Saray Pabitar ed Libro na Job
Say Salita nen Jehova et Mabilay
Saray Pabitar ed Libro na Job
NANAYAM si patriarkan Job ed dalin na Uz, a natan et walad Arabia. Diad saman a panaon, dakdakel so Israelita a manaayam ed Ehipto. Anggaman aliwan sakey ya Israelita si Job, sikatoy mandadayew ed si Jehova a Dios. Oniay inkuan na Biblia nipaakar ed sikato: “Anggapo so singa sikato ed dalin, a naskey tan matunong a laki, sakey a matakot ed Dios, tan pinmaliis a nanlapu ed mauges.” (Job 1:8) Maseguron saya imay peryodo ed baetan na impanbilay na duaran matalonggaring a lingkor nen Jehova—si Jose ya anak nen Jacob tan si propetan Moises.
Si Moises, ya ipapasen ya angisulat ed libro na Job, so nayarin akapikabat ed si Job sanen nanayam na 40 a taon diad Madian, ya asingger ed dalin na Uz. Nayarin nadngelan nen Moises so kaunoran iran taon nen Job sanen walad asingger na Uz iray Israelita, diad pansamposampot na 40 a taon na temporaryon impanayam da ed kalawakan. * Ontan lan karakep so inkisulat na eksperiensya nen Job lapud impasen itan a salaysay bilang obra-maestra ed literarya. Nilikud ed satan, eebatan na libro iray tepet ya: Akin a maniirap iray maong a totoo? Akin ya aabuloyan nen Jehova so karelmengan? Napansiansia kasi na ag-ayadyarin totoo so katooran da ed Dios? Bilang kabiangan na pinuyanan a Salita na Dios, say mensahe na libro na Job so mabilay tan mabiskeg angga ni’d natan.—Hebreos 4:12.
‘NATAWTAW KOMON SO AGEW NA INKIANAK KO’
Sakey ya agew, inangat nen Satanas so katooran nen Job diad imaton na Dios. Inawat nen Jehova so angat tan inabuloyan toy Satanas a mangidapo na mantutumbokan a kalamidad ed si Job. Balet si Job et agto ‘inkaindan so Dios.’—Job 2:9.
Sinmabi so taloran kakaiba nen Job pian “manligliwa ed sikato.” (Job 2:11) Sikaray yinmurong ed abay to ya ag-oneseesel ya anggad si Job lay ginmapon nansalita, a kuan to: ‘Natawtaw komon so agew na inkianak ko.’ (Job 3:3) Pinirawat toy magmaliw a singa “saray ugugaw ya anggan kapigan agda anengneng so liwawa,” odino saramay inatey ed eges na ina ra.—Job 3:11, 16.
Makasulatan Iran Tepet a Naebatan:
1:4—Kasin sinelebraan na saray anak nen Job so agew na inkianak da? Andi. Diad orihinal a lenguahe et nandumaan iray salitan parad “agew” tan “agew na inkianak,” a walaan iratan na dilin kabaliksan. (Genesis 40:20) Diad Job 1:4 et nausar so salitan “agew,” a manutukoy ed peryodon manlapud ibutay ya anggad iselek na agew. Mapatnag a say pitoran anak a lalaki nen Job so tinaon a manseselebra na pitoy-agew a panduroypo na pamilya. Lapud mansusublayan ira, kada sakey so anangkaili diad abung to ‘diad agew to.’
1:6; 2:1—Siopa iray naabuloyan ya onarap ed si Jehova? Kabiangan ed saramay inmarap ed si Jehova et say bogbogtong ya Anak na Dios, say Salita; saray matoor ya anghel; tan saray matungangan anghel ya “anak a lalaki na Dios,” a pati si Satanas a Diablo. (Juan 1:1, 18) Agni apagit ed tawen si Satanas tan saray demonyo to anggad kayarin tuloy na inkiletneg na Panarian na Dios nen 1914. (Apocalipsis 12:1-12) Diad impangiyabuloy to ed sikaran miarap ed sikato, impresenta nen Jehova ed amin ya espiritun pinalsa so angat nen Satanas tan saray isyun pinawala na satan.
1:7; 2:2—Kasin direktan akitongtong si Jehova ed si Satanas? Agtanton indetalye na Biblia no panon a mitatalosan si Jehova ed saray espiritun pinalsa. Balet, diad sakey a pasingawey et anengneng nen propetan Micaya so sakey ya anghel a direktan mitotongtong ed si Jehova. (1 Arari 22:14, 19-23) Ompatnag sirin a direktan akitongtong si Jehova ed si Satanas.
1:21—Diad anton paraan a si Job et makapawil ed ‘eges nen ina’ to? Lapud pinorma nen Jehova a Dios so too manlapud “sapok na dalin,” say terminon “ina” so inusar dia a piguratibo pian tukoyen so dalin.—Genesis 2:7.
2:9—Antoy kipapasen na kanonotan na asawa nen Job sanen binagaan toy Job ya ikaindan to lay Dios pian ompatey la? Sikaran sanasawa so parehon naandian. Maseguron sikatoy nasasakitan ed pakakanengneng to’d masiken to a datin mabunigas balet ta diad saman et adapoan na makapadimlan sakit. Sikatoy naandian na saray inad-aro ton ananak. Sikatoy agonigon a tuloy lapud sayan amin ya agawa, kanian alingwanan to so bengatlan sankaimportantian—say relasyon da ed Dios.
Saray Leksion Parad Sikatayo:
1:8-11; 2:3-5. Unong ya ipapatnag na agawa ed si Job, say katooran so mankakaukolan na dugan motibo ed panaglingkor ed si Jehova nilikud ed manepeg a kakikiwas tan panagsalita.
1:21, 22. Diad pansiansia tayon matoor ed si Jehova, mairap man iray sirkumstansya odino andi, napaneknekan tayo a matila si Satanas.—Uliran 27:11.
2:9, 10. Singa si Job, nepeg a mansiansia itayon malet ed pananisia anggano agpapablien na kapamilyaan tayo iray espiritual a gegemtan tayo odino desdesen da itayo a mangikompromiso o mangitalirak ed pananisia tayo.
2:13. Lapud makapuy ya espiritualidad na saray kakaiba nen Job, anggapo so makaligliwan imbaga ra nipaakar ed Dios tan ed saray sipan to.
“AGKO EKALEN SO INKASKEY KO A MANLAPU ED SIAK”
Say manunan impaimano na taloran kakaiba nen Job diad impansalita ra et walay mauge-uges a ginawa nen Job kanian sikatoy dudusaen a maong na Dios. Inmunan nansalita si Elifaz. Insan sinmublay si Bildad, ya angusar na mas ansakit a salita, tan mas alodloor si Zofar.
Impulisay nen Job so palson panagkatunongan na saray dinmalaw ed sikato. Lapud agto natalosan no akin ya inabuloyan na Dios so paniirap to, say pinonot to lambengat et say pangikatunongan to ed inkasikaton dili. Anggaman ontan, inaro nin siansia nen Job so Dios tan inkuan to: “Angga ed ompatey ak agko ekalen so inkaskey ko a manlapu ed siak!”—Job 27:5.
Saray Makasulatan a Tepet a Naebatan:
7:1, Maung a Balita; 14:14—Anto so kabaliksan na “paskaran a panagkimey” odino “pinasoot a panaglingkor”? Ontan lay inkagonigon nen Job, ya inisip ton say bilay et singa kairap na makapakesaw a paskaran a panagkimey. (Job 10:17) Lapud nigetar so panaon a panayam na sakey ed Sheol, manlapud ipatey ya anggad kioli na sakey a too, inyaliling nen Job itan a panaon diad pinasoot a panaglingkor.
7:9, 10; 10:21; 16:22—Kasin ipapatnag na sarayan balikas ya agmanisia si Job ed kikioli? Sinaglawi iratan pian tukoyen so magano lan arapen nen Job. Anto sirin so labay ton ibaga? Say sakey a posibilidad et no sikatoy ompatey, anggapo ed saray kapanaonan to so makanengneng ed sikato. Diad panmoria ra, sikatoy agla ompawil ed abung to nisay nabidbir da angga ed isabi na aturon panaon na Dios. Nayari met ya ompan say labay ya ibaga nen Job et anggapoy siopaman a makapaway ed Sheol diad inkasikaton dili. Unong ed Job 14:13-15, si Job so walaan na malinew ya ilalo ed arapen a kioli.
10:10—Panon ya ‘inyibung nen Jehova si Job a singa gatas tan kinulabaan to a singa keso’? Sakey iyan maanlong a deskripsion ed no panon ya aporma si Job ed loob na panag-anakan nen ina to.
19:20—Antoy labay ya ibaga nen Job sanen inkuan ton “akataynan ak pati saray baog na ngipen ko”? Diad impangikuan ton sikatoy akataynan odino akaliktar tekep na baog na bengatlan ompatnag ya andian na baog, nayarin say labay ya ibaga nen Job et sikatoy akaliktar a kalimalima.
Saray Leksion Parad Sikatayo:
4:7, 8; 8:5, 6; 11:13-15. Nepeg ya agtayo bengatbengat ya iisipen a say toon maniirap et manaani na intanem to tan andian na panangabobon na Dios.
4:18, 19; 22:2, 3. Nepeg a nibase ed Salita na Dios so simbawa tayo, aliwan diad personal ya opinyon.—2 Timoteo 3:16.
10:1. Nisuawi si Job lapud sakit na linawa to, kanian agto la naisip so arum nin posiblin sengegan na paniirap to. Agkomon nasakitan so linawa tayo sano maniirap itayo, nagkalalo la ta natatalosan tayo a maong iray isyun nalalanor.
14:7, 13-15; 19:25; 33:24. Diad antokaman a subok a nayarin itarok ed sikatayo nen Satanas, napabiskeg itayo na ilalon kikioli.
16:5; 19:2. Makapaseseg tan makapabiskeg komon ed arum iray salita tayo, aliwan makapaalipanes.—Uliran 18:21.
22:5-7. Say panimbawa a base’d saray akusasyon, ya andian na ebidensya et andiay-kakanaan tan makaderal.
27:2; 30:20, 21. Agnakaukolan so inkayadyari pian napansiansia so katooran. Si Job so agmakatunongan a nananap na lingo ed Dios.
27:5. Si Job lambengat so makapaandi ed dilin katooran to lapud say katooran na sakey et akadepende ed panangaro to ed Dios. Nepeg tayo sirin a bayuboan so malet a panangaro ed si Jehova.
28:1-28. Amta na too so kawalaan na saray kayamanan na dalin. Diad pananap to ed saratan, sikatoy itonton na inkadunong to ed saray basbas a paarap ed dalem na dalin ya agnanengneng na manok a managsimaw a walaan na mabayat a mata. Balet, say maridios a kakabatan et manlapud itakot ed Jehova.
29:12-15. Nepeg a mabulos itayon mangipatnag na maaron-kaabigan ed saramay mankaukolan.
31:1, 9-28. Si Job so angipatnag na ehemplo ed sikatayo diad impaliis to ed pankarinyo ed bibii, pikakalugoran, agmakatunongan tan agmapangasin pidedeneng ed arum, materyalismo, tan idolatriya.
“MAGBABAWI AK ED DABOK TAN DAPODAPOL”
Say malangwer nin Elihu (Eliu) so maan-anos a nanimaton tan dinmengel ed suppiatan. Insan sikatoy makpel a nansalita. Impetek toy Job tan say taloran managkastigo ed si Job.
Kayarin tuloy na impansalita nen Elihu, inmebat si Jehova manlapu ed aloboob. Agto impaliwawa no akin a maniirap si Job. Balet diad nantutumbokan ya impantepet To, impaamta na Makapanyarin-amin so makapakelaw a pakapanyari tan malaknab a kakabatan To. Inaksobi nen Job a sikatoy nansalitan andiay pakatalos tan inkuan to: “Kagulak so inkasiak, tan magbabawi ak ed dabok tan dapodapol.” (Job 42:6) Sanen anampot lay subok ed si Job, atumangan so katooran to.
Makasulatan Iran Tepet a Naebatan:
32:1-3—Kapigan so insabi nen Elihu? Lapud nadngel nen Elihu so amin ya impansalita, nayarin sikatoy wadman lan akayurong ed asingger da antis nin nansalita si Job pian sampotan so pitoy-agew ya ag-inyesel na taloran kakaiba to.—Job 3:1, 2.
34:7—Panon a si Job et singa sakey a toon ‘inminum na panludlurey a singa danum’? Lapud kagogonigon nen Job, inisip to a sikato so luludlureyen na taloran dinmalaw ed sikato, anggaman diad tua et sikaray mansasalita sumpad Dios. (Job 42:7) Kanian, inako to so panludlurey a singa sakey a toon malikeliket ya oniinum na danum.
Saray Leksion Parad Sikatayo:
32:8, 9. Agto kabaliksan a makabat la so sakey a too lapud itatakken to. Kakaukolanen na satan so pantalos ed Salita na Dios tan panangiwanwan na espiritu to.
34:36. No maminsan et napaneknekan so katooran diad ‘pakasali tayo anggad kasumpalan’ odino anggad nayarian tayo.
35:2. Tinmalineng a maong si Elihu tan tinukoy to so peteg ya isyu antis a nansalita. (Job 10:7; 16:7; 34:5) Antis a manimbawa, saray Kristianon mamatatken so nepeg ya ontalineng nin maong, mangamta ed katuaan, tan suston mantalos ed saray isyun nalalanor.—Uliran 18:13.
37:14; 38:1–39:30. Say pandalepdep ed makapakelaw iran gawa nen Jehova, a pakapatnagan na pakayari tan kakabatan to, so mamakiwas ed sikatayon manpaabeba tan ontulong ed sikatayon makatebek a say kiyalangon na inkasoberano to so mas importante nen say personal ya interes tayo.—Mateo 6:9, 10.
40:1-4. Sano walay tendensia tayon manreklamo ed Makapanyarin-amin, nepeg tayon ‘igaton so lima tayo ed sangi tayo’ odino pepetan so sangi tayo.
40:15–41:34. Agayla so inkabiskeg na Behemot (hippopotamus) tan Leviatan (buwaya)! Pian makapansungdo ed panaglingkor ed Dios, nakaukolan tayo met so kasil a manlapud Manamalsa na sarayan mabibiskeg ya ayep, a mamapabiskeg ed sikatayo.—Filipos 4:13.
42:1-6. Lapud nadngel nen Job so salita nen Jehova tan apanonotan nipaakar ed panangipatnag ed pakapanyari To, sikato so atulongan a ‘nanengneng so Dios’ odino natebek so katuaan nipaakar ed Sikato. (Job 19:26) Anguman so panagnonot to lapud satan. Sano makaawat itayo na panametek manlapud Kasulatan, nepeg a mabulos tayon aksobien iray lingo tayo tan manguman.
Aligen so “Impantepel nen Job”
Impabitar na libro na Job ya aliwan say Dios so sengegan na paniirap na too, noagta si Satanas. Say pangiyaabuloy na Dios ed karelmengan diad dalin so mangiiter ed sikatayo na pankanawnawa pian paneknekan so personal a talindeg tayo nipaakar ed saray isyu na inkasoberano nen Jehova tan say katooran tayo.
Singa si Job, amin a mangaaro ed si Jehova et nasubok. Say salaysay na Job so mangiiter ed sikatayo na kompiyansa a nayarian tayo so mansungdo. Satan so mangipanonot ed sikatayo ya agmansiansia lawas iray problema tayo. Oniay ibabaga na Santiago 5:11: “Nadngelan yo so impantepel nen Job, tan anengneng yo so anggaan ya initer na Katawan.” Tinumangan nen Jehova si Job lapud pinansiansia toy katooran to. (Job 42:10-17) Alay abig ya ilalo so manatalaran ed sikatayo—andi-anggaan a bilay diad Paraison dalin! Pansiansiaen tayo sirin so katooran tayo, a singa si Job.—Hebreos 11:6.
[Paimano ed leksab]
^ par. 2 Say libro na Job et saknapen toy peryodo na masulok a 140 a taon, diad baetan na 1657 tan 1473 K.K.P.
[Saray litrato ed pahina 16]
Anto so naaralan tayo ed “impantepel nen Job”?