Тӱҥ материалыш куснаш

Вуйлымашыш куснаш

Паледа мо?

Паледа мо?

Акрет годсо Вавилон верыште мумо кермыч-влак да нуным ыштыме метод-влак Библийын чын улмыжым кузе пеҥгыдемдат?

АРХЕОЛОГ-ВЛАК акрет годсо Вавилонын верыштыже шуко шуарыме кермычым муыныт. Тыгай кермыч олам чоҥымаште кучылталтын. Ро́берт Ко́льдевей археологын мутшо почеш тыгай кермычым ола деч ӧрдыжтӧ шогышо коҥгаште ыштеныт — тыгай верыште, «кушто сай шун лийын да пу семын кучылтмо шуко вондер кушкын».

Вавилонын вуйлатышыже-влак тыгай коҥга-влакым шучко цель денат кучылтыныт. Тидым археологий пеҥгыдемда. Торонтысо университетын Поль-Але́н Больё ассириологий профессоржо возен: «Икмыняр вавилонысо возымаште ойлалтеш... кугыжа пуламырыште да святынь-влакым мыскылымаште титакан еҥ-влакым йӱлаташ кӱштен». Мутлан, Навуходоносор кугыжа жапысе ик текстыште тыгай кӱштымаш возымо лийын: «Нуным пытарыза, нуным йӱлатыза, нуным жаритлыза... коҥгаште... тек нунын деч шикш лектеш, тек тулышто нунылан мучаш лиеш».

Тиде Библийым лудшо-влаклан Даниил книган 3 ужаште возымо событийым шарныкта. Тушто возымо почеш Навуходоносор кугыжа Вавилон ола деч ӧрдыжтӧ, Деир лап верыште, моткоч кугу шӧртньӧ статуйым шынден. Кунам кум самырык еврей, Шадрах, Мешах да Аведнего, тиде статуйлан кумалаш тореш лийын, Навуходоносор ажгынен. Кугыжа коҥгам молгунамсе деч шым пачаш утларак олташ кӱштен да нине Юмын служитлышыже-влакым тиде коҥгаш шуаш каласен. Но виян суксо нине еврей-влакым колымаш деч утарен (Дан. 3:1—6, 19—28).

© The Trustees of the British Museum. Licensed under CC BY-NC-SA 4.0. Source

Шуарыме кермыч, кудын ӱмбалныже Навуходоносорын лӱмжым возымо

Вавилонышто мумо кермыч-влак тыгак Библийын чын улмыжым пеҥгыдемдат. Нунын гыч шукыштыжо кугыжам чапландарыше шомакым возымо. Иктыже тыге шокта: «Навуходоносор, Вавилонын кугыжаже... Мый тиде дворецым, Куатемым ончыктышо илыме верым чоҥен шынденам... [...] Тек тушто мыйын тукымем курымеш вуйлата...» Тиде возымаш Даниил 4:30 почеламут гыч моктаныше Навуходоносорын мутшым шарныкта. Тушто возымо: «Теве кугу Вавилон, кугыжа рӱдола, кудым мый чапемым да кугу улмемым ончыкташлан шке вием да куатем дене чоҥенам!»