Jehova Ta Guia Nos Obra Mundial di Educacion
“Ami ta SEÑOR bo Dios, Kende ta siña bo, pa bo prospera, Kende ta guia bo den e caminda cu bo mester cana.”
1. Menciona algun obstaculo den e trabou di predica cu cristiannan di nos tempo a confronta.
MAS cu 130 aña pasa, tempo cu e pueblo di Jehova a cuminsa predica e bon noticia, nan mester a vence hopi obstaculo. * Mescos cu e cristiannan di e prome siglo, nan tabata predica un mensahe cu hopi hende no tabata gusta. Nan tabata un grupo chikito, y mundo en general tabata pensa cu nan tabata hende sin mucho educacion. Mas despues, ora Satanas a ser benta for di cielo, el a bin “yen di rabia” contra nan y a persigui nan. (Rev. 12:12) Y for di e tempo ey nan ta predicando den “e ultimo dianan ... [cu ta] dificil pa trata cu ne.”—2 Tim. 3:1.
2. Kico Jehova a haci pa yuda e trabou di predica den nos tempo?
2 Pero Jehova tabata kier pa su pueblo proclama e bon noticia rond mundo, y no tin nada cu por strob’e di cumpli cu e proposito ey. Mescos cu Jehova a libra e nacion di Israel di antiguedad for di Babilonia, asina el a rescata su sirbidornan di tempo actual for di e gara di “Babilonia e Grandi”, e imperio mundial di Rev. 18:1-4) Jehova ta siña nos pa nos mes bon, e ta bendiciona nos cu paz y e ta yuda nos siña otro hende tocante dje. (Lesa Isaias 48:16-18.) Aunke Jehova ta guia nos obra, esaki no kiermen cu semper e ta influencia delaster un desaroyo riba Tera pa yuda e trabou di predica. Ta berdad cu algun cos cu a pasa den mundo a beneficia nos actividad di predica y pone cu nos por hiba e berdad na mas hende. Pero te ainda nos ta ser persigui y ta confronta problemanan cu ta bin for di e mundo di Satanas. Ta solamente cu yudansa di Jehova nos por wanta e situacionnan aki y sigui predica.—Isa. 41:13; 1 Juan 5:19.
religion falso. (3. Con e profecia di Daniel a cumpli?
3 Jehova a inspira Daniel pa profetisa cu den e tempo di fin hopi hende lo compronde e berdad di Bijbel. (Lesa Daniel 12:4.) Y asina a sosode. Un poco prome cu “e tempo di e fin” a cuminsa, Jehova a yuda e Studiantenan di Bijbel compronde berdadnan biblico importante cu pa hopi tempo tabata scondi pa motibo di e siñansanan falso di cristiandad. Awe e ta uza su pueblo pa siña hende na tur parti di Tera e berdadnan di Bijbel ey, manera Daniel a profetisa. Casi 8 miyon hende a acepta e berdad y awor nan, na nan turno, ta proclam’e rond mundo. Cua ta algun factor cu a yuda e pueblo di Jehova haci e proclamacion mundial aki?
TRADUCCION DI BIJBEL
4. Rond di aña 1900, na cuanto idioma Bijbel tabata disponibel?
4 Un factor cu a beneficia nos proclamacion di e bon noticia ta cu hopi hende tin un Bijbel. Pa cientos di aña, clero di cristiandad no tabata kier pa hende lesa Bijbel. Nan a hasta persigui esnan cu a les’e y a mata algun cu a traducie. Pero durante añanan 1800, algun sociedad di Bijbel a cuminsa traduci of imprimi Bijbel, sea completo of un parti di dje, na mas o menos 400 idioma. Rond di aña 1900, hopi hende tabatin un Bijbel, pero nan no tabatin un comprondemento exacto di siñansanan biblico.
5. Kico testigonan di Jehova a haci riba tereno di traduccion di Bijbel?
5 E pueblo di Jehova tabata sa cu nan mester a predica y bisa hende loke Bijbel ta siña, y nan a haci esey sin stop. Na cuminsamento, nan tabata uza y distribui varios version di Bijbel. Pero di aña 1950 te cu awor, nan a publica e New World Translation of the Holy Scriptures, sea completo of un parti di dje, na mas cu 120 idioma. Anto na 2013, nan a publica un edicion revisa na Ingles cu ta mas facil pa lesa y traduci na otro idioma. Y un Bijbel cu ta facil pa compronde ta yuda nos den e trabou di predica.
TEMPO DI PAZ
6, 7. (a) Ki conflictonan tabatin den mundo durante e ultimo 100 añanan? (b) Con condicionnan relativamente pacifico den algun pais a beneficia nos trabou di predica?
6 Ora bo pensa riba e ultimo 100 añanan, bo no ta pensa di biaha riba paz. Mundo a conoce hopi guera, entre nan, dos guera mundial. Miyones di hende a muri. Pues, den ki manera tabatin paz, y con esey a yuda e pueblo di Jehova predica? Wel, durante Segundo Guera Mundial, Nathan Knorr, kende tabata dirigi e organisacion di testigonan di Jehova, a bisa algo extraordinario na un congreso na 1942. Den e discurso titula “Paz—Lo E Ta Duradero?”, Ruman Knorr a proba a base di Revelacion capitulo 17 cu Armagedon lo no a bin ainda. Pasobra, despues di e guera lo tabatin un tempo di paz.—Rev. 17:3, 11.
7 Claro cu esaki no tabata kiermen cu despues di Segundo Guera Mundial lo tabatin paz tur caminda. Segun algun experto, entre aña 1946 y 2013 tabatin 331 conflicto Isaias 60:22.) Si, nos ta masha agradecido cu nos por predica e bon noticia den condicionnan pacifico.
arma cu a costa bida di miyones di hende. Pero asina mes, hopi pais tabata gosa di condicionnan relativamente pacifico durante e añanan ey, y e pueblo di Jehova a probecha di e circunstancianan aki pa proclama e bon noticia di Reino. Cu ki resultado? Na 1944, mundialmente tabatin menos cu 110.000 publicador di Reino. Awe tin casi 8 miyon. (LesaMIHOR MEDIONAN DI TRANSPORTE
8, 9. (a) Ki avancenan tabatin riba tereno di transporte? (b) Con medionan di transporte ta yuda nos cumpli cu nos obra?
8 Avancenan riba tereno di transporte tambe a facilita e trabou di predica. Na aña 1900—un 21 aña despues cu a cuminsa imprimi E Toren di Vigilancia—tabatin apenas 8.000 auto registra den henter Merca y masha tiki caminda apropia pa auto core ariba. Pero awe tin mas cu 1.500 miyon auto mundialmente y miles di caminda cu auto por core ariba sin problema. Pues, nos por hiba e bon noticia na hende cu ta biba den areanan hopi leu. Pero, hasta ora nos ta biba den luganan caminda no ta facil pa haya medionan di transporte y nos tin cu cana distancianan largo, nos ta haci esfuerso pa bay y predica na e hendenan na unda cu nan ta.—Mat. 28:19, 20.
9 Tambe nos ta haci uzo di varios otro medio di transporte pa cumpli cu nos obra. Nos ta manda Bijbel y otro publicacionnan cu truck, barco y trein, y den cuestion di algun siman nan ta yega te na zonanan hopi leu. Superintendentenan di circuito, miembronan di Comite di Sucursal y misioneronan, entre otro, ta biaha cu avion pa bay duna discurso na congreso of pa cumpli cu nan tareanan den e organisacion. Asina tambe miembronan di Cuerpo Gobernante y otro representantenan di e oficina principal por bishita hopi pais pa anima y instrui e rumannan. Pues, avancenan riba tereno di transporte ta promove union den e pueblo di Jehova.—Sal. 133:1-3.
IDIOMA Y TRADUCCION
10. Dicon nos por bisa cu Ingles ta un idioma internacional?
10 Den e prome siglo, Griego comun (Koine) tabata e idioma internacional, ya cu nan tabata papi’e den gran parti di e Imperio Romano. Awe algo similar ta pasa cu idioma Ingles. Hopi hende na mundo ta papi’e. De echo, e buki English as a Global
Language ta bisa cu 25 porciento di e poblacion di mundo ta compronde Ingles of papi’e bon. Awor e idioma cu mas hende ta siña ta Ingles, ya cu nan ta uz’e pa comunica internacionalmente riba tereno comercial, politico, cientifico y tecnologico.11. Con e idioma Ingles a yuda plama e berdad?
11 E echo cu asina hopi hende ta papia Ingles a yuda plama e berdad. Pa añanan, testigonan di Jehova tabata publica E Toren di Vigilancia y otro publicacionnan basa riba Bijbel na Ingles prome y despues na otro idioma. Ademas, esey ta e idioma oficial di e oficina principal di testigonan di Jehova. Y e scolnan cu ta tuma luga na e Centro Educativo di Watchtower na Patterson (New York) ta por lo general na Ingles.
12. (a) Na cuanto idioma e sirbidornan di Jehova a traduci publicacionnan basa riba Bijbel? (b) Con tecnologia a contribui na esaki?
12 Pero nos tin e responsabilidad di predica e bon noticia na hende di tur nacion. Ta pesey nos a traduci nos literatura den mas cu 700 idioma. Con esaki tabata posibel? Avancenan riba tereno di computer y di programa di computer a yuda nos cu e trabou di traduccion. Por ehempel, e rumannan a desaroya e programa MEPS, un sistema electronico pa produci publicacion den diferente idioma. E esfuersonan aki a yuda nos plama e mensahe di Reino y a uni e pueblo di Jehova mundialmente. Como resultado testigonan di Jehova rond mundo por compronde e idioma di mas importante, esta, e “idioma puro” di e berdad.—Lesa Sofonias 3:9. *
LEYNAN Y DECISIONNAN DI CORTE
13, 14. Con cristiannan awe a beneficia di leynan y decisionnan di corte?
13 Manera nos a mira den e articulo anterior, e prome cristiannan a beneficia di ley Romano, cu tabata na vigor den henter e imperio. Awe tambe nos ta beneficia di e leynan cu tin den hopi pais. Por ehempel, na Merca—caminda nos oficina principal ta—e Constitucion ta garantisa libertad di religion, di expresion y di reunion. Pues, e rumannan na Merca por reuni hunto y papia libremente tocante Bijbel. Tambe nan por comparti cu otro hende loke nan ta siña. Pero tabatin biaha cu nan mester a bay corte pa defende nan libertad di eherce cierto derecho. (Flp. 1:7) Anto ora cu nan a tuma decisionnan hudicial na Merca cu a stroba e trabou di predica, e pueblo di Jehova a apela na e cortenan superior di e pais pa sostene nan derecho, y den mayoria di caso nan a gana.
14 Den otro paisnan tambe nos a bay corte pa defende nos libertad di adora Jehova y di predica publicamente. Tabatin biaha cu nos a perde algun di e casonan aki, pero e ora ey nos a apela na cortenan internacional. Por ehempel, te cu juni 2014, nos a gana 57 caso den Corte Europeo di Derechonan Humano, y e decisionnan di e Corte ey ta conta pa tur pais cu ta miembro di e Conseho di Europa. Pues, maske “tur nacion [ta] odia” nos, e cortenan di hopi pais a reconoce cu nos tin derecho di practica adoracion berdadero.—Mat. 24:9.
OTRO FACTORNAN
15. Ki avancenan tabatin riba tereno di imprenta, y con esakinan a yuda nos?
15 Avancenan riba tereno di imprenta a yuda nos hiba e mensahe di Bijbel na mas tanto hende ainda. Pa siglonan, hende tabata uza un metodo di imprenta cu Johannes Gutenberg a inventa rond di aña 1450. Pero durante e ultimo 200 añanan, cambionan grandi a tuma luga den e industria di imprenta. Mashinnan di imprenta a bira mas grandi, mas lihe y mas sofistica. Ademas, awor ta mas barata pa produci papel y pa kaft buki. E estilo di imprenta offset a reemplasa e sistema di primi e letternan riba papel cu chumbo cayente, y esey a pone cu e proceso di produccion a bira mas lihe y e calidad di e plachinan a bira mucho mas mihor. Con e cambionan aki a beneficia nos obra? Wel, pensa riba esaki: Na juli 1879, e prome Watch Tower a keda publica, y nan a imprimi 6.000 ehemplar. E revista no tabatin plachi y a sali na un solo idioma, esta, Ingles. Awe, 136 aña despues, nos ta imprimi y distribui mas cu 50.000.000 ehemplar di cada edicion di E Toren di Vigilancia. E tin plachinan hopi bunita, tur na color, y ta disponibel den mas cu 200 idioma.
16. Menciona algun invento cu a yuda nos predica rond mundo. (Wak e prome plachi.)
16 Tabatin hopi invento mas den e ultimo 200 añanan cu e pueblo di Dios a uza den e trabou di predica e bon noticia. Nos a menciona caba trein, auto y avion. Pero tambe tabatin bais, typemachine, aparato pa Braille, telegraf, telefon, camara, audio- y video recorder, radio, television, pelicula, computer y Internet. E inventonan ey a yuda nos cumpli den varios manera cu nos encargo di haci discipel. Pues, nos a haci bon uzo di e recursonan di e nacionnan—manera por ehempel tecnologia moderno—pa produci Bijbel y literatura biblico na hopi idioma. Di e manera aki e pueblo di Jehova ta cumpli cu e profecia di Isaias cu ta bisa cu nan lo bebe “lechi di nacionnan.”—Lesa Isaias 60:16.
17. (a) E evidencia presenta den e articulo aki ta yuda nos yega na ki conclusion? (b) Dicon Jehova ta duna nos e honor di ta su “compañero[nan] di trabou”?
17 Na ki conclusion nos ta yega? Ta bisto cu Jehova, nos amoroso Tata celestial, ta bendiciona nos esfuersonan den e trabou di predica. Y aunke e no ta depende di nos yudansa pa cumpli cu su proposito, e ta duna nos e honor di ta su “compañero[nan] di trabou.” Pues ora nos ta predica, nos ta demostra nos amor p’e y pa nos prohimo. (1 Cor. 3:9; Mar. 12:28-31) Laga nos probecha anto di tur oportunidad cu nos tin pa proclama e mensahe di Reino, pasobra esaki ta e trabou di mas importante na mundo. Mas cu tur cos, laga nos mustra con agradecido nos ta cu Jehova ta guia y bendiciona nos obra mundial di predica.
^ par. 1 Rond di aña 1870, e pueblo di Jehova tabata conoci como Studiantenan di Bijbel. Na 1931, nan a cuminsa uza e nomber testigonan di Jehova.—Isa. 43:10.
^ par. 12 Sofonias 3:9 (NW): “Pasobra e ora ey lo mi cambia e idioma di e pueblonan pa un idioma puro, pa nan tur por invoca e nomber di Jehova y sirbie schouder cu schouder.”