bene Kidishitu tuloñanga bukomo bwa kulonda bufundiji bwa Yesu ne kwiula kimfwa kyandi kibwaninine.
3. (a) Le Yesu wālombwele namani amba usakilwa ngikadilo ya kutengela? (b) Le i bika byotusa kubandaula mu kino kishinte?
3 Lelo pa mwanda utala kutengela napo le? Lelo bine Yesu wādi usakilwa ino ngikadilo? Bine, wādi usakilwa’yo. Kimfwa, mu bufuku bwandi bwa mfulo bwa būmi bwandi pano pa ntanda, Yesu wāsoñenye batumibwa bandi ba kikōkeji amba: “Muntengele nāmi.” Kupwa wabweja’ko amba: “Tengelai ne kulombela kutyina’mba mwakatwela mu kutompibwa.” (Mat. 26:38, 41) Nansha Yesu byēlombwele bu mutengele mafuku onso, ino nakampata mu bitatyi bibi, wādi usakilwa kutengela ne kufwena mpata kudi Shandi wa mūlu. Wādi uyukile amba balondi bandi nabo basakilwa kutengela—ke enkapo kine kitatyi’kya, ino i ne mu mafuku a kumeso. Shi ke pano tutalei mwanda waka Yesu witusakila twendelele kutengela. Kupwa, tusa kubandaula mu miswelo isatu motukokeja kwiula kutengela kwa Yesu mu būmi bwetu bwa difuku ne difuku.
MWANDA MWINE WITUSAKILA YESU TUTENGELE
4. Le i kukwatañana’ka kudi pa bukata bwa bintu byoketuyukilepo bya mu mafuku a kumeso ne kusakilwa kotusakilwa kutengela?
4 Mu kīpi, Yesu witusakilanga tutengele nyeke pa bintu byoketuyukilepo ne byotuyukile. Yesu paādi pano pa ntanda bu muntu, lelo wādi uyukile byonso biya kumeso? Mhm, mwanda wānenene na kwityepeja amba: “Ne dyodya difuku nadyo kekudi muntu widiyūkile, nansha umo, shi dyuba ka, kadi shi dyuba pi? ehe, nansha bamwikeulu ba mūlu bene, poso’nka Tata.” (Mat. 24:36) Mu kine kitatyi’kya, Yesu, “Mwana,” kādipo uyukile kitatyi kine kyādi kya kufika mfulo ya ino ntanda mibi. Le batwe netu dyalelo? Lelo ketuyukilepo bya kumeso? Bine ketwibiyukilepo! Ketuyukilepo kitatyi kine kikatuma Yehova wandi Mwana kufudija ino ngikadilo imbi ya bintu. Shi twadi tuyukile, le twadi bine bakusakilwa kutengela? Enka na mwāshintulwidile’kyo Yesu, mfulo ikayanga mu kitulumukila, pakubulwa kuyuka; o mwanda mwine tusakilwa nyeke kutengela.—Tanga Mateo 24:43.
5, 6. (a) Lelo kuyuka kotuyukile bintu bya kumeso ne mpango ya Leza kwitukwasha namani tutengele? (b) Mwanda waka kuyuka kotuyukile myanda itala Satana kwitulengeja tusumininwe kutengela?
5 Pakwabo kadi, Yesu wādi uyukile bintu bivule bya kutendelwa bitala mafuku a kumeso—bubinebine kebwādipo buyukilwe na bantu bavule bādi bamujokolokele. Buyuki bwetu kebudipo pabwipi na bwa Yesu, ino tumufwija’ko, pa kuyuka bintu bivule bitala pa Bulopwe bwa Leza ne byobusa kulonga panopano ponka. Potutala bantu betujokolokele, ekale ku masomo, ku kaji, nansha mu mwaba otusapula’mo, lelo ketumonangapo amba bantu bavule badi mu fukutu bwī pa mwanda utala buno bubinebine bwa ntumbo? Nanshi pano tubatana bubinga bukwabo botufwaninwe kutengedila. Pamo bwa Yesu, tufwaninwe nyeke kutengela, kukimba mikenga ya kusapula myanda yotuyukile pa Bulopwe bwa Leza. Ino mikenga yonso idi na mvubu ne ketusakangapo kusupakanya mukenga nansha umo. Būmi bwa bantu budi pa katele-bulenda!—1 Tem. 4:16.
6 Yesu wādi uyukile kintu kikwabo kyādi kimutonona atengele nyeke. Wādi uyukile amba Satana wādi musumininwe kumutompa, kumupangapanga ne kona bululame bwandi. Uno walwana umbi wādi nyeke utengele “kitatyi” kikwabo kifwaninwe kya kutompa Yesu. (Luka 4:13) Yesu kabudilwe’po kutadija. Wādi usaka kwikala mwiteakanye ku ditompo dyo-dyonso, ekale dya kutompibwa, kukankajibwa, nansha kupangwapangwa. Lelo batwe ke pepi? Tuyukile amba Satana ukidi nyeke pamo “bwa ntambo ubuluma, ukimba wakubokota.” O mwanda Kinenwa kya Leza kidingila Bene Kidishitu bonso amba: “Tūkijai mityima, tengelai.” (1 Pet. 5:8) Ino, i muswelo’ka otukokeja kulonga namino?
MUSWELO WA KUTENGELA MU MILOMBELO
7, 8. Le Yesu wāletele madingi’ka pa mwanda utala milombelo, ne wāshile kimfwa kya muswelo’ka?
7 Bible ulombola kukwatañana kukatampe kudi pa bukata bwa kutala nansha kutengela ku mushipiditu ne milombelo. (Kol. 4:2; 1 Pet. 4:7) Kinondanonda na paānene balondi bandi batengele nandi, Yesu wānene amba: “Tengelai ne kulombela kutyina’mba mwakatwela mu kutompibwa.” (Mat. 26:41) Lelo wādi ukimba kunena amba ano madingi emanine enka pa ngikadilo mikomo yobādi’mo mu kine kitatyi’kya? Mhm, madingi andi i musoñanya otufwaninwe kulonda mu būmi bwetu bwa bukile-bukya.
8 Yesu wāshile kimfwa kilumbuluke kya kulombela. Ukokeja kuvuluka’mba kyaba kimo wākesheshe ulombela kudi Shandi. Tutompei kufwatakanya mobyapityile. (Tanga Luka 6:12, 13.) Ku muketeko wa mvula, kampalampala na kibundi kya babiluwe kya Kapanama, kibundi kine kyādi kishikete’mo Yesu. Kyolwa pakoloba, Yesu wakanda ku lūlu ludi kampalampala na Dijiba dya Ngadilea. Aye pa kumona mfindi pa ntanda ya biyombo ne mityi, padi wamone ne mikejima ya binanu munshi mwa Kapanama ne mu bibundi bikwabo bya pabwipi. Inoko kitatyi kisamba Yesu na Yehova, wate mutyima mpata ku milombelo yandi. Pabapite maminite—ke mansaa. Bityebitye wamone kulampe penda pabula binanu, mutambila kweji ne kutwela mu makumbi nansha penda papwasa banyema ba bufuku bakimba bidibwa. Bimweka’mba milombelo yandi imanine pa butyibi bukatampe bwafwaninwe kukwata—bwa kutonga batumibwa bandi 12. Tubwanya kufwatakanya mutokaminine Yesu mu kulombola Shandi milangwe yandi yonso ne myanda itala mwanā bwanga umo ne umo palomba na kininga buludiki ne tunangu.
9. I ñeni’ka yotubwanya kuboila ku kimfwa kya Yesu kya kulombela bufuku bonso?
9 I ñeni’ka yotubwanya kuboila ku kimfwa kya Yesu? Le i ya amba tufwaninwe kupityija mansaa mavule mu milombelo? Mhm, mwanda Yesu wādi uyukile biyampe myanda itala balondi bandi, amba: “Mutyimako, uteleko ino mubidi i wa buzoze.” (Mat. 26:41) Inoko, tubwanya kwiula Yesu. Kimfwa, lelo twisambanga na Tata wetu wa mūlu kumeso kwa kukwata butyibi bo-bonso bwa ku mushipiditu bwitutala, butala kisaka kyetu nansha butala banabetu betabije? Lelo mu milombelo yetu twelanga’mo myanda ya batutu ne bakaka mu lwitabijo? Lelo tulombelanga bitamba ku mutyima kupita’ko kupituluka bishima bitupu? Yuka kadi amba Yesu wādi umwene na mvubu kipwano kyandi na Shandi ne kwisamba nandi pafula. Byotudi dyalelo mu ntanda ivudile mingilo, i kipēla kwipeneneka mu bintu bya bitupu mu būmi, twailwa’ko ne kulonga bintu bya mvubu kutabuka. Shi twitūdile’ko kitatyi kya kulombela na mushike, milombelo ya pa kasuku, tukekala badyumuke mpata ku mushipiditu. (Mat. 6:6, 7) Tukafwena pabwipi na Yehova, kukomeja kipwano kyotupwene nandi ne kwepuka kulonga kintu kyo-kyonso kibwanya kutyiba kipwano.—Mit. 25:14.
MWA KWIKADILA BATENGELE MU MWINGILO WA BUSAPUDI
10. I kimfwa’ka kitulombola muswelo wādi ukwatakanya Yesu mikenga ya kusapula bukamoni?
10 Yesu wādi mutengele mu mwingilo wāmupele Yehova kwingila. Kukokeja kwikala twaji tumo tulengeja mwingidi alange amba ketudipo na byaka. Inoko, twaji tuvule tulomba kuta’ko mutyima mpata ne kudyumuka, ne mwingilo wa bwine Kidishitu nao udi pamo bwa ato. Yesu wādi nyeke mudyumuke mu mwingilo wandi, ukimba mikenga ya kusapula myanda miyampe. Kimfwa, kitatyi kyaāfikile na bandi bana ba bwanga ku kibundi kya Kesalea pa kupwa kwenda lwendo lulampe lwa tamba lubanga, bana ba bwanga bāendele kukapota bidibwa. Yesu wāshele witūkija kubwipi na mushimwa wa mu kibundi, ino wādi nyeke utengele, kadi wāmwene mukenga wa kusapula bukamoni. Mwana-mukaji mwine Samadia wafwena kuteka mema. Yesu wādi ukokeja kutonga kukōkolokwa’ko bityetye. Wādi ubwanya kwikala na bubinga bwa kulekela kwisamba. Inoko, wēsambile, watweja mwana-mukaji mu mwisambo, ne kusapula musapu wa bukomo wātengele bantu bavule mu kibundi. (Yoa. 4:4-26, 39-42) Lelo tubwanya kwiula bininge kimfwa kya Yesu kya kutengela, na kulonga bukomo bwa kukwatakanya mikenga ya kusapula myanda miyampe ku bantu botutana mu būmi bwetu bwa difuku ne difuku?
11, 12. (a) Lelo Yesu wālongele’po bika kitatyi kyādi kikimba bantu kumulabika ku mwingilo wandi? (b) Le Yesu wālombwele bujalale namani pa mwanda utala mwingilo wandi?
11 Kyaba kimo, bantu ba kukanina kuyampe bākimbile kulabika Yesu ku mwingilo wandi. Mu Kapanama, bibumbo bya bantu byātengelwe na bingelengele bya Yesu bya kubelulañana kebasake ashikatyidile nabo. Uno i mulangwe muyampe. Inoko mwingilo wa Yesu wādi wa kusapwila “mikōko mijimine ya bwine Isalela,” yonso ke’nkapo bantu ba mu kibundi kimo. (Mat. 15:24) O mwanda wāsapwidile bano bantu amba: “I kiñendelemo nsapwile myanda-miyampe ya bulopwe bwa Leza mu bibundi bikwabo namo, ke-kintu i akyo kyonka kyo natalwilwa.” (Luka 4:40-44) Na bubine, būmi bwa Yesu bwādi bwimanine pa mwingilo wandi. Kālekelepo kintu nansha kimo kimusasukije.
12 Le kwimanina kwādi kwimanine Yesu pa mwingilo wandi kulombola’mba wādi ulonda bintu bulondelonde nansha kwisusula? Lelo wādi mwielele bininge mu mwingilo wandi bimulengeja asūle bisakibwa bya bisaka? Mhm, Yesu wāshile kimfwa kiyampe kya bujalale. Wādi usangedile būmi, ne kwitūdila’ko kitatyi kya kwisangaja na balunda nandi. Wādi umwene bisaka na mvubu, wibikwatyilwa lusa lukatampe pa bisakibwa ne makambakano abyo, kadi wādi upēlelwa kulombola buswe ku bana.—Tanga Mako 10:13-16.
13. I muswelo’ka otukeula kimfwa kya Yesu kya kutengela ne bujalale kitatyi kyotudi mu mwingilo wa kusapula Bulopwe?
13 Potwiula kimfwa kya Yesu kya kutengela, i muswelo’ka otubwanya kwikankila’ko kulombola bujalale na bwaādi nabo? Ketukalekapo ino ntanda itulabike ku mwingilo wetu. Enka ne balunda ba binebine ne babutule babwanya kwitusoñanya tuzoze mu mwingilo wetu nansha kukimba byobya byobamona bu ye būmi buyampe. Ino shi twiule Yesu, tukamona mwingilo wetu pamo bwa bidibwa. (Yoa. 4:34) Mwingilo wetu witudishanga ku mushipiditu ne kwituletela nsangaji. Kadi, ketusakangapo kupityija’byo kipimo, na kulombola mushipiditu wa kwimona batwe bene bu boloke nansha kwisūla mu būmi. Pamo bwa Yesu, tusakanga kwikala bengidi ba nsangaji kadi ba bujalale ba “Leza wa dyese ne dyesepo.” —1 Tem. 1:11.
MWA KWIKADILA BATENGELE MU BITATYI BYA MATOMPO
14. Le i milangwe’ka yotufwaninwe kukomena mu bitatyi bya matompo, ne mwanda waka?
14 Enka na motwekimwena, madingi amo-amo a kampeja-bukidi a Yesu a kutengela nyeke, wāletele’o kitatyi kyaādi mu matompo makomo. (Tanga Mako 14:37.) Kitatyi kyotutanwa na masusu, kyo kine kyotusakilwa kimfwa kyandi. Mu matompo, bavule belwanga bubinebine bwa mvubu, na bumo bidi bwa kamweno butelelwe misunsa ibidi mu mukanda wa Nkindi amba: “Kudi dishinda, muntu amba i dyoloke; ino mfulo yadyo o mashinda a lufu.” (Nk. 14:12; 16:25) Shi tukulupile mu ñeni ya batwe bene, nakampata kitatyi kyotutanwa na myanda mikomo, twitūlanga batwe bene mu kyaka ne boba botusenswe.
15. Lelo mutwe wa kisaka ubwanya kutanwa na matompo’ka kitatyi kikomene misokwe?
15 Kimfwa, mutwe wa kisaka ubwanya kutyinibwa mbavu bininge pa kuvuija bisakibwa bya ku ngitu “bya bandi.” (1 Tem. 5:8) Ubwanya kutanwa na ditompo dya kwitabija kaji kakokeja kyaba kyonso kumubudija kutanwa ku kupwila kwa bwine Kidishitu, kutangidila mu butōtyi bwa kisaka, nansha kutambila mu mwingilo. Shi ukulupile enka mu milangwe ya bu muntu, ukokeja kumona kulonga namino bu kwendele’mo ne koloke. Inoko kukokeja kumubeleka nansha kumwipaya ku mushipiditu. Bine i biyampe’po kashā kulonda madingi adi mu Nkindi 3:5, 6! Solomone wānene amba: “Kulupila mudi Yehova ne mutyima obe onsololo, kadi kokalemēnenapo pa kwivwanija kwa abe mwine. Mu mashinda obe onso muyuke, kadi aye ukōlolanga tushinda tobe.”
16. (a) Lelo Yesu wāshile kimfwa’ka kya kukulupila mu tunangu twa Yehova pa kyaba kya kwikulupila aye mwine? (b) Le mitwe mivule ya bisaka beulanga namani kimfwa kya Yesu kya kukulupila mudi Yehova mu bitatyi bikomo?
16 Kitatyi kyādi Yesu mu matompo, wāpelele pelē kwimanina pa kwivwanija kwa aye mwine. Langa’po bidi! Muntu wa tunangu kutabuka wāikele’ko pano pa ntanda, kupela kwimanina pa tunangu twa aye mwine pa kulondolola. Kimfwa, kitatyi kyāmutompele Satana, Yesu wāmulondolwele na kupituluka mu uno musemwa wa amba: “Kisonekelwe’mba.” (Mat. 4:4, 7, 10) Wādi ukulupile mu tunangu twa Shandi pa kukomena matompo, walombola kwityepeja kwābudilwe Satana ne kwaāpēlekele. Lelo netu ye motulongelanga? Mutwe wa kisaka wiula kutengela kwa Yesu, ulekanga Kinenwa kya Leza kimuludike, nakampata mu bitatyi bya matompo. Maelefu na maelefu a mitwe ya bisaka kujokoloka ntanda yonso, baloñanga uno muswelo. Basumininwe kutūla Bulopwe bwa Leza ne mutōtelo utōka pa kifuko kibajinji mu būmi bwabo, enka ne kumeso kwa bisakibwa bya ku ngitu. Mu uno muswelo, balelele biyampe bisaka byabo. Yehova nandi wibeselanga pa bukomo bobalonga bwa kuvuija bisakibwa bya ku ngitu, monka mulaile’kyo Kinenwa kyandi.—Mat. 6:33.
17. I bika byakutonona wiule muswelo wādi utengele Yesu?
17 Ne kutatana kwine mpika, Yesu wāshile kimfwa kilumbuluke kya kutengela. Kimfwa kyandi i kiyampe, kimwenwa’mo, kipandija’nka ne būmi. Vuluka amba, Satana i musumininwe kukuponeja mu tulo twa ku mushipiditu—ngikadilo ya kuzoza mu lwitabijo, mu butōtyi, ne kona bululame. (1 Tes. 5:6) Kokamuleka anekenye! Ikala nyeke mutengele pamo bwa Yesu—kutengela mu milombelo yobe, mu mwingilo obe, ne mu kulwa na matompo. Shi ulonge namino, ukekala na būmi bwa nsangaji, bulumbuluke ne botondwa tamba’nka pano mu ino ngikadilo ya bintu idi mu kapita i kaani. Kutengela kukakukulupija kadi amba kitatyi kikafika Mfumobe kufudija ino ngikadilo, ukakutana mutengele, wingila ne kulonga kiswa-mutyima kya Shandi. Bine Yehova ukaloelelwa kukupala mpalo mwanda wa lwendo lobe lwa kikōkeji!—Kus. 16:15.
[Bipangujo bya Kifundwa]
[Kifwatulo pa paje 16]
Yesu wāsapwidile mwana-mukaji ku mushimwa. Le ukimbanga mikenga’ka ya kusapula difuku ne difuku?
[Kifwatulo pa paje 17]
Kulela biyampe kisaka kyobe ku mushipiditu kulombolanga amba wimutengele
