DIKATSE tša ka gae di sepela kudu bošego. Ditetšwana tša tšona di di thuša go kwa dilo tšeo di lego kgauswi le gore di sware diphoofotšwana, kudukudu ge leswiswi le swara.

Ela hloko: Ditetšwana tša katse di swaragane le ditlhalenama tšeo di nago le megalatšhika e mentši. Megalatšhika ye e kgona go kwa gaešita le ge moyana o foka. Ka baka leo, dikatse di ka kgona go kwa dilo tšeo di lego kgauswi ntle le go di bona, e lego seo se di thušago ge e le leswiswi.

Ka ge ditetšwana tše di ekwa kudu, dikatse di di diriša go tseba moo diphoofotšwana le dilo tše dingwe di lego gona le mosepelo wa tšona. Gape ditetšwana tše di thuša dikatse go ela bogolo bja sekgoba se itšego pele di ka feta go sona. Encyclopædia Britannica e re “ga go tsebje gakaalo ka mošomo wa ditetšwana (vibrissae) tše; eupša go lemogilwe gore katse e fokola ka nakwana ge di ka kotwa.”

Borathutamahlale ba hlama diroboto tšeo di nago le dikwi tšeo di swanago le ditetšwana tša katse go thuša diroboto go lemoga dilo le ge e le dife tšeo di lego kgauswi. Rathutamahlale Ali Javey, wa Yunibesithing ya California, kua Berkeley o re dikwi tše tšeo di bitšwago ditetšwana tša elektroniki, “di swanetše go šoma ka mekgwa ya go fapafapana gore di thuše diroboto tše kaonefaditšwego, metšhene yeo e ka dirišwago gabonolo ke batho le didirišwa tše dingwe.”

O nagana eng? Na mošomo wa ditetšwana tša katse o bile gona ka tlhagelelo? Goba na o hlamilwe?