GĦAJNUNA GĦALL-FAMILJA | L-IRWOL TAL-ĠENITURI
Għallem lil uliedek dwar is-sess
L-ISFIDA
Daqs ftit għaxriet taʼ snin ilu biss, għall-inqas il-ġenituri kellhom ċans tajjeb li jkunu huma l-ewwel li jkellmu lil uliedhom dwar is-sess. U setgħu jispjegaw l-affarijiet bil-mod il-mod, skont l-età u l-bżonn tat-tfal.
Dan kollu nbidel. “It-tfal qed jiġu esposti għal messaġġi sesswali f’età iżgħar iktar ma jgħaddi ż-żmien, u s-sesswalità li tidher fuq il-programmi tat-tfal qed tiżdied,” jgħid il-ktieb The Lolita Effect. Din ir-realtà ġdida tgħin jew tweġġaʼ lit-tfal?
X’GĦANDEK TKUN TAF
Materjal espliċitu jinsab kullimkien. Deborah Roffman fil-ktieb tagħha Talk to Me First tikteb li “l-konversazzjonijiet, ir-reklami, il-films, il-kotba, il-lirika tal-kanzunetti, il-programmi fuq it-televixin, il-messaġġi, il-logħob, il-kartelluni, u l-iskrins tal-mowbajls u l-kompjuters tant huma mimlijin stampi, kliem, u insinwazzjonijiet sesswali li ħafna [adoloxxenti, tfal taħt it-13-il sena, u anke tfal żgħar] jikkonkludu, għall-inqas mingħajr ma jkunu jafu, li s-sess bilfors li hu . . . assolutament l-iktar ħaġa importanti.”
Ir-reklami għandhom parti mill-ħtija. Il-ħwienet u dawk li jirreklamaw jippromwovu u jbigħu ħwejjeġ senswali għat-tfal, u b’hekk dawn jidraw minn età żgħira jagħmlu enfasi bla bżonn fuq id-dehra. “L-industrija tar-reklamar taf li t-tfal ikunu jridu jiġu aċċettati minn dawk tamparhom, u tipprofitta ruħha minnhom,” jgħid il-ktieb So Sexy So Soon. “Mhux intenzjonat li dawn l-istampi sesswali u l-prodotti kollha jħajru t-tfal għas-sess” imma li jħajruhom “jixtru affarijiet ġodda.”
L-informazzjoni mhix biżżejjed. Bħalma hemm differenza bejn li tkun taf kif taħdem karozza u li tkun sewwieq responsabbli, hemm differenza bejn li tkun taf dwar is-sess u li tuża dak li taf biex tieħu deċiżjonijiet għaqlin.
L-iktar ħaġa importanti: Illum, iżjed minn qatt qabel, ikollok bżonn tgħin lit-tfal tiegħek iħarrġu “s-sensi tagħhom” biex ikunu jistgħu “jagħrfu jagħżlu kemm it-tajjeb u kemm il-ħażin.”—Ebrej 5:14.
DAK LI TISTAʼ TAGĦMEL
Involvi ruħek. Li titkellem maʼ wliedek dwar is-sess hi responsabbiltà tiegħek, hi kemm hi diffiċli. Aċċettaha.—Prinċipju Bibliku: Proverbji 22:6.
Diskussjonijiet żgħar. Minflok konversazzjoni waħda twila dwar is-sess, ħu vantaġġ minn mumenti rilassati biex tikkomunika, forsi waqt li t-tnejn li intom tkunu tivvjaġġaw fil-karozza jew tagħmlu l-faċendi flimkien. Biex tgħin lit-tifel jew lit-tifla tiftaħ qalbha miegħek, staqsi mistoqsijiet li jitolbu l-opinjoni tagħha. Pereżempju, minflok tgħid, “Tinġibed int lejn reklami senswali?” tistaʼ tgħid, “Għala taħseb li dawk li jagħmlu r-reklami jużaw dan it-tip taʼ stampi biex ibigħu ċerti prodotti?” Wara li t-tifel jew it-tifla tiegħek twieġeb, tistaʼ tistaqsi, “Kif tħossok int dwar dan?”—Prinċipju Bibliku: Dewteronomju 6:6, 7.
Addatta skont l-età. Tfal li għadhom ma bdewx imorru l-iskola jistgħu jiġu mgħallmin l-ismijiet proprji tal-organi sesswali, kif ukoll kif jipproteġu lilhom infushom minn dawk li jabbużaw mit-tfal sesswalment. Huma u jikbru, it-tfal jistgħu jiġu mgħallmin dwar ir-riproduzzjoni. Sa ma jilħqu l-pubertà, suppost ikunu fehmu iżjed b’mod sħiħ l-aspetti fiżiċi u morali dwar is-sess.
Tkellem dwar il-valuri. Ibda għallem lit-tifel jew lit-tifla—minn età żgħira—dwar l-onestà, l-integrità, u r-rispett. Imbagħad, meta attwalment titkellem dwar is-sess, ikollok pedament fuqiex tibni. Ukoll, esprimi l-valuri tiegħek b’mod ċar. Pereżempju, jekk tħares lejn is-sess qabel iż-żwieġ bħala xi ħaġa mhix xierqa, hekk trid tgħid. U spjega għala hu ħażin u taʼ ħsara. “L-adoloxxenti li jgħidu li jafu li l-ġenituri joġġezzjonaw li l-adoloxxenti jkollhom x’jaqsmu sesswalment x’aktarx ikollhom inqas ċans li jinvolvu ruħhom fis-sess,” jgħid il-ktieb Beyond the Big Talk.
Kun taʼ eżempju. Applika l-valuri li tgħallem. Pereżempju, int tidħaq b’ċajt oxxen? tilbes b’mod provokattiv? tifflertja? Azzjonijiet bħal dawn jistgħu jdgħajfu l-valuri morali li qed tipprova tgħallem lil uliedek.—Prinċipju Bibliku: Rumani 2:21.
Kun pożittiv. Is-sess hu rigal mingħand Alla, u fiċ-ċirkustanza t-tajba—fiż-żwieġ—jistaʼ jkun sors taʼ ħafna pjaċir. (Proverbji 5:18, 19) Ħalli lil ibnek jew lil bintek tkun taf li maż-żmien tkun tistaʼ tgawdi dan ir-rigal, mingħajr l-uġigħ taʼ qalb u l-inkwiet li jiġu minn sess qabel iż-żwieġ.—1 Timotju 1:18, 19.