SULA MAR PUONJRUOK 40
WER 30 Wuora, Nyasacha, Kendo Osiepna
Jehova ‘Chango Joma Chunygi Otur’
“Ochango jo ma chunygi otur, kendo oboyo adhondegi.”—ZAB. 147:3.
GIMA SULANI WUOYE
Jehova dewo ahinya joma nigi lit e chunygi. Sulani biro konyowa neno kaka Jehova hoyowa sama wan gi lit, kod kaka okonyowa hoyo jomamoko.
1. Jehova winjoga nade sama jotichne timo duto ma ginyalo mondo gitine?
JEHOVA ong’eyo gik moko duto ma jotichne kadhoe. Ong’eyo sama wamor kod sama wan gi lit. (Zab. 37:18) Sama Jehova neno ka watimo duto ma wanyalo mondo watine kata obedo ni wan gi lit e chunywa, obedo mamor. Bende, oikore konyowa kendo hoyowa.
2. Ang’o ma Jehova timoga ne joma chunygi otur, to ang’o ma wanyalo timo mondo wan bende wayud ber kuom hoch mochiwo?
2 Zaburi 147:3 wacho ni Jehova ‘boyo adhonde’ joma chunygi otur. Ndikono nyiso kaka Jehova dewo ahinya joma nigi lit e chunygi. Ang’o monego watim mondo Jehova ohowa? Par ane ranyisini. Laktar molony nyalo konyo ng’ama ohinyore mondo adhola moro ma en-go ochang piyo. Kata kamano, mondo ochangi, nyaka oluw kaka laktar biro nyise. E sulani, wadwaro nono weche ma Jehova jiwogo joma nigi lit e chunygi, kod kaka tiyo gi wechego e ngimawa nyalo konyowa.
JEHOVA DWARO NI WANG’E NI OGENOWA
3. Ang’o momiyo jomoko nenoga ni gin joma nono?
3 Wadak e piny ma ji onge hera, kendo mano miyo ji mang’eny neno ni gin joma nono. Nyaminwa moro miluongo ni Helen a wacho kama: “Nadongo e ot ma ji ne ok oherore. Wuonwa ne ger kendo nosiko koyanyowa konyisowa ni wan joma nono.” Mana kaka Helen, samoro in bende osetimni gik ma ok kare, oseyanyi, kendo nyalo bedo ni wechego osemiyo iwinjo ni in ng’at ma nono. Ka en kamano, samoro nyalo bedoni matek yie ni nitie ng’ama dewi gadier.
4. Ka luwore gi Zaburi 34:18, ang’o ma Jehova dwaro ni wabedgo gadier?
4 Kata obedo ni seche moko osetimni gik ma ok kare, bed gadier ni Jehova oheri kendo ogeni ahinya. En “machiegni gi jo ma chunygi onyosore.” (Som Zaburi 34:18.) Sama iwinjo ka ‘chunyi ool,’ par ni Jehova noneno kido mabeyo ma in-go, to mano e momiyo noywayi ire. (Joh. 6:44) Oikore konyi kinde duto nikech ogeni ahinya.
5. Ang’o minyalo puonjori kuom yo ma Yesu nokechogo joma ji nochayo?
5 Wanyalo ng’eyo kaka Jehova winjo sama wan gi lit ka wanono ranyisi mar Yesu. E kinde ma Yesu ne nie piny ka, nonyiso joma nocha ng’wono kendo nokechogi. (Mat. 9:9-12) Kuom ranyisi, ka ne miyo moro omulo law Yesu kogeno ni odhi chango, Yesu nohoye kendo nopwoye nikech yiene. (Mar. 5:25-34) Yesu nyisoga kit wuon-gi e yo makare chuth. (Joh. 14:9) Kuom mano, bed gadier ni Jehova ogeni kendo oneno kido mabeyo minyiso, moriwo yie ma in-go kod hera ma iherego.
6. Ere kaka ng’ato nyalo nyagore sama owinjo ni en ng’at ma nono?
6 Ang’o ma inyalo timo kisiko iwinjo ni in ng’at ma nono? Som ndiko ma konyi bedo gadier ni Jehova dewi kendo ipar kuomgi matut. b (Zab. 94:19) Ka po ni nitie chenro moro migombo chopo to ok inyal, kata ineno ni ok itim mathoth kaka jomamoko, kik chunyi nyosre. Jehova dwaro ni watim mana ma wanyalo. (Zab. 103:13, 14) Ka po nitie gimoro marach ma notimni chon, kik iket ketho kuomi. Par ni Jehova biro ng’ado ne ng’at ma notimoni marachno bura, to ok in. (1 Pet. 3:12) Sandra ma ne otimne marach ka ne pod otin, wacho kama: “Akwayoga Jehova mondo okonya anenra kaka onena.”
7. Ere kaka pek ma wasekale e ngimawa nyalo konyowa e tij Jehova?
7 Bed gadier ni Jehova nyalo tiyo kodi e konyo jomamoko. Odhiali gi migawo makende mar tiyo kode kanyachiel sama ilando wach maber. (1 Kor. 3:9) Nikech isekalo e pek kaka mago, nyalo bedoni mayot ng’eyo kaka jomamoko winjo sama gin bende gikalo e pek. Inyalo timo mathoth mondo ikonygi. Helen ma ne wasewuoyo kuome motelo noyudo kony kendo sani en bende onyalo konyo jomamoko. Owacho kama: “Nacharaga, kata kamano, Jehova nokonya kendo sani aneno ni ohera kendo an bende anyalo konyo jomamoko.” Helen sani mor tiyo ne Jehova kaka painia mapile.
JEHOVA DWARO NI WAYIE GI NG’WONO MONYISOWA
8. En adiera mane ma Jehova dwaro ni wabedgo ka luwore gi Isaya 1:18?
8 Nitie jotich Jehova moko ma chunygi pod chandore ahinya nikech richo moko ma ne gitimo chon. Ginyalo bedo richo ma ne gitimo ka pok obatisgi, kata ma ne gitimo bang’ kosebatisgi. Kata kamano, onego wang’e ni Jehova nochiwo rawar nikech oherowa gi hera matut. Kuom adier, odwaro ni wayie gi mich ma nomiyowano. Jehova dwaro ni wabed gadier ni bang’ ‘loso kode weche,’ oweyonwaga richowa chuth kendo ok ochak opargi. c (Som Isaya 1:18.) Bende, onego wang’e ni wiye ok wilga gi gik mabeyo ma wasetimo.—Zab. 103:9, 12; Hib. 6:10.
9. Ang’o momiyo onego waket pachwa kuom gik ma watimo sani kod ma kinde mabiro kar keto pachwa kuom gik mosekalo?
9 Ka po ni chunyi pod chandi nikech gik maricho ma ne itimo chon, tem matek mondo iket pachi kuom gik mitimo sani kod gik mibiro timo e kinde ma biro, kar keto pachi kuom gik mosekadho. Ne ane ranyisi mar jaote Paulo. Noywago ang’e nikech nosando Jokristo malit, kata kamano, nong’eyo ni Jehova noseng’wonone. (1 Tim. 1:12-15) Be nodhi nyime siko koparore nikech richo moko ma notimo chon? En adier ni ne ok otimo kamano, mana kaka ne ok oyie keto pache kuom gik ma notimo mondo obed Ja-Farisai ma nomi luor. (Fil. 3:4-8, 13-15) Kar mano, Paulo notimo migape gi kinda kendo noketo pache kuom kinde ma biro. Mana kaka Paulo, ok inyal loko gik ma ne itimo chon. Kata kamano, inyalo miyo Jehova duong’ kokalo kuom gik mitimo sani kendo keto pachi kuom singo mabeyo mobiro miyowa e kinde ma biro.
10. Ang’o ma wanyalo timo ka gik maricho ma ne watimo chon nochwanyo jomamoko?
10 Samoro chunyi nyalo chandore nikech gik ma nitimo chon kendo ma nochwanyo jomamoko. Ang’o ma nyalo konyi? Tim duto minyalo mondo ilos weche, kendo ikwa ng’wono koa e chunyi. (2 Kor. 7:11) Kwa Jehova mondo okonyi, in kaachiel gi joma ne ichwanyogo mondo ubed gi kuwe kod winjruok maber.
11. Ang’o ma wanyalo puonjore kuom ranyisi mar janabi Jona? (Ne bende picha manie nyim gaset.)
11 Puonjri kuom kethogi kendo yie mondo Jehova oti kodi e migawo moro amora momiyi. Ne ane ranyisi mar janabi Jona. Kar mondo nodhi Nineve kama Nyasaye nochike nodhiye, Jona nobaro modhi kama chielo. Jehova nomiyo Jona kum, kendo nopuonjore kuom kethone. (Jona 1:1-4, 15-17; 2:7-10) Jehova ne ok ojok gi Jona. Nonyise kendo ni odhi Nineve, to Jona notimo kamano ma ok odigni. Ne ok oyie mondo ketho ma notimo e kinde mokalo omone yie gi migawo ma Jehova nomiye kendo.—Jona 3:1-3.
Bang’ ka Jehova nosereso janabi Jona ei rech moro maduong’, nonyise kendo ni odhi Nineve mondo oland ote ma nomiye (Ne paragraf mar 11)
JEHOVA HOYOWA KOTIYO GI ROHO MARE MALER
12. Ere kaka Jehova miyowa kuwe sama gimoro malit ma miyowa luoro otimorenwa? (Jo-Filipi 4:6, 7)
12 Jehova hoyowa kotiyo gi roho mare maler sama gimoro malit ma miyowa luoro otimorenwa. Ne ane ranyisi mar Ron gi Carol ma wuodgi nodere. Giwacho kama: “Waseromoga gi pek moko e ngimawa, kata kamano, mae to ne lit miwuoro. Kinde mang’eny, nindo ne tamorega terowa nikech wachno. Kata kamano, e kinde kaka mago ne wawuoyoga gi Jehova e lamo, to mano nomiyo wabedo gi kuwe miwuoye e Jo-Filipi 4:6, 7.” (Som.) Ka po ni nitie gimoro marach ma notimoreni ma pod chando chunyi, inyalo wuoyo gi Jehova kinyise kaka iwinjo nyading’eny kaka nyalore. (Zab. 86:3; 88:1) Kinde duto, kwa Jehova rohone maler kendo obiro miyigo.—Luka 11:9-13.
13. Ere kaka roho maler nyalo konyowa dhi nyime tiyo ne Jehova? (Jo-Efeso 3:16)
13 Be gimoro malit ma notimoreni nonyoso chunyi kendo weyi kionge gi teko? Inyalo yudo teko mar dhi nyime tiyo ne Jehova kokalo kuom roho maler. (Som Jo-Efeso 3:16.) Ne ane ranyisi mar nyaminwa miluongo ni Flora. En kaachiel gi jaode ne gitiyo ne Jehova kaka jomisonari, kae to jaode nondhoge to mano nomiyo giketho kendgi. Nyaminwano wacho kama: “Timneno nokelona lit ahinya. Nakwayo Jehova rohone maler mondo okonya nano e pekno. Naparo ni ok abi nyalo nano e pekno. Kata kamano, Jehova nomiya teko mar nano kendo nyagora maber.” Mano osemiyo Flora ogeno Jehova kendo en gadier ni obiro dhi nyime konye e chandruogene duto. Omedo wacho kama: “Naneno adiera mar weche ma yudore e Zaburi 119:32 ma wacho ni: ‘Abiro rito chikeni gi chunya duto nikech iyawo chunya mondo imeda rieko.’”
14. Ang’o ma wanyalo timo mondo roho mar Nyasaye oti kuomwa?
14 Bang’ kwayo Jehova roho maler, ang’o monego itim? Tim gik ma biro miyo roho mar Nyasaye oti kuomi. Mago oriwo dhi e chokruoge kod tij lendo. Pong’ pachi gi weche mag Jehova kuom somo Muma pile. (Fil. 4:8, 9) Sama isomo Muma, ibiro somo e wi joma noyudo chandruoge moko e ngimagi, kendo par matut kaka Jehova nokonyogi mondo ginan. Sandra ma nosewuo kuome motelo, noyudo chandruoge moko malit moluwore oluwore. Owacho kama: “Ranyisi mar Josef nojiwa ahinya. Josef ne ok oweyo chandruoge kod gik maricho ma notimne oketh winjruokne gi Jehova.”—Cha. 39:21-23.
JEHOVA HOYOWA KOTIYO GI JOKRISTO WETEWA
15. Gin jomage ma nyalo hoyowa, to ere kaka ginyalo timo kamano? (Ne picha bende.)
15 Sama wakalo e chandruoge, Jokristo wetewa nyalo ‘hoyo chunywa ahinya.’ (Kol. 4:11) Jehova tiyoga gi Jokristo wetewa e nyisowa hera. Ginyalo ohoyowa kuom chikomwa itgi adimba kendo kuom bedo kanyachiel kodwa e chandruogewa. Ginyalo somonwa ndiko moro ma jiwowa kata lemo kanyachiel kodwa. d (Rumi 15:4) Seche moko, owadwa kata nyaminwa moro nyalo konyowa neno weche kaka Jehova nenogi kendo mano nyalo konyowa dhi nyime nano. Bende, Jokristo wetewa nyalo timo gimoro ma konyowa, kuom ranyisi, ginyalo miyowa chiemo sama wan gi chandruok.
Osiepe ma wageno nyalo ohoyowa kendo konyowa (Ne paragraf mar 15)
16. Ang’o ma nyalo dwarore ni watim mondo jomamoko okonywa?
16 Seche moko nyalo dwarore ni wakwa kony. Ng’e ni owete gi nyimine oherowa kendo gidwaro ni gikonywa. (Nge. 17:17) Kata kamano, samoro ok ginyal ng’eyo kaka wawinjo kata gima wachando. (Nge. 14:10) Ka nitie gimoro ma chando chunyi, bed thuolo nyiso osiepni moro migeno. Nyise kaka diher ni okonyi. Inyalo wuoyo gi jaduong’ achiel kata jodongo ariyo ma iwinjo ka in-go thuolo. Nyimine moko oseyudo hoch kuom wuoyo gi nyimine motegno e kanyaklagi.
17. Gin weche mage ma nyalo monowa yudo jip ma Jokristo wetewa miyowa, to ere kaka wanyalo loyo pekgo?
17 Tem matek mondo iriwri gi Jokristo weteni kar bedo kar kendi. Samoro nyalo bedoni matek goyo mbaka gi jomamoko nikech chuny malit ma in-go. Seche moko owete gi nyimine nyalo tiyo gi weche ma nyoso chunyi nikech ok ging’eyo gima ikale. (Jak. 3:2) Kik iyie mondo weche kaka mago omoni yudo jip ma gimiyi. Jaduong’-kanyakla moro miluongo ni Gavin ma nigi tuo mar depression wacho kama: “Gima ok aheroga mogik en bedo kama ji nitie kata goyo mbaka kodgi.” Kata kamano, Gavin temoga matek mondo obed kanyaachiel gi owete gi nyimine, kendo oseyudo ber mar timo kamano. Nyaminwa moro miluongo ni Amy wacho kama: “Nikech weche moko ma timorena chon, bedonaga matek geno jomamoko. Kata kamano, asepuonjora hero Jokristo wetena kendo genogi mana kaka Jehova bende timo. Ang’eyo ni mano miyo Jehova bedo mamor, to an bende timo kamano miyo abedo mamor.”
SINGO MAG JEHOVA MA KINDE MABIRO NYALO HOYOWA
18. Gin ber mage ma wageno yudo e kinde mabiro, to ang’o monego waikre timo e kindegi?
18 Wan gadier ni e kinde mabiro, Jehova biro tieko gik moko duto ma kelonwa lit. (Fwe. 21:3, 4) E kindego, gik maricho ma notimwa, ok ‘nochak ochand chunywa kendo.’ (Isa. 65:17) Mana kaka waseneno, Jehova ‘boyo odhondewa’ kata e kindewagi. Yie mondo Jehova ohoyi kotiyo gi yore ma wasewuoyego. Bed gadier ni ‘Jehova dewi.’—1 Pet. 5:7.
WER 7 Jehova En Tekowa
a Nyinge moko oloki.
b Ne sanduk ma wacho ni, “ Jehova Ogeni.”
c Mondo “walos weche” e kindwa gi Jehova, dwarore ni wanyis ni waloko chunywa gadier kuom kwayo Jehova mondo ong’wonwa kendo walok timbewa. Ka watimo richo moro maduong’, dwarore ni wamany kony kuom jodong-kanyakla.—Jak. 5:14, 15.
