KGAOLO YA BOBEDI
“O be a Sepela le Modimo wa Therešo”
1, 2. Noa le lapa la gagwe ba be ba swaregile ka mošomo ofe gomme ke ditlhohlo dife tšeo ba bego ba lebeletšane le tšona?
NOA o ile a otlolla mokokotlo wa gagwe gomme a šidulla mešifa yeo e opago. Akanya a dutše koteng ya sephara, a ikhuditše ganyenyane mošomong wa gagwe ge a le gare a lebeletše ka ntle moagong o mogolo wa areka. Go be go nkga monkgo o hlabago wa moti wo o fišago; go be go galagala medumo ya ditlabakelo tša go šoma ka kota. Noa o be a kgona go bona barwa ba gagwe bao ba šomago ka thata a le moo a bego a dutše gona, ba šoma dikarolong tše di fapafapanego tša moago wa kota. Ga bjale e be e šetše e le nywagasome barwa ba gagwe, basadi ba bona gotee le mosadi wa gagwe yo a rategago ba šoma le yena ka thata. Ba be ba šetše ba kgathile tema e kgolo, eupša ba be ba sa šaletšwe ke mošomo o montši!
2 Batho ba tikologong yeo ba be ba nagana gore ke mašilo. Ge areka e le gare e eya godimo, batho ba be ba sega taba ya gore meetsefula a be a tla khurumetša lefase ka moka. Kotsi yeo Noa a bego a duletše go ba lemoša ka yona e be e bonala e le yeo e ka se kgonegego le ya bošilo! Ba be ba sa kwešiše lebaka leo motho a ka fetšago bophelo bja gagwe—le maphelo a ba lapa la gagwe—modirong o bjalo wa bošilo. Lega go le bjalo, Jehofa Modimo wa Noa, o be a lebelela monna yoo ka tsela e fapanego.
3. Ke ka kgopolo efe Noa a bego a sepela le Modimo?
3 Lentšu la Modimo le re: “Noa o be a sepela le Modimo wa therešo.” (Bala Genesi 6:9.) Seo se be se bolela’ng? Ga se taba ya gore Modimo o be a sepela lefaseng, goba gore Noa o ile a ya legodimong ka tsela e itšego. Go e na le moo, Noa o be a ekwa Modimo wa gagwe kudu e bile a mo rata kudu moo e lego gore go be go le bjalo ka ge eka yena le Jehofa ba be ba sepela gotee go etša bagwera. Ka morago ga nywaga e dikete, Beibele e boletše ka Noa gore: “Ka tumelo [ya gagwe] o ahlotše lefase.” (Baheb. 11:7) Noa o be a ahlotše lefase ka tumelo ya gagwe bjang? Rena lehono re ka ithuta’ng tumelong ya gagwe?
Monna yo a se Nago Bosodi Lefaseng le Kgopo
4, 5. Mehleng ya Noa, lefase le ile la mpefalela pele bjang?
4 Noa o goletše lefaseng leo le bego le mpefalela pele ka lebelo. Boemo bo be bo mpefetše mehleng ya rakgolokhukhu wa gagwe Henoge, e lego monna yo mongwe wa go loka yo a ilego a sepela le Modimo. Henoge o be a boletše e sa le pele gore letšatši la kahlolo le be le tla tlela batho Gen. 5:22; 6:11; Juda 14, 15) Go be go tlile bjang gore dilo di mpefalele pele gakaakaa?
ba lefase bao ba sa boifego Modimo. Bjale, mehleng ya Noa, bokgopo bo be bo mpefetše le go feta. Ge e le gabotse, go ya ka pono ya Jehofa, lefase le be le senyegile ka gobane le be le tletše bošoro. (5 Go ile gwa direga taba e nyamišago kudu gare ga barwa ba Modimo ba moya, e lego barongwa. Yo mongwe wa bona o be a šetše a rabetše go Jehofa, a fetogile Sathane Diabolo ka go thomeletša Modimo le go goketša Adama le Efa gore ba dire sebe. Mehleng ya Noa, barongwa ba bangwe le bona ba ile ba thoma go hlanogela pušo ya Jehofa ya go loka. Ge ba be ba tlogela boemo bja bona bja legodimong, ba ile ba tla lefaseng, ba ikapeša mebele ya batho gomme ba tšea basadi ba babotse. Barongwa bao ba marabele bao ba ikgogomošago le ba nago le boithati ba be ba na le tutuetšo e swanago le mpholo bathong.—Gen. 6:1, 2; Juda 6, 7.
6. Banefilimi ba ile ba kgoma bjang boemo bja lefase mehleng yeo, gona ke’ng seo Jehofa a ilego a ikemišetša go se dira?
6 Go feta moo, ditswalano tšeo e sego tša tlhago magareng ga basadi ba batho le barongwa bao ba aperego mebele ya batho di ile tša tšweletša barwa ba bogolo bjo bo sa tlwaelegago gotee le matla bao e lego motswako wa batho le barongwa. Beibele e ba bitša Banefilimi, e lego lentšu leo ka go lebanya le bolelago gore “Bagale”—bao ba wišago ba bangwe. Ka ge e be e le bomphenyašilo ba bogale, Banefilimi ba ile ba gakatša moya wa lefase wa sehlogo le wa go se boife Modimo. Ga go makatše gore go ya ka pono ya Mmopi, “bobe bja batho bo be bo tletše lefaseng le gore sohle seo se bego se ratwa ke dikgopolo tša bona le dipelo tša bona e be e le se sebe ka dinako tšohle.” Jehofa o ile a rera gore o tla fediša batho ka moka ba kgopo lebakeng la nywaga e 120.—Bala Genesi 6:3-5.
7. Noa le mosadi wa gagwe ba ile ba lebeletšana le ditlhohlo dife gore ba šireletše barwa ba bona ditutuetšong tše mpe tša mehleng yeo?
7 Akanya kamoo go swanetšego go ba go be go le thata ka gona go leka go aga lapa lefaseng le bjalo! Lega go le bjalo, Noa o ile a le aga. O * Batswadi ba ka bobedi ba be ba swanetše go šireletša barwa ba bona ditutuetšong tše mpe tšeo di bego di ba dikologile. Gantši bašemanyana ba kgahlwa ke “bagale” le “banna ba go tuma” le go ba duma—gomme Banefilimi e be e le banna ba bjalo. Noa le mosadi wa gagwe ba be ba ka se kgone go šireletša bana ba bona pegong e nngwe le e nngwe ya mabapi le ditiro tše mpe tša ditšitširipa tšeo, eupša ba be ba ka ba ruta ka therešo e ipiletšago mabapi le Jehofa Modimo, yena yoo a hloilego bokgopo ka moka. Ba be ba swanetše go thuša barwa ba bona go bona gore Jehofa o be a kwešwa bohloko ke bošoro le borabele bja lefaseng.—Gen. 6:6.
ile a hwetša mosadi wa go loka. Ka morago ga ge Noa a bile le nywaga e 500, mosadi wa gagwe o ile a mmelegela barwa ba bararo—Sheme, Hama le Jafete.8. Batswadi ba bohlale lehono ba ka ekiša bjang mohlala wa Noa le mosadi wa gagwe?
8 Batswadi lehono ba ka kwešiša gabotse boemo bja Noa le mosadi wa gagwe. Lefase la rena le lona le tletše bošoro le borabele. Gantši metse e megolo e tletše ka dihlopha tša bafsa ba bašoro. Gaešita le boithabišo bja bana bo ka ba le bošoro. Batswadi ba bohlale ba dira sohle seo ba ka se kgonago go lwantšha ditutuetšo tše bjalo ka go ruta bana ba bona ka Jehofa Modimo wa khutšo, yoo ka letšatši le lengwe a tlago go fediša bošoro ka moka. (Ps. 11:5; 37:10, 11) Go a kgonega gore bana ba ithute seo se nepagetšego lefaseng le le kgopo. Noa le mosadi wa gagwe ba ile ba atlega. Barwa ba bona ba ile ba gola ya ba banna ba go loka, gomme ba ile ba nyala basadi bao le bona ba bego ba ikemišeditše go etiša Jehofa Modimo wa therešo pele maphelong a bona.
“Itirele Areka”
9, 10. (a) Ke taelo efe e tšwago go Jehofa yeo e ilego ya fetoša bophelo bja Noa? (b) Ke’ng seo Jehofa a ilego a se utollela Noa ka sebopego sa areka le morero wa yona?
9 Ka letšatši le lengwe, bophelo bja Noa bo ile bja fetogela sa ruri. Jehofa o ile a bolela le mohlanka yo wa gagwe yo a rategago gomme a mmotša ka morero wa Gagwe wa go fediša lefase la mehleng yeo. Modimo o ile a laela Noa gore: “Itirele areka ka kota ya sehlare sa boreku.”—Gen. 6:14.
10 Areka ye e be e se sekepe, bjalo ka ge ba bangwe ba nagana bjalo. E be e se na ka pele goba ka morago, e se na tshetledi goba lehuduo—e se na moo e kobegilego goba e kgopamego gona. Ge e le gabotse, e be e le lepokisi le legolo. Jehofa o ile a nea Noa dikelo tša maleba tša areka, ditaba ka botlalo tša mabapi le sebopego sa yona gotee le ditaelo tša go e manega ka gare le ka ntle ka moti. Le gona, o ile a botša Noa lebaka la seo a re: “Ke tliša meetsefula godimo ga lefase . . . Selo se sengwe le se sengwe se se lego lefaseng se tla fedišwa.” Lega go le bjalo, Jehofa o ile a Gen. 6:17-20.
laela Noa a re: “O tsene ka arekeng, wena le barwa ba gago le mosadi wa gago gotee le basadi ba barwa ba gago.” Noa gape o be a swanetše go tsenya le diphoofolo tšeo di emelago mehuta ka moka ya diphoofolo. Ke feela tšeo di bego di le ka arekeng tšeo di bego di tla phologa Meetsefula ao a tlago!—11, 12. Noa o ile a lebana le mošomo ofe o mogolo kudu, gona o ile a arabela bjang tlhohlong yeo?
11 Noa o be a lebane le mošomo o mogolo kudu. Areka ye e be e tlo ba e kgolo kudu—ya botelele bja mo e ka bago dimithara tše 133, bophara bja dimithara tše 22 le bophagamo bja dimithara tše 13. E be e feta kgole dikepe tše dikgolokgolo tša kota tšeo di sepelago lewatleng tšeo di agwago le mehleng yeno. Na Noa o ile a leka go gana kabelo ye, a lla ka ditlhohlo tša yona goba a fetoša dilo tšeo di bego di laetšwe ka yona e le gore a inolofaletše mošomo? Beibele e araba ka gore: “Noa a dira tšohle tšeo Modimo a mo laetšego tšona. A dira tšona tšeo.”—Gen. 6:22.
12 Mošomo woo o ile wa tšea nywaga e masome, mohlomongwe nywaga e masome a mane goba e masome a mahlano. Go be go na le dihlare tšeo di swanetšego go rengwa, dikota tšeo di swanetšego go gogwa le dikota tšeo di swanetšego go segwa, go betlwa le go lomaganywa. Areka e be e swanetše go ba le mabato a mararo, diphapoši tše mmalwa le mojako wa ka thoko. Go bonagala go be go na le mafasetere kua godimo, gotee le tlhaka yeo mohlomongwe e bego e phagame mo gare gomme e theogela ganyenyane go ya ka mathoko e le gore meetse a kgone go elela.—Gen. 6:14-16.
13. Ke karolo efe ya mošomo wa Noa yeo e bego e le boima go feta go aga areka gomme batho ba ile ba arabela bjang?
13 Ge nywaga e dutše e feta gomme sebopego sa areka se thoma go bonagala, Noa o swanetše go ba a be a thabile kudu go thekgwa ke ba lapa la gagwe! Go be go na le karolo e nngwe ya mošomo yeo mohlomongwe e bego e le thata kudu go feta go aga areka. Beibele e re botša gore Noa e be e le “mmoledi wa toko.” (Bala 2 Petro 2:5.) Ka gona o ile a etelela pele ka sebete modirong wa go leka go lemoša batho bao ba kgopo le bao ba sa boifego Modimo ka phedišo yeo e bego e etla. Ba ile ba arabela bjang? Ka morago Jesu Kriste o ile a gopola nako yeo, a bolela gore batho bao ba ile “ba se ele hloko.” O boletše gore ba be ba swaregile ka mediro ya bophelo bja letšatši le letšatši—ba eja, ba enwa e bile ba nyala le go nyalwa—moo e lego gore ba be ba sa ele Noa hloko. (Mat. 24:37-39) Ga go pelaelo gore ba bantši ba be ba kwera yena le ba lapa la gagwe; ba bangwe ba ka ba ba ile ba mo tšhošetša le go mo ganetša ka bogale. Ba ka ba ba ile ba leka le go emiša go agwa ga areka.
14. Malapa a Bakriste lehono a ka ithuta’ng go Noa le ba lapa la gagwe?
14 Lega go le bjalo, Noa le ba lapa la gagwe ga se ba ka ba tlogela. Ba ile ba tšwela pele ka go aga areka gaešita le ge batho bao ba bego ba phela le bona ba be ba nagana gore modiro woo ga se selo e bile ke wa bošilo. Ka gona, malapa a Bakriste lehono a ka ithuta mo gontši tumelong ya Noa le ba lapa la gagwe. Go ba gona, re phela nakong yeo Beibele e e bitšago gore ke ‘mehla ya bofelo’ ya tshepedišo ya lefase le. (2 Tim. 3:1) Jesu o boletše gore mehla ya rena e be e tla swana tlwaa le mehla yeo Noa a agilego areka ka yona. Ge e ba lefase le ganetša molaetša wa Mmušo wa Modimo, le re kwera goba gaešita le go re tlaiša, re swanetše go gopola mohlala wa Noa. Ga se rena ba pele ba go lebeletšana le ditlhohlo tše bjalo.
“Tsenang . . . ka Arekeng”
15. Ge Noa a be a obelela nywaga e 600, o ile a hwelwa ke bomang?
15 Go ile gwa feta nywaga e masome, gomme ganyenyane-ganyenyane areka e ile ya fela. Ge Noa a batamela go fetša nywaga e 600, o ile a hwelwa ke batho bao a ba ratago. Tatagwe, e lego Lamege, o ile a hwa. * Ka morago ga nywaga e mehlano, tatago Lamege, rakgolo wa Noa e lego Methusela, o ile a hwa a na le nywaga e 969—a phetše nako e telele kudu go feta batho bohle bao ba begilwego ka Beibeleng. (Gen. 5:27) Methusela gotee le Lamege ba be ba phetše mehleng ya motho wa pele, e lego Adama.
16, 17. (a) Noa o ile a hwetša molaetša ofe o mofsa ge a be a na le nywaga e 600? (b) Hlalosa selo seo se sa lebalegego seo Noa le lapa la gagwe ba ilego ba se bona.
16 Ge a be a na le nywaga e 600, mopatriareka Noa o ile a hwetša molaetša o mofsa o tšwago go Jehofa Modimo wo o rego: “Wena le lapa la gago ka moka tsenang ka arekeng.” Ka yona nako yeo, Modimo o ile a botša Noa gore a tsene le diphoofolo tša mehutahuta ka arekeng—tše di hlwekilego e be tše šupa tše šupa, e lego tšeo di ka dirišetšwago go dira dihlabelo, gomme tše dingwe ka moka e be tše pedi tše pedi.—Gen. 7:1-3.
17 Seo e swanetše go ba e ile ya ba selo seo se sa lebalegego. Go ile gwa tla diphoofolo tše makgolokgolo—di sepela, di fofa, di gagaba, di thekesela, di sepela ka thata—ka moka di le ka bogolo bjo bo makatšago, dibopego le mekgwa e sa swanego. Ga go nyakege gore re akanye Noa wa batho a leka go kgoboketša, go kgadimola goba go leka go rapeletša ka tsela e itšego diphoofolo tšeo ka moka tša naga gore di tsene ka arekeng yeo e nago le sekgoba se senyenyane. Pego e re di ile “tša tsena . . . ka arekeng mo go bego go le Noa.”—18, 19. (a) Re ka arabela bjang dipotšišong tšeo baswayadiphošo ba di botšišago ka ditiragalo tša pegong ya Noa? (b) Bohlale bja Jehofa bo bonagetše bjang tseleng yeo a ilego a kgetha go phološa diphoofolo ka yona?
18 Baswayadiphošo ba bangwe ba ka botšiša gore: ‘Selo se bjalo se be se ka direga bjang? Le gona diphoofolo tšeo ka moka di be di ka phela bjang gotee lefelong le lenyenyane?’ Ela hloko se: Na Mmopi wa legohle a ka palelwa ke go laola diphoofolo tšeo a di bopilego, gaešita le go di dira gore di se be šoro ge e ba go nyakega? Gopola gore Jehofa ke Modimo yo a bopilego diphoofolo. Ka morago o ile a aroganya Lewatle le Lehwibidu ka bogare, a ba a emiša le letšatši pho. Na o be a ka palelwa ke go phethagatša tiragalo e nngwe le e nngwe yeo e hlalositšwego pegong ya Noa? Ruri o be a ka e phethagatša, e bile o e phethagaditše!
19 Ke therešo gore Modimo a ka ba a ile a diriša tsela e nngwe go phološa diphoofolo tšeo a di bopilego. Lega go le bjalo, ka bohlale o ile a kgetha tsela yeo e re gopotšago ka boikarabelo bjoo mathomong a bego a bo neile batho bja gore ba hlokomele diphedi ka moka mo lefaseng. (Gen. 1:28) Ka baka leo, batswadi ba bantši lehono ba diriša kanegelo ya Noa go ruta bana ba bona gore Jehofa o rata batho bao a ba bopilego gotee le diphoofolo.
20. Noa le ba lapa la gagwe ba swanetše go ba ba be ba swaregile ka’ng bekeng ya mafelelo ya pele ga Meetsefula?
20 Jehofa o ile a botša Noa gore Meetsefula a be a tla tla lebakeng la beke. Lapa la gagwe le swanetše go ba le be le swaregile kudu. Akanya ka modiro wa go bea diphoofolo ka moka le dijo tša tšona ka lenaneo ka arekeng gotee le go tsenya dithoto tša ba lapa ka moo. Mosadi wa Noa, wa Sheme, wa Hama le wa Jafete ba swanetše go ba ba be ba swaregile ka go dira legae leo ba ka dulago go lona ka arekeng.
21, 22. (a) Ke ka baka la’ng re sa swanela go makatšwa ke go se tshwenyege ga batho ba mehleng ya Noa? (b) Baagišani ba Noa le ba lapa la gagwe ba ile ba kgaotša neng go ba kwera?
21 Go thwe’ng ka batho ba tikologong ya gabo bona? Ba be ba sa dutše ‘ba sa ele hloko’—gaešita le ge ba be ba bona bohlatse ka moka bja gore Jehofa o be a šegofatša Noa le maiteko a gagwe. Ba be ba bona diphoofolo di tsena ka arekeng ka go latelana. Eupša ga se ra swanela go makatšwa ke go se tshwenyege ga bona. Lehono batho ka mo go swanago ga ba ele hloko bohlatse bjo bogolo bja gore re phela mehleng ya bofelo ya tshepedišo ya dilo ya lefase le. Le gona go etša ge moapostola Petro a boletše e sa le pele, bakweri ba tlile ka dikwero tša bona, ba kwera bao ba elago hloko temošo ya Modimo. (Bala 2 Petro 3:3-6.) Ka mo go swanago, ga go na pelaelo gore batho ba ile ba kwera Noa le ba lapa la gagwe.
22 Go kwera moo go fedile neng? Pego e re botša gore gateetee ge Noa a tsene le ba lapa la gagwe gotee le diphoofolo ka arekeng, “Jehofa a tswalela mojako.” Ge e ba go be go na le bakweri mo kgauswi, ga go pelaelo gore seo Modimo a ilego a se dira se ile sa ba tswalela melomo. Ge e ba go se bjalo, gona pula e ile ya ba tswalela melomo—ka gobane e ile ya na! Ruri e ile ya tšhologa—ya khupetša lefase ka moka, go fo etša ge Jehofa a be a boletše.—Gen. 7:16-21.
23. (a) Re tseba bjang gore Jehofa ga se a thabišwa ke lehu la batho ba kgopo ba mehleng ya Noa? (b) Ke ka baka la’ng e le go bontšha bohlale go ekiša tumelo ya Noa?
23 Na Jehofa o ile a thabišwa ke lehu la batho bao ba kgopo? Aowa! (Hesek. 33:11) Ka mo go fapanego, o ile a ba nea nako e lekanego gore ba fetoše ditsela tša bona gomme ba dire se se lokilego. Na ba be ba ka kgona go dira bjalo? Tsela ya Noa ya go phela e ile ya araba potšišo yeo. Ka go sepela le Jehofa le ka go kwa Modimo wa gagwe dilong ka moka, Noa o ile a bontšha gore go phologa go be go kgonega. Ka kgopolo yeo, tumelo ya gagwe e ile ya ahlola lefase la mehleng ya gagwe; e ile ya pepentšha bokgopo bja batho ba molokong wa gagwe. Tumelo ya gagwe e ile ya phološa yena le ba lapa la gagwe. Le wena o ka iphološa, wa phološa le bao o ba ratago ge e ba o ekiša tumelo ya Noa. Ka go swana le Noa, o ka sepela le Jehofa Modimo bjalo ka Mogwera wa gago. Le gona segwera seo e ka ba sa ka mo go sa felego!
^ ser. 7 Batho ba mehleng yeo ba be ba phela nako e telele kudu go feta rena lehono. Go bonagala go phela ga bona nako e telele go be go sepedišana le go ba ga bona kgauswi le phethego le go ba ga bona le matla, e lego dilo tšeo Adama le Efa ba kilego ba ba le tšona eupša di ba lahlegetše.
^ ser. 15 Lamege o be a reetše morwa wa gagwe leina la Noa—leo le ka bago le bolela gore “Khutšo” goba “Khomotšo”—gomme o be a porofetile gore Noa o be a tla phelela leina la gagwe ka go lebiša batho go khutšeng go lema ka thata mmung woo o rogakilwego. (Gen. 5:28, 29) Lamege ga se a ka a phela go fihlela boporofeta bjo bja gagwe bo phethagala. Mmago Noa, bana babo le dikgaetšedi tša gagwe ba swanetše go ba ba ile ba fedišwa ke Meetsefula.