Jerbal 7:1-60
7 Bõtab bũrij l̦apl̦ap eo ear ba: “M̦ool ke men kein rej ba?”
2 Innem Stipen ear uwaak im ba: “Em̦m̦aan ran̦ jeiũ im jatũ im jema, kom̦win roñjake. Anij, eo eaiboojoj, ear wal̦o̦kl̦o̦k ñan Ebream, eo jim̦m̦aad, ke ear pãd ilo Mesopotemia m̦okta jãn an ilo̦k im jokwe ilo Heran,
3 im ear ba ñane: ‘Kwõn ilo̦k jãn ãnin ãneem̦ im jãn ro nukum̦ im etal ñan ãneo inaaj kwal̦o̦k ñan kwe.’
4 Innem ear ilo̦k jãn ãneo ãneen ri-Kaldia im ear etal im jokwe ilo Heran. Im ãlikin an kar jemãn mej ilo ijin, Anij ear kõm̦m̦an bwe en itok im jokwe ilo ãnin kom̦ij jokwe ie kiiõ.
5 Anij ear jab lel̦o̦k jabdewõt jikin ilo ãneo ñane, joñan ear jab lel̦o̦k jidik bwidej bõkan wõt juon ne. Bõtab Anij ear kallim̦ur bwe enaaj lel̦o̦k ãneo ñane im tokãlik ñan eo nejin* ãinwõt juon menin jolõt, meñe ejjañin kar wõr nejin ilo tõre in.
6 Bareinwõt, Anij ear ba ñane bwe ro nejin* renaaj ruwamãejet ilo juon aelõñ ejjab jikier im armej ro renaaj kõm̦akokoiki er im kaeñtaan er* ium̦win 400 iiõ.
7 Im Anij ear ba, ‘Inaaj ekajete aelõñ eo renaaj ri-kõm̦akoko ie, im ãlikin men kein, renaaj diwõjl̦o̦k im kabuñ ñan ña ilo ãnin.’
8 “Bareinwõt, ear kõm̦m̦ane juon bujen ippãn Ebream kõn m̦wijm̦wij,* im ekar wõr juon nejin etan Aisak, im ear kõm̦m̦an bwe en m̦wijm̦wij ilo raan eo kein karalitõk, im Aisak ear jemãn Jekob,* im Jekob ear jemãn l̦õm̦aro jeban bwij ko 12.
9 Im l̦õm̦aro jeban bwij ko rar ebbanbane Josep im rar wiakake ñan Ijipt, ijoke Anij ear pãd ippãn,
10 im ear lo̦mo̦o̦rene jãn aolep men ko ear eñtaan kaki, im ear lel̦o̦k ñane mãlõtlõt im kõm̦m̦an bwe Pero, kiiñ eo an Ijipt, en kwal̦o̦k jouj ñane. Im Pero ear kããlõte bwe en tõl ilo Ijipt im aolepen m̦weo im̦õn.
11 Bõtab ear wal̦o̦k juon ñũta ilo aolepen Ijipt im Kenan, im ear juon iien eñtaan el̦ap im ro jim̦m̦aad rar jab maroñ in ellolo kijeer ñan jidik.
12 Ak Jekob ear roñ bwe ewõr m̦õñã* ilo Ijipt, innem ear jilkinl̦o̦k ro jim̦m̦aad, eñin ej iien eo kein kajuon.
13 Ilo iien eo kein karuo ke rar etal ñan Ijipt, Josep ear kwal̦o̦k e make ñan l̦õm̦aro jein im jatin, im Pero ear kiiõ jel̦ã kõn baam̦le eo an Josep.
14 Kõn men in, Josep ear ijjilõkl̦o̦k ennaan bwe ren bõktok jemãn im aolep ro ilo baam̦le eo an jãn Kenan, oraer aolep ej 75.
15 Innem Jekob ear em̦m̦akũtl̦o̦k ñan Ijipt, im ear mej ie, im ro jim̦m̦aad rar bar mej ie.
16 Bõtab rar bõk er ñan Sikem ñan lõb eo Ebream ear wiaiki kõn jããn jelba jãn l̦õm̦aro nejin Hemor ilo Sikem.
17 “Ke ear epaaktok iien eo bwe en jejjet kũtien kallim̦ur eo an Anij ñan Ebream, ear lõñl̦o̦k wõt oran ri-Israel ro ilo Ijipt,
18 m̦ae tõre eo ear wal̦o̦k juon kiiñ ekããl ilo Ijipt, eo ear jaje kõn Josep.
19 Kiiñ in ear m̦on̦e armej ro ad im ear iuuni ro jim̦m̦aad bwe ren ilo̦k jãn niñniñ ko nejier bwe ren jab mour.
20 Ilo tõre in, Moses ear l̦otak im ear kanooj wũlio* im̦aan mejãn Anij. Jinen im jemãn rar lale* ium̦win jilu allõñ ilo m̦weo im̦weer.
21 Bõtab ke rar ilo̦k jãne, lio nejin Pero ear bõke im lale ãinwõt ñe lukkuun nejin.
22 Innem Moses ear bõk jel̦ãl̦o̦kjen̦ ko rem̦m̦antata ilo Ijipt. Ilo m̦ool, ear juon eo ekajoor ilo naan im ilo kõm̦m̦an ko an.
23 “Ke ear 40 an iiõ, ejiktok l̦õmn̦ak in ilo bũruon* bwe en lol̦o̦k* ri-Israel ro jein im jatin.
24 Ke ear lo an juon ri-Ijipt nana an kõm̦m̦an ñan juon iaaer, ear jipañe ri-Israel eo im ear idenon̦e ñane ilo an kar m̦an ri-Ijipt eo.
25 Ear l̦õmn̦ak bwe ro jein im jatin renaaj kile bwe Anij ej lo̦mo̦o̦ren er ilo an kõjerbale, bõtab rar jab bõk l̦õmn̦ak in.
26 Raan eo tok juon, ear lo an ruo ri-Israel ire, im ear kajjioñ in kõm̦m̦an aenõm̦m̦an ikõtaerro im ba: ‘L̦õm̦a, komiro ej jemjein jemjati. Etke komiro ej ire?’
27 Bõtab eo ear nana an kõm̦m̦an ñan eo juon ear iuunil̦o̦k Moses im ba: ‘Wõn ear jitõñ eok bwe kwõn ri-tõl im ri-ekajet ñan kõm?
28 Ta kwõj itõn bar m̦an ña ãinwõt am̦ kar m̦an ri-Ijipt eo inne ke?’
29 Ke Moses ear roñ men in, ear ko ñan Midian im jokwe ie ãinwõt juon ruwamãejet, im ke ear pãd ijin, ear wõr ruo nejin l̦addik.
30 “Ãlikin 40 iiõ, juon enjel̦ ear wal̦o̦kl̦o̦k ñane jãn juon urur ilo juon wõjke ebwil ilo ãne jem̦aden eo iturin Tol̦ Sainai.
31 Ke Moses ear lo men in, ear kanooj in bwilõñ. Bõtab ke ear kepaakel̦o̦k bwe en lukkuun lale, ear roñ ainikien an Jeova* ba:
32 ‘Ña ij Anij an ro jim̦m̦aam̦, Anij eo an Ebream, Aisak, im Jekob.’ Moses ear jino wũdiddid im ear mijak in wõnm̦aanl̦o̦k wõt bwe en lale.
33 Innem Jeova* ear ba ñane: ‘Kwõn utũk juuj kan̦e jãn neem̦ bwe eokkwõjarjar ijen̦e kwõj jutak ie.
34 Iar loe an nana aer kõm̦m̦an ñan armej ro aõ ilo Ijipt, im iar roñ ainikien aer iññũr kõn aer eñtaan, im iar wanlal̦tak bwe in itõn lo̦mo̦o̦ren er. Kwõn itok im inaaj jilkinl̦o̦k eok ñan Ijipt.’
35 Eñin ej Moses eo rar kõjekdo̦o̦ne im ba ñane: ‘Wõn ear jitõñ eok bwe kwõn ri-tõl im ri-ekajet?’ Bõtab e eo Anij ear jilkinl̦o̦ke bwe en ri-tõl im ri-lo̦mo̦o̦r, ikijjeen enjel̦ eo ear wal̦o̦kl̦o̦k ñane ilo wõjke eo eurur.
36 Em̦m̦aan in ear tõl er jãn Ijipt, ear kõm̦m̦an elõñ menin kabwilõñlõñ ko im kõkal̦l̦e ko ilo Ijipt kab ilo Lom̦al̦o Ekilmir, im ilo ãne jem̦aden ium̦win 40 iiõ.
37 “Eñin ej Moses eo ear kõnnaan ñan ro nejin Israel im ba: ‘Anij enaaj kããlõt juon ami ri-kanaan ãinwõt ña jãn ibwiljin ro jeimi im jatimi.’
38 E eo ear pãd ippãn armej in Israel ilo ãne jem̦aden, ear pãd ijin ippãn ro jim̦m̦aad im ippãn enjel̦ eo ear kõnnaan ñane ilo Tol̦ Sainai. Ear bõk naan ko remour* im rekkwõjarjar jãn Anij im litok ñan kõj.
39 Ro jim̦m̦aad rar m̦akoko in pokake em̦m̦aan in im rar kõjekdo̦o̦ne, im ilo bũrueer rar kõn̦aan ro̦o̦l ñan Ijipt,
40 im rar ba ñan Aron: ‘Kwõn kõm̦m̦an ad anij bwe ren tõl kõj, kõnke jejjab jel̦ã ta in ewal̦o̦k ñan Moses, l̦eo ear tõl tok kõj jãn Ijipt.’
41 Innem ilo tõre kein rar kõm̦m̦ane juon koon in kau im rar bõktok menin joortak ñan ekjab in, im rar jino aer m̦õn̦õn̦õ kõn men in rar kõm̦m̦ane kõn peier.
42 Kõn men in, Anij ear el̦l̦o̦k jãn er im kõtl̦o̦k bwe ren kabuñ ñan men ko ilañ, ãinwõt an bok eo an ri-Kanaan ro ba: ‘Kom̦ armej in Israel, ke kom̦ar ajel̦o̦k menin joortak ko ami im menin katok ko ami ium̦win 40 iiõ ilo ãne jem̦aden, ejjab ña eo kom̦ar kõm̦m̦ane men kein ñane.
43 Kom̦ar itoitak kake im̦õn kõppãd eo an Molok im annañin iju eo an anij eo etan Ripan, kom̦ar kõm̦m̦ani ekjab kein bwe kom̦win kabuñ ñani. Kõn men in, inaaj jilkinl̦o̦k kom̦ ñan jikin ko rettol̦o̦k jãn Babil̦on ãinwõt ro rejipo̦kwe.’
44 “Im̦õn kõppãd in kam̦ool eo* ear pãd ippãn ro jim̦m̦aad ilo ãne jem̦aden. Anij ear jiroñ Moses bwe en kalõke ekkar ñan joñak eo ear loe.
45 Innem tokãlik, ro jim̦m̦aad rar bõke ippãer im bõkl̦o̦ke ke rar etal ippãn Joshua ñan ãneo ãneen ri-aelõñ ko, ro Anij ear kadiwõjl̦o̦k er jãn im̦aan mejãn ro jim̦m̦aad, im ear pãdwõt ijo ñan tõre ko an Devid.
46 Anij ear kwal̦o̦k jouj ñan Devid im Devid ear kajjitõk bwe en bõk jeraam̦m̦an eo ñan kalõk juon jikin jokwe ñan Anij eo an Jekob.
47 Bõtab Solomon eo ear kalõke m̦weo, ejjab Devid.
48 Ijoke, Eo Eutiejtata ejjab jokwe ilo m̦õko kõm̦m̦anin pein armej, ãinwõt an ri-kanaan eo kar ba:
49 ‘Lañ ej aõ tũroon, im lal̦ ej eran neõ. Kain em̦ rot kom̦ naaj kalõke ñan ña? Jeova* ej ba. Ak ewi jikin kakkije in aõ?
50 Ña eo iar kõm̦m̦ani aolep men kein kõn peiũ, ejjab ke?’
51 “Kom̦ armej penawiia im kom̦ij jañin m̦wijm̦wij ilo bũruomi im ilo lo̦jilñũmi. Aolep iien kom̦ij jum̦aiki jetõb kwõjarjar,* kom̦ij kõm̦m̦ani ejja men ko wõt ro jim̦m̦ami rar kõm̦m̦ani.
52 Ewõr ke juon iaan ri-kanaan ro im ro jim̦m̦ami rar jab kaeñtaan er? Rar m̦an ro rar kwal̦o̦k kõn itok eo an eo ewãnõk, eo ej kab m̦õj ami ketake im m̦ane.
53 Kom̦ar bõk Kien eo Anij ear lewaj ñan kom̦ ikijjeen enjel̦ ro, bõtab kom̦ar jab l̦oore.”
54 Ke rar roñ men kein, rar kũtõtõ ilo bũrueer im rar jino kij dekein ñier ke rar reilo̦k ñane.
55 Bõtab Stipen ear obrak kõn jetõb kwõjarjar,* im ear reilõñl̦o̦k ñan lañ im lo aiboojoj eo an Anij im an Jesus jutak ituanbwijmaroñin pein Anij,
56 im ear ba: “Ij lo an lañ pel̦l̦o̦k im an Nejin armej* jutak ituanbwijmaroñin pein Anij.”
57 Kõn men in, rar pinej lo̦jilñier kõn peier im rar kõmaat joñan ainikieer im lam̦õj im jim̦or ettõrl̦o̦k ñan ippãn.
58 Innem ãlikin aer kar kadiwõjl̦o̦k ñan nabõjin jikin eo, rar jino kade. Ri-kam̦ool ro me rar riab rar likũti kopã ko aer iturin neen juon likao etan Saul.
59 Im ke rar kade Stipen, ear ba naan kein: “Irooj Jesus, ij lewaj mour* e aõ ñan kwe.”
60 Innem ear bukwelõlõ im lam̦õj kõn juon ainikien el̦ap im ba: “Jeova,* jab n̦arueer kõn jerawiwi in.” Ãlikin an ba men in, ear mej.*
Footnotes
^ Kajin Grik, “ineen.”
^ Kajin Grik, “ineen.”
^ Ak “nana aer kõm̦m̦an ñan er.”
^ Lale “M̦wijm̦wij” ilo Kõmel̦el̦e Ko.
^ Ak emaroñ, “ear bar kõm̦m̦ane men in ñan Jekob.”
^ Ak “ewõr grain.”
^ Kajin Grik, “aiboojoj.”
^ Ak “kõkkaajiririki.”
^ Ak “ear pepe.”
^ Ak “itõn lale.”
^ Lale “Jeova” ilo Kõmel̦el̦e Ko.
^ Lale “Jeova” ilo Kõmel̦el̦e Ko.
^ Mel̦el̦ein, naan ko rej ñan indeeo, reban jako, im rekeiie.
^ Mel̦el̦ein, “Im̦õn kõppãd eo an Anij.”
^ Lale “Jeova” ilo Kõmel̦el̦e Ko.
^ Ak “kajoor eo an Anij.” Lale “Jetõb kwõjarjar” ilo Kõmel̦el̦e Ko.
^ Ak “kajoor eo an Anij.” Lale “Jetõb kwõjarjar” ilo Kõmel̦el̦e Ko.
^ Lale “Nejin armej” ilo Kõmel̦el̦e Ko.
^ Naan eo ilo kajin Grik ej pneu′ma. Lale “Pneu′ma” ilo Kõmel̦el̦e Ko.
^ Lale “Jeova” ilo Kõmel̦el̦e Ko.
^ Kajin Grik, “kiki.”
