Leveki e Iehova a Lautolu ne Amaamanaki ki a Ia
Leveki e Iehova a Lautolu ne Amaamanaki ki a Ia
‘Kia leveki mau ai au he hāu a fakaalofa-totonu mo e hāu a fakamoli.’—Salamo 40:11.
1. Ko e heigoa ne ole he Patuiki ko Tavita ki a Iehova, ti kua foaki age fefe e ole ia he magaaho nei?
KO E PATUIKI ko Tavita i Isaraela i tuai ‘ne tatali fakalahi ni kia Iehova’ ti fakalagalaga ke talahau ko Iehova ‘ne haga mai ni ki a ia, ne fanogonogo mai foki ke he hana kalaga.’ (Salamo 40:1) Ne kitia mua tumau e ia e levekiaga ha Iehova ki a lautolu ne fakaalofa ki a Ia. Ko e mena ia ha Tavita ati ole ke leveki mau e Iehova. (Salamo 40:11) Ha ha i ai fakalataha mo e tau tagata tane mo e fifine tua fakamoli ne mavehe ki ai e “liliu tutu mai kua mua he mitaki,” kua haohao mitaki a Tavita he magaaho nei ke he manamanatuaga ha Iehova ko e taha ia lautolu ka moua e palepale. (Heperu 11:32-35) Kua fakamau moli tuai e hana vaha anoiha. Kua tohi e higoa hana he “tohi ke fakamanatu ai” ha Iehova.—Malaki 3:16.
2. Maeke fefe e tau Tohiaga Tapu ke lagomatai a tautolu ke maama e kakano kua leveki e Iehova?
2 Pete ko lautolu ne talahau tuai ia Heperu veveheaga 11 ne momoui ato fakaoti e moui ha Iesu Keriso ke he lalolagi, ne momoui fakatatau a lautolu mo e mena ne fakaako e Iesu he pehe a ia: “Ko e tagata ne fakahelehele hana moui, to moumou ai e ia; ka ko e tagata ne fakavihia hana moui ke he lalolagi nai, to taofi ai e ia kia hoko ke he moui tukulagi.” (Ioane 12:25) Ti, he leveki e Iehova ne maaliali kua nakai hao mai he matematekelea po ke favaleaga. Kakano ai kua puipui a ia ke he puhala fakaagaga ke maeke ke fakatumau e tuaga mitaki ki mua he Atua.
3. Ko e heigoa e fakamoliaga kua ha ha ia tautolu nukua leveki e Iehova a Iesu Keriso, ti ko e heigoa e fua?
3 Kua eke a Iesu mo favaleaga mo e ekefakakelea lahi ki ai, ti fakahiku ke kautu e tau fi hana he tamate fakakelea mo e fakamamahi a ia. Ka e, nakai maeke he mena nei ke moumou e maveheaga he Atua ke leveki e Mesia. (Isaia 42:1-6) Ko e liu tu mai ha Iesu he aho ke tolu aki he mole hana mate ekefakakelea kua fakamoli kua logona e Iehova hana tagi lagomatai—tuga ni he logona e Iehova a Tavita. He tali, ne age e Iehova ki a Iesu e malolo ke fakatumau e mahani fakamoli. (Mataio 26:39) He leveki, ne moua e Iesu e moui nakai mate i luga he lagi, ti totou miliona e tagata ne fakagahuahua e tua ke he lukutoto ne ha ha i ai e amaamanakiaga ma e moui tukulagi.
4. Ko e heigoa e fakamoliaga ne foaki ke he tau Kerisiano fakauku mo e ke he ‘tau mamoe kehe’?
4 Maeke ia tautolu ke mauokafua kua fiafia lahi foki a Iehova mo e maeke ke leveki hana tau fekafekau mogonei tuga ne taute e ia he vaha a Tavita mo Iesu. (Iakopo 1:17) Ko e tau matakainaga fakauku gahoa ne toe ha Iesu ne haia he lalolagi kua maeke ke falanaki ke he maveheaga ha Iehova: “Kia moua e tufaaga nakai tuai popo, nakai fai kelea nakai tuai fifigo, kua toka ke he lagi ma tautolu. Ko tautolu kua leoleo he mana he Atua ke he tua, ke hoko ke he fakamouiaga kua taute ke fakakite mai ke he tau aho ke fakahiku ai.” (1 Peteru 1:4, 5) Ko e ‘tau mamoe kehe,’ ne ha ha ai e amaamanakiaga he lalolagi, kua falanaki pihia foki ke he Atua mo e hana maveheaga puhala he salamo: “Kia fakaalofa a mutolu kia Iehova ko mutolu oti kana hana tau tagata tapu; kua leveki e Iehova a lautolu kua fakamoli.”—Ioane 10:16; Salamo 31:23.
Ne Leveki Fakaagaga
5, 6. (a) Kua leveki fefe e tau tagata he Atua he vaha nei? (e) Ko e heigoa e fakafetuiaga kua ha ha ia lautolu ne fakauku mo Iehova, ti ka e kua a lautolu ne ha ha ai e amaamanakiaga he lalolagi?
5 He vaha nei, ne taute e Iehova e tau foakiaga ke leveki aki hana tau tagata ke he puhala fakaagaga. He nakai puipui a lautolu mai he favaleaga po ke mai he tau mena uka mo e tau matematekelea ne tupu ke he moui, kua foaki fakamoli e ia ki a lautolu e lagomatai mo e fakamaloloaga kua lata ke leveki aki e fakafetuiaga tata ha lautolu mo ia. Ko e fakaveaga ne ati e lautolu e fakafetuiaga nei ko e tua ha lautolu ke he foakiaga fakaalofa he Atua he lukutoto. Falu he tau Kerisiano tua fakamoli nei ne fakauku he agaga he Atua kua eke mo tau pule fakalataha mo Keriso ke he lagi. Ne talahaua tututonu a lautolu ko e tau tama fakaagaga he Atua, ti hagaao e tau kupu nei ki a lautolu: “Ko ia kua laveaki a tautolu mai he pule he pouli, ti ta mai a tautolu ke he kautu he hana Tama fakahele; ha ia ia kua moua ai e tautolu e lukutoto ke he hana toto, ko e fakamagaloaga he tau hala.”—Kolose. 1:13, 14.
6 Totou miliona e falu Kerisiano tua fakamoli ne iloa tonu kua aoga foki a lautolu mai he foakiaga he Atua he lukutoto. Totou e tautolu: “Ha ko e Tama he tagata foki, nakai hau a ia ke fekafekau e tau tagata kia ia; ka kia fekafekau a ia, mo e foaki atu hana moui, ko e lukutoto ke hukui aki e tau tagata tokologa.” (Mareko 10:45) Ko e tau Kerisiano ia ne amaamanaki lahi atu ke he magaaho ku to moua “e tokanoaaga ha ha he monuina he fanau he Atua.” (Roma 8:21) He mogonei, kua tokiofa e lautolu e tuaga kapitiga tata ha lautolu mo e Atua mo e lali fakamoli ke fakamalolo e fakafetuiaga ia.
7. Ko e heigoa e puhala ne leveki mau e Iehova e tuaga fakaagaga he tau tagata hana he vaha nei?
7 Taha puhala ne leveki e Iehova e tuaga fakaagaga he tau tagata hana ko e foaki e fakaholoaga he fakaako tumau. Kua fakaata he mena nei a lautolu ke moua e iloilo tonu lahi he kupu moli. Kua foaki foki e Iehova e takitakiaga fakatumau he puhala he hana Kupu, fakatokatokaaga, mo e agaga tapu. I lalo he takitakiaga he “fekafekau fakamoli mo e loto matala,” kua tatai e tau tagata he Atua he lalolagi katoa mo e magafaoa taha. Kua leveki he vahega fekafekau e tau manako fakaagaga mo e ka lata foki mo e tau manako fakatino he magafaoa he tau fekafekau ha Iehova—pete ni e motu ne tupu mai a lautolu po ke tuaga fakamatakau.—Mataio 24:45.
8. Ko e heigoa e mauokafua ne ha ha ia Iehova ki a lautolu ne mahani fakamoli hana, he fakamafana a lautolu ke he heigoa?
8 He nakai puipui fakatino e Iehova a Iesu mai he tamate he tau fi hana, ne nakai puipui pihia foki e Ia e tau Kerisiano he vaha nei. Ka e nakai fakakite he mena nei e nakai fiafia he Atua. Mamao ligo ai! Kua fakakite ai hana mauokafua to taofi mau e lautolu hana fahi he matakupu lahi ke he lagi mo e lalolagi katoatoa. (Iopu 1:8-12; Tau Fakatai 27:11) To nakai tiaki e Iehova a lautolu ne mahani fakamoli ki a ia, ‘ha kua fiafia a Iehova ke he fakafili tonu, nakai tiaki foki e ia a lautolu ne mahani fakamoli; kua leoleo e ia a lautolu tukulagi.’—Salamo 37:28.
Leveki Mau he Fakaalofa-Totonu mo e Fakamoli
9, 10. (a) Maeke fefe he fakamoli a Iehova ke leveki hana tau tagata? (e) Fakakite fefe he Tohi Tapu kua leveki e Iehova a lautolu ne mahani fakamoli he puhala he hana fakaalofa-totonu?
9 He liogi hana ne fakamau ia Salamo 40, ne ole a Tavita ke leveki he fakaalofa-totonu mo e fakamoli ha Iehova. Ko e fakamoli ha Iehova mo e hana fiafia ke he tututonu kua lata ha kua fakatoka fakamaaliali e ia e tau matapatu fakaakoaga hana. Ko lautolu ne muitua ke he tau matapatu fakaakoaga nei kua maeke ke moua e levekiaga mai he tau tupetupe, tau matakutaku, mo e tau lekua ne moua e lautolu kua fakaheu e tau matapatu fakaakoaga. Ma e fakatai, maeke ia tautolu ke puipui a tautolu mo e tau fakahele ha tautolu mai he tau lekua fakamamahi loto kaeke ke kalo kehe a tautolu mai he fakaaoga hehe he tulaki mo e kava, kelea muitui he mahani fakatane mo e fifine, mo e puhala moui vale. Mo e pihia foki mo lautolu ne tafea kehe mai he puhala a Iehova he fakamoli—tuga he falu magaaho a Tavita—ne moua e fakamaloloaga ko e Atua “ko e fakamumuliaga” ma lautolu ne tokihala he taute mena kelea. Maeke ia lautolu ia ke kalaga fiafia: “To leveki e koe au neke matematekelea.” (Salamo 32:7) Ko e fakakiteaga he fakaalofa-totonu he Atua a ia!
10 Ko e taha fakataiaga he fakaalofa-totonu faka-Atua kua hataki he Atua hana tau fekafekau ke fakatumau e vevehe kehe mai he lalolagi kelea, ka nakai leva ti moumou e ia. Totou e tautolu: “Aua neke fakaalofa a mutolu ke he lalolagi, po ke tau mena ha ha he lalolagi; kaeke kua fakaalofa taha ke he lalolagi, nakai nofo e fakaalofa ke he Matua ke he loto hana. Ha ko e tau mena oti ha ha he lalolagi, ko e manako lahi he tino, mo e manako lahi he tau mata, katoa mo e tau mena he mouiaga nai ke hula ki ai, nakai mai he Matua ia, ka e mai he lalolagi.” He omaoma ke he hatakiaga nei mo e fakagahua ai, maeke ia tautolu ke leveki moli e tau momoui ha tautolu ke hoko ke he tukulagi, ha kua matutaki e kupu tohi: “Ha ne mole atu foki e lalolagi katoa mo e hana tau manako lahi; ka ko e tagata kua eke e finagalo he Atua to tumau a ia tukulagi.”—1 Ioane 2:15-17.
Leveki Mau he Loto Manamanatu, Pulotu, mo e Iloilo
11, 12. Fakamaama e puhala ne leveki he loto manamanatu, pulotu, mo e iloilo a tautolu?
11 Ki a lautolu ne amaamanaki ke moua e taliaga he Atua, ko e tama ha Tavita ko Solomona ne omomoi ke tohia: “To leveki a koe he loto manamanatu; to leoleo a koe he pulotu.” Kua tomatoma foki e ia: “Kia moua e koe e iloilo . . . Ua tiaki e koe a ia, ti leveki ai e ia a koe; kia fakaalofa a koe kia ia, ti leoleo ai e ia a koe.”—Tau Fakatai 2:11; 4:5, 6.
12 Kua fakagahuahua e tautolu e loto manamanatu kaeke ke manamanatu hokulo a tautolu ke he tau mena ne ako mai he Kupu he Atua. Ko e taute pihia kua fakamalolo he manamanatu hokulo a tautolu ke feaki e pulotu ke maeke ia tautolu ke tuku fakamua e tau mena kua tonu. Aoga e mena nei, ha kua laulahi ia tautolu ne iloa—liga fakatagata ni—kua tutupu e tau lekua ka taute pauaki po ke nakai taute pauaki he tau tagata he nakai pulotu e tau mena ne tuku fakamua. Kua tuku he lalolagi a Satani i mua ha tautolu e tau foliaga monuina fakatino, matalahi, mo e malolo, ka e peehi e Iehova e aoga lahi he tau mena fakaagaga. Ko e kaumahala ke tuku fakamua e tau mena fakaagaga ke he tau mena fakatino kua fakatupu e mavehevehe ke he tau magafaoa, kaumahala e tuaga kapitiga, mo e galo e tau foliaga fakaagaga. Ti ko e fua, kua nofo e tagata mo e teao mo e moua mai e momoko moli tuga e tau kupu na a Iesu: “Ha kua aoga ha ha ke he tagata, kaeke kua moua e ia e lalolagi oti, ka e moumou ai hana moui?” (Mareko 8:36) Kua fakakite he iloilo kua lata ia tautolu ke omaoma ke he hatakiaga ha Iesu: “Ka kia kumikumi fakamua a mutolu ke he kautu he Atua mo e hana tututonu, ati lafi atu ai e tau mena oti ia kia mutolu.”—Mataio 6:33.
Ko e Hagahagakelea he Manamanatu ki a Ia Ni
13, 14. Ko e heigoa e kakano ke manamanatu ki a ia ni, ti ko e ha kua nakai iloilo ai ke eke ke pihia?
13 Kua aga pauaki e tau tagata ke fiafia ki a lautolu ni. Kaeke ke tuku mua e tau manako mo e tau fiafia ke he moui he tagata, to tupu mai e tau fua kelea. Ko e mena ia, ke leveki e tuaga kapitiga ha tautolu mo Iehova, ha kua fakaako mai a ia ki a tautolu ke kalo mai he manamanatu ki a ia ni. Kua kakano e tau kupu nei kua “manamanatu katoatoa ke he tau manako, tau mena, po ke tau fiafia ni hana.” Nakai kia lautonu e talahauaga ia ke he tau tagata tokologa he vaha nei? Aoga ai, kua talahau tuai he Tohi Tapu he “tau aho fakamui” he fakatokaaga kelea ha Satani, “[to] ofaofa he tau tagata a lautolu ni,” po ke to manamanatu ni ki a ia.—2 Timoteo 3:1, 2.
14 Kua loto fakaaue e tau Kerisiano ke he iloilo he fakagahua e poakiaga he Tohi Tapu ke manamanatu ke he tau mena he falu, he fakaalofa ki a lautolu tuga he fakaalofa ki a ia ni. (Luka 10:27; Filipi 2:4) Liga onoono e tau tagata ke he mena nei kua nakai aoga, ka kua aoga kaeke ke ha ha ia tautolu e tau fakamauaga kua kautu, tau fakafetuiaga fiafia he magafaoa, mo e tau tuaga kapitiga atihake. Ti, ko e fekafekau moli ha Iehova kua nakai lata ke fakaata ha fiafia pauaki fakatagata ke tanumia e moui hana ke tiaki e tau mena kua mua atu e aoga. Mua atu ai, ko e tau puhala ha Iehova anei, ko e Atua ne tapuaki a ia ki ai.
15, 16. (a) Ko e heigoa he aga manamanatu ki a ia ni kua takitaki ki ai, ne fakatai e hai? (e) Moli, ko e heigoa he tagata ka taute kaeke ke mafiti a ia ke fakafili e falu?
15 Ko e aga manamanatu ki a ia ni kua takitaki ke he uliulitonu, ne hokotia ke fakatupu e tagata ke onoono hifo, he fakatokoluga. Kua talahau fakatonu he Tohi Tapu: “Ko e mena ia kua nakai fai kupu ke tali atu ai a mutolu takitokotaha kua fakahala atu, ha ko e hāu a fakahala atu ke he taha kua fakahala ai e koe a koe; ha ko koe kua fakahala atu, kua eke e koe e tau mena ia ni.” (Roma 2:1; 14:4, 10) Ne fakalagalaga lahi he tau takitaki lotu he vaha a Iesu e tututonu ha lautolu ni he logona hifo kua latatonu a lautolu ke tuhituhi a Iesu mo e tau tutaki hana. He taute pihia, ne fakatu e lautolu a lautolu ko e tau ikifakafili. He matapouli ke he tau kuku ha lautolu, kua tamai ne lautolu e fakahala ki a lautolu ni.
16 Ko Iuta, ko e tutaki ha Iesu ne afo a ia, ne fakaata e ia a ia ke fakafili e falu. He mena ne tupu i Petania, ko Maria, ko e mahakitaga ha Lasalo, ne takai aki e lolo manogi a Iesu, kua totoko lahi mahaki a Iuta. Ne lea e ita hana he totoko: “Ko e ha nakai fakafua ai e lolo manogi ia ke he tolu geau e tenari, mo e age ke he tau nonofogati?” Kua matutaki e kupu ke fakamaama: “Nakai pihia age a ia, he fakaalofa ke he tau nonofogati, ka ko e kaiha a ia, ha ia ia foki e kato, kua uta foki e ia e tau mena ne fafao ai.” (Ioane 12:1-6) Kia nakai tuga a Iuta po ke tau takitaki lotu a tautolu, ne mafiti ke fakafili e falu, ka kua fakahala na lautolu ia lautolu.
17. Fakatai e hagahagakelea pauaki he fakatokoluga po ke molea e falanaki ni ke he tagata.
17 Momoko ai, falu Kerisiano fakamua, kua nakai ko e tau tagata kaiha a lautolu tuga a Iuta, ne mokulu a lautolu ke he mahani hula, he mahani fakatokoluga. Hagaao ki a lautolu ia, ne tohi e Iakopo: “Kua hula a mutolu ke he tau kupu fakatokoluga ha mutolu.” Ti lafi e ia: “Kua kelea ni e tau hula oti kana pihia.” (Iakopo 4:16) He fakahakehake ke he tau mena ne taute e tautolu po ke tau kotofaaga ha tautolu ke he fekafekauaga ha Iehova kua fakakaumahala e tagata. (Tau Fakatai 14:16) Kia manatu e tautolu e mena ne tupu ke he aposetolo ko Peteru, he magaaho ne fakahakehake malolo ne ia a ia he pehe: “Pete ni he tupetupe e tau tagata oti kia koe, ka e nakai tupetupe ai au tukulagi. . . . Pete ni he mamate fakalataha a taua mo koe, ka e nakai ni fakatikai e au a koe.” Moli ai, kua nakai fai mena a tautolu ke fakahakehake a tautolu ni. Ko e tau mena oti ne moua e tautolu kua kakano ni ha ko e fakaalofa-totonu ha Iehova. He manatu e mena nei kua fakamamao a tautolu mai he mahani fakatokoluga.—Mataio 26:33-35, 69-75.
18. Fefe e logonaaga ha Iehova hagaao ke he fakaikaluga?
18 “Kua mua atu e mahani [fakaikaluga] ke he malaia; kua mua atu foki e mahani fakahakehake he loto ke veli ai e tagata,” he talahau ki a tautolu. Ko e ha? Kua tali e Iehova: “Ko e mahani fakatokoluga mo e fakaikaluga . . . kua fakavihia e au ki ai.” (Tau Fakatai 8:13; 16:18) Ko e mena ia ni ne ita lahi a Iehova ke he “tau fua he loto fakatokoluga he patuiki a Asuria, mo e fakakiteaga he hana tau mata fakaikaluga”! (Isaia 10:12) Ati fakahala e Iehova a ia ha ko e mahani hana. Nakai leva ko lautolu oti kana he lalolagi a Satani, fakalataha mo e tau takitaki fakaikaluga, mo e matalahi ki a lautolu ni, kua kitia mo e nakai kitia, to fakahala foki. Kia nakai fifitaki e tautolu e aga onoono fakatagata he tau fi ha Iehova!
19. Ko e heigoa e kakano ati matalahi e tau tagata he Atua mo e he magaaho taha mahani fakatokolalo?
19 Ha ha he tau Kerisiano moli oti e kakano ke matalahi ha ko e tau fekafekau ha Iehova. (Ieremia 9:24) He magaaho taha, ha ha ia lautolu e kakano ke fakatumau e mahani fakatokolalo. Ko e ha? Kakano kua “hala e tau tagata oti kana, to nakai hoko ke he fakahekeaga mai he Atua.” (Roma 3:23) Ti ke leveki e tuaga ha tautolu ko e tau fekafekau ha Iehova, kua lata ia tautolu ke moua e aga he aposetolo ko Paulo, kua pehe “ne haele mai a Keriso Iesu ke he lalolagi ke fakamomoui e tau tagata hala” ti lafi e ia: “Ko au nai kua hala kua mua kia lautolu.”—1 Timoteo 1:15.
20. Leveki fefe e Iehova e tau tagata hana mogonei, mo e to leveki fefe e ia a lautolu anoiha?
20 Ha kua fiafia lahi e tau tagata ha Iehova he tuku e tau mena fakatagata ki tua ke maeke ke tuku fakamua e fiafia faka-Atua, kua maeke ia tautolu ke iloa moli to fakatumau a Iehova ke leveki fakaagaga a lautolu. Kua maeke foki ke iloa moli e tautolu ka hoko e matematekelea lahi, to leveki mau e Iehova hana tau tagata nakai ni fakaagaga ka e pihia foki fakatino. He huhu atu ke he lalolagi fou he Atua, to maeke ia lautolu ke kalaga: “Kitiala, ko e ha tautolu a Atua hanai; ne tatali a tautolu kia ia, ti fakamomoui e ia a tautolu ko Iehova hanai ne tatali a tautolu kia ia; ti fakamomoui e ia a tautolu; ko Iehova hanai ne tatali a tautolu kia ia; to fiafia a tautolu mo e olioli ke he hana fakamouiaga.”—Isaia 25:9.
Manatu Nakai e Koe?
• Leveki fefe e Patuiki ko Tavita mo Iesu Keriso?
• Leveki fefe e tau tagata ha Iehova he vaha nei?
• Ko e ha kua lata ke kalo kehe a tautolu mai he manamanatu ki a ia ni?
• Maeke fefe a tautolu ke matalahi mo e he magaaho taha mahani fakatokolalo?
[Tau Huhu he Fakaakoaga]
[Tau Fakatino he lau 19]
Leveki fefe e Iehova a Tavita mo Iesu?
[Tau Fakatino he lau 20, 21]
Ko e heigoa e tau puhala hane leveki fakaagaga e tau tagata he Atua he vaha nei?
[Tau Fakatino he lau 22]
Pete hane matalahi a tautolu ke fekafekau ki a Iehova, kua lata ia tautolu ke fakatumau e mahani fakatokolalo