Binmaleg ak ed Rmaysh, asingger ed ketegay Israel tan Lebanon legan na panaoy guerra. Malinlinew nid nonot ko iray insabog na akakotkot iran bomba tan saray inosentin biktima ya aputotay lima o sali. Mairap so bilay ed saman tan kasmak so krimen tan karawalan.

Say pamilya mi et membro na Maronite Church, sakey ed saray Eastern Catholic Church. Lanang ya busy si Tatay ed pananap na pambilay pian nitaryaan so 12 a membro na pamilya mi, balet seseguroen nen Nanay ya makaonla kamid simbaan. Asabi panaon, naisip kon agmet natutulongan na simbaan iray makapuy, a singa ed maslak ya organisasyon.

Nen tinedyer ak, labalabay koy manaral na kung fu. Nan-training ak ya maong tan nagmaliw ak ya marundunong ed satan pati ed pangusar na nanduruman armas ed martial arts. Imbagak ed sarilik, ‘Agko napatunday guerra, balet anggan panon et sarag kon patundaen iray bayolentin totoo.’ Kada walay nanengneng kon manlalaban, mibabali ak ya tampol. Dati ak lan misasanok, tan magmainomay koy onsyodot. Tatakotan ak na totoo ed interon southern Lebanon ta lalabanan koy ag-inkahustisya tan karawalan.

Nen 1980, akila ak ed sakey ya kung fu club diad Beirut. Anggaman inagew-agew ya wala ray napepelag ya bomba, bala, tan missile, manti-training ak nin siansia. Say gagawaen ko labat et mangan, onugip, tan aligen si Bruce Lee, sakey ya aktor ya Chinese-American tan champion ed kung fu. Inalig koy istilo na buek to, say kakaakar to, tan say kakaeyag to no milalaban. Agak balot oniimis.

Say goal ko et magmaliw ya propesyonal ed kung fu diad China. Sakey a labi, legan ak ya impasyan manti-training parad iyakar kod China, walay arengel kon ontotoktok ed puerta. Sinmabi so kaarok ya walay kaiba ton duaran Tasi nen Jehova. Akasulong ak na andeket a kawes parad training, tan mantedter so linget ko. Imbagak ed sikara ya, “Anggapoy amtak ed Biblia.” Agko inilaloan ya manguman so bilay ko manlapu lad saman.

Impanengneng na saray Tasi ed siak diad Biblia no akin ya agsarag na totoo ya sigpot ya ekalen so ag-inkahustisya tan karawalan. Impaliwawa da ya si Satanas a Diablo so talagan lapuan na saratan ya problema. (Apocalipsis 12:12) Panbiliban koy kareenan tan talek ya napatnagan ed saray Tasi nen Jehova. Tan atenyeg so pusok nen imbangat dad siak ya walay ngaran na Dios. (Salmo 83:18) Impanengneng da met ed siak so ibabaga na 1 Timoteo 4:8, ya oniay nabasa: “Say panangipasal ed laman et makagunggona na daiset; balet say maridios a debosyon et makagunggona ed amin a bengatla, lapud isisipan na satan so bilay natan tan diad arapen.” Baleg so epekto na saraman ya salita ed siak.

Balet makapaermen ta agko la akatongtong iray Tasi manlapu la nen binagaan ira na pamilyak ya agla ra ompapawil. Anggaman ontan, nandesisyon ak ya itunday kung fu tan manaral ak lay Biblia. Ag-iya agustoan na saray agagik a lalaki, balet determinado ak ya anapen lamet iray Tasi nen Jehova tan manpaiyaral na Biblia ed sikara.

Tuloytuloy kon inanap iray Tasi balet agko ra naromog. Kaleganan to, maer-ermen ak ed biglan impatey na tatay ko, tan ed arum ni ran trahedya ya agawad pamilya mi. Nantrabaho ak ed sakey ya kompanya na konstruksion, tan aminsan et tinepetan ak na katrabahok ya si Adel no akin et maer-ermen ak. Imbaga tod siak so ibabaga na Biblia ya ilalon kioli ed bilay. Diad loob na siameran bulan, sayan maaro tan maomaong ya Tasi et maan-anos ton imbangat ed siak so Biblia.

Diad ibabayag na panaaral mi, anengneng kon kaukolan koy manggaway baleg ya pananguman ed personalidad ko. Aliwa iyan mainomay. Maingongot ak a naynay tan magmainomay koy onsyodot. Balet, naaralan kod Biblia no panon kon kontrolen so sanok ko tan agbasta-basta gawaen no antoy labay ko. Singa bilang, nabasa ed Mateo 5:44 so simbawa nen Jesus ya: “Itultuloy yon aroen iray kabusol yo tan ipikasi iramay mamapasegsegang ed sikayo.” Tan papasakbayan itayo na Roma 12:19 ya: “Agkayo ombabales parad inkasikayo, . . . ta walan nisulat: ‘“Betang ko so panangibales; siak so ombales,” kuan nen Jehova.’” Saratan ya teksto tan arum ni so tinmulong ed siak pian kalkalna ak ya nawalaan na kareenan.

Anggaman diad gapo et kontra so pamilyak ed desisyon kon manpaiyaral ed saray Tasi nen Jehova, nirespeto da lanlamang iray Tasi. Diad tua, kaibak lan mandadayew ed si Jehova so sakey ya agik a laki, tan angga ed impatey nen Nanay et indepensa toy pananisia mi ed arum.

Abendisyonan ak met na matoor tan maong ya asawa, si Anita, say inad-arok a kaibak ya manlilingkor bilang full-time ed ministeryo. Manlapu la nen 2000, nanayam kami nen Anita ed Eskilstuna, Sweden, tan ontutulong kami ya manbangat na Biblia ed saray totoon mansasalitay Arabic.

Nakakasian ko nin siansia iray totoon naiirapan lapud karawalan. Balet lapud amtak so talagan lapuan na satan—tan amtak ya asingger la itan ya panganggaen na Dios—walaan ak na tuan liket tan kareenan.—Salmo 37:29.