Kech ‘Ji Duto’
KA NE Yesu lero ne jopuonjrene kaka nonego giyal wach maber, nonyisogi ni nitie joma ne ok dhi rwako wach Pinyruoth. (Luka 10:3, 5, 6) Sama walendo, wanyalo romo gi joma ger kata ma yanyowa. Kiwacho awacha adier, joma kamago nyalo miyo kecho ji obednwa matek.
Ng’at ma kecho ji en ng’at ma neno ne jomamoko lit bang’ fwenyo chandruoge ma gikaloe, kendo otemo mondo okonygi. Kata kamano, ka waweyo kecho jomamoko sama wan e tij lendo, yot ahinya mondo kinda ma wan-go e tij lendo odog chien, kendo ok wabi puonjo ji e yo maber. To koma chielo, ka watimo kinda mondo wakech ji, wabiro chalo joma medo yien e mach mondo omed liel, to mano biro miyo siso ma wan-go mar yalo wach Pinyruoth omedre!—1 The. 5:19.
Ere kaka wanyalo kecho ji kata sama timo kamano ok yot? Wane ane ji adek ma wanyalo luwo ranyisi margi—Jehova, Yesu, kod jaote Paulo.
KECH JI KAKA JEHOVA BENDE TIMO
Kuom higni mang’eny, ji osebedo ka timo gik ma ketho nying Jehova. To e ma osebedo ka “ong’won gi joma ok go erokamano kod joma richo.” (Luka 6:35) Yo mosebedo kohorego nyiso mano. Doher ni ores “ji mopogore opogore duto.” (1 Tim. 2:3, 4) Kata obedo ni Jehova osin gi richo, odewo ngima ji ahinya kendo ok doher ni oketh ng’ato ang’ata.—2 Pet. 3:9.
Jehova ong’eyo maber kaka Satan osedino pach ji mang’eny mondo kik rwak adiera. (2 Kor. 4:3, 4) Thoth ji osepuonj gik mobaro ahinya chakre tin-gi, to mano miyo rwako adiera bedonegi matek. Jehova oikore konyo joma kamago. Wang’eyo mano nade?
Ne ane paro ma Jehova ne nigo kuom Jo-Nineve. Kata obedo ni timbegi ne richo, Jehova nonyiso Jona niya: “Ok dakech Nineve koso, dala maduong’no; ka ma nitie ji moloyo gana mia achiel gi piero ariyo mak nyal pogo luetgi ma korachwich gi luetgi ma koracham?” (Jona 4:11) Jehova ne neno Jo-Nineve kaka joma ne ni e mudho, kendo nokechogi kuom oro Jona mondo odhi osiemgi.
Mana kaka Jehova, wan bende wadewo ngima ji. Wanyalo luwo ranyisi mar Jehova kuom konyo joma oikore winjowa kata bed ni ginyiso mana matin ni girwako wach.
KECH JI KAKA YESU BENDE NOTIMO
Yesu bende ne kecho joma ne nigi riyo mar ng’eyo Nyasaye mana kaka Wuon-gi kecho joma kamago. Muma nyisowa kama: “Ka noneno oganda, nokechogi nikech ne gihinyore kendo ne gidiwo mana ka rombe ma onge jakwath.” (Mat. 9:36) Yesu nong’eyo chal mar jowinjone; nong’eyo ni jogo ne dhi ire nikech jotend din ne puonjogi miriambo kendo ne ok dewgi kata matin. Kata obedo ni Yesu nong’eyo ni ne nitie jomoko ma ne dhi yie mondo gik mopogore opogore omon-gi rwako wach, pod ‘nopuonjogi gik mang’eny.’—Mar. 4:1-9.
Kik chunyi nyosre ka ng’ato ok orwako wach sama ihango lendone
Ngima jalokre, omiyo, ji nyaloga loko paro ma gin-go e wi adiera
Sama ji otamore rwako wach ma walando, kik wakaw ni kamano e kaka gin-ga, to onego watem ng’eyo gimomiyo ok girwak wach. Jomoko kuomgi chunygi nyalo chido gi Muma kata ok gidwar winjo weche Jokristo nikech timbe maricho ma joma luongore ni Jokristo timo. Samoro osenyisgi miriambo mathoth e wi Joneno mag Jehova. Nitie bende joma oluor ni joodgi kata anyuolagi biro ng’ulogi oko ka girwakowa maber.
Jomoko ma waromogo e tij lendo ok rwakwa nikech nitie gik maricho ma osetimorenegi ma miyo pod giluor luor. Nyaminwa moro ma jamisonari ma nyinge Kim wacho niya: “E alwora moro ma walendoe, ji mang’eny oseyudo chandruok kendo lalo mwandugi nikech lweny. Gionge gi geno. Chunygi onyosore marach kendo gitang’ tang’ gi ji. E alworano, waromoga gi joma kwedo wach ma walando. Chieng’ moro ng’ato nomonja ka ne an e tij lendo.”
Kim timoga nang’o mondo odhi nyime kecho ji kata obedo ni oromo gi gik ma galagala? Owacho kama: “Ndiko ma konyaga sama ji timona gik maricho en ndiko ma wacho ni, ‘Ng’at mariek iye ok wang’ piyo.’ (Nge. 19:11, The Bible in Luo, 1976) Paro kaka joma odak e alworano nopon miyo atimo kinda mondo akechgi. To nitie moko kuomgi ma ok ger. E alwora achiel achielno wan gi joma beyo ma wadokga limo.”
Wanyalo penjore kama: ‘Ka di ne bed ni an e chal mar joma walendonegi, di ne arwako nade wach Pinyruoth?’ Kuom ranyisi, nade ka di ne bed ni nosenyiswa miriambo mang’eny e wi Joneno mag Jehova? E chal kaka mago, samoro wan bende di ne ok warwako wach Pinyruoth mapiyo, kendo ne nyalo dwarore ni jolendo okechwa. Sama waparo chik ma Yesu nomiyowa ni watim ne ji gik ma dwaher ni wan bende otimnwa, wabiro dhi nyime kecho ji kata sama timo mano ok yot.—Mat. 7:12.
KECH JI KAKA PAULO BENDE NOTIMO
Jaote Paulo nokecho kata mana joma ne timone gik ma richo ka gikwedego. Nikech ang’o? Nong’eyo kuma en be noaye. Nowacho kama: “Chon ne achayo Nyasaye kendo ne asando joge, kendo ne an ng’at ma ne timo ne ji timbe mag achaya. Kata kamano, ne okecha nimar ne ajatimo gigo ka akia, kendo nikech ne aonge gi yie.” (1 Tim. 1:13) Nong’eyo ni Jehova gi Yesu ne okeche e okang’ malach ahinya. Nonyalo neno ka jomoko ma nolendonegi ne nigi kido ma chal gi ma ne en-go chon.
Nitie seche ma Paulo ne romoga gi joma nomakore ahinya gi puonj mag miriambo. Notimoga nang’o? Tich Joote 17:16 wachonwa ni ka ne en Athene, “chunye nochandore bang’ neno ka taondno opong’ gi nyiseche mag sanamu.” Kata kamano, nochako mbaka kodgi kowuoyo e wi sanamugo. (Tich 17:22, 23) Notiyo gi yore mopogore opogore mag lendo ka luwore gi joma noromogo, ‘mondo ka nyalore to oresie jomoko kuomgi.’—1 Kor. 9:20-23.
Wan be wanyalo luwo ranyisi mar Paulo kuom tiyo gi rieko sama wawuoyo gi ji e wi puonj mag miriambo ma giyiego, mondo wanyisgi wach maber moloyo. (Isa. 52:7, NW) Nyaminwa moro ma nyinge Dorothy wacho kama: “E alworawa, ji mang’eny osepuonj ni Nyasaye en ng’at mager kendo ma ng’ado ne ji bura ang’aya. Sama alendonegi, anyisogiga ni amor gi yie ma gin-go kuom Nyasaye, kae to apuonjogi gima Muma wacho e wi kido mabeyo ma Jehova nigo kod gik mosingonwa.”
“SIK KILOYO GIMA RACH KUOM TIMO GIMA BER”
Kaka wamedo sikore e “ndalo mag giko,” joma walendonegi “biro medo bedo [gi kido] maricho moloyo.” (2 Tim. 3:1, 13) To ok onego wayie mondo kidogo omonwa dhi nyime kecho ji kata mayowa mor. Jehova oikore miyowa teko mondo ‘wasik ka waloyo gima rach kuom timo gima ber.’ (Rumi 12:21) Painia moro ma nyinge Jessica wacho niya: “Ajaromo gi ji ma onge gi bolruok kata matin, kendo gichayowa kaachiel gi wach ma walandonegi. Mano nyalo miyo i ng’ato owang’ matek. Sama achako mbaka gi joma kamago, ajalemo gi chunya ka akwayo Jehova mondo okonya ane jogo kaka en be onenogi. Mano miyo agolo pacha kuom gik maricho ma jogo timo, kae to aketo pacha kuom kaka anyalo konyogi.”
Kik iol gi manyo joma nyalo rwako adiera
Ka idhi nyime hori gi ji kendo kechogi, moko kuomgi nyalo rwako adiera
Onego wapar bende kaka wanyalo jiwo jolendo wetewa. Jessica wacho kama: “Ka po ni nyawadwa oromo gi akwede, ok aged e mbakano ahinya. Kar mano, achako wuoyo e wi gik mabeyo ma wasetimo e tij lendo kata bed ni nitiere pek ma waromogo.”
Jehova ong’eyo maber pek ma waromogago e tij lendo. Nyaka bed ni omor ahinya sama oneno ka waluwo ranyisine mar kecho ji! (Luka 6:36) Wang’eyo maber ni Jehova ok bi dhi nyime kecho joma richo nyaka chieng’. Wan gadier chuth ni ong’eyo kinde mowinjore mobiro tiekoe gik maricho kod joma timo gigo. Ka pod warito kindeno, wan wadhi adhiya nyime lendo gi kinda kendo timo kamano e okang’ mapiyo. (2 Tim. 4:2) Wadhiuru nyime lendo gi kinda kendo kecho ji duto.
