Wist je dit?
Zijn er buiten de Bijbel bewijzen dat de Israëlieten slaven waren in Egypte?
Volgens de Bijbel brachten de Midianieten Jozef naar Egypte en trokken daarna ook Jakob en zijn gezin er vanuit Kanaän naartoe. Ze vestigden zich in de streek Gosen, in de Nijldelta (Gen. 47:1, 6). De Israëlieten werden zo ‘talrijk en sterk’ dat de Egyptenaren bang werden en ze tot slavenarbeid dwongen (Ex. 1:7-14).
Critici doen dit verslag uit de Bijbel af als een fabeltje. Toch zijn er bewijzen dat er in het oude Egypte semieten * hebben geleefd die slaven waren.
Zo hebben archeologen in het noorden van Egypte oude nederzettingen opgegraven. Volgens de Bijbelgeleerde John Bimson zijn er bewijzen voor minstens 20 semitische nederzettingen in dat gedeelte van Egypte. De egyptoloog James K. Hoffmeier zegt: ‘Egypte was in de periode van ruwweg 1800 tot 1540 v.C. voor Semitisch-sprekende mensen in West-Azië een aanlokkelijk land om naartoe te trekken.’ Verder zegt hij: ‘Die tijdsperiode komt overeen met de traditionele “periode van de aartsvaders” en past daarom heel goed bij de periode en omstandigheden die in Genesis worden beschreven.’
Er is ook nog bewijsmateriaal uit het zuiden van Egypte. Op een papyrus die dateert uit het Middenrijk (ca. 2000–ca. 1600 v.Chr.) staan de namen van slaven die in een huis in zuidelijk Egypte werkten. Daar zitten meer dan 40 semitische namen tussen. Die slaven waren koks, wevers en arbeiders. Hoffmeier zegt: ‘Omdat er aan dat ene huis in Thebaïs [Zuid-Egypte] meer dan veertig semieten verbonden waren, moeten er in heel Egypte, en vooral in het deltagebied, behoorlijk veel semieten zijn geweest.’
De archeoloog David Rohl schrijft dat sommige namen van de slaven op de lijst ‘zo van de bladzijden van de Bijbel lijken te komen’. Op de fragmenten staan bijvoorbeeld namen die lijken op Issaschar, Aser en Sifra (Ex. 1:3, 4, 15). ‘Dat wijst duidelijk op de tijd dat de Israëlieten als slaven in Egypte waren’, concludeert Rohl.
Bimson zegt: ‘De Bijbelse tradities van de slavernij in Egypte en van de uittocht hebben een solide historische basis.’
^ ¶4 De term semiet is afgeleid van Sem, een van Noachs drie zonen. Tot de afstammelingen van Sem behoorden waarschijnlijk de Elamieten, de Assyriërs, de vroege Chaldeeën, de Hebreeën, de Arameeërs (of Syriërs) en diverse Arabische stammen.