Éxodo 34:1-35
34 Moisésta TAYTA DIOS kayno nirqan: “Punta kaqtanöla ishkay läja rumikunata ruray. Tsay läja rumikunamanmi pakishqayki rumicho qelqashqätano yapay qelqashaq.
2 Kamarikuy noqa kaykashqä Sinaí puntaman wara tuta witsämunaykipaq.
3 Qamwanqa pipis ama shamunqatsu. Tsaynöpis Sinaí jirkapa pipis ama purinqatsu. Tsay jirkapaqa uyshata ni cabrata ni wäkata pipis ama mitsikunqatsu”.
4 Tsayno niptinmi Moisésqa ishkay läja rumikunata punta kaqtano rurarqan. Tsaypita jukaqnin tutami TAYTA DIOS nishqanno ishkan läja rumita apakurkur Sinaí puntaman witsarqan.
5 Puntacho kaykaptinnami pukutaycho TAYTA DIOS urarkamur jutin *Yahweh kashqanta wilarqan.
6 Jutinta wilarmi Moiséspa nawpanpa pasashpan kayno nirqan:“¡Yahweh! ¡Yahweh!Kuyapäkuq y perdonakuq Diosmi kä.Imapitapis juklaqa mana rabyakuqmi kä.Pasaypa kuyakuqmi kä.Promitishqätaqa imaypis cumplïmi.
7 Waranqanpa waranqanpa tsaytsika runakuna kaptinpis kuyapämi.Mana cäsukamar jutsata ruraptinpis perdonämi.Jutsa rurayta mana kachariqkunatami itsanqa castigä kikinta, tsurinta, wilkanta y wilkanpa tsurintapis”.*
8 Tsayno niptin jinan höra Moisésqa qonqurpakurqan urkunpis pampaman töpashqanyaq. Nirkur Tayta Diosta adorashpan
9 kayno nirqan: “Tayta Dios, rasunpa kuyapämashpaykiqa noqakunata yanaqaykalämay. Kay runakunaqa mana cäsukuqmi karkaykan. Tsayno kaptinpis noqakuna lutan rurashqäkunata y jutsa rurashqäkunata perdonaykalämay. Nirkur herenciayki kapäkunäpaq shuntakalämay”.*
Israel runakunawan Tayta Dios pactuta yapay rurashqan
Deuteronomio 7.1-5
10 Moisés tsayno niptinmi TAYTA DIOS kayno nirqan: “Manakamashqaykita awnirmi *pactuta rurashun. May nacionchöpis y may markachöpis mana rikapäkushqan milagrukunatami qamkunapa nawpaykicho rurashaq. Espantaypaq rurashqä milagrukunata rikarmi wakin nación runakunapis musyanqa qamkunata yanapashqäta.
11 “Kanan tantiyatsishqäkunata shumaq wiyakuy. Qamkunapa nawpaykipitami qarqushaq amorreo runakunata, cananeo runakunata, heteo runakunata, ferezeo runakunata, heveo runakunata y jebuseo runakunatapis.
12 “Tänaykipaq kaq nacionman chayashpayki tsaycho taq runakunawan ima pactutapis ama rurapäkunkitsu. Pactuta rurarqa mana ali costumbrinkunatami yachakärinkipaq.
13 Tsay runakunapa sacrificiuta rupatsina *altarninkunata juchutsipäkunki y adorashqan wankakunatapis talamapäkunki. *Asera diösata adorananpaq jawishqan qerukunatapis tseqtapäkunki.*
14 Tsaycho taq runakunapa diosninkunamanqa ama qonqurpakärinkitsu ni adorapäkunkitsu. Noqalami TAYTA DIOSNIKI kaykä. Juk dioskunata adoraptikiqa fiyupami rabyakü.
15 “Tsayno kaptinqa nacioncho taq runakunawan ima pactutapis ama rurapäkunkitsu. Paykunawan pactuta rurapäkuptikiqa diosninkunapaq fiestata rurar tsayman pushashunkipaq. Tsawraqa qamkunapis ofrendashqan mikuyninkunata mikur diosninkunata adorankipaq
16 o warmi tsurinkunawanpis tsurikikunata tätsinkipaq. Tätsiptikiqa diosninkunata adorananpaq shakyätsiptin tsurikikunapis adoranqami.
17 “Ima metalpitapis fundirkur dioskunata ama rurapäkunkitsu.*
Israel runakuna fiestakunata rurananpaq tantiyatsishqan
Éxodo 23.14-19; Deuteronomio 16.1-17
18 “Imanöpis ruranaykipaq nishqänöla Levadüraynaq Tantata Mikupäkunan fiestata imaypis rurapäkunki.* Tsaychöqa qanchis junaq levadüraynaq tantata mikupäkunki. *Abib killacho Egiptupita yarqamushqaykita yarparmi Abib killacho tsay fiestata rurapäkunki.
19 “Qechpa olqu kaqkunaqa noqapami kaykan.* Tsawraqa wäkapa, uyshapa y cabrapa punta kaq wawankuna orqu yurirqa noqapami kaykan.
20 Bürrupa punta kaq wawan orqu yuriptinqa trukanta noqa TAYTA DIOSPAQ apapäkamunki juk carnishta o manta cabrata. Trukanta mana apamurqa kunkanta pakirinki wanunanpaq.* Tsaynöla qechpa tsurikipa trukantapis noqa TAYTA DIOSPAQ ofrendata apapäkamunki.* Adoramänaykipaq shamurqa ama jinaylaqa shapäkamunkitsu.
21 “Soqta junaq arupäkunki. Murukuy tiempu kaptinpis y cosëcha tiempu kaptinpis lapanta kachaykur qanchis kaq junaqcho jamanki.*
22 “Semäna fiestatapis* rurapäkunki punta cosechashqayki trïguta noqa Tayta Diospaq apaykur.* Tsaynöla wata ushanancho cosëchata shuntayta usharkur Cosëcha Ushay fiestatapis rurapäkunki.* *
23 “Tsay kimsa fiestakunata rurapäkunaykipaqqa cada watacho lapan olqu kaqkuna noqata adoramaq shapäkamunqa.*
24 Cada watacho kimsa kuti noqa TAYTA DIOSTA adoramaq shamushqaykiyaqqa manami pipis chakraykita duëñu tukunqatsu. Tsayno mana duëñu tukunanpaqmi tänaykipaq kaq nacionpita tsaycho taq runakunata qarqushaq.
25 “Uywakunata noqapaq sacrificiuta rupatsirqa yawartawan levadürayuq tantata talurkur ama rupatsipäkunkitsu. Tsaynöpis *Pascua fiestapaq* rurashqayki mikuy putsushqantaqa ama wara junaqpaq churapäkunkitsu.
26 “Mikuynikikuna poquptin *primiciata wayïman apapäkamunki.*
“Cabra malwapa aytsantapis mamanpa lëchinwanqa ama yanupäkunkitsu”.*
27 Tsaypitami Moisésta TAYTA DIOS kayno nirqan: “Nishqä leykunata kanan qelqay. Tsay leykunachömi qelqaranqa qamwan y Israel mayikikunawanpis *pactu rurashqä”.
28 Imatapis mana mikuypa mana upuypami Moisésqa tsaycho TAYTA DIOSWAN kaykarqan chusku chunka (40) junaq chusku chunka (40) paqas. Tsaychömi läjakunaman qelqarqan Israel runakunawan TAYTA DIOS pactu rurashqanta. Tsay qelqashqankunaqa chunka mandamientukunami kaykan.
Moiséspa cäran chipchipyaykashqan
29 Nirkurnami Sinaí puntapita Moisés kutirqan ishkan läja rumikunata apakurkur. Tsay läjakunachömi Israel runakunawan Tayta Dios rurashqan *pactu qelqaraykarqan.* Puntapita kutirmi Moisésqa cuentata mana qokurqantsu TAYTA DIOSWAN parlamushqanpita qaqlan chipchipyaykashqanta.
30 Qaqlan chipchipyaykaqta rikarmi Aarónpis y Israel runakunapis mantsakurqan Moiséspa nawpanman witiyta.
31 Tsaymi Aarónta y Israel runakunapa mandaqninkunata qayaykur Moisés parlaparqan.
32 Tsaypitanami wakin Israel runakunapis Moiséspa nawpanman witirqan. Witiykuptinmi wilaparqan Sinaí puntacho TAYTA DIOS nishqankunata.
33 Wilaparkurnami Moisésqa vëluwan qaqlanta tsapakurqan.
34 TAYTA DIOSPA nawpanman parlaq aywarmi Moisésqa shukutaraykashqanta imaypis jorquq. Parlashqanpita yarqurnami TAYTA DIOS nishqankunata Israel runakunata wilapaq.
35 Wilapaptinmi Israel runakuna rikapäkuq Moiséspa qaqlan fiyupa chipchipyaykaqta. Tsaymi Moisésqa qaqlanta shukutakuq Tayta Dioswan parlaq kutinanyaq.*
Ichic wilacuycuna
^ Yahweh Yahwehtami wakin traduccionkuna castellänucho traducin Jehová nir, wakinmi traducin Yavé nir, wakinmi traducin Yahweh nir y wakinnami traducin EL SEÑOR nir. Quechua Bibliachöpis Yahweh atska kutimi traduciraykan TAYTA DIOS nir.
^ 34.6-7 Éxo. 20.5-6; Núm. 14.18; Deut. 5.9-10; 7.9-10.
^ 34.9 Runakunapa herencian kaykan chakra, wayi, qellay o uywakunami. Tayta Diospa herencianmi itsanqa kaykan payta cäsukuqkuna.
^ pactu Pactuqa promitinakushqanta cumplinanpaq nishqanmi kaykan. Unay Testamentuchöqa Israel runakunawanmi pactuta Tayta Dios rurarqan. Tsaymi Tayta Dios promitirqan Israel runakunapa Diosnin kar paykunata imaypis yanapananpaq. Israel runakunanami Tayta Diosta promitirqan mandamientunkunata y leyninkunata cumplipäkunanpaq (Éxo. 6.7; 19.5-6; Lev. 26.3-12). Pactuta rurarmi uywata pishtar shuntashqan yawarta Israel runakunaman Moisés tsaqtsuparqan (Éxo. 24.8). Tsaynölami Jesucristo noqantsi rayku wanur yawarninta jichashpan mushuq pactuta rurarqan payta chaskikuqkunata jutsankunapita perdonar salvananpaq (Luc. 22.20; Heb. 10.16-17).
^ altar Altarkunaqa karqan rumiwan perqashqa y qerupita ruraykur jananpa y rurinpa bronciwan enchapashqami. Tsay altarkunachömi uywakunata rupatsir runakuna jutsankunapita perdonashqa kananpaq cürakuna Tayta Diosta manakäriq. Tsaynölami templu rurincho qoripita rurashqa taksha altarpis karqan. Tsaychömi cürakuna inciensuwan qoshtatsiq. Rumipita perqashqa altar imano kashqanta musyanaykipaq rikanki 2Sam. 24.18-cho kaq dibüjuta. Tayta Diosta mana cäsukuq runakunapis altarkunata ruraykurmi ïdulukunata adorapäkuq (Éxo. 30.1-10; Deut. 27.5-6; 2Rey. 16.10-16; 2Crón. 4.1).
^ Asera Aseraqa cananeo runakuna adorashqan diösami karqan. Paykunaqa yarpapäkurqan tsay diösa imatapis miratsiq kashqantami.Aserata adorananpaqmi raku qerukunata jawipäkuq. Cananeo runakunaqa yarpapäkurqan tsay jawishqan qerukunacho Asera kashqantami (Éxo. 34.13; Deut. 7.5; 12.3; 16.21; 1Rey. 16.33; 18.19; 2Rey. 13.6).
^ 34.13 Deut. 16.21.
^ 34.17 Éxo. 20.4; Lev. 19.4; Deut. 5.8; 27.15.
^ 34.18 Éxo. 12.14-20; Lev. 23.6-8; Núm. 28.16-25.
^ Abib killa Abib killa imay qalaykushqanta runakuna musyananpaq shuyararqan trïgu shikshiyta qalaykuptin killa ushashqanyaq. Tsay junaqnami karqan Abib killa qalaykunan.
^ 34.20a Éxo. 13.13.
^ 34.20b Núm. 3.39-51.
^ 34.22a Semäna fiestapa jukaq jutinmi Tsaki Mikuy Cosëcha fiesta kaykan. Tsayta musyanaykipaq liyinki Éxo. 23.16.
^ 34.22a Lev. 23.15-21; Núm. 28.26-31.
^ 34.22b Cosëcha Ushay fiestapa jukaq jutinmi Ramäda fiesta kaykan. Tsayta musyanaykipaq liyinki Deut. 16.13.
^ 34.22b Lev. 23.39-43.
^ 34.23 Éxo. 23.14-17.
^ Pascua fiesta Pascua fiestata Israel runakuna rurapäkun Tayta Dios Egiptupita jorqamushqanta yarpapäkurmi. Moisés qelqashqan leykunacho nishqannölami lapan olqu kaqkuna chunka ishkay watayuqpita janaman tsay fiestaman aywapäkuq. Warmikunapis tsay fiestaman aywapäkuqmi (Éxo. 12.1-28; Deut. 16.1-8; Mar. 14.12; 1Cor. 5.7).
^ 34.25 Éxo. 12.10.
^ primicia Primiciaqa kaykan Israel runakuna qechpa kaqkunata y chakrancho punta poquqkunata Tayta Diospaq apashqanmi (Éxo. 23.19; Lev. 2.11-12; Deut. 14.23; 18.3-4; 26.1-11; 2Crón. 31.11-12; Neh. 10.35-37; 12.44; Eze. 44.30; Rom. 8.23; Apoc. 14.4).
^ 34.26a Deut. 26.2.
^ 34.26b Deut. 14.21.
^ pactu Pactuqa promitinakushqanta cumplinanpaq nishqanmi kaykan. Unay Testamentuchöqa Israel runakunawanmi pactuta Tayta Dios rurarqan. Tsaymi Tayta Dios promitirqan Israel runakunapa Diosnin kar paykunata imaypis yanapananpaq. Israel runakunanami Tayta Diosta promitirqan mandamientunkunata y leyninkunata cumplipäkunanpaq (Éxo. 6.7; 19.5-6; Lev. 26.3-12). Pactuta rurarmi uywata pishtar shuntashqan yawarta Israel runakunaman Moisés tsaqtsuparqan (Éxo. 24.8). Tsaynölami Jesucristo noqantsi rayku wanur yawarninta jichashpan mushuq pactuta rurarqan payta chaskikuqkunata jutsankunapita perdonar salvananpaq (Luc. 22.20; Heb. 10.16-17).
^ pactu Pactuqa promitinakushqanta cumplinanpaq nishqanmi kaykan. Unay Testamentuchöqa Israel runakunawanmi pactuta Tayta Dios rurarqan. Tsaymi Tayta Dios promitirqan Israel runakunapa Diosnin kar paykunata imaypis yanapananpaq. Israel runakunanami Tayta Diosta promitirqan mandamientunkunata y leyninkunata cumplipäkunanpaq (Éxo. 6.7; 19.5-6; Lev. 26.3-12). Pactuta rurarmi uywata pishtar shuntashqan yawarta Israel runakunaman Moisés tsaqtsuparqan (Éxo. 24.8). Tsaynölami Jesucristo noqantsi rayku wanur yawarninta jichashpan mushuq pactuta rurarqan payta chaskikuqkunata jutsankunapita perdonar salvananpaq (Luc. 22.20; Heb. 10.16-17).
^ 34.29 Éxo. 34.28.
^ 34.29-35 2Cor. 3.7-16.
