NEN ugaw ni Antoine Skalecki, kakkaiba ton naynay so kabayo to. Oonla rad ambilunget ya tunnel, tan mankakargada iray karbon manlapud minaan ya 500 metro so kaaralem to. Naaksidente so ama nen Antoine nen kinmusbo so minaan ya pantratrabahoan to, kanian kapilitan ya si Antoine so mantrabaho ed minaan diad siameran oras kada agew. Aminsan et inatey lawari si Antoine nen kinmusbo met so minaan ya pantratrabahoan to.

Si Antoine et sakey ed saray dakel ya ugugaw nen 1920’s tan 1930’s ya nianak ed France balet taga Poland so atateng da. Akin ya linmad France iray taga Poland? Nen nagmaliw lamet ya independente so Poland kayari Sankamundoan ya Guerra I, nagmaliw ya baleg ya problema so indakerakel na populasyon. Balet masulok ya sakey milyon ya lalaki diad France so inatey ed guerra, tan kakkaukolan da ray minero na karbon. Kanian nampaknaan na gobierno na France tan Poland nen Setyembre 1919 ya sarag na saray taga Poland so manayam diad France. Nen 1931, say bilang na saray Polish ya manaayam lad France et 507,800, ya karaklan ed sikara ed walad saray lugar ya asingger ed minaan diad bandad norte.

Awi-awit na sarayan makukulin nanlapud Poland so kultura da, pati inkarelihyoso da. “Say lakik ya si Joseph et rerespetoen ton maong so Masanton Kasulatan ta atan so imbangat ed sikato na ama to,” so nanonotan nen Antoine ya natan et 90 años to la. Kada simba, isusulong na sarayan nanlapud Poland so sankarakepan ya kawes da no mimisa rad simbaan, ta atan so apasalan da lan gawaen diad bansa ra, kanian babalawen ira na saray French ya aliwan relihyoso.

Dakel ya nanlapud Poland so apulongan na saray Estudyante na Biblia diad Nord-Pas-de-Calais. Manlapu la nen 1904 et wala la ray Estudyante na Biblia ya maseseg ya manpupulong ditan. Nen 1915, wala lay The Watch Tower ed lenguahen Polish ya niimprinta kada bulan, tan wala met lay The Golden Age (ya natan et Awake!) diad satan ya lenguahe nen 1925. Dakel ya pamilya so interesado ed sarayan magasin ya base ed Biblia, ontan met ed libron The Harp of God diad lenguahen Polish.

Naamtaan na pamilya nen Antoine so nipaakar ed saray Estudyante na Biblia diad sakey ya pangamaen to, ya ginmapon inmatendi ed pantitipon da nen 1924. Diad saman met lanlamang ya taon,  agawa so sankaunaan ya asemblea na saray Estudyante na Biblia ed lenguahen Polish diad Bruay-en-Artois. Anggapo ni sakey bulan, binmisita ditan so representative na world headquarters, ya si Joseph F. Rutherford. Sikatoy nampaliwawa ed publiko ya inatendian na 2,000. Karaklan ed saratan et nanlapud Poland kanian imbaga nen Brother Rutherford ed sikara: “Inyakar kayo nen Jehova diad France pian naamtaan yoy katuaan. Natan, sikayo tan saray ananak yo so nepeg ya ontulong ed saray French! Dakel ni so nepeg ya pulongan, tan si Jehova so mamawala na saray managpulong.”

Tan talagan ontan so ginawa nen Jehova! Sarayan Kristiano ya nanlapud Poland et makulikulin manpulong, no panon ya makulikuli ra ed minaan! Wala ray pinmawil ed Poland pian ipulong iray katuaan ya naaralan da. Si Teofil Piaskowski, Szczepan Kosiak, tan Jan Zabuda so pigarad saramay amawil ed Poland pian ipulong ditan so maong a balita.

Balet dakel ya Polish so nansiansiad France tan intuloy day maseseg ya pampupulong da kaiba iray agagin French. Nen 1926 ya general assembly ed Sin-le-Noble, 1,000 so inmatendi ed sesyon diad lenguahen Polish, tan 300 diad lenguahen French. Inreport na 1929 Yearbook: “Legan na satan ya taon, 332 ya agagin Polish so angisimbolo ed konsekrasyon [dedikasyon] da panamegley na bautismo.” Antis ya agawa so Sankamundoan ya Guerra II, diad 84 ya kongregasyon ed France, 32 ed saratan et Polish.

Nen 1974, dakel ya Tasi nen Jehova so angawat ed imbitasyon na gobiernoy Poland ya ompawil ed bansa ra. Anggano anggapo la ra, anengneng so bunga na saray sagpot da tan na saray agagi dan French diad 10 ya porsiento ya indakel na manangipalapag diad satan ya taon. Tinumbokan ni itan na 20, 23, tan 40 a porsiento ni ingen ya indakel manlapud 1948 anggad 1950! Pian nipasal irayan balon manangipalapag, say branch office ed France et ginmapon angiyasain na saray manangasikaso na sirkito nen 1948. Diad samay limara ya niyasain, apatira so Polish, tan sakey ed sikara si Antoine Skalecki.

Dakel ya Tasi nen Jehova diad France so siansia nin manguusar ed apelyido na atateng dan Polish, ya makulikulin nankimey ed saray minaan tan ed panagpulong. Natan et dakerakel ya totoon nanlapud nanduruman bansa so makakaamtad katuaan diad France. Balanglan sarayan manangipalapag et ompawil ed nanlapuan dan bansa odino mansiansia rad France, aaligen da so inkaseseg na saray manangipalapag ya singa saray Polish nensaman.—Inalad daan iran koleksion mi diad France.