1, 2. ¿Kenijkatsa kinextik Jesús tlauel kiniknelia maseualmej?

IPAN Proverbios 8 kiijtoua nopa tlalnamikilistli eliskia kejuak se maseuali. Nikaj, nopa tlalnamikilistli kiixnextia Jesús kema ayamo ualajtoya ipan Tlaltipaktli. Nopaya kiijtoua kema toTeotsij kichijki nochi tlamantli, Jesús itstoya iuaya kej se “tlauel kuali tekitiketl”. Nelnelia tlauel yolpajki kema kiitak kenijkatsa toTeotsij kichijki iluikaktli uan Tlaltipaktli. Uan tlen nochi tlamantli tlen toTeotsij kichijki, Jesús tlauel kinikneliyaya maseualmej (Prov. 8:22-31).

² ¿Kenijkatsa kinextik Jesús tlauel kiiknelia toTeotsij uan maseualmej? Kinextik kema kinejki ualas ipan Tlaltipaktli uan ma kimiktikaj, uan kiampa techmakixtis tlen tlajtlakoli uan mikilistli (Mat. 20:28; Filip. 2:5-8). Kema itstoya ipan Tlaltipaktli, toTeotsij kimakak tetikayotl uan kiampa kichijki uejueyi tlamantli. Ika nopa nojkia kinextik kenijkatsa techiknelia uan nopa yejyektsitsij tlamantli tlen nechka kichiuas.

3. ¿Tlake tikitasej ipan ni tlamachtili?

³ Kema Jesús itstoya ipan Tlaltipaktli kinmachtik  maseualmej tlen toTeotsij iTlanauatijkayo (Luc. 4:43). Ya kimatiyaya itlanauatijkayo kichiuaskia ayokmo ma sokiyojto toTeotsij itoka uan ayokmo kema ma onka kuesoli ipan Tlaltipaktli. Uan ika nopa uejueyi tlamantli tlen kichijki kema tlajtolmoyauayaya, kinextik kiniknelia maseualmej. Nochi ni tikitaj kipia miak ipati. ¿Kenke? Pampa nopa uejueyi tlamantli kichiua ma timotemachikaj ipan tlen mochiuas teipa. Ipan ni tlamachtili tikitasej naui uejueyi tlamantli tlen Jesús kichijki.

4. ¿Tlake panok kema Jesús kipantik se tlakatl tlen kipixtoya lepra?

⁴ Kema Jesús tlajtolmoyauayaya ne Galilea, kipantik se tlakatl tlen kipixtoya se kokolistli tlen itoka lepra (Mar. 1:39, 40). Tlauel mokokouayaya, yeka nopa tepajtijketl Lucas kiijtok “palaniyaya itlakayo ika [...] lepra” (Luc. 5:12). Biblia kiijtoua kema nopa tlakatl kiitak Jesús, motlankuaketski uan kiiljuik: “ToTeko, intla tijneki, uelis tinechchikauas”. Maske ya kimatiyaya Jesús ueliskia kichikauas, amo kimatiyaya tlaj kena kinekiskia. ¿Kenke? Pampa nopa tlayakananij tlen religión judía kinkualankaitayayaj katli kipiayayaj lepra. Uan ni tlakatl ayokmo kuali nesiyaya ika nopa lepra. Uajka, ¿tlake kichijki Jesús? ¿Nojkia kiitak kej nopa tlayakananij tlen religión judía? ¿Tlake tijchijtoskia ta?

5. ¿Tlake kiyolmatki Jesús kema kiitak nopa tlakatl katli kipixtoya lepra?

⁵ Nopa tlanauatili tlen kimakakej Moisés kiijtouayaya tlaj se akajya kipixtoya lepra uan kinnechkauiyaya sekinok, monekiyaya kiniljuis kipiayaya nopa kokolistli. Uan ni tlakatl amo kichijki nopa (Lev. 13:43-46). ¿Kualanki Jesús? Amo. Kitekipachok tlen nopa tlakatl kipiayaya uan kinejki kipaleuis, yeka kichijki tlen amo aka kichijtoya. Ya kiitskik nopa kokoxketl uan teipa kiiljuik: “Kena, nijneki. Ximochikaua”. Uan nopa lepra nimantsi polijki (Luc. 5:13). Jehová nelia kimakak Jesús chikaualistli uan kiampa ma kichikaua uan ma kinexti kenijkatsa tlauel kiniknelia (Luc. 5:17).

6. 1) ¿Tlake tlauel moneki ma tijmatikaj tlen nopa uejueyi tlamantli katli Jesús kichijki? 2) ¿Tlake techmachtia nopa uejueyi tlamantli?

⁶ Ika toTeotsij ichikaualis Jesús kichijki miak uejueyi tlamantli. Kinchikajki katli kipixtoyaj lepra uan miakej katli kipixtoyaj sekinok kokolistli. Biblia kiijtoua maseualmej mokauayayaj san tlachixtokej kema kiitayayaj “nonotsitsij kamatiyayaj uan tlakakiyayaj. Uan tlen metskuachotikej, kuali nejnemiyayaj. [...] Uan tlen popoyotsitsij, ya tlachiayayaj” (Mat. 15:31). Ipan ni tonali, tepajtianij kemantika kintlajtlaniaj maseualmej ma temakakaj se tlenijki tlen kipiaj ipan inintlakayo uan kiampa uelis kinchikauasej sekinok. Jesús amo monekiyaya kichiuas nopa. Ya nimantsi ueliyaya kichikaua kampa ueli kampa se kikokouayaya. Uan nojkia ueliyaya kinchikauayaya katli uejka itstoyaj (Juan 4:46-54). ¿Tlake techmachtia ni? Jesucristo ueli uan kineki kitsontlamiltis nochi kokolistli. Tlen Jesús kichijki kinextia ipan Xochimili temachtli “kintlasojtlas tlen axkipiaj chikaualistli uan tlen teikneltsitsij”  (Sal. 72:13). Uajka, Jesús nelia kineki kinchikauas nochi katli tlaijiyouiaj.

7, 8. ¿Tlake kichijki Jesús achtoui kema yaskia kampa se atentli tlen tlauel kiixmatiyayaj?

⁷ Kema ya panotoya se keski mestli kema kichikajki katli kipixtoya lepra, Jesús kistejki Galilea uan yajki Judea kampa nojua tlajtolmoyauaskia. Tlauel miakej kitlakakilijkej uan kiitakej kenijkatsa kinikneliyaya. Jesús kinyolchikajki katli tlaijiyouiyayaj uan kinpaleuik ma motemachikaj ipan toTeotsij (Is. 61:1, 2; Luc. 4:18-21).

⁸ Ipan mestli nisán, Jesús yajki Jerusalén kampa kichiuaskia nopa iljuitl Pascua tlen kichiuayayaj judeaeuanij. Tlauel miakej yauiyayaj nopaya. Jesús yajki kampa se atentli tlen tlauel kiixmatiyayaj ipan nopa altepetl uan mokauayaya ika norte tlen nopa teokali. Nopaya kipantik se tlakatl motektoya ipan se tlapechtli pampa amo ueliyaya nejnemi.

9, 10. 1) ¿Kenke maseualmej yauiyayaj kampa nopa atentli tlen Jerusalén? 2) ¿Tlake kichijki Jesús ipan nopa atentli? (Xikita nopa achtoui tlaixkopinkayotl.) 3) ¿Tlake techmachtia nopa ueyi tlamantli tlen kichijki?

⁹ Ipan nopa atentli yauiyayaj tlauel miakej. ¿Kenke? Pampa moiljuiyayaj mochikauaskiaj tlaj maltiskiaj nopaya kema mojmolinia nopa atl. Ximoiljui kenijkatsa nesiyayaj nopa maseualmej katli tlauel motekipachojtoyaj pampa kinekiyayaj mochikauasej. Tlaj Jesús amo eliyaya tlajtlakole uan amo monekiyaya mochikauas, ¿kenke yajki ipan nopa atentli? Pampa kinikneliyaya maseualmej. Nopaya kipantik nopa tlakatl katli amo ueliyaya nejnemi. Kema Jesús ayamo tlakatiyaya ipan Tlaltipaktli, nopa tlakatl ya kipixtoya nopa kokolistli (xijpoua Juan 5:5-9).

¹⁰ Jesús kitlajtlanik nopa tlakatl tlaj kinekiyaya mochikauas. Ya kiiljuik ika kuesoli maske kena kinekiyaya, amo ueliyaya pampa amo aka kipaleuiyaya kalakis atitla. Uajka, Jesús kiiljuik ma kichiua tlen nesiyaya amo kema ueliskia kichiuas. Kiiljuik ma moketsa, ma kitlalana itlapech uan ma nejnemi. ¡Uan nopa tlakatl kej nopa kichijki! Ni kichiua ma timoyoliljuikaj ipan nopa uejueyi tlamantli tlen nechka kichiuas Jesús ipan Xochimili. Uan nojkia technextilia Jesús tlauel kiniknelia maseualmej. Ya yajki ipan nopa atentli pampa kintemouayaya katli kinekiyayaj ma kinpaleuikaj. Tojuantij nojkia moneki tijchiuasej kej ya uan tikintemosej katli kintlaijiyouiltijtok tlen amo kuali.

11. ¿Kenke tijmatij Jesús kinikneliyaya katli mokokouayayaj?

¹¹ (Xijpoua Marcos 5:25-34.) Se siuatl tlaijiyouijtoya 12 xiuitl ika se tlauel amo kuali kokolistli. Maske kitlamiltik nochi itomij ika nopa tepajtianij katli yauiyaya kinita, nojua tlauel  kitlaijiyouiltiyaya. Yeka ayokmo kuali itstoya uan ayokmo kuali kiueyichiuayaya toTeotsij. Se tonali, kema ayokmo kimatiyaya tlake kichiuas, moiljuik kalakiti tlajkotipa kampa itstoyaj miakej maseualmej uan kiampa asiti kampa Jesús uan kiitskiliti iyoyo (Lev. 15:19, 25). ¡Kiampa mochikajki! Jesús kimatki kiski chikaualistli ipan ya, yeka moikankuepki uan kintlajtlanik ajkia kiitskik. Uan nopa siuatl, maske majmauiyaya motlankuaketski uan kiiljuik yaya kiitskik. Jesús kimatiyaya Jehová kichikajtoya nopa siuatl, yeka kiiljuik: “Nane, timochikajki pampa tinechneltokatok”. Teipa kiiljuik ma moyoltlali uan ma yaui. Ni kuali kinextia Jesús nelnelia kinikneliyaya katli mokokouayayaj.

12. 1) ¿Tlake tikijtoskia tlen Jesús ika tlen tikitakej kichijtok? 2) ¿Kenijkatsa uelis tijchiuasej kej Jesús?

¹² Tlauel techyolchikaua pampa Jesús tlauel kiniknelia maseualmej uan tlauel kiniknelia katli mokokouaj. ¡Uan Satanás amo kema kichiua nopa! Ya kineki ma timoiljuikaj amo tleno topati uan amo aka techiknelia. Nopa uejueyi tlamantli tlen Jesús kichijki kinextia kitekipachoua kuesoli tlen tijpiaj uan tlen techpano. Tijtlaskamatiliaj toTeotsij pampa tijpiaj se tlanauatijketl uan sacerdote katli tlauel techiknelia (Heb. 4:15). Tlaj amo tijpiaj se kokolistli, maske uelis tijmatij ouij tijkuamachilisej tlen kiyolmatij katli ya uejkajtok kipixtokej se kokolistli, nojkia uelis tijchiuasej kej Jesús. Maske ya amo kema mokokok, kimatiyaya tlen kiyolmatij katli mokokouaj uan kinextiyaya kiyolkokouayaya tlen kinpanoyaya (1 Ped. 3:8). Uajka, ¡nojkia ma tijchiuakaj kej ya!

13. ¿Tlake techmachtia tlen kichijki Jesús kema kiyolkuik Lázaro?

¹³ Jesús tlauel kiyolkokouayaya kema kinitayaya tlaijiyouiyayaj sekinok. Kema mijki iuampo Lázaro, tlauel mokuesok kema kiitak tlaijiyouiyayaj ichampoyouaj uan iuampoyouaj (xijpoua  Juan 11:33-36). Maske kimatiyaya kiyolkuiskia, nojkia mochokilik. Ya amo pinajki kinextis tlen kiyolmatki kampa itstoyaj miakej. Tlauel kiikneliyaya Lázaro uan ichampoyouaj, yeka kitekiuik toTeotsij ichikaualis uan kiyolkuik iuampo (Juan 11:43, 44).

14, 15. 1) ¿Tlake kinextia Jehová kineki kitlamiltis nochi tlen techtlaijiyouiltia? 2) ¿Tlake moneki tijmatisej tlen nopa tlajtoli ika griego “kintlalpachojtokej”?

¹⁴ Biblia kiijtoua Jesús kichiua kej iTata (Heb. 1:3). Uajka nopa uejueyi tlamantli tlen Jesús kichijki kinextia toTeotsij nojkia kineki kitlamiltis nochi tlen techtlaijiyouiltia, kej kokolistli, tlakuajkualoli uan mikilistli. Jehová uan Jesús nechka kinyolkuisej tlauel miakej maseualmej. Jesús kiijtok moyolkuiskiaj “nochi [...] tlen kintlalpachojtokej” (Juan 5:28, 29).

¹⁵ Nopa tlajtoli ika griego “kintlalpachojtokej” kikixtijtokej ipan se tlajtoli ika griego tlen kiijtosneki kinilnamikij. Ni tlajtoli kuali monamiki pampa toTeotsij katli kipia nochi chikaualistli uan kichijki Tlaltipaktli uan iluikaktli, ueli kiilnamiki kenijkatsa eliyayaj sejse tlen tochampoyouaj katli ya mijkej, tlake kinextiyayaj ipan ininnemilis uan tlake kiyekojkej kinextisej (Is. 40:26).

16. ¿Tlake ueyi tlamantli kiitasej mochiuas miakej toTeotsij itekipanojkauaj?

¹⁶ Tlaj nochipa tijneltokasej toTeotsij, uelis timomanauisej ipan Armagedón. Ni elis se tlauel ueyi tlamantli tlen amo kema panotoya. Teipa peuas tikitasej sekinok miak uejueyi tlamantli. Nochi maseualmej mochijtiasej amo tlajtlakolejkej (Is. 33:24; 35:5, 6; Apoc. [Rev.] 21:4). Ayokmo monekis kitekiuisej lentes, kuatopili, muletas, audífonos yon sillas de ruedas. Nochi katli momanauisej ipan Armagedón, Jehová kichiuas ma kipiakaj chikaualistli uan kuali ma itstokaj. Uan nopa tlauel kinpaleuis pampa inijuantij tekitisej kema ni Tlaltipaktli kichiuasej se xochimili (Sal. 115:16).

17, 18. 1) ¿Kenke Jesús kichijki uejueyi tlamantli? 2) ¿Kenke tijnekij tijchiuasej nochi tlen monekis uan kiampa uelis tiitstosej ipan Xochimili?

¹⁷ Kema tijpouaj nopa uejueyi tlamantli tlen Jesús kichijki, nopa “onpano miak tlakamej” kinpaleuia motemachisej nechka asis tonali kema ayokmo kipiasej kokolistli (Apoc. 7:9). Nojkia technextilia kenijkatsa Jesús tlauel techiknelia (Juan 10:11; 15:12, 13). Uan kema kinextik kiyolkokoua tlen techpano nojkia techilnamikilia Jehová tlauel kiniknelia itekipanojkauaj.

¹⁸ Ipan Tlaltipaktli miakej mikij, kipiaj tlakuajkualoli uan tlaijiyouiaj (Rom. 8:22). Yeka, ya tijnekij ma mochiua Xochimili. Malaquías 4:2 kiijtoua temachtli tlauel tiyolpakisej nopaya pampa amo tijpiasej yon se kokolistli. Kema timoyoliljuiaj ni tlamantli, tijtlaskamatiliaj Jehová uan timotemachiaj ipan tlen kiijtojtok kichiuas. Yeka, tijnekij tijchiuasej nochi tlen monekis uan kiampa uelis tiitstosej ipan Xochimili. Tlauel tiyolpakij pampa tijmatij ika se keski tlamantli tlen Jesús kichijki kinextik tlen kichiuas kema tlanauatis.