1, 2. (a) En arus mar ng’ano mabiro kelo mor maduong’ ahinya e polo? (b) Gin penjo mage ma wabiro nono?

KINDE duto, chano arus en gima kawo kinde malach. Kata kamano, wabiro nono arus moro makende ahinya matimore e od ruoth. En arus mosebed kitimo ne ikruok kuom higini madirom 2,000. Machiegnini, sa biro chopo mondo wuon kisera okaw miahane. Wende mag mor biro pong’o od Ruoth kendo dwond oganda mang’ongo manie polo biro wer niya: “Haleluya! Nikech [Jehova] Nyasaye Manyalo Duto olocho. Moruru, kendo iluru, kendo miyeuru duong’; nikech kend mar Nyarombo osechopo. Chiege oseikore.”—Fwe. 19:6, 7.

² “Nyarombo” ma keny mare biro kelo mor maduong’ e polo en Yesu Kristo. (Joh. 1:29) Obiro rwakore nade ne arusno? Miaha en ng’a? To oseike nade ne kenyno? To arusno timore karang’o? Kenyni biro kelo mor maduong’ e polo. Kata kamano, be joma nigi geno mar dak e piny nyakachieng’ biro bedo mamor gi kenyno? Nikech wagombo ahinya ng’eyo dwoko mag penjogo, wabiro dhi nyime nono Zaburi 45.

3, 4. (a) Jandik-zaburi wacho ang’o e wi lep arus mag Wuon kisera, to ang’o mamiyo Ruodhno medo bedo mamor? (b) “Nyi ruodhi” gi ‘mikayi’ mabiro bedo mamor kanyachiel gi Wuon kisera ochung’ne ang’o?

³ Som Zaburi 45:8, 9. Wuon kisera, ma en Yesu Kristo rwako lepe mag arus. Lepego nigi suya mamit mana ka “gik mang’we ng’ar mabeyo” kaka manemane gi kidda ma ne gin moko kuom gik ma ne itiyogo e loso mo miwirogo joma ne oyier kata owal e piny Israel machon.—Wuok 30:23-25.

⁴ Wende mamit miwero e od Wuon kisera e polo miyo omedo bedo mamor ka koro keny mare medo kayo machiegni. Ng’at ma bende biro bedo mamor kanyachiel gi Wuon kisera en ‘mikache,’ matiende ni bad riwruok mar oganda Nyasaye manie polo moriwo koda “nyi ruodhi,” ma gin malaike makare. En mor maduong’ ahinya winjo ka dwol mawuok e polo wacho niya: “Moruru, kendo iluru. . . nikech kend mar Nyarombo osechopo”!

5. “Chi Nyarombo” en ng’a?

⁵ Som Zaburi 45:10, 11. Nikech waseng’eyo ni Wuon kisera en ng’a, to kare miaha en ng’ano? Ok en ng’ato achiel masie. Miaha ochung’ne Jokristo duto mowal ma gin ji 144,000. Yesu Kristo e wi kanyakla mar Jokristo mowalgo. (Som Jo Efeso 5:23, 24.) Gibiro locho gi Kristo e Pinyruodh Mesia e polo. (Luka 12:32) Jokisto mowalgi osebedo ‘kaluwo Nyarombo kuonde duto ma odhiye.’ (Fwe. 14:1-4) Gibedo “chi Nyarombo,” kendo gibiro dak kode e polo.—Fwe. 21:9; Joh. 14:2, 3.

6. Ang’o momiyo iluongo Jokristo mowal ni “nyar ruoth,” to ang’o momiyo ijiwogi ni ‘wigi owil gi joggi’?

⁶ Miahano ok luong mana ni “nyako,” to bende iluonge ni “nyar ruoth.” (Zab. 45:13) “Ruoth” en ng’a? En Jehova. Jokristo mowalgo bedo ‘nyithind’ Jehova. (Rumi 8:15-17) Nikech gidhi bedo miaha e polo, ijiwogi niya: “Wiyi mondo owil bende gi jou iwuon, kod jood wuoru” manie pinyka. Onego giket pachgi kuom “gik man malo, ok gik ma ni e piny.”—Kol. 3:1-4.

7. (a) Kristo osebedo ka iko miahane e yo mane? (b) Miaha neno nade Wuon kisera mabiro bedo chwore e kinde mabiro?

⁷ Kuom higini miche mang’eny, Kristo osebedo ka iko miahane ne arus mibiro tim e polo. Jaote Paulo nondiko ni Kristo “nohero [kanyakla], mi nochiwore nikech en. Nochiwore ni mondo opwodhe koselwoke gi lwok mar pi kod wach, mondo ochiw ni en owuon [kanyakla] man gi duong’, ma onge chilo kata jowruok kata gimoro ma kamano, to obed maler ma onge seyo.” (Efe. 5:25-27) Paulo nonyiso Jokristo mowal ma ne nie kanyakla ma Korintho kama: “An gi nyiego kuomu, nyiego mar Nyasaye, nikech natimou osiep kod Kristo, mondo ateru kaka nyako maler ir chwore.” (2 Kor. 11:2) Nikech lamo mar miaha ler kendo Nyasaye oyiego, Yesu Kristo, ma en Wuon kisera kendo Ruoth neno ni miahane en ‘jachia,’ tiendeni winjruok mare gi Nyasaye ber. To miaha bende neno Wuon kisera kaka ‘ruodhe’ kendo okulorene.

8. Ang’o momiyo owinjore owachi ni miaha nigi “duong’ maler duto”?

⁸ Som Zaburi 45:13, 14a. Miaha itero mondo otim arus ka en gi “duong’  maler duto.” E Fweny 21:2 ipimo miaha gi dala ma en Jerusalem Manyien, “koikore kaka miaha ikore ni chwore.” Dala manie poloni nigi “duong’ mar Nyasaye” kendo orieny ka “kidi ma nengone tek, ka jasper, maler kaka krustal.” (Fwe. 21:10, 11) Nenruok majaber mar Jerusalem Manyien ilero malong’o e bug Fweny. (Fwe. 21:18-21) Mano e momiyo jandik-zaburi wacho ni miaha nigi “duong’ maler duto”! To mano ok bwogwa nikech en keny mar Ruoth matimore e polo.

9. “Ruoth” ma itero miaha ire en ng’a, to miahano orwakore nade?

⁹ Miaha itero ir Wuon kisera, ma en Ruoth ma Mesia. Ruodhno osebedo ka iko miaha, ‘kolwoke gi luok mar pi kod wach.’ Miahano koro ‘ler kendo oonge seyo.’ (Efe. 5:26, 27) Miaha bende nyaka rwakre mowinjore gi arus. To mano e gima otimo! “Lepe ochwe gi dhahabu,” kendo ibiro ‘tere ir ruoth korwako law ma otwang’ie kido.’ E keny mar Nyarombo, “oseyiene [miaha] mondo orwakre gi nanga mayom, maler kendo mapichni.”—Fwe. 19:8.

10. Keny mar Nyarombo timore bang’ ka ang’o mosetimore?

¹⁰ Som Fweny 19:7. Keny mar Nyarombo timore bang’ ka ang’o mosetimore? Kata obedo ni Fweny 19:7 wacho ni “chiege oseikore” ne keny, kwan mamoko maluwo e ndikono ok wuo kuom arusno. Kar mano, olero e yo matut okang’ mogik mar masira maduong’. (Fwe. 19:11-21) Be mano nyiso ni kenyno biro timore kapok Wuon kisera otieko loyo jowasike? Ooyo. Gik mokor e bug Fweny ok ochan kaluwore gi kaka ne gidhi timore. Kaluwore gi Zaburi 45, Ruoth Yesu Kristo kwongo rido lingangla e nungone mondo olo jowasike, kae to bang’ mano eka okendo.—Zab. 45:3, 4.

11. Kristo kedo kalocho e yore mage maluwore?

¹¹ Kuom mano, wanyalo wacho ni gik moko biro timore e yo maluwore kama: Mokwongo, ibiro ng’ad bura ne “min joterruok,” ma en Babulon Maduong’, tiende ni dinde duto mag miriambo. (Fwe. 17:1, 5, 16, 17; 19:1, 2) Bang’ mano, Kristo biro ketho riwruoge mamoko duto mag Satan e Har–Magedon ma en “lweny mar chieng’ maduong’no mar Nyasaye Manyalo Duto.” (Fwe. 16:14-16; 19:19-21) Mogik, Ruoth makedono biro tieko locho ka otueyo Satan gi jochiendene e abiso, kama gibiro chaloe mana kagima githo nikech ok gibi nyalo hinyo dhano kendo.—Fwe. 20:1-3.

12, 13. (a) Keny mar Nyarombo biro timore karang’o? (b) Ng’a gini mabiro bedo mamor e polo nikech keny mar Nyarombo?

¹² E ndalo mag gikogi, Jokristo mowal mochung’ motegno ka tiyo ne Nyasaye nyaka e thogi ichiero mondo oyud ngima e polo. Bang’ koseketh Babulon Maduong’ kendo ka kinde moko osekalo, Yesu biro choko Jokristo mowal duto mapod biro bedo kangima e piny mondo otergi e polo. (1 Thes. 4:16, 17) Omiyo, kapok lweny mar Har–Magedon ochakore, jogo duto manie kueth mar “miaha” biro yudo ka osedhi e polo. Bang’ lwenyno, keny mar Nyarombo biro timore. To mano kaka kenyno biro bedo gi mor mogundho! Fweny 19:9 wacho ni “jo moluongi e kisera mar Nyarombo gin jo moguedhi.” Kuom adier, ji 144,000 ma gin kueth mar miaha biro bedo mamor sidang’. To Ruoth ma en Wuon kisera, bende nobed mamor neno kwan  duto mag joge mowal ka ‘chiemo kendo metho kode e mesane e pinyruodhe’ mana kaka nosesingonegi. (Luka 22:18, 28-30) Kata kamano, ok Wuon kisera gi miaha kende ema biro bedo mamor gi keny mar Nyarombo.

¹³ Mana kaka ne waseneno motelo, dwond oganda mang’ongo manie polo biro wer kanyachiel niya: “Moruru, kendo iluru, kendo miyeuru [Jehova] duong’; nikech kend mar Nyarombo osechopo. Chiege oseikore.” (Fwe. 19: 6, 7) To nade jotich Jehova manie piny? Be gin bende gibiro bedo mamor?

14. Mana kaka owachi e Zaburi 45, “nyiri” maluwo miaha gin jomage?

¹⁴ Som Zaburi 45:12, 14b, 15. Janabi Zekaria nokoro ni e ndalo giko, ji mawuok e ogendini duto ne dhi bedo mamor tiyo ne Jehova ka gin kanyachiel gi Jokristo mowal mapod odong’ e piny. Nondiko niya: “E ndalogo, ji apar moa kuom dhumbe duto mag ogendini, ginimak mana riak law ng’a ma Jayahudi ka giwacho, Wanadhi kodu, nikech wasewinjo ka Nyasaye ni kodu.” (Zek. 8:23) E Zaburi 45:12, iluongo ‘ji apargo’ ni “nyar Turo” kendo ni “[jomomewo] kuom ji.” Gikelo mich ne Jokristo mowal, kendo gitemo mondo Jokristogo oyie kodgi kendo okonygi mondo giti ne Jehova. Kochakore higa 1935, ji tara gi tara oseyie mondo Jokristo mowalgo okonygi ‘gilok chunygi mondo gitim gik makare.’ (Dan. 12:3) Giriwo lwedo chuth Jokristo mowal kendo gisepwodho ngimagi ka giweyo lamo duto mag miriambo. “Nyiri” maluwo bang’ miahagi  osechiwo ngimagi ne Jehova kendo gisenyiso ayanga ni gimakore chuth gi Wuon kisera.

15. “Nyiri” maluwo bang’ miaha osetiyo nade kanyachiel gi Jokristo mowalgo mapod nie piny?

¹⁵ Jokristo mowal mapod nie piny osebedo kagoyo erokamano ne ‘nyirigi’ nikech kinda ma gitimo mondo gikonygi e lando ‘wach maber mar Pinyruoth’ e piny mangima. (Math. 24:14) Ok ‘roho gi miaha kende ema wacho ni: “Bi!”’ to joma winjo bende wacho ni: “Bi!” (Fwe. 22:17) Ee, ‘rombe mamoko’ nowinjo ka Jokristo mowal wacho ni “Bi!” ma gin bende gichako wacho kodgi ni “Bi!” ka gilendo ne ji duto e piny mangima.—Joh. 10:16.

16. Jehova osemiyo rombe mamoko thuolo mane?

¹⁶ Jokristo mowal ohero ahinya jowadgi ma gin rombe mamoko. E wi mano gimor ni Jehova osemiyo rombe mamoko thuolo mar yudo mor e keny mar Nyarombo. Ne okor ni ‘nyirigo’ ibiro kel ‘gi mor gi yilo.’ Ee, rombe mamoko ma nigi geno mar dak e piny nyakachieng’, biro bedo mamor kanyachiel gi chwech mamoko manie polo ka keny mar Nyarombo timore. Mano emomiyo bug Fweny wacho ni “oganda mang’ongo” ochung’ e “nyim kom duong’, kendo e nyim Nyarombo.” Gitiyo ne Jehova ka gin e laru mar hekalu mar ranyisi e piny.—Fwe. 7:9, 15.

17, 18. Ere kaka keny mar Nyarombo biro kelo gweth e piny, to Kristo biro bedo wuoro ne jomage e kinde Lochne mar Higini Aluf Achiel?

¹⁷ Som Zaburi 45:16. “Nyiri” maluwo miaha biro medo bedo mamor ka gineno kaka keny mar Nyarombo kelo gweth modhuro e piny manyien. Wuon kisera biro chiero ‘kwerene’ kae to bang’e gibedo ‘nyithinde’ manie piny. (Joh. 5:25-29; Hib. 11:35) E kind nyithindego, obiro yiero “ruodhi e pinje duto.” Onge kiawa ni Kristo biro yiero moko kuom jodong-kanyakla mochung’ motegno e kindegi mondo obed joma biro tayo ji e piny manyien.—Isa. 32:1.

¹⁸ E kinde Loch mar Higini Aluf Achiel, Kristo biro bedo wuoro ne jomoko bende. Jogo duto mabiro yudo ngima mochwere e pinyka biro yudo ngimano nikech ne giketo yie kuom misango mar rawar ma Yesu nochiwo. (Joh. 3:16) Omiyo, e yo machalo kamano, obiro bedo ‘Wuon-gi Manyaka Chieng’.’—Isa. 9:6, 7.

19, 20. Weche mabeyo mayudore e Zaburi sula mar 45 mulo nade Jokristo duto?

¹⁹ Som Zaburi 45:1, 17. En adier ni weche mayudore e Zaburi sula mar 45 mulo Jokristo duto. Jokristo mowal mapod nie piny mor ahinya kuom ng’eyo ni machiegnini, gibiro dhi e polo mondo giriwre gi owetegi kaachiel gi Wuon kisera. Kueth mar rombe mamoko oramo mar dhi nyime bolore e bwo Ruodhgi, kendo gigoyo erokamano nikech thuolo momigi mar tiyo kanyachiel gi Jokristo mowal manie kueth mar miaha to pod nie piny. Bang’ keny, Kristo kaachiel gi joma biro locho kode biro kelo gweth mogundho ne jogo mabiro dak e piny.—Fwe. 7:17; 21:1-4.

²⁰ Seche mapod warito neno kaka ‘weche mabeyo’ ma nokor e wi Ruoth ma Mesia chopo, donge onego wamed lando ‘nyinge’ ne ji duto? Weuru wang’ad mar bedo e kind jogo mabiro pako Ruoth “nyakachieng’.”