Go Tswakanywa ga Ditumelo —Na ke Tsela ya Modimo?
“Na bodumedi bo a re kopanya goba bo a re aroganya?” Potšišo yeo e botšišitšwe babadi ba puku ya The Sydney Morning Herald. Ba bantši kudu ba bao ba arabetšego—mo e ka bago 89 lekgolong—ba be ba nagana gore bodumedi bo a re aroganya.
LEGA go le bjalo, bathekgi ba go tswakanywa ga ditumelo ba tloga ba na le pono e fapanego ka taba ye. Eboo Patel, e lego mothomi wa Sehlopha sa Bafsa sa go Tswakanywa ga Ditumelo o itše: “Ga go na bodumedi bjo bo sa tshwenyegego ka go bontšha kwelobohloko . . . , bjo bo sa tshwenyegego ka go hlokomela tikologo . . . , bjo bo sa tshwenyegego ka go amogela baeng.”
Ge e le gabotse, Mabuddha, Makatholika, Maprotestanta, Mahindu, Mamoseleme le madumedi a mangwe a mantši a ile a ipopa ngatana e tee a leka go fediša bodiidi, go lwela ditshwanelo tša batho, a dira maiteko a go thibela dithuthupi tšeo di epetšwego goba go lebiša šedi ditabeng tša tikologo. Madumedi a mantši a ile a kgobokana go tlo boledišana kamoo a ka kwešišanago le go kgothatšana ka gona. A keteka go se swane ga ona ka ditirelo tša go tšhuma dikerese, menyanya, mmino, dithapelo le dilo tše dingwe.
Na go tswakana ga madumedi ke tsela ya go fediša diphapano tšeo di lego gona magareng ga ditumelo tše di sa swanego? Na go tswakanywa ga ditumelo ke tsela ya Modimo ya go tliša lefase le lekaone?
BOTEE—BO KA HWETŠWA KA GO DIRA ENG?
O mongwe wa mekgatlo e megolo ya go tswakanywa ga ditumelo o ikgantšha ka gore o na le ditho tšeo di emelago ditumelo tše di fapafapanego tše ka godimo ga tše 200 le gore o hwetšwa dinageng tše 76. Morero wa wona wo o boletšwego ke go “kgothaletša go swarišana ga nako e telele le ga ka mehla ga madumedi a tswakantšwego.” Lega go le bjalo, seo se ipontšhitše se le bonolo go se bolela go e na le go se dira. Ka mohlala, go ya ka barulaganyi, molaotheo wa bona o be o swanetše go ngwalwa ka šedi e le gore o se ke wa kgopiša madumedi a mantši ao a saennego molaotheo woo. Ka baka la’ng? Taba e nngwe e be e le gore go ile gwa ba le go se dumelelane mabapi le ge e ba Modimo a swanetše go akaretšwa molaotheong woo. Ka baka leo, go be go phengwa go bolela ka Modimo ka tsela le ge e le efe.
Ge e ba Modimo a sa akaretšwe, gona tumelo e kgatha tema efe? Go oketša moo, mokgatlo o bjalo wa go tswakanywa ga ditumelo o fapana bjang le mokgatlo wa go thuša bahloki? Ke ka baka leo mokgatlo wa go tswakanywa ga ditumelo wo go boletšwego ka wona ka mo godimo o sa itlhalosego e le mokgatlo wa bodumedi, eupša o itlhalosa e le “mokgatlo wa go kgothaletša tirišano.”
NA GO FO KGOTHALETŠA GO BONTŠHA DIKA TŠE DIBOTSE GO LEKANE?
Dalai Lama e lego mothekgi yo a tumilego wa go tswakanywa ga ditumelo, o re: “Meetlo ka moka e megolo ya madumedi ge e le gabotse e na le molaetša o swanago: e lego wa lerato, kwelobohloko le tebalelo.” O oketša ka gore: “Selo sa bohlokwa ke gore re swanetše go bontšha dika tše bophelong bja rena bja letšatši le letšatši.”
Ke therešo gore go bontšha dika tše bjalo ka lerato, kwelobohloko le go lebalela go bohlokwa kudu. Go seo se bitšwago Molao wa Gauta, Jesu o itše: “Ka baka leo, dilo tšohle tše le nyakago batho ba le dira tšona, le lena le ba dire tšona.” (Mateo 7:12) Eupša na tumelo ya kgonthe ke feela taba ya go kgothaletša seo se lokilego?
Moapostola Paulo ge a bolela ka ba bantši bao ba bego ba ipolela gore ba hlankela Modimo mehleng ya gagwe, o itše: “Ke ba hlatsela gore ba fišegela Modimo; eupša e sego go ya ka tsebo e nepagetšego.” Bothata e be e le eng? Paulo o itše “ka baka la go se tsebe toko ya Modimo,” ba be “ba nyaka go thea ya bona.” (Baroma 10:2, 3) Ka go hloka ga bona tsebo e nepagetšego ka seo Modimo a bego a nyaka gore ba se dire, go fišega ga bona—le go bontšha tumelo—ruri e be e le ga lefeela.—Mateo 7:21-23.
PONO YA BEIBELE KA GO TSWAKANYWA GA DITUMELO
Jesu o itše: “Go thaba badirakhutšo.” (Mateo 5:9) Jesu o be a diriša seo a bego a se ruta ka go se kgothaletše bošoro le ka go išetša batho ba ditlogo tše di fapafapanego tša madumedi molaetša wa khutšo. (Mateo 26:52) Bao ba bego ba arabela ba be ba tsena setlemong seo se tiilego sa lerato. (Bakolose 3:14) Eupša na morero wa Jesu e be e fo ba go kgothaletša tirišano bathong ba ditlogo tše di fapafapanego e le gore ba phedišane ka khutšo? Na o ile a tšea karolo le ba bangwe borapeding bja bona?
Baetapele ba bodumedi ba sehlotswana sa Bafarisei le sa Basadutsei ba be ba ganetša Jesu o šoro—e bile ba nyaka le go mmolaya. O ile a arabela bjang? Jesu o ile a ruta barutiwa ba gagwe gore: “A ba kgopišege. Ke bahlahli ba foufetšego.” (Mateo 15:14) Jesu o ganne go amogela go ba borwarreng bja moya le batho ba bjalo.
Nakwana ka morago ga moo, go ile gwa hlongwa phuthego ya Bokriste kua Korinthe, Gerika—motse woo o bego o tumile ka go ba le setlogo sa madumedi a mantši le ao a fapafapanego. Bakriste ba moo ba be ba tla arabela bjang boemong bjoo? Moapostola Paulo o ile a ba ngwalela gore: “Le se ke la rwala joko le ba ba sa dumelego.” Ka baka la’ng? Paulo o file mabaka ka gore: “Go na le kwano efe magareng ga Kriste le Sathane? Goba modumedi o swana ka eng le yo a sa dumelego?” Ke moka o ile a fa keletšo ye: “Ka gona tšwang gare ga bona, le itlhaole.”—2 Bakorinthe 6:14, 15, 17.
Go molaleng gore Beibele e ganetša go tswakanywa ga ditumelo. Eupša o ka ipotšiša gore: ‘Bjale botee bja kgonthe bo ka fihlelelwa bjang?’
GO BOPA BOTEE BJA KGONTHE
Sathalaete ya International Space Station—semaka sa thekinolotši seo se dikologago lefase—se hlamilwe ka maiteko ao a kopanetšwego a ditšhaba tše e ka bago tše 15. Na o nagana gore modiro wo nkabe o phethilwe ge e ba ditšhaba tšeo di tšeago karolo di be di sa dumelelane ka polane yeo e ka dirišwago?
Ge e le gabotse, seo ke boemo bja mokgatlo wa mehleng yeno wa go tswakanywa ga ditumelo. Gaešita le ge go kgothaletšwa tirišano le tlhompho, ga go na polane yeo go dumelelanwago ka yona bakeng sa go aga tumelo. Ka baka leo, ditaba tša boitshwaro le tša dithuto tša bodumedi di sa dutše di aroganya batho go swana le pele.
Beibele e swere ditekanyetšo tša Modimo, tšeo di swanago le polane. Re ka thea maphelo a rena go seo Beibele e se bolelago. Bao ba amogetšego molaetša wa yona ba fentše kgethollo ya morafo le ya bodumedi gomme ba ithutile go dirišana ka khutšo le botee. Modimo o boletše e sa le pele gore: “Ke tla nea merafo leleme le le sekilego, e le gore ka moka e bitše leina la Jehofa gomme e mo direle ka botee.” Botee bo tlišwa ke “leleme le le sekilego,” e lego tekanyetšo ya Modimo ya borapedi.—Tsefanya 3:9; Jesaya 2:2-4.
Dihlatse tša Jehofa di go laletša ka borutho go etela Holong ya Mmušo ya kgauswi le moo o dulago gore o tlo iponela ka bowena khutšo le botee tšeo di makatšago tšeo di nago le tšona.—Psalme 133:1.