„Może tym razem się zmieni”

ROKSANA * jest pełną życia, atrakcyjną kobietą, matką czworga dzieci i żoną poważanego chirurga. Mieszka w Ameryce Południowej. „Mój mąż jest uprzejmy dla kobiet i lubiany przez mężczyzn” — mówi Roksana. Ale ma też ciemną stronę charakteru, której nie znają nawet najbliżsi przyjaciele. „W domu zmienia się w potwora. Jest chorobliwie zazdrosny”.

Roksana kontynuuje swoje opowiadanie z wyraźnym niepokojem na twarzy. „Problemy rozpoczęły się kilka tygodni po ślubie. Odwiedzili nas moi bracia z mamą. Bardzo miło spędziliśmy czas, rozmawiając i się śmiejąc. Gdy wyszli, mój mąż ogarnięty wściekłością popchnął mnie na sofę. Nie mogłam uwierzyć, że to dzieje się naprawdę”.

Niestety, był to dopiero początek gehenny — Roksana przez całe lata wielokrotnie znosiła maltretowanie. Wygląda na to, że powtarza się ono w łatwym do przewidzenia cyklu. Mąż ją bije, później gorąco przeprasza i obiecuje, że nigdy więcej tego nie zrobi. Jego zachowanie polepsza się — przynajmniej na jakiś czas. A potem koszmar zaczyna się od nowa. „Ciągle myślę, że może tym razem się zmieni” — wyznaje Roksana. „Nawet gdy od niego uciekam, zawsze wracam”.

Roksana obawia się, iż pewnego dnia brutalność męża przybierze jeszcze na sile. „Odgrażał się, że zabije mnie, dzieci i siebie” — opowiada. „Kiedyś przyłożył mi do gardła nożyczki. Innym razem groził pistoletem, wymierzył w moje ucho i pociągnął za spust! Na szczęście broń nie była załadowana, ale i tak omal nie umarłam z przerażenia”.

Bolesne milczenie

Na całym świecie miliony kobiet podobnie jak Roksana cierpi z rąk brutalnych mężczyzn. * Wiele z nich nie mówi o swoich przejściach. Sądzą, że wyjawienie tego nic nie da. Przecież niejeden agresywny mąż  po prostu wszystkiemu zaprzeczył, mówiąc na przykład: „Moja żona jest przewrażliwiona” lub „Ona zawsze przesadza”.

To smutne, że mnóstwo kobiet żyje w bezustannym strachu przed atakiem, i to tam, gdzie powinny się czuć najbezpieczniej — we własnym domu. Nazbyt często jednak współczucie okazuje się sprawcy zamiast ofierze. Niejednemu wprost trudno uwierzyć, że mężczyzna, który wydaje się przykładnym obywatelem, mógłby bić swoją partnerkę. Rozważmy, co spotkało Anitę, kiedy otwarcie wyznała, że jej ogólnie szanowany mąż się nad nią znęca. „Jeden ze znajomych powiedział mi: ‚Jak możesz oskarżać tak porządnego człowieka?’ Inny zasugerował, że chyba jakoś prowokuję męża! Nawet gdy prawda wyszła na światło dzienne, niektórzy przyjaciele zaczęli mnie unikać. Uważali, że powinnam tolerować jego zachowanie, bo ‚tacy właśnie są mężczyźni’”.

Jak ukazują przeżycia Anity, wielu ludziom trudno pojąć, iż przemoc w rodzinie to ponura rzeczywistość. Dlaczego mężczyzna potrafi być okrutny w stosunku do kobiety, którą rzekomo kocha? Jak można pomóc ofiarom maltretowania?

[Przypisy]

[Ramka i ilustracja na stronie 4]

Wiele aspektów przemocy w rodzinie

Według ogłoszonej przez ONZ Deklaracji o likwidacji przemocy wobec kobiet określenie „przemoc wobec kobiet” odnosi się do „każdego bezprawnego czynu dokonanego ze względu na płeć, który prowadzi albo może prowadzić do fizycznego, seksualnego bądź emocjonalnego krzywdzenia kobiet, a także do gróźb wyrządzenia takich szkód, oraz do przymusowego lub arbitralnego pozbawiania ich wolności — czy to w życiu publicznym, czy prywatnym”. Przemoc taka obejmuje między innymi „fizyczne i emocjonalne znęcanie się oraz wykorzystywanie seksualne, w rodzinie i poza nią, łącznie z maltretowaniem, napastowaniem seksualnym dziewczynek, przemocą związaną z posagiem, gwałtem w małżeństwie, okaleczaniem żeńskich narządów płciowych i innymi tradycyjnymi praktykami krzywdzącymi kobiety”.