“Ulasike Mulimo Uu ku Antu Atailwe”
“Lyene ndakai nkulonda kuti wemo ulasike mulimo uu ku antu atailwe, yano angasambilizya antu yauze.”—2 TIM. 2:2.
INYIMBO: 42, 53
1, 2. Uzye antu aingi yakalola uli imilimo ino yakaomba?
ANTU ilingi yakailondolola ukuomvya incito ino yakaomba. Uku yantu aingi, incito nanti icifulo cino umwi wakwata i cikalanga vino wacindama. Umu mpanga zimwi, pakumanya umwi, icuzyo conga cino antu yakauzya i cakuti, “Iincito ci ino mukaomba?”
2 Insita zimwi Baibo ikalondolola antu aaliko mpiti ukuomvya incito ino yaombanga. Ikalanda pali “Mateo uwali kasonkesya”; “Simoni, kanyuka wa mpapa”; na “Luka, kapozya.” (Mate. 10:3; [Mili. 10:6, Cimambwe New Testament]; [Kolo. 4:14, NWT]) Imilimo ino ya kapepa yakwe Leza yakapeelwa umwi uvi nayo ikalenga antu yayamanyila uku milimo kwene iiyo. Tukawelenga pa Mwene Davidi, kasema Eliya, na pa mutumwa Paulo. Antu yaa yatemilwe sana imilimo ino Leza wayapeezile. Ndi cakuti twapeelwa imilimo imwi umwi uvi, naswe tulinzile ukutemwa sana imilimo iiyo.
3. U mulandu ci uno aikolo yalinzile ukusambilizizya ance? (Lolini icikope cakutandikilako.)
3 Sweingi twatemwa imilimo ino tukaomba nupya tungatemwa ukutwalilila ukuomba imilimo iiyo. Nomba icaulanda icakuti, Kasa. 1:4) Ndakai icamusango uu cikalenga ukuti ivintu vyatala uku Ina Klistu acumi. Antu yakwe Leza lyene yakwata sana imilimo iingi nupya itangupala ukuomba. Lino twatandika ukuombela pali vimwi, ilingi kukaya ukuomvya inzila izipya pa kucita vimwi. Yamwi atiyakota cingayatalila ukuomvya inzila izipya pakuomba. (Luka 5:39) Nanti icakuti limwi citanga ciye vivyo, aacili acance yakakwata sana amaka akuomba ukuluta atiyakota. (Mapi. 20:29) Fwandi, cikazipa sana ndi cakuti aikolo yakusambilizya aacili ance ukumanya imilimo icindame.—Welengini Masamu 71:18.
ukufuma umu manda yakwe Adamu, antu amu nkulo imwi ndi yakota, pakaiza inkulo yuze ipyanikizyapo. (4. U mulandu ci uno yamwi cikayatalila ukupeela yauze imilimo? (Lolini akambokosi kakuti “Ivikalenga Yamwi Yataapeelako Yauze Imilimo.”)
4 Citaangupala kuli yaayo aapeelwa imilimo icindame sana umwi uvi atiyakula ukupeela aina aacili na maka imilimo ino yakaomba. Yamwi yakatiina ukusya imilimo ino yakaomba iikayaletela sana uluzango. Yauze nayo yakasakamala ukuti yatalakwata amaka yakutungulula yauze, yakaelenganya ukuti ance yatanga yaombe wakwe vino yene yakaomba. Lyene yamwi nayo yakati yataakwata insita ya kusambilizya umwi. Nupya, ance nayo yalinzile ukuteeka imyenzo ndi cakuti yasikupeelwa zuwa imilimo iingi.
5. A mauzyo ci yano yamaasukwa umu cipande cii?
5 Lekini tulondolole umu nzila ziili pa kupeela yauze imilimo. Icakutandikilako, uzye aikolo yangazwilizya uli ance ukuzumila ukuombako imilimo iingi? (2 Tim. 2:2) Cakwe ciili, u mulandu ci uno ance yalinzile ukuicefezya lino yakwazwilizya aina amanya sana imilimo nu kusambilila kuli aliyo? Katutandikilepo ukulola vino Umwene Davidi wazwilizye umwanakwe ukutandika ukuomba umulimo ucindame sana.
DAVIDI WAZWILIZYE SOLOMONI
6. I vyani vino Umwene Davidi walondanga ukucita nupya Yeova wamwaswike uli?
6 Pa cisila cakwikala umu vifulo ivipusane pusane wa mbutusi, Davidi wizile aya umwene nu kwikala umu ng’anda isuma cuze. Davidi uvwile ulanda sana ukuti kutaali “ing’anda,”
iyapeezilwe kuli Yeova, nupya walondanga ukuti akuule ing’anda yakupepelamo Yeova. Fwandi wanenyile kasema Natani ukuti: “Nemo nkwikala mwi sano lino lyakuulilwa ku miti ya mikelide, lelo Mbokosi ya Upangano yene ikusungwa mwi Taalu!” Natani waswike ati: “Cita icili consi cino ukwelenganya, pasi pano Leza ali nawe.” Nomba Yeova wene wizile anena Davidi ivyapusiineko. Wanenyile Natani ukuti anene Davidi ukuti: “Asi awewe ulankuulila ing’anda iyakwikala mwenemo.” Nanti icakuti Yeova wanenyile Davidi ukuti wali nu kutwalilila ukumupolelela, Leza walanzile ukuti Solomoni mwana Davidi u wali nu kukuula ing’anda yakwe Leza. Uzye Davidi uvwile uli?—1 Mila. 17:1-4, 8, 11, 12; 29:1.7. Uzye Davidi wacisile uli pali vino Yeova wamunenyile?
7 Davidi watwaliliile ukwazwilizya umulimo wa makuule uwali nu kutungululwa nu mwanakwe Solomoni, nupya atelenganyanga ukuti pasi aalamutaizya pa makuule aali nu kwizayako. Nupya icikuulwa cizile cimanyikwa ukuti ing’anda yakwe Solomoni, antu yatayamanga yakuti ing’anda yakwe Davidi. Nanti icakuti Davidi ataakweti isyuko lya kuti akuule ing’anda ya kupepelamo, watwalilile ukutungilila umulimo wa makuule. Waitemiilwe ukupekanya maumba ya kulonganika ivyela, umukuwa, siluva, na goldi, alino ni mbao zya mikelide. Nupya, wakomelizye Solomoni, ati: “Acino mwanane, si [Yeova] aye nawe, kuti uye nu longo nga ukuulile [Yeova] Leza wako ng’anda ikulu, ndi muno wene walandile.”—1 Mila. 22:11, 14-16.
8. I cani icali nu kulenga Davidi ukwelenganya ukuti limwi Solomoni ataali nu kukwanisya ukuomba umulimo uno wapeezilwe, nomba wacisile uli?
8 Welengini 1 Milandu 22:5. Limwi Davidi nga welenginye ati Solomoni ataafisilepo ukutungulula umulimo uuwa uwali ucindame cuze. Pano ing’anda ya kupepelamo yali nu kuya “iya lulumbi,” nupya Solomoni pa nsita iiya wali “umwance nupya ataakweti umanyililo wa vintu.” Lelo, Davidi wamanyile ukuti Yeova wali nu kwazwa Solomoni ukuomba ningo umulimo uno wapeezilwe. Davidi wasumvile sile mano ku kwazwilizya ukupekanya iviingi vyakuomvya pa kukuula.
MWAITEMELWA UKUSAMBILIZYA YAUZE
9. Uzye aina atiyakula yangacita uli pakuti yaitemelwa ukupeela yauze imilimo ino yakaomba? Langililini.
9 Aina atiyakula yatalinzile ukuvwa uyi ndi calinga ukuti yapeele imilimo ino yakaomba uku ina acili na maka. Lelo, cikazipa sana ndi cakuti aina acili na maka yasambiliziwa ukuomba ningo imilimo. Aina asoontwa yalinzile ukuvwa ningo sana ndi cakuti imilimo ino yaombanga yapeelwa kuli yano yaasambilizya. Elenganyini pali isi akusambilizya umwanakwe umonsi ukupisya motoka. Lino umwana wiyo acili akance, akalola sile vino isi akupisya motoka. Lino wakula waya umulumendo, isi akamulondolwela vino akucita pa kupisya motoka. Lyene umulumendo wiyo ndi wafika pa musinku uno isunde lyazumilizya ukuti angaapisya
motoka, akatandika ukupisya ala isi akumunenelapo na vyuze ivya kucita. Insita zimwi yangaazwana ukupisya, nomba umu kuya kwa nsita umwana aliwe angapisya sana motoka, limwi isi angata nu kupisyako pa mulandu wakuti watakota. Isi uwaya na mano akauvwa ningo sana ukuti lyene umwanakwe aliwe akupisya motoka nupya asiyuvwa ukuti alinzile amunena ivya kucita pa kupisya motoka lyonsi. Vikwene avino na ina atiyakula yakauvwa ningo ndi cakuti yano yaasambilizya yapeelwa imilimo umwi uvi.10. Uzye Mose walolanga uli ukucindikwa alino nu utunguluzi?
10 Ndi cakuti twatitukula, tutalinzile ukuya nu uzuwa. Elenganyini pali vino Mose wacisile lino yamwi umu nkambi ya ina Izlaeli yatandike ukucita kwati nayo aakasema. (Welengini Mpendwa 11:24-29.) Yoswa, uwazwilizyanga Mose, walondanga ukuyalesya. Afwile welenganyanga ukuti antu yaaya yali nu kulenga kuti aina Izalaeli yate ukucindika Mose. Nomba Mose waswike ati: “Si uvwa uzuwa pali nene? Si cange cizipe ndi antu yonsi yakwe Yeova yaya ya kasema, yapeelwa nu mupasi wakwe!” Mose waweni ukuti Yeova uwazwanga antu yaaya. Mose ataalondanga ukuti antu yamulumbanya, lelo walanzile ukuti walondanga ukuti aomvi yakwe Yeova yonsi yapeelwe umupasi. Wakwe vino cali kuli Mose, uzye tusitemwa ndi cakuti yamwi yapeelwa imilimo imwi ino limwi nga yapeezilwe kuli sweswe?
11. Uzye umwina umwi walanzile vyani pa kupeela imilimo ino waombanga kuli yauze?
11 Ndakai, kwaya aina aingi aombela Yeova pa myaka iingi aazwilizya yauze ukumanya ukuomba ningo imilimo umwi uvi. Umwina uwizina lyakuti Peter waomvile ukucila pa myaka 74 umu mulimo wa nsita yonsi, imyaka 35 pa myaka iiyo waombiile api ofesi lya musambo ilyayela uku Ulaya. Imyaka inono iyapitapo, u wangalilanga Dipatiment ya Mulimo api ofesi. Ndakai Paul, umwina uwa cilumendo uwaomba nu mwina Peter pa myaka iingi, aliwe lyene wapeelwa umulimo wa kwangalila. Lino umwina Peter yamuuzizye vino wayuvwile lino wapeezilwe imilimo yuze, waswike ati, “Indi nu luzango sana ukuti kuli aina aasambiliziwa ningo imilimo nupya akuomba ningo sana imilimo ino yaapeelwa.”
MWACINDIKA AIKOLO
12. I sambililo ci lino tulinzile ukusambilila ukwi lyasi lya muli Baibo ilikalanda pali Leoboamu?
12 Lino Solomoni wafwile, umwanakwe Leoboamu u wizile aya umwene. Lino Leoboamu walondanga ukupandwa mano pakuti aomba ningo umulimo, watandikilepo ukuzya aikolo. Nomba wakanyile ukupanda mano kuno yamupeezile! Lyene, wazumile ukupanda mano ukwa yance yano wakuzile nayo ni vizile vicitika vitaazifile. (2 Mila. 10:6-11, 19) I vyani vino tukusambililako? Cikazipa sana ukulenga ukuti aikolo yatupande amano, nupya tulinzile ukwelenganyapo sana pali vino yatunena pano yaombela Leza pa myaka ingi. Nanti icakuti ance yatalinzile ukupatikiziwa ukulondela inzila zya mpiti izya kuombelamo imilimo ino yapeelwa, yatalinzile ukusuula ukupanda mano ukwa ikolo.
13. Uzye alumendo yangaombela uli pamwi na aikolo?
13 Ance yamwi yangaatungulula imilimo imwi umwaya na ikolo. Nanti icakuti alumendo yaayo yatiyapeelwa umulimo ucindame, cingazipa ndi cakuti yakuitemelwa ukuuzya aikolo lino yatali yapingule pali vimwi pano aikolo yakamanya ivingi. Umwina Paul, uwatalumbulwa papela, uwizile apyana umwina Peter ukuya umwangalizi muli dipatimenti umwi apa Betele, walanzile ati, “Nanenanga umwina Peter ukuti ampandeko amano, nupya nanenanga yauze muli dipatimenti ukuti nayo kwene yacita vivyo kwene.”
14. I vyani vino tukusambilila kuli vino Paulo na Timoti yaombelanga pamwi?
1 Kol. 4:17) Amazwi kwene yaa anono yakalanga vino Paulo na Timoti yaombelanga pamwi. Paulo wasumvile insita ikulu sana ukusambilizya Timoti “vintu vino [wene wacitanga] mu kulondela Klistu.” Timoti wasambilile ningo sana nupya Paulo wamutemilwe, nupya Paulo wasininkizye ukuti Timoti wali kusambilizya ningo sana aina Kolinto pali Leza. Ya eluda ndakai yangakolanya Paulo lino yakusambilizya aonsi akutungulula umu cilongano.
14 Timoti, umwina wa cilumendo, waombelanga pamwi nu mutumwa Paulo. (Welengini Filipi 2:20-22.) Paulo walembiile aina Kolinto ukuti: “Nkutuma Timoti kunomuli. Nemo namutemwa wa mwana, nupya wene u muomvi mutailwe uwa Mwene. Wene alamwiusya vintu vino nkacita mu kulondela Klistu, vino vitapusana kuli vino nkasambilizya mu mauvi yonsi.” (CILA MUNTU WAKWATA UMULIMO UMWI UVI
15. Uzye vino Paulo wanenyile Aina Klistu aku Loma vingatwazwa uli lino vimwi vyatucitikila pa mulandu nu kusenuka ukukucitika umwi uvi lyakwe Leza?
15 Tukwikala apa nsita ino kuli sana ukulunduluka. Iuvi lyakwe Yeova ilya pano nsi likulunduluka umu nzila izingi, nomba ukulunduluka kuuko kukalenga ukuti ivintu visenuke. Naswe kwene tulinzile ukuicefya lino vimwi vyatucitikila pa mulandu nu kusenuka kwene kuu, nupya tulinzile ukusumba sana amano kuli vino Yeova akulonda ukuluta ukusumba sile amano kuli vino tukulonda sweineco. Kucita vivyo kukalenga kuti twaombela pamwi na yauze. Paulo walembiile Aina Klistu aku Loma ukuti: “Nkumunena mwensi kuti mutaikuzya kuluta vino mwaya. Lelo muye ateekele mu kwelenganya nu kuipima mweisikulu kulingana ni cipimo ca utailo uno Leza wapela cila muntu. Pano mwili waya ni vilundwa vingi, nga cila cilundwa cakwata mulimo uiyele. Mu musango uli onga kwene avino naswe twaya mwili onga muli Klistu.” —Loma 12:3-5.
16. Uzye aikolo na alumendo alino na ya mama yao, yangacita uli pakuti umwi uvi lyakwe Leza mutwalilile ukuya umutende nu kuombela pamwi?
16 Asi mulandu na vino ivintu vili kuli sweswe, Lekini swensi twaombesya nu kutungilila Uwene Wakwe Yeova uwazipisya. Mwe ikolo, mwasambilizya alumendo imilimo ino mukaomba. Mwe ina acilumendo, mwazumila imilimo ino mwapeelwa, mwaya nu ufumacumi, nupya mwacindika aikolo. Namwe mwe yaci, mwakolanya Pulisila muka Akwila, uwatungililanga iya na ucisinka lino ivintu vyasenwike.—Mili. 18:2.
17. Uzye Yesu wataile ukuti asambi yakwe yaali nu kuomba uli, nupya wayasambilizye ukucita vyani?
17 Yesu ali wino tungaakolanya sana pa kusambilizya yauze. Yesu wamanyile ukuti umulimo uno wapeezilwe pano nsi wali nu kusila nupya yauze yaali nu kutwalilila nu mulimo kwene uuwo. Nanti icakuti asambi yakwe yataali amalilike, wayataile nu kuyanena ati yaali nu kuomba imilimo ikulu ukuluta vino wene waomvile. (Yoa. 14:12) Wayasambilizye ningo sana, nupya yasalanginye ilandwe uku yantu aingi cuze pa nsita iiya.—Kolo. 1:23.
18. I vyani vino tukataila ukuti vilacitika uku nkoleelo, nupya i vyani vino tungacita ndakai?
18 Lino Yesu watuuzile umi wakwe, watuutulukile ukwi yulu kuno yamupeezile imilimo na yuze alino na maka, “akuno Klistu waya a kateeka papela yakwe yakateeka onsi.” (Efes. 1:19-21) Ndi cakuti twafwa tuli na ucisinka lino Alamagedoni itali iize, tulatuutulukila umu nsi ipya, umulaya imilimo iingi isuma cuze iyakuomba. Lelo ndakai, kwaya umulimo uwacindamisya uno swensi tulinzile ukuombako, kuli kuti ukusimikila ilandwe lisuma nu kupanga asambi. Lekini swensi kwene, ance na ikolo, tutwalilile ukuya ‘acincile lyonsi lino tukutumikila Mwene.’—1 Kol. 15:58.