Jak uczyć dzieci o Bogu — skuteczne metody
„Te słowa, które ci dzisiaj nakazuję, mają być w twoim sercu; i wpajaj je swym synom, i mów o nich, gdy siedzisz w domu i gdy idziesz drogą, i gdy się kładziesz, i gdy wstajesz” (POWTÓRZONEGO PRAWA 6:6, 7).
RODZICE nieraz czują się przytłoczeni odpowiedzialnością za pouczanie dzieci. Ale gdy szukają pomocy, często otrzymują tyle różnych wskazówek, że trudno im się w nich rozeznać. Krewni i przyjaciele sypią dobrymi radami jak z rękawa. Również książki, czasopisma i Internet to kopalnia informacji — niekiedy zupełnie ze sobą sprzecznych.
Natomiast Biblia nie tylko udziela rzetelnych rad, czego uczyć dzieci, ale też podaje praktyczne sugestie, jak to robić. Wersety przytoczone na wstępie zachęcają, by codziennie starać się rozmawiać z dziećmi o Bogu. Przeanalizujmy cztery oparte na Biblii wskazówki, które pomogły już tysiącom rodziców.
1. Kierujcie uwagę na dzieło stwórcze. Apostoł Paweł napisał: „Niewidzialne przymioty [Boga] — jego wiekuista moc i Boskość — są wyraźnie widoczne już od stworzenia świata, gdyż dostrzega się je dzięki temu, co zostało uczynione” (Rzymian 1:20). Rodzice mogą kierować uwagę na dzieła stwórcze i wskazywać, co mówią one o przymiotach Boga. W ten sposób dzieciom łatwiej będzie uznać Go za realną Osobę.
Tę metodę stosował także Jezus. Na przykład kiedyś powiedział do uczniów: „Przypatrzcie się uważnie ptakom nieba, gdyż nie sieją ani nie żną, ani nie zbierają do spichrzy, a jednak wasz Ojciec niebiański je żywi. Czyż nie jesteście warci więcej niż one?” (Mateusza 6:26). Jezus uwypuklił tu takie cechy Jehowy jak miłość i troskliwość. Co więcej, zachęcił uczniów do zastanowienia się, jak Bóg przejawia te przymioty w kontaktach ze swoimi dziećmi.
Z kolei król Salomon zwrócił uwagę na instynktowną mądrość, jaką Bóg obdarzył mrówki, i udzielił ważnej lekcji: „Idź do mrówki, leniwcze; przyjrzyj się jej drogom i stań się mądry. Chociaż nie ma ona dowódcy, urzędnika ani władcy, to jednak już w lecie przygotowuje swój pokarm; już w żniwa gromadzi sobie zapasy pożywienia” (Przysłów 6:6-8). W ten obrazowy sposób Salomon pokazał, jak istotne jest wyznaczanie sobie wartościowych celów, a potem realizowanie ich z pomocą Jehowy.
Aby wykorzystać tę skuteczną metodę nauczania, rodzice mogą na przykład: 1) spytać dziecko, jakimi roślinami i zwierzętami się interesuje; 2) razem z nim dowiedzieć się czegoś więcej na ich temat; 3) wskazać, co te dzieła stwórcze mówią o Bogu.
2. Naśladujcie stosunek Jezusa do uczniów. Nikt z ludzi nie miał do przekazania tak ważnych informacji jak Jezus. Co jednak ciekawe, mnóstwo czasu poświęcał on na zadawanie uczniom pytań. Żywo interesował się tym, co myślą i czują (Mateusza 17:24, 25; Marka 8:27-29). Podobnie rodzice mają do przekazania dzieciom wiele cennych pouczeń. Ale jeśli chcą robić to skutecznie, muszą wzorem Jezusa zachęcać swoje pociechy do swobodnego wyrażania uczuć.
A co wtedy, gdy dziecko zdradza niewłaściwe nastawienie albo przyjmuje pouczenia z oporami? Przypomnijmy sobie, jak Jezus odnosił się do apostołów. Długo nie potrafili pojąć, jaką wartość ma pokora, dlatego czasem dochodziło między nimi do ostrych starć. On jednak był wobec nich cierpliwy i wielokrotnie tłumaczył im tę kwestię (Marka 9:33, 34; Łukasza 9:46-48; 22:24, 25). Rodzice, którzy go naśladują, cierpliwie korygują dzieci i w razie potrzeby powtarzają coś wiele razy — tak długo, aż dzieci w końcu zrozumieją *.
3. Dawajcie dobry przykład. Rodzice powinni pamiętać o przestrodze, której apostoł Paweł udzielił chrześcijanom mieszkającym w Rzymie. Napisał: „Ty zatem, który uczysz drugiego, nie uczysz samego siebie? Ty, który głosisz: ‚Nie kradnij’, kradniesz?” (Rzymian 2:21).
Na dziecku znacznie większe wrażenie niż słowa robią czyny dorosłych. Jeżeli rodzice sami wprowadzają w życie to, czego uczą, dzieci chętniej stosują się do ich wskazówek.
4. Zacznijcie, gdy dzieci są małe. Tymoteusz, towarzysz podróży misjonarskich apostoła Pawła, cieszył się w swym otoczeniu bardzo dobrą opinią (Dzieje 16:1, 2). Było tak między innymi dlatego, że „od najwcześniejszego dzieciństwa” otrzymywał pouczenia od matki i babki. Czytały mu „święte pisma” i zachęcały go do samodzielnego analizowania zawartych tam prawd (2 Tymoteusza 1:5; 3:14, 15).
Gdzie szukać praktycznej pomocy
Z myślą o rodzicach pragnących uczyć dzieci prawdy o Bogu Świadkowie Jehowy wydają różne publikacje. Niektóre są przeznaczone dla zupełnie małych dzieci, inne przewidziano dla nastolatków, by pomóc im i rodzicom podtrzymać wymianę myśli *.
Rzecz jasna rodzice, którzy zaczynają uczyć dzieci o Bogu, muszą być przygotowani na trudne pytania. Czy umiałbyś wyjaśnić na przykład takie kwestie: Dlaczego Bóg dopuszcza cierpienia? Po co stworzył Ziemię i ludzi? Gdzie są umarli? Świadkowie Jehowy z przyjemnością pomogą ci poznać odpowiedzi na te i inne pytania. Na pewno warto zdobywać taką wiedzę, bo dzięki niej twoja rodzina może przybliżyć się do Boga (Jakuba 4:8).
[Przypisy]
^ ak. 10 Myśl o częstym powtarzaniu kryje w sobie też hebrajskie słowo przetłumaczone w Powtórzonego Prawa 6:7 na „wpajać”.
^ ak. 15 Rodzice mniejszych dzieci mogą korzystać z książki Ucz się od Wielkiego Nauczyciela, uwypuklającej nauki Jezusa Chrystusa, oraz z Mojego zbioru opowieści biblijnych, w którym prostym językiem omówiono treść Biblii. Natomiast rodzice nastolatków mają do dyspozycji publikację Pytania młodych ludzi — praktyczne odpowiedzi, tom 1 i 2.