1-2. Ihs me Sadok? (1 Kronikel 12:​22, 26-28)

 MEDEWEHLA met. Ohl daulih 340,000 pokonpene pwehn wiakihla Depit nanmwarki en Israel pwon. Rahn siluh, ohl ko mihmi pohn dohl takain kan karanih Epron. Irail kokouruhr, koasoakoasoi, oh kokoulkihong Siohwa koul en kaping kan. (1 Kron. 12:39) Mie ohl pwulopwul men nanpwungarail me adaneki Sadok, oh pokono ele sohte kilang ih. Ahpw, Siohwa ketin tehk oh kupwurki kitail en ese me Sadok mi wasao. (Wadek 1 Kronikel 12:​22, 26-28.) Ihs me Sadok?

² Sadok wia samworo men me kin iangih Samworo Lapalapo Apaiadar doadoahk. Koht pil ketikihong Sadok erpit laud oh koahiek en wehwehki kupwure kan. (2 Sam. 15:27) Aramas akan kin peki kaweid reh ni ahnsou me re anahne sawas. Ih pil ohl eimah men. Nan iren onop wet, kitail pahn sukuhlki ia duwen Sadok eh kasalehda eimah.

3. (a) Dahme kahrehda sapwellimen Siohwa tohnkaudok kan anahne eimah? (b) Dahme kitail pahn koasoiapene nan iren onop wet?

³ Erein imwin rahn pwukat, Sehdan kin kalaudehla eh uhwong sapwellimen Siohwa aramas akan. (1 Pit. 5:8) Kitail anahne eimah pwehn dadaurete lao Siohwa ketin kasohrehla Sehdan oh eh koasoandi suwed wet. (Mel. 31:24) Kitail pahn koasoiapene ahl siluh me kitail kak alasang ahn Sadok eimah.

 UTUNG WEHIN KOHT

4. Dahme kahrehda sapwellimen Siohwa aramas akan anahne eimah pwehn utung Wehin Koht? (Pil kilang kilel.)

⁴ Nin duwen sapwellimen Siohwa aramas kei, kitail kin men utung Wehin Koht ni mohngiong unsek, ahpw kitail kin kalapw anahne eimah pwehn wia met. (Mad. 6:33) Karasepe, nan koasoandi suwed wet, kitail anahne eimah pwehn idawehn sapwellimen Siohwa koasoandi kan oh kalohki rongamwahu en Wehio. (1 Des. 2:2) Oh kitail pil anahne eimah pwehn kolokolete atail soupoupali nan sampah ehu me tohrohrkipeseng palien politik kan. (Sohn 18:36) Sapwellimen Siohwa aramas tohto kin lelohng kahpwal en mwohni, kamakam, de selidi pwehki irail sohte kin iang pidada palien politik de sounpei.

5. Dahme kahrehda Sadok anahne eimah pwehn utung Depit?

⁵ Sadok sohte kohla Epron pwehn kasarawihte Depit eh wiahla nanmwarki. E wahda nah dipwisoun mahwen kan oh onopada en pei. (1 Kron. 12:38) E men iang Depit mahwen oh pere Israel sang arail imwintihti kan. Ele Sadok sohte uhdahn koahiek en pei nin duwen sounpei men. Ahpw ih ohl emen me uhdahn eimah.

6. Ia duwen Depit eh wiahda mehn kahlemeng en eimah ong Sadok? (Melkahka 138:3)

⁶ Ia wasa samworou Sadok sukuhlki en uhdahn eimah? E kin ese ohl tohto me kehlail oh eimah. Ele e sukuhlsang arail mehn kahlemeng. Karasepe, ahn Depit mehn kahlemeng en eimah ni eh “kahluwa mehn Israel kan nan mahwen,” kahrehiong mehn Israel koaros en men wiahkihla ih nanmwarki. (1 Kron. 11:​1, 2) Depit kin ahnsou koaros likih Siohwa en ketin sewese ih mahweniong eh imwintihti kan. (Mel. 28:7; wadek Melkahka 138:3.) Sadok pil sukuhlsang ohl eimah kan me duwehte Sehoiada oh nah pwutako Penaia, iangahki kaunen keinek 22 me kin utung Depit.  (1 Kron. 11:​22-25; 12:​26-28) Ohl pwukat koaros koasoanehdi teng en wiahkihla Depit arail nanmwarki oh en pere ih.

7. (a) Mehn kahlemeng en eimah dah kan nan atail ahnsou me kitail kak sukuhlsang? (b) Dahme ke sukuhlkihsang Brother Nsilu nan kisin kasdou?

⁷ Atail kehl oh eimah kin laudla ni atail medewehla mehn kahlemeng en irail kan me ni eimah kin utungada sapwellimen Siohwa kaunda. Ni eh ketiket nin sampah, atail Nanmwarkio Krais Sises, uhdahn ketin eimah ni eh sohte iang pidada palien politik en ahn Sehdan koasoandi. (Mad. 4:​8-11; Sohn 6:​14, 15) E kin ahnsou koaros likih Siohwa en ketikihong eimah pwehn wia dahme pwung. Pil mie mehn kahlemeng en brother pwulopwul tohto nan atail ahnsou me sohte iang sounpei de pidada palien politik kan. Mwein ele ke kak wadek koasoiparail nan jw.org. a

SEWESE RIOMW KRISTIAN KAN

8. Ahnsou dah kan me elder kan anahne eimah pwehn sewese riarail Kristian kan?

⁸ Sapwellimen Siohwa aramas akan kin perenki sawaspene. (2 Kor. 8:4) Ahpw ekei pak, re kin anahne eimah pwehn wia met. Karasepe, ni mahwen ehu eh wiawi, elder kan kin ese me riarail Kristian kan anahne kangoang, sawas, oh kak alehdi neirail Paipel oh sawasepen Paipel kan, oh pil kanarail mwenge, likou, oh wasa me ren kousoan ie. Elder kan poakohng riarail Kristian kan. Ihme kahrehda re kin sewesehki dahme re anahne, pil ni ahnsou kan me uhdahn keper en wia met. (Sohn 15:​12, 13) Ni arail kin wia met, irail kin alasang ahn Sadok mehn kahlemeng en eimah.

9. Nin duwen me 2 Samuel 15:​27-29 mahsanih, dahme Depit padahkihong Sadok en wia? (Pil kilang kilel.)

⁹ Ahn Depit mour mihla nan keper. Nah pwutako Apsalom koasoanehdi en kemehla pwehn wiahla nanmwarki. (2 Sam. 15:​12, 13)  Depit anahne mwadang kohkohsang Serusalem! E ndaiong nah ladu ko: “Kitail pahn mwadang tangasang nan kahnimwet ma kitail men pitsang Apsalom.” (2 Sam. 15:14) Ni ahnsou me nah ladu ko mwesel, Depit esehda me emen anahne mihmihte Serusalem pwehn esehda dahme Apsalom koasoakoasoane en wia mwuri. Eri e kadarala nan kahnimwo Sadok oh samworo teikan pwehn wia lipoahrok kei. (Wadek 2 Samuel 15:​27-29.) Irail anahne uhdahn kanahieng. Dahme Depit ndaiong samworo ko en wia uhdahn keper. Apsalom wia ohl lemei oh roporop men me pangala pein eh pahpao. Medewehla dahme e pahn wiahiong Sadok oh samworo teiko ma e esehda me irail lipoahrok kei me kin pere Depit!

10. Ia duwen Sadok oh irail kan me iang ih ar pere Depit?

¹⁰ Depit wiahda pilahn ehu me anahne ahn Sadok oh Usai, pil emen kompoakepahn Depit me loalopwoat, sawas. (2 Sam. 15:​32-37) Usai anahne mwomwehda me e kin utung Apsalom oh kin kihong kaweid ong ia duwen eh pahn kemehla Depit, oh met kihong Depit ahnsou mwahu en kaunopada ong mahwen. Ni Apsalom eh pwungki ahn Usai kaweido, Usai uhd padahkihong Sadok oh Apaiadar dahme wiawi. (2 Sam. 17:​8-16) Ira eri kadarala rehn Depit ahn Apsalom pilahno. (2 Sam. 17:17) Pwehki sapwellimen Siohwa sawas, Sadok oh samworo teiko sewese pere Depit sang keper.—2 Sam. 17:​21, 22.

11. Ia duwen atail kak alasang ahn Sadok eimah ni atail sewese riatail Kristian kan?

¹¹ Ia duwen atail kak eimah duwehte Sadok ni riatail Kristian kan ar mihla nan keper oh anahne sawas? (1) Idawehn kaweid. Erein ahnsou apwal pwukat, e kesempwal kitail en kin peik pwe kitail en kak miniminpene. Peikiong kaweid me kohsang ohpis en Sounkadehdehn Siohwa me kin apwalih omw wasa. (Ipru 13:17) Elder kan anahne kaukaule tehk  koasoandi kan ong ia duwen arail pahn kaunopada oh dahme re pahn wia ma kahpwal ehu pwarada. (1 Kor. 14:​33, 40) (2) En eimah ahpw kanahieng. (Lep. Pad. 22:3) Mwekid ni loalokong. Dehr wia mehkot me keper. (3) Likih Siohwa. Tamataman me Siohwa ketin kupwurki me kowe oh riomw Kristian kan en dehr lelohng keper. E kak ketin seweseiuk ken sewese riomw Kristian kan ni ahl me sohte keper.

12-13. Dahme ke sukuhlkihsang dahme wiawihong Viktor oh Vitalii? (Pil kilang kilel.)

¹² Medewehla duwen Viktor oh Vitalii, brother riemen me kin wahla mwenge oh pihl rehn riara Kristian kan nan Ukraine. Viktor koasoia: “Se rapahki wasa koaros pwehn diar mwenge. Se kin kalapw rong aramas akan keskesik. Emen brother toukihda mwenge sang nan eh wasahn nahk ehu. Sawas wet sewesehki sounkalohk tohto dahme re anahne erein ahnsou ehu. Ni at kihkihlong mwenge ko nan sidohsao, pakudang ehu pwupw piht 66 dohsang kiht. Erein rahno pwon, I peki Siohwa ni ngidingid en ketikihong ie eimah me I anahne pwehn doulahte sewese sounkalohk ko.”

¹³ Vitalii koasoia: “Se anahne eimah laud. Tepin wasa me I anahne wahla mwenge ko reireiki awa 12. Erein ahnsowo pwon I kin kapakapohng Siohwa.” Vitalii kin eimah, ahpw e pil anahne kanahieng. E pil koasoia: “I kin pousehlahte pekipeki Siohwa en ketikihong ie erpit oh aktikitik. I tangete nan ahl akan me kopermento mweidada. Ei pwoson kehlailla ni ei kilang riei Kristian ko ar doadoahkpene. Irail kin kihdahsang soahng kan pohn ahlo, kihpene mwenge oh likou oh soahng kesempwal teikan oh kihlong nan sidohsao oh sewesehki ngehi oh Viktor kanat mwenge oh wasa me sen kommoal.”

LOALOPWOATOHNGETE SIOHWA

14. Ia atail pepehm ma emen me kitail poakohng sohla loalopwoatohng Siohwa?

¹⁴ Ehu kahpwal keieu laud me ele kitail kin lelohng iei ahnsou me tohn atail peneinei de kompoakepatail keren men kohkohsang Siohwa. (Mel. 78:40; Lep. Pad. 24:10) Uwen laud en atail poakohng aramaso, ih pil uwen apwal en dadaur pahn irairo. Ma ke lelohng soangen irair wet, ahn Sadok mehn kahlemeng en loalopwoat kak kakehlakaiuk.

15. Dahme kahrehda Sadok anahne eimah pwehn loalopwoatohngete Siohwa? (1 Nanmwarki 1:​5-8)

¹⁵ Sadok loalopwoatohngete Siohwa ni kompoakepah kereno Apaiadar pilada en sohla loalopwoat. Met wiawi ni kaimwiseklahn ahn Depit eh wia nanmwarki. Ni Depit eh mahla oh kereniong mehla, nah pwutako Adonaisa song en wiahla nanmwarki mendahki Solomon iei me Siohwa ketin kupwurki en nanmwarkihla. (1 Kron. 22:​9, 10) Apaiadar pilada en sewese Adonaisa. (Wadek 1 Nanmwarki 1:​5-8.) Ni eh wia met, kaidehn Depit kelehpw me Apaiadar sohla loalopwoatohng ahpw pil ong Siohwa! Medewehla ia uwen Sadok eh nsensuwedla. Daulih sounpar 40, ih oh Apaiadar kin doadoahkpene nin duwen samworo kei. (2 Sam. 8:17) Ira iang apwalih “Kohpwahn Inowo” en Koht mehlelo. (2 Sam. 15:29) Ira koaros kin utung Depit nin duwen ara nanmwarki oh iang wia doadoahk teikan nan sapwellimen Siohwa doadoahk.—2 Sam. 19:​11-14.

16. Dahme ele sewese Sadok en loalopwoatete?

¹⁶ Sadok loalopwoatohngete Siohwa mendahki Apaiadar sohla loalopwoat. Depit ese me e kak ahnsou koaros likih Sadok. Ni ahnsou me ahn Adonaisa pilahno sansalda, Depit pilada Sadok, Nadan, oh Penaia en keiehdi Solomon nin duwen nanmwarki. (1 Nan. 1:​32-34)  Mehn kahlemeng en sounkaudok teikan en Siohwa, me duwehte Nadan me pil kin loalopwoatohng Siohwa oh utung Nanmwarki Depit, uhdahn kangoange Sadok. (1 Nan. 1:​38, 39) Ni ahnsou me Solomon wiahla nanmwarki, e idihada “Sadok [en] uhd wiliandi samworo Apaiadar.”—1 Nan. 2:35.

17. Ia duwen omw kak alasang Sadok ma emen me ke poakohng sohla loalopwoatohng Siohwa?

¹⁷ Ia duwen omw kak alasang Sadok? Ma emen me ke poakohng pilada en kohkohsang Siohwa, kasalehiong Siohwa me ke pilada en loalopwoatohngete ih. (Sos. 24:15) Siohwa pahn ketikihong uhk kehl oh eimah me ke anahne. Koapworopworki ih ni omw kin kapakapohng oh karanihete kompoakepahmw kan me kin loalopwoatohng ih. Siohwa kin ketin kesempwalki omw loalopwoat, oh e pahn katingihkin uhk met.—2 Sam. 22:26.

18. Dahme ke sukuhlkihsang dahme wiawihong Marco oh Sidse?

¹⁸ Medewehla mehn kahlemeng en Marco oh eh pwoudo, Sidse, me naineki serepein riemen me sohla papah Siohwa. Marco koasoia: “Sangete ni ahnsou me noumw seri kan ipwidi, ke kin uhdahn poakohng irail. Ke pahn wia soahng koaros me ke kak pwehn pere irail sang keper. Eri ni arail pilada en kohkohsang Siohwa, e kin uhdahn kamedek.” E pil koasoia: “Ahpw Siohwa kin ketin sewesei kiht en dadaur. E kin ketin tehk mwahu me ni ahnsou me I luwet, ei pwoudo kin kehlail, oh ni ahnsou me e luwet, I kin kehlail. Sidse koasoia: “Se sohte kak dadaur ma Siohwa sohte ketikihong kiht kehl me se anahne. I uhdahn nsensuwedla oh pehm me ei sapwung me kahrehda nei serepein ko sohla papah Siohwa, eri I padahkihong Siohwa ei pepehm. Mwurin rahn kei, sister men me I sohla kilang erein sounpar tohto kohdo rehi, kihda peh ko pohn pwopwei ka, kilang ie oh nda: ‘Sidse, tamataman kaidehn omw sapwung!’ Pwehki sapwellimen Siohwa sawas, I kak ahnekihte peren ni ei kin papah ih.”

19. Dahme ke koasoanehdi en wia?

¹⁹ Siohwa ketin kupwurki sapwellime tohnkaudok koaros en eimah duwehte Sadok. (2 Tim. 1:7) Ahpw, e sohte ketin kupwurki kitail en likih pein atail kehl. E ketin kupwurki kitail en likih ih. Eri ni omw lelohng irair ehu me ke anahne eimah, sohpeiong Siohwa. Ke kak kamehlele me e pahn ketin seweseiuk en eimah duwehte Sadok!—1 Pit. 5:10.