HOOFDSTUK 7

Wat moet ik doen als ik mezelf lelijk vind?

Ben je vaak ontevreden over je uiterlijk?

□ Ja □ Nee

Heb je weleens plastische chirurgie of een extreem dieet overwogen?

□ Ja □ Nee

Wat zou je aan je uiterlijk willen veranderen als het kon? (Omcirkel dat.)

Lengte

Gewicht

Figuur

Haar

Huid

Stem

 ALS je antwoord op de eerste twee vragen ja was en je bij de derde vraag drie of meer dingen hebt omcirkeld, kijk dan ook eens naar de positieve kant: de kans is groot dat anderen niet zo negatief over je denken als jijzelf. Het is makkelijk om door te slaan en je te veel zorgen over je uiterlijk te maken. Uit één enquête bleek zelfs dat jonge vrouwen zich vaak meer zorgen maken over hun gewicht dan over een kernoorlog, kanker of zelfs het verlies van hun ouders!

Hoe je eruitziet heeft inderdaad invloed op je zelfvertrouwen — en op de manier waarop anderen je behandelen. „Mijn twee zussen waren superknap, maar ik was mollig”, vertelt Maritza (19). „Op school werd ik vaak uitgelachen. Het ergste was nog dat mijn tante me Chubs [dikkerdje] noemde, en zo heette haar moddervette hondje ook!” Julie (16) maakte ook zoiets mee: „Een meisje op school pestte me en zei dat ik hazentanden had. Het was op zich geen ramp, maar toch vond ik het niet leuk, en ik schaam me nog steeds voor mijn tanden!”

Bezorgdheid of obsessie?

Het is op zich niet erg dat je bezorgd bent om je uiterlijk. De Bijbel spreekt zelfs heel positief over het uiterlijk van een aantal mannen en vrouwen, zoals Sara, Rachel, Jozef, David en Abigaïl. De Bijbel zegt over een vrouw die Abisag heette dat ze „bijzonder mooi” was. — 1 Koningen 1:4, NBV.

 Maar voor veel jongeren wordt hun uiterlijk een obsessie. Sommige meisjes denken bijvoorbeeld dat je alleen mooi bent als je slank bent, en de superslanke modellen in chique advertenties dragen tot dat idee bij. Jongeren staan er vaak niet bij stil dat die mooie foto’s compleet geretoucheerd of op de computer bijgewerkt zijn en dat die elegante modellen zich bijna moeten doodhongeren om zo slank te blijven! Toch kun je je behoorlijk depressief voelen als je jezelf met zulke foto’s vergelijkt. Wat moet je doen als je echt ongelukkig bent met je uiterlijk? Eerst moet je eens realistisch naar jezelf kijken.

Een vertekend beeld?

Heb je weleens in een lachspiegel gekeken? Het beeld is vertekend zodat je er dikker of dunner uitziet dan je eigenlijk bent. Maar in beide gevallen geeft het beeld niet weer hoe je er in het echt uitziet.

Zo hebben ook veel jongeren een vertekend beeld van zichzelf. Denk hier eens over na: Uit een onderzoek bleek dat 58 procent van de meisjes zichzelf te zwaar vond, terwijl maar 17 procent dat echt was. Bij een ander onderzoek zei 45 procent van de vrouwen met ondergewicht dat ze zichzelf te zwaar vonden!

 Sommige onderzoekers zeggen dat de meeste meisjes die zich zorgen maken over hun gewicht, daar geen reden toe hebben. Dat zal je misschien niet veel troost bieden als je echt wat zwaarder gebouwd bent. Wat zou daarvan de oorzaak kunnen zijn?

Erfelijkheid kan een rol spelen. Sommige mensen zijn van nature mager en hoekig. Maar als je genen je een ronder figuur en meer lichaamsvet hebben toebedeeld, ben je gewoon niet geprogrammeerd om slank te zijn. Zelfs als je medisch gezien het ideale gewicht hebt, zie je er waarschijnlijk zwaarder uit dan je lief is. Lichaamsbeweging en een dieet kunnen helpen, maar aan je genetisch bepaalde lichaamsbouw kun je niet veel veranderen.

Een andere factor kunnen de normale veranderingen zijn die bij de puberteit horen. Als meisjes in de puberteit komen, gaat het vetpercentage van hun lichaam van zo’n 8 procent naar ongeveer 22 procent. Vaak verandert die verhouding nog en wordt een mollig meisje van elf of twaalf uiteindelijk een goedgevormde tiener. Maar het kan ook zijn dat je uiterlijk het gevolg is van slechte voeding of te weinig lichaamsbeweging. Wat moet je doen als je echt om gezondheidsredenen moet afvallen?

Een evenwichtige benadering

De Bijbel spreekt lovend over „matig in gewoonten” zijn (1 Timotheüs 3:11). Je moet dus niet maaltijden overslaan of  een extreem dieet gaan volgen. De beste manier om af te vallen is waarschijnlijk een gezond eetpatroon te volgen en te zorgen dat je een redelijke hoeveelheid lichaamsbeweging krijgt.

Het is niet nodig om de een of andere populaire afslankmethode te volgen. Dieetpillen kunnen bijvoorbeeld je eetlust een tijdje in bedwang houden, maar je lichaam went daar al snel aan en dan komt je eetlust terug. Of je stofwisseling wordt trager en dan kom je toch aan. En dan hebben we het nog niet gehad over de bijwerkingen waar sommigen last van krijgen, zoals duizeligheid, hoge bloeddruk, angstaanvallen en zelfs verslaving. Hetzelfde geldt grotendeels ook voor pillen die vocht afdrijven of de stofwisseling verhogen.

In tegenstelling daarmee zal een redelijk eetpatroon gecombineerd met matige maar geregelde lichaamsbeweging ertoe leiden dat je er op je best uitziet en je goed voelt. Als je meerdere keren per week iets aan je conditie doet, doet dat wonderen voor je gezondheid. Gewoon stevig wandelen of trappenlopen kan al voldoende zijn.

Pas op voor anorexia!

Sommige jongeren zijn bij hun strijd om af te vallen het slachtoffer geworden van anorexia, een levensbedreigende eetstoornis die erop neerkomt dat je jezelf uithongert. Masami vertelde toen ze al vier maanden onder behandeling was voor anorexia: „Als mensen tegen me zeggen dat ik er goed uitzie, denk ik bij mezelf: ’Dat is vast omdat ik dik word.’ Dan begin ik te huilen en denk ik: ’Ik wou dat ik weer op mijn oude gewicht zat — dat van vier maanden geleden!’”

 Anorexia kan heel onschuldig beginnen. Een meisje begint misschien aan een dieet dat geen kwaad lijkt te kunnen, gewoon om een paar kilo af te vallen. Maar als ze haar doel heeft bereikt, is ze niet tevreden. „Ik ben nog steeds te dik!”, zegt ze, terwijl ze afkeurend in de spiegel kijkt. Dus besluit ze nog een paar kilo af te vallen. Dan nog een paar. En nog een paar. Ze vervalt in een patroon en uiteindelijk krijgt ze anorexia.

Als je de symptomen van anorexia of een andere eetstoornis hebt, dan moet je hulp zoeken. Praat met een van je ouders of een andere volwassene in wie je vertrouwen hebt. Een Bijbelspreuk zegt: „Een ware metgezel heeft te allen tijde lief, en is een broeder die geboren wordt voor de tijd dat er benauwdheid is.” — Spreuken 17:17.

Wat maakt je echt mooi?

Over het geheel genomen legt de Bijbel weinig nadruk op iemands uiterlijk of figuur. Wat je in Gods ogen aantrekkelijk maakt of niet, is je innerlijk. — Spreuken 11:20, 22.

 Neem bijvoorbeeld Absalom, de zoon van koning David. Vergeleken bij hem, zegt de Bijbel, „bleek er in heel Israël geen man te zijn die zozeer om zijn schoonheid te prijzen viel. Van zijn voetzool tot aan zijn schedel bleek er geen gebrek aan hem te zijn” (2 Samuël 14:25). Maar hij was onbetrouwbaar. Hij was trots en ambitieus en hij probeerde de troon in bezit te nemen van de koning die door Jehovah was aangesteld. De Bijbel geeft geen fraai beeld van Absalom, maar schildert hem af als een man van schaamteloze ontrouw en moordzuchtige haat.

Waar het om gaat is dat ’Jehovah harten toetst’, en niet kijkt naar je slanke taille of je grote spierballen (Spreuken 21:2). Het is dus niet verkeerd om er goed uit te willen zien, maar je persoonlijkheid is veel belangrijker dan je uiterlijk. Op de lange termijn zullen anderen zich eerder tot je aangetrokken voelen door je geestelijke eigenschappen dan door je gespierde lijf of je platte buik!

MEER INFORMATIE VIND JE IN HOOFDSTUK 10 VAN DEEL 1

IN HET VOLGENDE HOOFDSTUK

Veel jongeren zijn gehandicapt of lijden aan een chronische ziekte. Als jij daarmee te maken hebt, hoe kun je er dan mee leren omgaan?

SLEUTELTEKST

„De méns ziet datgene wat zichtbaar is voor de ogen; maar wat Jehovah aangaat, hij ziet hoe het hart is.” — 1 Samuël 16:7.

TIP

Als je probeert af te vallen:

● Sla het ontbijt niet over. Je krijgt dan een hongerig gevoel, waardoor je uiteindelijk misschien meer eet dan je anders gedaan zou hebben.

● Drink vóór elke maaltijd een groot glas water. Daardoor heb je minder eetlust en kun je makkelijker in de hand houden hoeveel je eet.

WEETJE

Sommige deskundigen waarschuwen dat als je jezelf uithongert om af te vallen, je stofwisseling langzamer wordt en de kilo’s er toch al snel weer aan zitten!

ACTIEPUNTEN

Ik kan mijn gezondheid verbeteren door ․․․․․

Voor mij zou een redelijk programma van lichaamsbeweging zijn ․․․․․

Wat ik mijn ouder(s) over dit onderwerp wil vragen: ․․․․․

WAT DENK JIJ?

● Wat vind je van je uiterlijk?

● Wat zijn een paar redelijke dingen die je kunt doen om je uiterlijk te verbeteren?

● Wat zou je tegen een vriend(in) zeggen die een eetstoornis heeft?

● Hoe zou je je broertje of zusje helpen een evenwichtige kijk op zijn of haar uiterlijk te krijgen?

[Inzet op blz. 69]

„Ik ben heel lang gepest omdat ik zulke grote ogen heb. Ik heb erom leren lachen, maar ik heb ook geleerd zelfvertrouwen te halen uit mijn persoonlijkheid en mijn andere goede punten. Ik heb geleerd mijn uiterlijk te accepteren. Ik neem mezelf zoals ik ben.” — Amber

[Illustratie op blz. 68]

Het beeld dat je van jezelf hebt, kan net zo vertekend zijn als het beeld in een lachspiegel