Na o be o Tseba?

Na ruri mohlwa o ikgobokeletša dijo selemo le nakong ya puno?

▪ Diema 6:6-8 e re: “Sebodu, yaa xo mohlwá O bônê mokxwa wa wôna; O tlê O hlalefê. Xa o n’e mokxôma, le xe e le molaki, xoba molaodi; Le xe xo le byalo, o ikxobêla dijô lehlabula, o ipeêla dilewa selemô.”

Ge e le gabotse, mehuta e mentši ya mohlwa e kgobela dijo. Go ka direga gore mohuta woo Solomone a bego a bolela ka wona—le woo o tlwaelegilego kudu mehleng yeno Isiraeleng—ke mohlwa woo o bunago (Messor semirufus).

Go ya ka mothopo o mongwe, “mohlwa goba ditšhoši tše bunago di ka tlogela diolo tša tšona nakong ya boemo bjo bo kgahlišago bja leratadima bakeng sa go yo tsoma dijo . . . [gomme] tša kgobela dipeu dikgweding ka moka tša selemo tša ngwaga woo.” Di ka topa dipeu go tšwa dimeleng goba tša di kgobela fase. Ditšhoši tšeo di aga diolo kgaufsi le mašemo, dišego goba diboa, moo go nago le mabele.

Ka gare ga diolo ka botšona, ditšhoši di boloka dijo lelokelelong la diphapoši. Diphapoši tšeo di be di ka ba tša molagare wa disenthimithara tše 12 le bophagamo bja senthimithara. Go thwe dihlopha tša mohlwa woo o bunago di na le dijo tše di lekanego go ka kgona go phela “dikgwedi tše fetago tše nne di sa nyake mothopo wa ka ntle wa dijo goba wa meetse.”

Go ba motšheledi wa kgoši go be go akaretša’ng?

▪ Nehemia e be e le motšheledi wa Kgoši Arithasasitha wa Peresia. (Nehemia 1:11) Ka malapeng a ka mošate a Bohlabela bja Magareng mehleng ya bogologolo, motšheledi wa kgoši e be e se mohlanka yo a nyatšegago. Ka mo go fapanego, e be e le letona la maemo a godimo. Dipuku tša kgale le diswantšho tše dintši tša bogologolo tša batšheledi di dira gore re fihlelele phetho ya mabapi le tema yeo e bego e kgathwa ke Nehemia ka mošate wa Peresia.

Motšheledi o be a tla kwa tatso ya beine ya kgoši e le gore a e šireletše ge e ba e tšheletšwe mpholo. Ka gona, kgoši e be e bota motšheledi ka mo go feletšego. Seithuti Edwin M. Yamauchi o re: “Motho o be a ka bona maanong a tlwaelegilego kudu a ka kgorong ya Achaemenid [ya Peresia] gore go be go nyakega gore bahlankedi ba kgoro e be ba botegago. Le gona go ka direga gore motšheledi e be e le mohlankedi yo a rategago yo a bego a e-na le tutuetšo e matla go kgoši. Taba ya gore o be a šoma kgaufsi kudu le kgoši letšatši le lengwe le le lengwe e be e ka mo kgontšha go dira phetho ya gore ke mang yo a ka bonago kgoši.

Boemo bjo bjalo e ka ba e bile lebaka le lengwe leo le dirilego gore kgoši e ikemišetše go dumelelana le kgopelo ya Nehemia ya go boela Jerusalema go yo aga maboto a yona lefsa. Nehemia o swanetše go ba a be a tšeelwa godimo ke kgoši. The Anchor Bible Dictionary e re: “Karabelo ya kgoši e be e le gore ‘Go tla go tšea nako e kaaka’ng gore o boe?’”—Nehemia 2:1-6.

[Lepokisi/​Seswantšho go letlakala 9]

Lefsika le le tšwago mošate wa Peresia wa Persepolis

[Seswantšho]

(Bakeng sa mongwalo o beakantšwego ka mokgwa wa kgatišo, bona kgatišo ka boyona)

Motšheledi

Yo e tlago go ba Kgoši Xerxes

Dario yo Mogolo

[Mothopo]

© The Bridgeman Art Library International