1. U mulandu ci uno tungalandila ukuti ivintu vyonsi i vyakwe Yeova? (Lolini cikope ca kutandikilako.)

IVINTU vyonsi i vyakwe Yeova! Ali mweneco “wi yulu, kumwi ni lya papelapela kwene ni vyaya mwenemo, nga ni nsi kumwi na vyonsi kwene ivyaya mwenemo.” (Malan. 10:14; Umbw. 4:11) Pa mulandu wakuti aliwe waumvile antu yonsi, swensi kwene sweswe yantu yakwe. (Masa. 100:3) Nomba ukufuma pano antu yaumbiilwe, Leza akasoolola antu yamwi ukuya antu yakwe aiyele.

2. Aantu ci aalumbulwa muli Baibo ukuti aakwe Yeova umu nzila iyiyele?

² Masamu 135 yakalanda pa yantu yakwe Yeova acisinka aliko mpiti umu Izlaeli ukuti “icuma cakwe.” (Masa. 135:4) Nupya umwi buku lyakwe Oseya mwaya usoowelo uwalanda ukuti antu yamwi aataali aina Izlaeli yali nu kwizaya antu yakwe Yeova. (Ose. 2:23) Usoowelo wakwe Oseya wafikiliziwe umu mwaka wakwe 36 C.E., lino Yeova wasoolwile ukuti na antu ataali Ayuda yaye umwi umba lyakwe yano yalateeka na Klistu ukwi yulu. (Mili. 10:45; Loma 9:23-26) “Luko lwa muzilo” ali “cuma cakwe” Yeova umu nzila iyiyele, aaya umwi umba lii yapakwa nu mupasi wa muzilo nupya yasoololwa ukuti yace yakikale ukwi yulu. (1 Pet. 2:9, 10) Nga Ina Klistu aingi acisinka ndakai aakwata upaalilo wa kwiza ikala pano nsi, yene caya uli? Nayo kwene  Yeova akayama ukuti “antu” yakwe nukuti “asololwe” yakwe.—Eza. 65:22.

3. (a) Aantu ci yano Yeova wasoolola ukuya antu yakwe ndakai? (b) I vyani vino tumasambilila umu cipande cii?

³ Ndakai, “ufyo unono” kuli kuti yano yakwata upaalilo wa kwikala ukwi yulu, ni “mfwele nazyuze” kuli kuti alikala pano nsi, yonsi yaya “ufyo onga” uwa yantu yano Yeova watemwa sana. (Luka 12:32; Yoa. 10:16) Tukataizya sana Yeova pa kutulenga ukuya antu yakwe. Icipande cii, cimalanda pa nzila izipusane pusane zino tungalangilamo ukuti tukataizya Yeova pa kutupeela isyuko kwene lii iliyiyele.

4. Iinzila ci yonga ino tungalangilamo ukuti tukataizya Yeova pa kutusoolola ukuya antu yakwe, nupya Yesu wacisile uli vivyo?

⁴ Tukalanga ukuti tukataizya kuli Yeova ndi twaipeela kuli aliwe nu mwenzo onsi. Ndi twawatiziwa, tukalanga paswe ukuti sweswe yakwe Yeova nupya tukaitemelwa ukumuvwila. (Ayeb. 12:9) Vikwene avino Yesu wacisile lino wawatiziwanga, tungati wanenyile Yeova ukuti: “Ala nemo pasi pa kutemwa ukucita vino wemo ukalonda, we Leza wane!” (Masa. 40:7, 8) Yesu waipeezile ukuti acita ukulonda kwakwe Yeova nanti icakuti ukufuma sile na lino wavilwe wali umu luko ulwapeezilwe kuli Leza.

5, 6. (a) Uzye Yeova uvwile uli lino Yesu wawatiziwe? (b) Langililini vino Yeova akataizya ndi twaipeela kuli aliwe nanti icakuti ivintu vyonsi i vyakwakwe.

⁵ Uzye Yeova uvwile uli lino Yesu wawatiziwe? Ilyasi lya muli Baibo likati: ‘Lyene lino Yesu wawatiziwa, lilyo kwene afuma mu manzi. Lyene iyulu lileekuka, nga alola umupasi wa muzilo ukwika panoli mu musango wa nkunda. Ni zwi lyuvwika kufuma mwiyulu liti, “Wii Umwanane mukundwe, munoli nkuzanga cuze.”’ (Mate. 3:16, 17) Nanti icakuti Yesu wali u wakwe Isi wa kwi yulu kufuma na mpiti, Yeova watemilwe ukulola vino Umwanakwe waitemiilwe ukucita ukulonda kwakwe. Yeova akatemwa naswe ndi twaipeela kuli aliwe, nupya akatupolelela.—Masa. 149:4.

⁶ Tungalangilila ndi vii, elenganyini kuti umonsi walimile icalo ca maluwa asuma sana. Uwanda umwi umwanakwe umukazyana umunono waya watoola iluwa lyonga umu calo cico nu kutwala kuli isi ukuti amupeele uwila. Uzye iluwa lilyo lisi mpiti umu calo ca monsi wiyo? Uzye umwana angapeela uli isi iluwa ilifumile mu calo cakwe? Umuvyazi uwaya nu kutemwa atanga aelenganye pa mauzyo ya musango uwo. Lelo, angatemwa ukupokelela uwila ukufuma uku mwanakwe ukulanga ukuti umwana wiyo wamutemwa. Angataizya sana api luwa lilyo lyonga ukufuma uku mwanakwe umukazyana nanti icakuti umu calo cakwe mungaya maluwa aingi. Vikwene avino Yeova akazanga ndi tukuitemelwa ukupepa aliwe wenga sile.—Kufu. 34:14.

7. Uzye Malaki walangilile uli vino Yeova akauvwa pa yantu yakwe?

⁷ Welengini Malaki 3:6. Ndi cakuti mutali muipeele nu kuwatiziwa, mulinzile ukwelenganya pali vino cacindama ukucita vivyo. I cacumi, ukufuma pano mwavyalilwe mwemwe yakwe Yeova pamwi na antu yonsi. Lelo, elenganyini pali vino Yeova angazanga ndi cakuti mwaipeela kuli aliwe ukuti mwacita ukulonda kwakwe nu kutungilila ukateeka wakwe. (Mapi. 23:15) Yeova akamanya yonsi aakaitemelwa ukutandika ukumuombela, nupya akalemba mazina yao umu ‘lupapulo lwa ciusizyo.’

8, 9. Uzye Yeova akalonda ukuti antu yano walemba umu ‘lupapulo lwa ciusizyo’ yaomba uli?

⁸ Umuntu ndi walembwa umu ‘lupapulo lwa ciusizyo’ akatandika ukuomba imilimo  icindame sana. Malaki walanzile ukuti umuntu wiyo alinzile ‘ukutiina izina lyakwe Yeova’ nu kwelenganyapo sana. Ndi cakuti umwi watandika ukwika sana mano uku muntu muze nanti ivintu vyuze nu kuta ukwika mano kuli Yeova, umuntu wiyo izina lyakwe lingafuutwa umu lupapulo lwa umi ulwa unkolanya.—Kufu. 32:33; Masa. 69:28.

⁹ Fwandi ukuipeela kuli Yeova kwayamo ivingi ukuluta sile pa kulaya ukuti tumacitanga ukulonda kwakwe alino nu kuwatiziwa. Ukucita vii u kwa pa kasita sile, nupya ndi papita insita tukaiusya sile ukuti twacisilepo ivintu kwene vii. Ukuya uku lusansa lwakwe Yeova kukalondekwa ukumuuvwila lyonsi, kuli kuti ndakai nu ku nkoleelo, amanda ya umi witu yonsi.—1 Pet. 4:1, 2.

10. Uupusano ci ulinzile ukuya pa yantu akaombela Yeova na asimuombela?

¹⁰ Icipande icafumileko calanzile pa malyasi amuli Baibo aakalanda pali Kaini, Solomoni, na ina Izlaeli. Yonsi kwene yelenganyanga ukuti yaombelanga Yeova, nomba yatamuombelanga nu mwenzo onsi. Amalyasi kwene yaa yalangilile ningo ukuti antu yakwe Yeova yafwile ukutwalilila ukuya uku lusansa lwakwe nu kutaluka uku viipe. (Loma 12:9) Yeova walanzile ukuti palaya ‘upusano pakasi ka antu akacita vyaololoke na yakaifya, pakasi ka antu akatumikila Yeova na yayo asimutumikila.’—Malaki 3:18.

11. U mulandu ci uno antu yalinzile ukuilolela ukuti tukapepa sile Yeova?

¹¹ uli na cuze cino tungacita icingalenga tulange ukuti tukataizya pali vino Yeova watusoolola ukuti tuye antu yakwe. Antu yonsi yalinzile ‘yailolela vino tukuya inkolelo’ muli vyakwe Leza. (1 Tim. 4:15; Mate. 5:16) Muyuzye mweineco muti: ‘Uzye antu yakailolela ukuti nkaombela Yeova nu mwenzo onsi? Uzye nkaitemelwa ukunena antu ukuti nene Nte Yakwe Yeova?’ Yeova anguvwa sana ulanda ndi cakuti tukufilwa ukuimanyisya uku yantu lino watusoolola ukuya antu  yakwe.—Masa. 119:46; welengini Mako 8:38.

12, 13. I vyani vino yamwi yakacita ivikalenga catala ukuyamanya ukuti aa Nte Yakwe Yeova?

¹² Icaulanda icakuti, ya Nte yamwi yakakolanya ‘umupasi wa muno nsi.’ Ni cacitika icakuti yataapusana na antu asipepa Yeova. (1 Kol. 2:12) ‘Umupasi wa muno nsi’ ukalenga antu yacita vino yakulonda aineco. (Efes. 2:3) Nanti icakuti kwaya ivingi vino tukasambilila pa mizwalile na pali vino tulinzile ukuiyemvya, yamwi yakatwalilila ukukonkelezya vino antu amu nsi yakazwala nu kuiyemvya. Yakazwala ivipapatile nupya ivikalanga umwili, nanti sile lino yakuya umu kulongana. Nupya yamwi yakaluka nanti ukupela inyele wa yantu amu nsi. (1 Tim. 2:9, 10) Ni cikacitika icakuti, ndi yali pa yantu aingi, cikatala ukuyamanya ndi cakuti aa Nte Yakwe Yeova nanti foo.—Yako. 4:4.

¹³ Fwandi ya Nte yamwi yatatalukilila uku vicitwa vya muno nsi. Yakakolanya antu amu nsi umu micinile na muli vino yakacita lino yali uku mapaate. Yakaika ivikope vyao nu kulemba amazwi pa intaneti kwati aantu aatamanya Yeova. Limwi yataatala yacita uluyembu ulungalenga yasundwe umu cilongano, nomba yangalenga yauze umu cilongano aakaezya ukuombesya ukufilwa ukutwalililila ukuya ni miyele isuma.—Welengini 1 Petulo 2:11, 12.

14. I vyani vino tulinzile ukucita pakuti tutwalilile ukucingilila ucuza witu na Yeova?

¹⁴ Ivintu vya mu nsi vyapangwa umu nzila yakuti vingalenga twaika mano uku “vilondwa viipe vino mili ikalonda, ni vintu vya lunkumbwa lwa manso nu kuitumika ku vya mu nsi.” (1 Yoa. 2:16) Nomba vino sweswe yakwe Yeova, tukakomeleziwa ukuti tulinzile “twakana uwikazi usi wa upefi ni vilondwa vya mu nsi. Na kuti lyene twaikanya, twacita visuma nu kwikala umi uwa upefi muno nsi.” (Tito 2:12) Imivwangile itu, imiliile ni mimwele, imizwalile nu kuiyemvya, imiombele itu, alino na vyonsi vino tukacita, vilinzile ukulenga antu akatulola ukumanya ukuti tukapepa sile Yeova.—Welengini 1 Kolinto 10:31, 32.

15. U mulandu ci uno tulinzile ukulanga uluse nu kutemwa muli vino tukacitila ya kapepa yanji?

¹⁵ Tukalanga ukuti tukataizya pali ucuza witu na Yeova uyiyele muli vino tukacitila ya kapepa yanji. Nayo kwene antu yakwe Yeova. Ndi tusikwilila icisinka cii, tulaalanga uluse uku ina itu na ya nkazi nu kulanga ukuti twayatemwa muli vino tukayacitila. (1 Tesa. 5:15) Yesu wanenyile alondezi yakwe ukuti: “Ndi mukutemwana lyene antu yonsi yalamanya vino mwemwe alondezi yane.”—Yoa. 13:35.

16. I vyeo ci ivyaya umu Masunde Yakwe Mose ivikalangilila vino Yeova akauvwa pa yantu yakwe?

¹⁶ Pakuti tumanye vino tulinzile ukucitila yauze umu cilongano, lekini tulangilile. Iviya ivyaomviwanga umu ng’anda yakwe Yeova iyakupepelamo vyapeezilwe ukuti vyaomviwa sile umu kupepa kusanguluke. Masunde Yakwe Mose yalondolwile vino iviya vyali nu kuomviwa, nupya aataviomvyanga ningo yayakomanga. (Impe. 1:50, 51) Ndi cakuti Yeova wacingililanga ivintu kwene viivi ivitaali nu umi ivyaomviwanga sile umu kupepa, fwandi angacilapo ukucingilila ya kapepa yakwe aipeela kuli aliwe yano wasoolola ukuya antu yakwe! Pa nsita imwi Yeova walanzile uku yantu yakwe ukuti: “Ali wensi uwazanza mwemwe ala wazanza icintu ca mutengo ukulu cuze kunondi.”—Zaka. 2:8.

17. Uzye Yeova “akauvwa nu kutezya” kuli vyani?

¹⁷ Malaki walanzile pali Yeova ukuti ‘uvwanga kuno yali nu kutezya vino yalandanga’ lino yalanzyanyanga. (Malaki 3:16) I cumicumi Yeova “wamanya antu yakwe.” (2 Tim. 2:19) Akamanya vyonsi vino tukacita nu kulanda. (Ayeb. 4:13) Ndi cakuti tusikulanga uluse kuli ya kapepa yanji, Yeova ‘akauvwa nu kutezya.’ Ndi cakuti tukupokelelana, ukwelelana, nu kuya ni cikuuku kuli yauze, tutanga tutwisike ukuti Yeova akamanya.—Ayeb. 13:16; 1 Pet. 4:8, 9.

18. Uzye tungalanga uli ukuti tukataizya pi syuko lino twakwata ilya kuya antu yakwe Yeova?

¹⁸ I cumicumi tukalondesya ukulanga ukuti tukataizya Yeova api syuko lino twakwata ilya kuya antu yakwe. Twamanya usuma uwaya umu kuitemelwa ukuipeela kuli aliwe nu kuya antu yakwe. Nanti icakuti tukwikala “mu nsi ikowele nupya pakasi kakwe ya kaifya,” tukalonda antu ukumanya ukuti sweswe ‘aswepe nupya afumaluke, nupya tukayengesa munoyali wa ntanda zino zikupeela luswepo mupela mwiyulu.’ (Filipi 2:15) Tukataluka uku viipe. (Yako. 4:7) Nupya tukatemwa nu kucindika ya kapepa yanji, pano twamanya ukuti nayo kwene antu yakwe Yeova.—Loma 12:10.

19. Uzye Yeova akalambula uli antu yakwe?

¹⁹ Muli Baibo mwaya ulayo wakuti: ‘Yeova atanga atazyele antu yakwe.’ (Masa. 94:14) Vikwene avino watulaya, asi mulandu ni vingacitika Yeova alatwalilila ukuya naswe. Nanti icakuti twafwa Yeova atalatwilila. (Loma 8:38, 39) ‘Ndi twikala aumi, ale a pa mulandu wakwe Yeova. Acino nanti tuye aumi, nanti tufwe, sweswe antu yakwe Yeova.’ (Loma 14:8) Tukalondesya tukalole lino Yeova alatuutulula ya cuza yakwe acisinka aafwa. (Mate. 22:32) Na ndakai kwene tukaipakizya ivintu ivingi vino akatucitila. Wakwe vino Baibo ikalanda, ‘wasyuka umutundu uno Yeova wasolwile ukuya ali Leza wao, yano wasolwile ukuya icuma cakwe.’—Masa. 33:12.