1. ¿Kenke tlauel techpaleuia pampa tiuelij timoyoliljuiaj tlen amo tikitstokej? (Xikita nopa achtoui tlaixkopinkayotl.)

JEHOVÁ kichijki ma timoyoliljuikaj tlen amo tikitstokej. Nopa tlauel techpaleuia pampa kiampa timoyoliljuiaj tlen tijchiaj, tlake tijchiuasej uan kuali tijtlapejpenisej tlen tijchiuasej. Biblia kiijtoua Jehová techmakas miak kuajkuali tlamantli. Maske amo tikitaj, uelis timoyoliljuisej kenijkatsa eliskia uan timotemachiaj nelnelia mochiuas (2 Cor. 4:18).

2, 3. 1) ¿Kenijkatsa uelis timoyoliljuisej tlen kinamiki? 2) ¿Tlake tikitasej ipan ni tlamachtili?

² Sekij moyoliljuiaj tlamantli tlen amo panos. Se siuapil uelis moyoliljuia patlantinemi ipani se papalotl. Ni amo kema panoskia. Tojuantij uelis timoyoliljuisej tlamantli tlen kena panos. Nopa tlajtolpanextijketl Samuel inana kiiljuik Jehová kiuikaskia ikone ma tekititi ininuaya sacerdotes. Ya moyoliljuik kenijkatsa eliskia kema kichiuaskia nopa. Uan pampa ya kiijtok kichiuaskia, amo moyoliljuijtoya tlen amo kema mochiuaskia. Ni kipaleuik nelia ma kichiua tlen kiijtojtoya toTeotsij (1 Sam. 1:22). Tojuantij nojkia uelis timoyoliljuisej kenijkatsa elis nochi tlen Jehová kiijtojtok techmakas, pampa ya nelia kichiuas tlen kiijtojtok (2 Ped. 1:19-21).

 ³ Miakej toTeotsij itekipanojkauaj, moyoliljuijkej kenijkatsa eliskia tlen Jehová kichiuaskia. ¿Kenijkatsa kinpaleuik ni? ¿Uan kenijkatsa techpaleuis tlaj timoyoliljuisej ipan tlen toTeotsij kiijtojtok techmakas? Ni tikitasej ipan ni tlamachtili.

4. ¿Tlake kipaleuik Abel ma moyoliljui tlauel kuali itstoskia teipa?

⁴ Abel yaya achtoui kineltokak tlen toTeotsij kiijtojtoya. Kimatiyaya kema Adán uan Eva tlajtlakolchijkej, Jehová kiiljuik nopa kouatl: “Nijchiuas ximokualankaitakaj ta ika nopa siuatl uan ma mokualankaitakaj mokoneuaj ika ikoneuaj. Ya mitstsonxamanis uan ta tijikxitsakanis” (Gén. 3:14, 15, TNM). Maske Abel amo kimatiyaya kenijkatsa moaxitiskia, ya moyoliljuik ni. Uelis kinekiyaya kimatis ajkia kiikxitsakaniskia nopa kouatl uan ajkia kinkixtiliskia tlajtlakoli maseualmej. Yeka moyoliljuik tlauel kuali itstoskia teipa. Ya motemachiyaya toTeotsij nochipa kichiua tlen kiijtoua. Yeka, kema Abel kimakak Jehová se tlakajkaualistli, kiselik ika miak pakilistli (xijpoua Génesis 4:3-5 uan Hebreos 11:4).

5. ¿Kenijkatsa kipaleuik Enoc pampa moyoliljuik tlen teipa panoskia?

⁵ Enoc nojkia kineltokak tlen toTeotsij kichiuaskia. Itstoya kampa tlauel kichiuayayaj tlen amo kuali uan tlauel kitlaijiljuiyayaj Jehová. Uelis Enoc moyoliljuik kenijkatsa eliskia kema itstoskiaj san katli kitekipanouaj toTeotsij (xijpoua Hebreos 11:5 uan 6). ¿Kenijkatsa kipaleuik ni? Amo majmajki uan tematiltik toTeotsij kintsontlamiltiskia nochi tlen amo kualmej (Judas 14, 15).

6. ¿Tlake tlamantli uelis moyoliljuik Noé kema ya panotoya nopa tonali kema uetski miak atl?

⁶ Noé nojkia kineltokak tlen toTeotsij kichiuaskia. Yeka amo mijki kema tlauel uetski atl (Heb. 11:7). Uan pampa kuali tlaneltokatoya, kema ya panotoya nopa tonali, kimiktilik toTeotsij tlapialmej kej tlakajkaualistli (Gén. 8:20). Teipa maseualmej sampa kichijkej tlen amo kuali. Nimrod mochijki tlanauatijketl uan kichijki ma kiijixnamikikaj Jehová (Gén. 10:8-12). Uan Noé kuali tlaneltokatoya kej Abel, pampa uelis moyoliljuik kema tlamiskia tlajtlakoli uan mikilistli uan kema ayokmo itstoskiaj amo kuali tlanauatianij. Tojuantij nojkia uelis timoyoliljuisej tlen nechka mochiuas (Rom. 6:23).

7. ¿Tlake ueliskia moyoliljuiskiaj Abraham, Isaac uan Jacob kiseliskiaj teipa?

⁷ Abraham, Isaac uan Jacob moyoliljuijkej kenijkatsa kuali itstoskiaj teipa. ToTeotsij kiijtok nochi kinteochiuaskiaj ika nopa siuatl “ikoneuaj” (Gén. 22:18; 26:4; 28:14). Ya kiniljuijtoya momiakiliskiaj ininchampoyouaj uan eliskiaj se ueyi uan yejyektsi altepetl (Gén. 15:5-7). Inijuantij motemachijtoyaj Jehová nelnelia kichiuaskia tlen kiniljuijtoya. Yeka, ueliskia moyoliljuisej kenijkatsa itstoskiaj. Jehová nochipa kinpaleuijtok itekipanojkauaj ma motemachikaj itstosej kej itstoyaj Adán uan Eva.

8. ¿Tlake kipaleuik Abraham ma kichiua tlen toTeotsij kinauatik uan kuali ma tlaneltoka?

⁸ Abraham uan sekinok toTeotsij itekipanojkauaj moyoliljuijkej kenijkatsa moaxitiskia tlen toTeotsij kiniljuijtoya, maske amo kiitakej pampa mijkej kema ayamo moaxitiyaya. Biblia kiijtoua “kichiayayaj pampa kimatiyayaj para toTeko temachtli kinmakaskia” (xijpoua Hebreos 11:8-13). Yeka Abraham kichijki tlen toTeotsij kinauatik uan kuali tlaneltokak maske kipixki miak kuesoli. Kimatiyaya uejkajkia Jehová kichijki tlen kiijtojtoya uan teipa nojkia mochiuaskia.

9. ¿Kenijkatsa kipaleuik Abraham pampa kineltokayaya tlen Jehová kiiljuijtoya kichiuas?

 ⁹ Abraham kuali kineltokatoya tlen Jehová kiiljuijtoya, yeka nochipa kichijki tlen kinauatik. Kiski ne Ur uan ayokmo mochantik ipan se ueyi altepetl. Kimatiyaya se altepetl amo nochipa eltoskia, pampa amo kitekipanouayayaj Jehová (Jos. 24:2). Kichiayaya ika nochi iyolo kema Jehová tlanauatiskia nochipa ipan Tlaltipaktli. Biblia kiijtoua toTeotsij iTlanauatijkayo eliskia “nopa altepetl” tlen “kisenkajki” uan “kipia kuali itlatsinpeualtil” (Heb. 11:10). Abraham, Abel, Enoc, Noé uan sekinok toTeotsij itekipanojkauaj kineltokayayaj kinyolkuiskia. Kema moyoliljuiyayaj nochipa itstoskiaj ipan Xochimili, tlauel kuali tlaneltokayayaj ipan Jehová (xijpoua Hebreos 11:15 uan 16).

10. ¿Kenke kipaleuik Sara kema moyoliljuik kenijkatsa eliskia tlen Jehová kiijtojtoya kichiuaskia?

¹⁰ Sara, nojkia kineltokak tlen Jehová kichiuaskia. Ya kiiljuijtoya Abraham: “Nimitsmakas se mokone ipan ya”. Uan nojkia kiiljuik: “Yajaya elis ininnana miak tlakamej ipan miak tlaltinij, uan miak iteipaixuiuaj elisej uejueyij tlanauatianij” (Gén. 17:16). Maske Sara ya kipixtoya 90 xiuitl uan amo kinpixtoya ikoneuaj, moyoliljuiyaya kema kipiaskia uan kenijkatsa ikone kinpiaskia miak ikoneuaj uan eliskiaj se ueyi altepetl (Heb. 11:11, 12). Yeka kuali tlaneltokatoya. Kej Jehová kiijtok, Sara kipixki ikone uan kitokaxtik Isaac. Ni kipaleuik ma motemachi Jehová nojkia kinmakaskia tlen kiijtojtoya. Tlaj timoyoliljuisej kenijkatsa elis tlen Jehová techmakas, nojkia kuali titlaneltokasej.

11, 12. ¿Kenke kej panotiajki tonali Moisés tlauel kiiknelijtiajki Jehová?

¹¹ Moisés nojkia kineltokak tlen Jehová kiijtojtoya. Maske kiiskaltijkej kej se tlanauatijketl ikone ne Egipto, itatauaj kimachtijkej Jehová kiijtojtoya kinmanauiskia hebreos, katli kinchiualtiyayaj ma tekitikaj uan kinmakaskia se kuali tlali kampa mochantiskiaj (Gén. 13:14, 15; Éx. 2:5-10). Kema Moisés tlauel moyoliljuiyaya nopa, nojua tlauel kiikneliyaya Jehová, yeka amo kinejki tlatominpias yon mochiuas tlanauatijketl.

¹² Biblia kiijtoua Moisés kuali tlaneltokak, yeka kema moskaltik ayokmo kinejki elis tlen faraón ichampoyouaj. Ya “kitlapejpenik para tlaijiyouis ininuaya itlakauaj toTeko” uan amo “mopakilismakas ika tlajtlakoli”. Kiitak amo ipati “nopa tomij tlen [...] Egipto” uan kena tlauel ipati kema Jehová kitlapejpenik, pampa kuali moyoliljuiyaya tlen toTeotsij kiijtojtoya kimakaskia (Heb. 11:24-26).

13. ¿Kenijkatsa kipaleuik Moisés kema nochipa moyoliljuiyaya ipan tlen Jehová kiijtojtoya kichiuas?

¹³ Uelis Moisés moyoliljuiyaya kema Jehová kinmanauiskia hebreos. Uan kej sekinok, ya nojkia kimatiyaya Jehová kichiuaskia ayokmo aka ma miki (Job 14:14, 15; Heb. 11:17-19). Pampa Moisés nochipa moyoliljuiyaya ipan tlen Jehová kichiuaskia, kikuamachilik kenijkatsa tlauel techiknelia. Yeka nojua tlauel kiiknelik, nojua tlauel tlaneltokak ipan ya uan amo kema kitlauelkajki (Deut. 6:4, 5). Uan kema faraón kinejki kimiktis, amo majmajki pampa kimatiyaya Jehová kiteochiuaskia teipa (Éx. 10:28, 29).

14. ¿Tlake moyoliljuiaj se keskij maseualmej?

¹⁴ Miakej moyoliljuiaj kenijkatsa itstosej teipa uan tlen amo kema panos. Katli amo kipiaj tomij moiljuiaj se tonali tlauel tlatominpiasej uan amo tleno kinpolos. Biblia kiijtoua ipan Tlaltipaktli nochipa tijpiasej kuesoli uan titlaijiyouisej (Sal. 90:10). Maske sekij moiljuiaj se tlanauatijketl kisenkauas nochi kuesoli, Biblia kiijtoua san toTeotsij iTlanauatijkayo uelis kisenkauas (Dan. 2:44). Maske miakej moiljuiaj toTeotsij amo kitsontlamiltis tlen amo kuali, Biblia kiijtoua kena kichiuas (Sof. 1:18; 1 Juan 2:15-17). Katli moyoliljuiaj tlen amo kiijtoua Biblia, moyolkokosej kema kiitasej mokuapolojtoyaj.

15. 1) ¿Kenke kuali ma timoyoliljuikaj ipan tlen toTeotsij kiijtojtok kichiuas? 2) Xikijto se tlamantli tlen tlauel mitspaktiskia tikitas ma moaxiti.

¹⁵ Jehová kiijtojtok teipa tlauel kuali tiitstosej. Tlaj timoyoliljuisej nopa, tlauel tiyolpakisej uan tijpiasej chikaualistli tlen techpaleuis nochipa tijtekipanojtosej toTeotsij. ¿Timoyoliljuia tijchijtok tlen kiijtok, uelis iluikak o ipan Tlaltipaktli? Tlaj tiitstos ipan Tlaltipaktli, ximoyoliljui tijchijtok ininuaya mouampoyouaj ni Tlaltipaktli se yejyektsi xochimili. Ni tekitl kiyakanasej katli teikneliaj. Nochi kiiknelisej Jehová kej ta tikiknelia, amo tijpias kokolistli, tijpias miak chikaualistli uan amo tleno mitstekipachos. Uan kema moyolkuisej mijkatsitsij, uelis monekis tikinpaleuis ma kiixmatikaj toTeotsij (Juan 17:3; Hech. 24:15). Kema timoyoliljuiaj ni tlamantli, tijmatij nelia mochiuas pampa Biblia kiijtoua (Is. 11:9; 25:8; 33:24; 35:5-7; 65:22).

16, 17. ¿Kenke kuali tlaj tikinpouilisej sekinok tlen Jehová kiijtojtok kichiuas?

¹⁶ Tlaj tikiniljuisej toikniuaj tlen techpaktiskia tijchiuasej ipan Xochimili, kichiuas kuali ma timoyoliljuikaj nopa. Maske amo tijmatij tlake tijchiuasej ipan Xochimili, tlaj tikiniljuisej  sekinok tlauel techpaleuis, pampa kiampa tijnextisej titlaneltokaj ipan tlen Jehová kiijtojtok uan amo kema tijnekisej tijtlauelkauasej Jehová maske tijpiasej kuesoli. Ya nopa kichijki Pablo uan sekinok toikniuaj tlen Roma (Rom. 1:11, 12).

¹⁷ Tlaj timoyoliljuisej ipan tlen Jehová kiijtojtok kichiuas, amo san timotekipachojtosej. Kema Pedro tlauel motekipachojtoya, kiiljuik Jesús: “Tojuantij tijkajtejtokej nochi tlen tijpixtoyaj para timitstokilisej. Uajka ¿tlachke tijpiasej?”. Jesús kinekiyaya Pedro uan sekinok itokilijkauaj ma moyoliljuikaj ipan tlen kichiuaskiaj teipa. Yeka kiniljuik: “Kema na tlen niMokuepki Tlakatl nimoseuis ipan nosiya tlen yejyektsi para nitlanauatis ika nochi noueyitilis, inmojuantij tlen innechtokilijtokej inmoseuisej ipan matlaktli uan ome sillas tlen yejyektsitsij. Uan inkintlajtolsenkauasej nopa matlaktli uan ome uejueyi familias tlen tlakamej tlen ualajkej tlen itelpokauaj Israel. Uan nochi tlen kikajtejtok ichaj, o itlakaikniuaj, o isiuaikniuaj, o inana, o itata, o ikoneuaj, o imil, o isiua pampa nechneltokiliaj, kipantis cien uelta tlen kikajtejtok uan nojkia toTeko kimakas yolistli tlen yankuik para nochipa” (Mat. 19:27-29). Uajka, Pedro uan sekinok toikniuaj uelis moyoliljuijkej kema tekichiuasej iluikak iuaya Jesús uan kenijkatsa kitlamiltiskiaj tlajtlakoli.

18. ¿Kenke kuali ma timoyoliljuikaj kema Jehová kichiuas tlen kiijtojtok?

¹⁸ Tikitakej se keskij toTeotsij itekipanojkauaj tlauel kuali tlaneltokakej pampa moyoliljuijkej ipan tlen toTeotsij kichiuas. Abel moyoliljuik kenijkatsa eliskia tlen kichiuaskia, uan pampa kineltokak Jehová kuali mouampojchijki iuaya. Abraham moyoliljuik kema moaxitiskia tlen Jehová kiijtok tlen nopa siuatl “ikoneuaj” (Gén. 3:15, TNM). Yeka tlaneltokak maske kipixki kuesoli uan moyoliljuik ipan tlen toTeotsij kichiuaskia, ni kipaleuik ma kiikneli uan amo ma kitlauelkaua (Heb. 11:26). Tlaj timoyoliljuisej kema Jehová kichiuas tlen kiijtojtok, tlauel tikiknelisej uan tlauel kuali titlaneltokasej. Ipan nopa seyok tlamachtili tikitasej ipan tlake nojkia uelis timoyoliljuisej.