လင်းနို့မှာ အမြင်အာရုံ ရှိပေမဲ့ မျိုးစိတ်အများစုကတော့ ညအမှောင်ထဲရောက်ရင် ပဲ့တင်သံ ပုံရိပ်ဖော်နည်း (echolocation) ကို သုံးကြတယ်။ တန်ပြန်ပဲ့တင်သံကို နားထောင်ပြီး ပတ်ဝန်းကျင်က အရာဝတ္ထု အနီးအဝေးကို သိကြတယ်။ ဥပမာ၊ လင်းနို့တချို့ဆိုရင် အင်းဆက်တွေရဲ့ တောင်ပံရိုက်ခတ်နှုန်းကို နားထောင်ပြီး ခြင်လား၊ ပိုးတောင်မာလားဆိုတာ ခွဲခြားသိနိုင်ကြတယ်။

 စဉ်းစားကြည့်ပါ- လင်းနို့အများစုက အသံအိုးမှာ အသံကို တုန်ခါအောင် လုပ်ပြီး ပါးစပ်နဲ့ နှာခေါင်းကနေ ထုတ်လွှတ်ကြတယ်။ အရာဝတ္ထုကိုထိပြီး ပြန်လာတဲ့ ပဲ့တင်သံကို ကြီးမားလှတဲ့ နားရွက်က ဖမ်းယူနားထောင်တယ်။ အဲဒီပဲ့တင်သံကို ဖမ်းယူနားထောင်ပြီး ဝန်းကျင်အခြေအနေကို သုံးဖက်မြင် (3D) ပုံအဖြစ် ပုံရိပ်ဖော်နိုင်ကြတယ်။ ဝန်းကျင်မှာ တခြားလင်းနို့တွေရဲ့ အသံဗလံ ဆူညံနေတာတောင် အရာဝတ္ထုတစ်ခုရဲ့ တည်နေရာ၊ အနိမ့်အမြင့်၊ အကွာအဝေးကို တွက်ချက်နိုင်တယ်။

 လင်းနို့ရဲ့ ပဲ့တင်သံ ပုံရိပ်ဖော်နည်းက အင်မတန်ကို တိကျဖို့ လိုအပ်တယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ၁ မီလီစက္ကန့် (တစ်စက္ကန့်ရဲ့ တစ်ထောင်ပုံတစ်ပုံ) လောက် အတွက်မှားရုံနဲ့ ၁၇ စင်တီမီတာ (၆.၇ လက်မ) လောက်အထိ ပစ်မှတ်လွဲချော်သွားနိုင်လို့ပဲ။ တစ်မီလီစက္ကန့်ထက် ပိုတိကျဖို့ဆိုတာ “ဖြစ်နိုင်ဖွယ်မရှိ” လို့ သုတေသီတချို့ ပြောကြတယ်။ ဒါပေမဲ့ စမ်းသပ်မှုတွေအရ လင်းနို့တွေဟာ ပဲ့တင်သံကို ၁၀ နာနိုစက္ကန့် (တစ်စက္ကန့်ရဲ့ ၁၀၀,၀၀၀,၀၀၀ ပုံတစ်ပုံ) အထိ အတိအကျ တွက်ချက်နိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် အရာဝတ္ထုရဲ့ အကွာအဝေးကို တစ်မီလီမီတာတောင် မလွဲအောင် ဖမ်းယူသိရှိနိုင်ကြတယ်။

 သုတေသီတွေက ပဲ့တင်သံ ပုံရပ်ဖော်နည်း သုံးတဲ့ အီလက်ထရွန်နစ် လမ်းလျှောက်တုတ်ကို ထုတ်လုပ်ခဲ့ကြတယ်။ မျက်မမြင်တွေ မိမိတို့ဝန်းကျင်ကို စိတ်ထဲ မြင်လာအောင်၊ သူတို့အရပ်နဲ့ မလွတ်တဲ့ သစ်ကိုင်းလို အတားအဆီးတွေကို ရှောင်နိုင်အောင် ကူညီပေးဖို့ပါ။ လင်းနို့တုတ်ကောက် (Batcane) လို့ခေါ်တဲ့ လမ်းလျှောက်တုတ်ကို တီထွင်ထုတ်လုပ်ခဲ့ကြတဲ့ ဒီဇိုင်နာ ဘရိုင်ရန် ဟွိုင်းလ်နဲ့ ဒီးန် ဝါးတားတို့က “ပဲ့တင်သံ ပုံရိပ်ဖော်နိုင်စွမ်းရှိတဲ့ လင်းနို့တွေကို ကြည့်ပြီး ဒီလမ်းလျှောက်တုတ် ထုတ်လုပ်ဖို့ စိတ်ကူးရလာတာပါ” လို့ပြောတယ်။

 ဘယ်လို ထင်ပါသလဲ။ လင်းနို့ရဲ့ ပဲ့တင်သံ ပုံရိပ်ဖော်နိုင်စွမ်းက သူ့အလိုလို ဖြစ်လာနိုင်သလား။ ဒါမှမဟုတ် တစ်စုံတစ်ဦးက ပြုလုပ်ဖန်ဆင်းထားတာလား။